Son 50 ildə Asiyada yeni ali təhsil müəssisələrinin sayında davamlı artım müşahidə olunur
Müasir dünyanın trendləri ali məktəblər arasında rəqabəti gündən-günə gücləndirməkdədir. Dünyanın kəskinləşən çağırışları təkcə nüfuzlu ali təhsil müəssisələrini deyil, həm də gənc universitetləri də əhatə etməkdədir. Bu rəqabətlilik mühitində dünyanın yaşı 50 və daha az olan ali məktəbləri də öz mövqelərini gücləndirərək ən nüfuzlu dünya liderlərindən geridə qalmadıqlarını əyani surətdə göstərməkdədir.
Artıq bir neçə ildir ki, dünyanın son 50 ildə yaradılmış ən gənc ali məktəblərinin reytinqini tərtib edən Böyük Britaniyanın “The Times Higher Education” jurnalı növbəti dəfə bu mövzuya müraciət etməklə 2020-ci il üzrə gənc ali məktəblərin artan fəallığına diqqət çəkib. Növbəti reytinqdə (THE Young University Rankings -2020) yaşı 50-yə qədər olan 414 (ötən il 341) ali məktəb yer alıb. Reytinq son 50 ildə Asiyada yeni ali təhsil müəssisələrinin sayında davamlı artımın olduğunu göstərir.
Reytinqə görə, Asiya ilk dəfə olaraq dünyanın iki aparıcı gənc universitetinə ev sahibliyi edir. Honkonq Elm və Texnologiya Universiteti üçüncü il ardıcıl olaraq gənc universitetlərin reytinqində lider mövqedədir, Sinqapurun Nanyanq Texnologiya Universiteti isə keçən illə (3-cü yer) müqayisədə bu dəfə ikinci sırada yer alıb. Hər iki universitet tədqiqat və biliklərin ötürülməsi sahəsində yüksək vizyon nümayiş etdirməklə beynəlxalq perspektivlər və elmi sitatlarının təsirinə görə çoxsaylı oxşar profillərə malikdir.
Ötən ilki reytinqdə 2-ci yerdə olan İsveçrənin Lozanna Federal Politexnik Məktəbi 51 yaşını qeyd etdiyindən builki sıralamadan kənarda qalıb. Asiya universitetləri ilk iki yeri tutarkən, ümumiyyətlə, top-10-luq Asiya və Avropa universitetləri arasında bölünüb. İlk beşliyə Paris Elm və Ədəbiyyat Universiteti (PSL Research), İtaliyanın Qabaqcıl Tədqiqatlar Məktəbi (Sant'Anna School of Advanced Studies - Pisa), Cənubi Koreyanın Qabaqcıl Elmlər və Texnologiya İnstitutu (KAİST) daxil olub. Paris Universiteti ötən il birləşdikdən sonra 11-ci yeri tutmaqla reytinqdə yeni rekorda imza atıb. Böyük Britaniya reytinqdə 36, İspaniya 27, Fransa və Hindistan isə 26, Türkiyə 23, Avstraliya 22, İran 20, Tayvan 16, Yaponiya 14, Çin 6, ABŞ 4, Kanada 3, Rusiya 2 universitetlə təmsil olunur. Lakin Avstraliya növbəti dəfə reytinqin yuxarı eşelonlarında istənilən digər ölkə ilə müqayisədə daha çox yer əldə etməsi ilə fərqlənib. Belə ki, Avstraliya top-100-lükdə 17 (ötən il 15) yer alıb. Yalnız Fransa 14 mövqe ilə bu nəticəyə bir qədər yaxınlaşıb. Böyük Britaniyanın ilk 100-lükdə 5 universiteti yerləşib.
Hindistan, eyni zamanda, reytinqdə ən güclü məhsuldarlıq nümayiş etdirir: ilk dəfə ən yaxşı 70 ali məktəb sırasına Hindistanın 2 ali təhsil müəssisəsi - (Hindistan Texnologiya İnstitutu Ropar və Hindistan Texnologiya İnstitutu İndore) daxil olub.
Ümumilikdə, reytinq 66 ölkəni əhatə edir. Gənc universitetlərin reytinqi qlobal dünya reytinqləri ilə eyni göstəricilərə əsaslanır. Lakin gənc universitetlərin missiyasını əks etdirmək üçün çəki əmsalları yenidən hesablanır, tədqiqat məhsuldarlığı, kadr və tələbə nisbəti, institusional gəlir və doktorantura təhsili kimi amillərə daha çox diqqət yetirilir.
