Asiya yeni bilik və ideyaların yayılmasında getdikcə daha mühüm rol oynayır
İyunun 22-də Böyük Britaniyanın “Times Higher Education” nəşri 2023-cü il üzrə Asiyanın ən nüfuzlu universitetlərinin reytinq cədvəlini (Asia University Rankings 2023) açıqlayıb. Çinin Tsinghua Universiteti və Pekin Universiteti ardıcıl dördüncü ildir ki, sıralamada birinci və ikinci yerləri tutur. Keçən ilki üç universitetlə müqayisədə bu il Çinin 4 ali məktəbi ilk 10-luqda qərarlaşıb. Reytinqin 10-luğunda aşağıdakı universitetlər yer alıb:
1.Tsinghua University, 2.Peking University, 3.National University of Singapore, 4.University of Hong Kong, 5.Nanyang Technological University, 6.Chinese University of Hong Kong, 7.The Hong Kong University of Science and Technology, 8.The University of Tokyo, 9. Fudan University, 10.Shanghai Jiao Tong University. 2023-cü il reytinqinə 31 ərazidən 669 universitet daxildir. Yaponiya 117 qurumla bu il də reytinqdə ən çox təmsil olunan ölkə olaraq qalır. Qardaş Türkiyə Cümhuriyyəti reytinqdə 61 universitetlə təmsil olunur. Koç Universiteti sıralamada ilk 100-lükdə - 52-ci yerdədir. Türkiyə beynəlmiləlləşmə komponentinə görə ən yaxşı göstəricilərdən birinə malikdir (buraya üç alt göstərici daxildir: beynəlxalq tələbələrin yerli tələbələrə nisbəti; beynəlxalq və yerli kadrların nisbəti; xaricdəki alimlərlə tədqiqat əməkdaşlığı). Ölkənin göstəricisi ötən illə müqayisədə 2,6 bal artaraq 27,1-dən 29,7-yə çatıb.
THE-nin dərin təhlilinə əsasən bəzi ölkələrdə ali təhsilin beynəlmiləlləşməsi tələbələrin təhsil almaq üçün Türkiyəyə axın etməsini şərtləndirib. Lakin bütün ölkələrdə qloballaşma (xarici tələbələrin, xarici müəllimlərin və tədqiqatlarda beynəlxalq əməkdaşlığın balları ilə ölçülür) artımı müşahidə edilmir.
Builki Asiya universitetləri reytinqi sayca 11-ci nəşrdir və on ildən çoxdur ki, adıçəkilən etibarlı məlumatlarla bizə bölgədəki mühüm tendensiyaları araşdırmağa imkan verir.
Asiyanın ən yaxşı universitetlərinin yeni reytinqindən məlum olur ki, universitet alimlərinin elmi məqalələrinə istinadlar Asiyada dünyanın qalan hissəsinə nisbətən daha sürətli artır. Asiya yeni bilik və ideyaların bütün dünyada yayılmasında getdikcə daha mühüm rol oynayır. Son 5 ildə region ölkələri tədqiqatların təsirini ölçən, universitetin nəşr olunmuş elmi məqalələrinə bütün dünyada elm adamları tərəfindən aparılan sitatgətirilmə balını xeyli yaxşılaşdırıblar. Hazırda üç Asiya ölkəsi - Honkonq, Səudiyyə Ərəbistanı və Çin orta dünya göstəricisindən daha yüksək bala malikdir. Pakistan kimi digər ölkələr hələ də orta dünya göstəricisindən aşağı mövqe tutur, lakin son illərdə artım müşahidə olunur. Bu sahədə enmənin qeydə alındığı yeganə ölkə Yaponiyadır. Bəzi ölkələrdə sitatgətirmə reytinqinə görə ən yaxşı 6 fənnə baxsaq görərik ki, bu bölgədə incəsənət və humanitar elmlərə deyil, təbiət elmlərinə və ictimai elmlərə daha çox diqqət yetirilir. Xüsusilə biznes və iqtisadiyyat, həmçinin kompüter elmləri və mühəndislik sahəsində elmi məqalələr daha yüksək sitat gətirir.
Reytinqlə daha ətraflı https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/2023/regional-ranking səhifəsindən tanış olmaq olaq.
