|
Noyabrın 22-də Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi,
Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi,
YUNESKO, "Microsoft" və "İntel"
korporasiyalarının təşkilatçılığı ilə "Təhsil və
texnologiya vasitəsilə iqtisadi inkişaf"
mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirildi.
 Beynəlxalq
təhsil konfransı çərçivəsində günün birinci
yarısında mütəxəssislər tərəfindən Azərbaycan
Dillər Universitetində "Ali təhsildə e-təhsil",
132-134 nömrəli təhsil kompleksində "Milli İKT
və Təhsil Strategiyasının inkişafı", Elitar
Gimnaziyada isə "Müəllim və şagirdlər üçün
birin-birə təhsil" mövzusunda seminarlar təşkil
olundu.
Günün ikinci yarısında konfrans öz işini
"Gülüstan" sarayında davam etdirdi. Burada
keçirilən plenar iclasda Prezident
Administrasiyasının Humanitar siyasət məsələləri
şöbəsinin müdiri Fatma Abdullazadə, Təhsil
Nazirliyinin Mərkəzi Aparatının, şöbələrinin və
struktur bölmələrinin rəhbərliyi, rabitə və
informasiya texnologiyaları, maliyyə və iqtisadi
inkişaf nazirlərinin müavinləri, millət
vəkilləri, bir sıra xarici ölkə səfirliklərinin
və beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri,
xarici ölkələrdən gələn qonaqlar və KİV
təmsilçiləri iştirak edirdilər.
Tədbiri açan Azərbaycan Respublikasının təhsil
naziri Misir Mərdanov iştirakçıları salamlayaraq
Böyük Britaniya, Norveç, Macarıstan və digər
ölkələrdən gəlmiş qonaqlara dəvəti qəbul
etdikləri üçün təşəkkürünü bildirdi və
konfransın işinə uğurlar arzuladı.
Sonra Misir Mərdanov informasiya-kommunikasiya
texnologiyalarının təhsil sahəsində tətbiqi,
bununla bağlı görülən işlər və həyata keçirilən
tədbirlərdən bəhs edən geniş təqdimatla çıxış
etdi.
Təhsil naziri öncə Azərbaycanda bu işin davamlı
olaraq aparılmağa başlandığı 2005-ci ilədək
mövcud vəziyyətə dair məlumat verərək bildirdi
ki, məktəblərdəki İKT avadanlığının böyük
əksəriyyəti fiziki və mənəvi cəhətdən
köhnəlmişdi; kompüter - şagird nisbəti 1:1000-ə
səviyyəsində idi; pedaqoji heyətin yalnız 1
faizi İKT biliyinə malik idi və məktəblərin
yalnız 1,5 faizi İnternetə qoşulmuşdu;
məktəblərin İnternet şəbəkəsinə qoşulmasında
vahid koordinasiya sistemi mövcud deyildi;
mövcud dövlət standartlarında İKT-nin tədrisdə
tətbiqi nəzərdə tutulmamışdı; "İnformatika və
hesablama texnikasının əsasları" fənni yalnız X
və XI siniflərdə tədris edilirdi.
Təhsildə İKT-nin tətbiqinin "Azərbaycan
Respublikasının inkişafı naminə informasiya və
kommunikasiya texnologiyaları üzrə Milli
Strategiya (2003-2012-ci illər)"nın təhsillə
bağlı müddəalarının həyata keçirilməsi üçün
nəzərdə tutulmuş dövlət təşəbbüsü olduğunu deyən
Misir Mərdanov bildirdi ki, Milli Strategiyanın
uzunmüddətli məqsədlərini yerinə yetirmək üçün
2005-2007-ci illərdə ölkədə ümumtəhsil
məktəblərinin İKT ilə təminatı Proqramı icra
olunmuşdur. Nəticədə 3693 məktəb müxtəlif İKT
avadanlığı ilə təchiz olunmuş, məktəblərdə 1722
kompüter sinfi yaradılmış, bu siniflər üçün 2055
laborant ştatı ayrılmışdı. Müxtəlif fənlər üzrə
elektron tədris vəsaitləri hazırlanmış, Bakı,
Sumqayıt, Gəncə şəhərləri və digər bölgələr üzrə
7500-dən artıq orta ümumtəhsil məktəbinin rəhbər
və pedaqoji kadrlarına İKT-nin təhsildə tətbiqi
üzrə təlimlər keçirilmiş, kompüter-şagird
nisbəti 1:29-a çatdırılmış, AzNet layihəsi
çərçivəsində Bakı və bölgələrdə 82 təhsil
müəssisəsi İnternetə qoşulmuşdu.
Nazir diqqətə çatdırdı ki, "Azərbaycan
Respublikasında ümumtəhsil məktəblərinin İKT ilə
təminatı Proqramı (2005-2007-ci illər)"nın
davamı olaraq və kompüterləşdirilmiş
müəssisələrin elektron təhsilə keçidini
dəstəkləmək məqsədilə 10 iyun 2008-ci ildə
"Azərbaycan Respublikasında təhsil sisteminin
informasiyalaşdırılması üzrə Dövlət Proqramı
(2008-2012-ci illər)" qəbul olunmuşdur.