Bütövlükdə isə reytinq tərtibçiləri elmi tədqiqatlar (nəşrlərin sayı, alimlərin rəyləri, əldə olunmuş qrantlar), elmi işlərdən sitatgətirilmə, tədrisin keyfiyyəti (müəllim-tələbə nisbəti, elmi dərəcə sahiblərinin payı və sairə), beynəlxalq aktivlik, beynəlxalq mübadilə, innovasiyaların tətbiqindən əldə olunmuş gəlirlər kimi 13 kriteriyanı əsas götürüblər.
Reytinqlə daha ətraflı www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/2020/young-university-rankings səhifəsindən tanış olmaq olar.
Rey-tinq |
Ali məktəbin adı |
Ölkə |
Tələbələrin ümumi sayı |
Tələbə-müəllim nisbəti |
Beynəlxalq tələbələr |
Qadın:kişi nisbəti |
|||
1. |
The Hong Kong University of Science and Technology |
Honkonq |
10,125 |
22.3 |
31% |
əks olunmayıb |
|||
2. |
Nanyang Technological University |
Singapore |
25,088 |
15.9 |
27% |
48 : 52 |
|||
3. |
Paris Sciences et Lettres – PSL Research University |
Fransa |
21,298 |
11.5 |
26% |
46 : 54 |
|||
4. |
Sant’Anna School of Advanced Studies – Pisa |
İtaliya |
776 |
12.4 |
19% |
5 : 65 |
|||
5. |
Korea Advanced Institute of Science and Technology |
Cənubi Koreya |
9,481 |
10.2 |
8% |
20 : 80 |
|||
6. |
Maastricht University |
Niderland |
6,857 |
18.6 |
54% |
60 : 40 |
|||
7. |
City University of Hong Kong |
Honkonq |
9,587 |
11.0 |
45% |
59 : 41 |
|||
8. |
Pohang University of Science and Technology |
Cənubi Koreya |
3,215 |
10.3 |
3% |
23 : 77 |
|||
9. |
Sorbonne University |
Fransa |
43,076 |
13.5 |
19% |
58 : 42 |
|||
10 |
Pompeu Fabra University |
İspaniya |
11,636 |
21.6 |
13% |
60 : 40 |
|||
11. |
University of Paris |
Fransa |
61,390 |
17% |
17% |
64 : 36 |
|||
12. |
University of Luxembourg |
Lüksemburq |
4,654 |
18.7 |
49% |
51 : 49 |
|||
13. |
University of Antwerp |
Belçika |
15,166 |
29.3 |
17% |
55 : 45 |
|||
14. |
Queensland University of Technology |
Avstraliya |
34,871 |
38.2 |
16% |
54 : 46 |
|||
15. |
University of Technology Sydney |
Avstraliya |
26,385 |
43.4 |
34% |
51 : 49 |
|||
16. |
University of Duisburg-Essen |
Almaniya |
42,698 |
53.0 |
19% |
48 : 52 |
|||
17. |
Ulsan National Institute of Science and Technology |
Cənubi Koreya |
4,127 |
13.9 |
8% |
26 : 74 |
|||
18. |
University of Canberra |
Avstraliya |
10,823 |
36.2 |
32% |
əks olunmayıb |
|||
19. |
Hong Kong Polytechnic University |
Honkonq |
20,388 |
23.1 |
25% |
52 : 48 |
|||
20. |
Aalto University |
Finlandiya |
12,195 |
18.6 |
26% |
34 : 66 |
|||
21. |
Vita-Salute San Raffaele University |
İtaliya |
2,610 |
10.7 |
3% |
59 : 41 |
|||
22. |
University of Passau |
Almaniya |
11,387 |
86.6 |
12% |
59 : 41 |
|||
23. |
Aalborg University |
Danimarka |
16,340 |
13.6 |
15% |
əks olunmayıb |
|||
24. |
Medical University of Graz |
Avstriya |
3,352 |
10.9 |
24% |
53 : 47 |
|||
25. |
University of South Avstralia |
Avstraliya |
20,268 |
30.5 |
25% |
58 : 42 |
|||
26 |
University of Wollongong |
Avstraliya |
18,642 |
31.5 |
29% |
52 : 48 |
|||
27 |
Medical University of Vienna |
Avstriya |
7,142 |
8.1 |
30% |
52 : 48 |
|||
28 |
University of Potsdam |
Almaniya |
20,063 |
53.9 |
11% |
57 : 43 |
|||
29 |
James Cook University |
Avstraliya |
11,491 |
21.2 |
