Qələm məhsuluna özümlə bağlı sətirlərlə başladığım üçün oxuculardan üzr istəyirəm.

Bakının Əzizbəyov (indiki Xəzər) rayonundakı 181 nömrəli orta məktəbdə pedaqoji fəaliyyətə başlamışdım. Ali məktəbi təzə bitirmiş müəllim kimi hər şey mənim üçün qeyri-adi idi. Pedaqoji praktika dövründə təcrübəçi tələbələrə çox az şey öyrədildiyini burada dərk etdim. Əmrimi noyabr ayında vermişdilər,  IX və X siniflərdə dərs deyirdim. Şagirdlərimlə aramda cəmi 4-5 yaş fərq vardı.

Dərslərarası boş vaxtlarda direktor müavinlərinin işini müşahidə edir, müəllimlərlə söhbətlərindən nə isə öyrənməyə çalışırdım. Bir neçə dərsdən sonra direktor Muxtar Hüseynzadə (dünyasını dəyişib, qəbri nurla dolsun) IX sinifdə "Aşıq Ələsgər" mövzusunda dərsimdə iştirak etdi. Dərs qurtaranda təbəssümlə dediyi:

- Sağ olun, müəllim, - sözlərindən, sinif rəhbəri S.Allahverdiyevanın münasibətindən başa düşdüm ki, dərsdən razı qalıb. Əsl həqiqəti pedaqoji şurada bildim.

Həyatımda iştirak etdiyim ilk pedaqoji şurada sədr və katib seçildi. İkinci rübdə keçirilən iclasda metodbirləşmə sədrlərinin, sinif rəhbərlərinin, ayrı-ayrı müəllimlərin məlumat və hesabatları dinlənildi, Maarif Nazirliyinin hansısa əmri müzakirə olundu, məktəbin iş planına iki bənd əlavə edildi... Direktor dinlədiyi bir neçə dərslə bağlı müşahidələrinin nəticələrini, təəssüratlarını şura üzvləri ilə bölüşdü. Müzakirə olunan məsələlərlə bağlı qərarlar səsə qoyulub qəbul edildi.

Sonrakı bir pedaqoji şurada da iştirak etməli oldum. Ötən iclasda qəbul olunmuş qərarların icrası məsələsinə xüsusi diqqət yetirildi.

Pedaqoji şuranın həqiqi mənada rolunu onda dərk etdim.

***

Pedaqoji şura orta ümumtəhsil müəssisələrində kollegial rəhbərlik orqanı sayılır. Bu orqan öz fəaliyyətini Təhsil Nazirliyinin müvafiq əsasnaməsi üzrə təşkil edir. Kollektivdə 3 nəfərdən artıq müəllim olanda pedaqoji şura yaradılır; şuraya direktor rəhbərlik edir; rübdə bir (bəzən növbədənkənar iclas keçirilə bilər) dəfə keçirilən iclasda müəllimlərin, sinif rəhbərlərinin, metodbirləşmələrin fəaliyyəti haqqında məlumat dinlənilib müzakirə olunur.

Pedaqoji şuranın iclasları xüsusi, qaytanlanıb məktəb möhürü ilə təsdiqlənən protokol kitabında sənədləşdirilir, sədr və katib tərəfindən imzalanır.

Qəribə və təzadlı faktlar müşahidə olunur. Məktəb var ki, pedaqoji şuranın tərkibi bütün dərs illəri üçün sabit qalır: başqa müəllimlər üzv olmaq xoşbəxtliyinə həsrət qalırlar (onlar rəhbərlik yanında "etibar" qazana bilmirlər); müqayisə aparanda hər il, demək olar ki, eyni məsələlər müzakirə edilir, az qala çıxış edənlər, hesabat verənlər də eyni adamlar olurlar; pedaqoji və qrammatik səhvlərlə naxışlanan protokolların yazılışında rəsmi-əməli üslub tələblərinə əməl olunmur. Bəzən bu protokollar heç keçirilməyən şura iclaslarının "izi" olur, yaxud 15-20 dəqiqəlik başdansovdu, şura üzvlərinin üçdə ikisi yox, heç üçdə biri iştirak etməyən iclaslar keçirilir.

Dünya təhsilinə inteqrasiyanın genişlənib vüsət aldığı, təhsilin dövlət siyasətinin başlıca tərəflərindən biri kimi daim gündəmdə olduğu, təhsildə İKT-nin tətbiqinin aktuallaşdığı, təhsilin inkişafında innovativ təcrübə faktlarının mühüm faktora çevrildiyi bir vaxtda müzakirə olunmalı mövzu, problem və məsələlər bolluğu şəraitində döyənək mövzularda çıxışlar, trafaret məruzələr, məktəbdə təlim və tərbiyənin keyfiyyəti, səviyyəsi barədə analitik təhlil olmayan məlumatlar kimə lazımdır?

Bəzi məktəb rəhbərləri işlərini ehtiyatlı tutur, gözəlxətli, savadlı, üzüyola katiblərin əli ilə hazırlanmış pedaqoji şura protokollarının yerində olmasını (eləcə də başqa sənədlərin) nümayiş etdirir, idarəetmədə səriştəli olmalarının göstəricisi kimi görüntü edə bilirlər.

Və bu sənədlərə görə, guya hər şey yerli-yerindədir. Olsun, bəs mərkəzləşdirilmiş qaydada imtahanların nəticələri ilə bağlı məsələlər pedaqoji şura iclaslarında nə vaxt mövzuya çevriləcək, geniş müzakirə olunacaq? Qabaqcıl müəllimlərin həvəsləndirilməsi, pedaqoji prosesin effektliliyi naminə çalışmayanların cəzalandırılması necə?..

Dərs ili başlayacaq, düşünməyə, dönüş yaratmağa, işə vicdan və vətəndaşlıq parametrlərindən baxmağa dəyər. Bu, Qloballaşmalar dövründə, Təhsil əsrində vacib və zəruridir...

Ş.MƏMMƏDOV