Proqramın əsas məqsədi İKT vasitəsilə təhsilin
keyfiyyətinin yüksəldilməsinə nail olmaqdır. Bu
məqsədə çatmaq üçün ümumilikdə təhsilin bütün
pillələrində İKT-nin səmərəli tətbiqi və
istifadəsi, vahid ümummilli təhsil mühitinin
formalaşdırılması, əhalinin bütün təbəqələri
üçün keyfiyyətli təhsilalma imkanlarının təmin
edilməsi və Azərbaycan təhsilinin dünya təhsil
məkanına inteqrasiyası məsələlərinin həlli
nəzərdə tutulur.
Misir Mərdanov daha sonra bu məqsədlərin həyata
keçirilməsi üçün qarşıda duran vəzifələrdən söz
açdı. Qeyd olundu ki, Dövlət Proqramı 5 əsas
vəzifənin - təhsil sistemində İKT
infrastrukturunun inkişafı, təhsil sistemində
elektron idarəetmə, müəllimlərin İKT
bacarıqlarının artırılması, elektron təhsilin
tətbiqi və normativ-hüquqi bazanın
təkmilləşdirilməsinin icrasını nəzərdə tutur.
Təhsil sistemində İKT infrastrukturunun inkişafı
məqsədilə təhsil müəssisələrinin İKT
təchizatının davam etdirilməsi, İKT
infrastrukturu üzrə texniki nəzarət və dəstək
sisteminin təhsil şəbəkəsinin (İntranet)
yaradılması, şəbəkə idarəetmə və nəzarət
sistemlərinin quraşdırılması, İntranet
xidmətlərinin və İnternet şəbəkəsinə çıxışın
təmin olunması istiqamətində tədbirlər həyata
keçirilir.
Təhsil sistemində elektron idarəetməyə bu sahədə
vahid idarəetmə infrastrukturunun yaradılması,
təhsilin idarəolunmasının məlumat sistemlərinin
inkişaf etdirilməsi, təhsildə "Elektron hökumət"
xidmətlərinin göstərilməsi və təhsili idarəetmə
orqanlarının İKT avadanlığı və proqram
vasitələri ilə təmin olunması daxildir.
Dövlət Proqramı çərçivəsində müəllimlərin İKT
bacarıqlarının artırılması istiqamətində
pedaqoji və inzibati-idarəetmə heyəti üçün İKT
üzrə təlimlərin təşkili, pedaqoji heyətin
ixtisasartırma sisteminin təkmilləşdirilməsi,
İKT üzrə kadr təminatının yaxşılaşdırılması,
yaradıcı və innovativ müəllimlər üçün motivasiya
sisteminin yaradılması üzrə tədbirlər həyata
keçirilir.
Elektron təhsilin tətbiqi sahəsində İKT-nin
tədrisdə tətbiqi üzrə məlumat və resurs
mərkəzinin, elektron tədris vəsaitlərinin
yaradılması, fənlər üzrə elektron vəsaitlərin
istifadəsi üçün metodik tövsiyələrin
hazırlanması və interaktiv tədris imkanlarının
genişləndirilməsi ilə bağlı işlər görülür.
Normativ-hüquqi bazanın təkmilləşdirilməsinə
İKT-nin təhsildə tətbiqi üzrə zəruri normativ və
standartların işlənilməsi və icrası, mövcud
qanunvericilik aktlarının, hüquqi normaların və
normativ sənədlərin monitorinqi, e-təhsil vasitə
və vəsaitlərinin istifadəsi üzrə normativ-hüquqi
bazanın təkmilləşdirilməsi aiddir.
Konfrans iştirakçılarına həmin vəzifələrin
icrası istiqamətində həyata keçirilmiş tədbirlər
haqqında ətraflı məlumat verən təhsil naziri
diqqətə çatdırdı ki, keçən müddət ərzində
Proqram çərçivəsində Təhsil Nazirliyinin Təhsil
Sisteminin İnformasiyalaşdırılması İdarəsi
nəzdində Məlumat və Resurs Mərkəzi yaradılıb,
1000 təhsil müəssisəsi İntranet və İnternet
şəbəkəsinə qoşulub, bütün orta məktəb
kompüterləri lisenziyalı proqram təminatı ilə
təchiz olunub, Azərbaycan Respublikası Təhsil
Portalı istifadəyə verilib, 30 məktəbdə
"Elektron məktəb" pilot layihəsinin icrasına
başlanıb, 2009-2010-cu tədris ilindən
müəllimlərin isə qəbulu sahəsində elektron
vasitələrdən istifadəni nəzərdə tutan yeni
mexanizm tətbiq edilməyə başlanıb. 2010-2011-ci
dərs ilində ölkə üzrə müəllimlərin işə qəbulu
xüsusi proqram təminatı vasitəsilə həyata
keçirilmiş, 287 vakant yerə 5000 elektron ərizə
qəbul olunmuş, proqram vasitəsilə ilkin
qiymətləndirmə aparılmış və 1800 müəllim
mərkəzləşmiş şəbəkə vasitəsilə imtahana cəlb
edilmişdir. Proqram təminatı vasitəsilə imtahan
nəticələri qiymətləndirilmiş və yekun nəticə
üzrə yerləşdirmə aparılmışdır. İnformatika fənni
üzrə yeni dərsliklər hazırlanıb, tədris
prosesində İKT vasitələrinin tətbiqinin
genişləndirilməsi üçün müəllim və şagirdlər
arasında mütəmadi müsabiqələr keçirilib, "1
şagird: 1 kompüter" pilot layihəsinə başlanıb
(2000 şagirdə netbuk verilib), "Elektron məktəb"
pilot layihəsi çərçivəsində müəllimlər üçün
təlimlər keçirilib, təhsil müəssisələrinin
İnternet bağlantısının təşkili Qaydaları,
"Elektron məktəb" layihəsinin tətbiq olunması
Qaydaları, digər qaydalar, standartlar
hazırlanıb və s.