|
Rey-tinq |
Ali təhsil müəssisəsinin adı |
Ölkə |
Tələbələrin ümumi sayı |
Müəllim-tələbə nisbəti |
Əcnəbi tələbə sayı |
Kişi-qadın nisbəti |
|
1 |
Çin |
38,324 |
11.6 |
10% |
əks olunmayıb |
|
|
2 |
Çin |
31,994 |
10.3 |
19% |
əks olunmayıb |
|
|
3 |
Sinqapur |
32,337 |
19.8 |
25% |
51 : 49 |
|
|
4 |
Honkonq |
18,087 |
18.2 |
43% |
54 : 46 |
|
|
5 |
Sinqapur |
24,651 |
15.1 |
25% |
48 : 52 |
|
|
6 |
Honkonq |
18,468 |
19.0 |
21% |
əks olunmayıb |
|
|
7 |
Honkonq |
9,864 |
21.0 |
32% |
əks olunmayıb |
|
|
8 |
Yaponiya |
26,112 |
10.5 |
15% |
əks olunmayıb |
|
|
=9 |
Çin |
36,318 |
11.9 |
9% |
52 : 48 |
|
|
=9 |
Çin |
37,478 |
11.5 |
8% |
42 : 58 |
|
|
11 |
Cənubi Koreya |
26,209 |
15.1 |
10% |
əks olunmayıb |
|
|
12 |
Çin |
46,124 |
12.0 |
16% |
əks olunmayıb |
|
|
13 |
Cənubi Koreya |
19,481 |
14.7 |
17% |
50 : 50 |
|
|
14 |
Honkonq |
19,046 |
28.9 |
30% |
51 : 49 |
|
|
15 |
Çin |
18,573 |
8.1 |
6% |
əks olunmayıb |
|
|
16 |
Honkonq |
9,099 |
12.1 |
62% |
54 : 46 |
|
|
17 |
Cənubi Koreya |
9,946 |
10.7 |
9% |
21 : 79 |
|
|
18 |
Yaponiya |
22,269 |
9.2 |
12% |
25 : 75 |
|
|
19 |
Çin |
36,426 |
16.5 |
8% |
54 : 46 |
|
|
20 |
Səudiyyə Ərəbistanı |
31,545 |
7.8 |
22% |
54 : 46 |
|
|
21 |
Cənubi Koreya |
3,896 |
13.6 |
9% |
27 : 73 |
|
|
22 |
Cənubi Koreya |
3,260 |
10.0 |
3% |
əks olunmayıb |
|
|
23 |
Çin |
5,137 |
8.8 |
1% |
əks olunmayıb |
|
|
24 |
Cənubi Koreya |
23,399 |
19.4 |
18% |
əks olunmayıb |
|
|
25 |
Çin |
57,167 |
16.2 |
4% |
əks olunmayıb |
|
|
26 |
Çin |
55,412 |
15.2 |
6% |
əks olunmayıb |
|
|
27 |
Cənubi Koreya |
22,507 |
15.8 |
27% |
əks olunmayıb |
|
|
28 |
Qətər |
9,084 |
8.8 |
35% |
77 : 23 |
|
|
=29 |
Səudiyyə Ərəbistanı |
7,268 |
8.6 |
10% |
2 : 98 |
|
|
=29 |
Tayvan |
25,215 |
11.4 |
11% |
42 : 58 |
|
|
=29 |
Çin |
49,543 |
15.8 |
6% |
əks olunmayıb |
|
|
32 |
İsrail |
23,834 |
23.0 |
7% |
57 : 43 |
|
|
33 |
Tayvan |
7,284 |
15.5 |
9% |
56 : 44 |
|
|
34 |
Yaponiya |
17,812 |
12.4 |
14% |
28 : 72 |
|
|
=35 |
Cənubi Koreya |
20,504 |
17.7 |
27% |
55 : 45 |
|
|
=35 |
Makao |
11,993 |
38.1 |
91% |
57 : 43 |
|
|
37 |
Makao |
10,460 |
15.4 |
39% |
55 : 45 |
|
|
38 |
Səudiyyə Ərəbistanı |
33,931 |
10.6 |
14% |
44 : 56 |
|
|
39 |
Cənubi Koreya |
12,356 |
20.8 |
13% |
48 : 52 |
|
|
40 |
Səudiyyə Ərəbistanı |
7,121 |
10.9 |
17% |
80 : 20 |
|
|
41 |
Çin |
30,153 |
10.8 |
12% |
46 : 54 |
|
|
42 |
|
Çin |
24,416 |
14.3 |
10% |
əks olunmayıb |
|
43 |
Tayvan |
5,946 |
9.1 |
10% |
58 : 42 |
|
|
44 |
Çin |
57,951 |
15.1 |
5% |
49 : 51 |
|
|
=45 |
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri |
3,029 |
8.8 |
22% |
58 : 42 |
|
|
=45 |
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri |
12,933 |
19.2 |
55% |
67 : 33 |
|
|
47 |
Yaponiya |
22,485 |
10.5 |
10% |
33 : 67 |
|
|
48 |
Hindistan |
3,990 |
8.8 |
1% |
27 : 73 |
|
|
=49 |
Tayvan |
11,421 |
30.3 |
7% |
62 : 38 |
|
|
=49 |
İsrail |
16,175 |
11.3 |
5% |
57 : 43 |
|
|
=49 |
Yaponiya |
15,224 |
12.8 |
12% |
30 : 70 |
|
|
52 |
Türkiyə |
5,882 |
19.7 |
8% |
48 : 52 |
|
|
53 |
Səudiyyə Ərəbistanı |
2,851 |
10.2 |
32% |
59 : 41 |
|
|
54 |
Çin |
56,344 |
20.4 |
4% |
əks olunmayıb |
|
|
55 |
Çin |
30,542 |
10.5 |
6% |
əks olunmayıb |
|
|
56 |
Yaponiya |
9,878 |
9.5 |
17% |
16 : 84 |
|
|
=57 |
Cənubi Koreya |
20,079 |
14.6 |
20% |
əks olunmayıb |
|
|
=57 |
Çin |
40,082 |
12.7 |
5% |
39 : 61 |
|
|
59 |
|
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri |
3,926 |
18.1 |
60% |
51 : 49 |
|
60 |
|
3,641 |
10.8 |
14% |
66 : 34 |
|
|
=61 |
Çin |
31,322 |
11.3 |
5% |
əks olunmayıb |
|
|
=61 |
Çin |
27,353 |
8.7 |
12% |
əks olunmayıb |
|
|
63 |
Malayziya |
5,021 |
13.6 |
16% |
38 : 62 |
|
|
64 |
İran |
9,219 |
22.5 |
2% |
25 : 75 |
|
|
65 |
İran |
7,845 |
15.1 |
1% |
57 : 43 |
|
|
66 |
Malayziya |
18,320 |
9.8 |
18% |
58 : 42 |
|
|
67 |
Çin |
41,580 |
18.6 |
2% |
47 : 53 |
|
|
68 |
Hindistan |
7,891 |
9.5 |
7% |
54 : 46 |
|
|
=69 |
Çin |
28,055 |
14.7 |
11% |
64 : 36 |
|
|
=69 |
İran |
3,721 |
11.5 |
11% |
60 : 40 |
|
|
=71 |
Livan |
9,267 |
8.7 |
22% |
51 : 49 |
|
|
=71 |
İran |
3,181 |
10.5 |
2% |
49 : 51 |
|
|
=71 |
|
Çin |
38,240 |
14.1 |
1% |
46 : 54 |
|
74 |
İran |
15,436 |
33.9 |
1% |
34 : 66 |
|
|
75 |
Səudiyyə Ərəbistanı |
43,110 |
10.8 |
3% |
39 : 61 |
|
|
76 |
|
Türkiyə |
3,819 |
20.0 |
10% |
38 : 62 |
|
77 |
Shoolini University of Biotechnology and Management Sciences |
Hindistan |
2,973 |
14.3 |
2% |
45 : 55 |
|
=78 |
İran |
6,180 |
28.7 |
0% |
33 : 67 |
|
|
=78 |
Çin |
37,484 |
12.3 |
4% |
36 : 64 |
|
|
=78 |
Çin |
20,432 |
10.7 |
6% |
əks olunmayıb |
|
|
81 |
Çin |
42,760 |
15.4 |
2% |
əks olunmayıb |
|
|
82 |
Səudiyyə Ərəbistanı |
19,366 |
11.2 |
10% |
63 : 37 |
|
|
83 |
İran |
2,598 |
9.2 |
1% |
57 : 43 |
|
|
84 |
Filippin |
13,159 |
10.0 |
4% |
51 : 49 |
|
|
85 |
Tayvan |
16,425 |
14.2 |
11% |
36 : 64 |
|
|
=86 |
İran |
4,102 |
11.8 |
0% |
58 : 42 |
|
|
=86 |
Çin |
35,232 |
15.4 |
3% |
30 : 70 |
|
|
=86 |
Vyetnam |
27,878 |
25.3 |
1% |
56 : 44 |
|
|
89 |
Türkiyə |
17,151 |
22.5 |
10% |
48 : 52 |
|
|
90 |
Çin |
34,095 |
13.9 |
4% |
28 : 72 |
|
|
91 |
Çin |
31,821 |
12.9 |
4% |
əks olunmayıb |
|
|
=92 |
Çin |
35,710 |
14.2 |
6% |
əks olunmayıb |
|
|
=92 |
İran |
2,272 |
9.1 |
4% |
57 : 43 |
|
|
94 |
Cənubi Koreya |
1,808 |
10.0 |
8% |
25 : 75 |
|
|
=95 |
Hindistan |
1,855 |
14.6 |
2% |
61 : 39 |
|
|
=95 |
Tayvan |
13,711 |
16.3 |
11% |
41 : 59 |
|
|
=95 |
Çin |
44,942 |
14.1 |
6% |
35 : 65 |
|
|
98 |
Pakistan |
9,250 |
16.5 |
1% |
51 : 49 |
|
|
=99 |
Türkiyə |
7,113 |
25.4 |
1% |
46 : 54 |
|
|
=99 |
Çin |
16,061 |
15.7 |
15% |
69 : 31 |
Oruc MUSTAFAEYEV