Misir Mərdanov daha sonra İKT-nin təhsildə
tətbiqində qarşıya çıxan maneələr haqqında
danışaraq bildirdi ki, bunlar innovasiya
mədəniyyətinin inkişaf etməməsi, həyata
keçirilən dəyişikliklərin miqyaslandırılması və
innovasiyalara münasibətdir.
Sonra konfransda digər təqdimatlar dinlənildi.
"İnformasiya-kommunikasiya texnologiyalarının
sosial-iqtisadi və insan resursunun inkişafında
xüsusi rolu" mövzusunda məruzə üçün söz rabitə
və informasiya texnologiyaları nazirinin müavini
Elmir Vəlizadəyə verildi.
Təhsildə İKT-nin tətbiqini gələcəyə yönəlmiş
mühüm addım kimi dəyərləndirən məruzəçi
ölkəmizin ali təhsil müəssisələrində
ixtisasların təxminən 8 faizinin bilavasitə İKT
ilə bağlı olduğunu vurğuladı.
Təqdimatında Rabitə və İnformasiya
Texnologiyaları Nazirliyinin təhsildə
texnologiyaların tətbiqi sahəsində bilavasitə
fəaliyyətindən bəhs edən E.Vəlizadə diqqətə
çatdırdı ki, hazırda 145 azərbaycanlı tələbə
nazirliyin hesabına dünyanın aparıcı
universitetlərində təhsil alır.
YUNESKO-nun İKT üzrə məsləhətçisi Marius
Lukosiunasın "Müəllimlərin İKT savadlılığı üzrə
YUNESKO Proqramı" adlı təqdimatında qeyd olundu
ki, bu gün təşkilat ideyalar laboratoriyası və
meydana çıxan etik və inkişaf məsələləri üzrə
universal razılaşmalara dəstək vermək üçün
standartlar müəyyənləşdirən platforma rolunu
oynayır. YUNESKO həm də məlumat və biliklərin
yayılması və paylanması üzrə mənbə rolunu
oynayır və üzv ölkələrə insan resursları və
institusional bacarıqlarını müxtəlif sahələr
üzrə qurmağa yardım edir. Təşkilat tərəfindən
bütün dünyada İKT üzrə yaradılan 700-dən çox
mərkəzdə artıq milyondan çox adam təlim
keçmişdir.
"Microsoft" şirkətinin ümumdünya dövlət - özəl
alyansı üzrə baş direktoru Coys Fernandes
"Azərbaycan Respublikasında təhsil sisteminin
informasiyalaşdırılması üzrə Dövlət Proqramı
(2008-2012-ci illər)"nın yaxşı düşünüldüyünü və
təhsildə informasiya-kommunikasiya
texnologiyalarının bütün tətbiqi aspektlərini
əhatə etdiyini dedi. O bildirdi ki, təmsil
etdiyi şirkət Azərbaycanda həyata keçirilən
bütün layihələrdə fəal iştirak edir. "Microsoft"
müəllimlərin ixtisaslarının artırılması
sahəsində özünün tədris metodikaları və
proqramları ilə dəstək göstərir. Şirkət həmçinin
innovativ müəllimlər müsabiqələri vasitəsilə
Təhsil Nazirliyində müəllimlərin İKT
alətlərindən istifadəsi üçün motivasiya
prosesində yardım edir. Lokal müsabiqələrin
qalibləri "Microsoft"un "İnnovativ Təhsil
Forumu" təşəbbüsü çərçivəsində bütün dünyadan
olan həmkarları ilə görüşmək imkanı əldə edir.
ABŞ-ın Edinboro Universitetinin professoru Çarlz
Anderson "Ali təhsildə İKT-nin istifadəsinin
qiymətləndirilməsi: əsas mövzular" haqqında
təqdimatla çıxış etdi.
Böyük Britaniyanın "Education İmpact"
təşkilatının nümayəndəsi Gevin Dayks və
Macarıstan Respublikasının sabiq təhsil naziri
Balint Magyarın təqdimatları da maraqla
dinlənildi.
Bununla da "Təhsil və texnologiya vasitəsilə
iqtisadi inkişaf" mövzusunda beynəlxalq konfrans
öz işini başa çatdırdı.
Hicran ƏKBƏROVA,
Sifai SƏFƏROVA |