11% |
63 : 37 |
|||
30 |
Griffith University |
Avstraliya |
34,120 |
23.6 |
17% |
58 : 42 |
|||
=31 |
Alfaisal University |
Səudiyyə Ərəbistanı |
2,566 |
10.4 |
34% |
60 : 40 |
|||
=31 |
Paris-Sud University |
Fransa |
28,726 |
14.5 |
17% |
56 : 44 |
|||
33 |
Jacobs University |
Almaniya |
1,142 |
16.2 |
76% |
45 : 55 |
|||
=34 |
Curtin University |
Avstraliya |
29,214 |
20.2 |
31% |
51 : 49 |
|||
=34 |
Tampere University |
Finlandiya |
15,149 |
21.8 |
6% |
51 : 49 |
|||
=36 |
Medical University of Innsbruck |
Avstriya |
2,966 |
4.3 |
44% |
52 : 48 |
|||
=36 |
Western Sydney University |
Avstraliya |
32,259 |
35.7 |
17% |
56 : 44 |
|||
38 |
Macau University of Science and Technology |
Makao |
9,924 |
24.4 |
79% |
56 : 44 |
|||
39 |
George Mason University |
ABŞ |
29,377 |
18.0 |
10% |
54 : 46 |
|||
40 |
Auckland University of Technology |
Yeni Zelandiya |
18,035 |
17.1 |
47% |
59 : 41 |
|||
41 |
HSE University |
Rusiya |
22,111 |
13.1 |
9% |
əks olunmayıb |
|||
42 |
University of Macau |
Makao |
9,340 |
14.4 |
37% |
57 : 43 |
|||
43 |
Maynooth University |
İrlandiya |
9,291 |
28.3 |
12% |
55 : 45 |
|||
44 |
Brighton and Sussex Medical School |
Böyük Britaniya |
879 |
11.3 |
15% |
57 : 43 |
|||
45 |
Swedish University of Agricultural Sciences |
İsveç |
3,737 |
4.5 |
4% |
69 : 31 |
|||
46 |
Hasselt University |
Belçika |
5,189 |
31.1 |
13% |
47 : 53 |
|||
=47 |
Khalifa University United |
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri |
3,651 |
9.5 |
26% |
55 : 45 |
|||
=47 |
Southern University of Science and Technology |
Çin |
3,198 |
9.5 |
0% |
27 : 73 |
|||
49 |
University of Bremen |
Almaniya |
18,915 |
31.9 |
12% |
51 : 49 |
|||
50 |
United Arab Emirates University |
Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri |
7,523 |
9.2 |
21% |
83 : 17 |
|||
51 |
University of Bayreuth |
Almaniya |
9,255 |
29.7 |
10% |
46 : 54 |
|||
=52 |
University of Klagenfurt Austria |
Avstriya |
3,639 |
10.8 |
22% |
69 : 31 |
|||
=52 |
Rush University |
ABŞ |
2,425 |
2.0 |
1% |
74 : 26 |
|||
54 |
Università della Svizzera Italiana |
İsveçrə |
2,768 |
10.8 |
67% |
49 : 51 |
|||
55 |
Deakin University |
Avstraliya |
39,305 |
28.6 |
22% |
58 : 42 |
|||
56 |
Victoria University |
Avstraliya |
14,815 |
32.2 |
23% |
53 : 47 |
|||
=57 |
Cyprus University of Technology |
Kipr |
3,228 |
17.4 |
8% |
54 : 46 |
|||
=57 |
Grenoble Alpes University |
Fransa |
41,411 |
17.6 |
13% |
52 : 48 |
|||
=59 |
Aix-Marseille University |
Fransa |
67,857 |
16.6 |
12% |
59 : 41 |
|||
=59 |
IMT Atlantique |
Fransa |
1,676 |
8.2 |
44% |
26 : 74 |
|||
=59 |
Reykjavík University |
İslandiya |
2,879 |
24.9 |
8% |
41 : 59 |
|||
=62 |
Indian Institute of Technology Ropar |
Hindistan |
1,119 |
7.6 |
0% |
13 : 87 |
|||
=62 |
Swinburne University of Technology |
Avstraliya |
14,379 |
27.9 |
27% |
36 : 64 |
|||
64 |
Indian Institute of Technology Indore |
Hindistan |
1,128 |
9.7 |
0% |
17 : 83 |
|||
=65 |
University of California, Merced |
ABŞ |
7,324 |
20.9 |
8% |
51 : 49 |
|||
=65 |
Montpellier University |
Fransa |
39,405 |
19.5 |
15% |
53 : 47 |
|||
=65 |
Université de Versailles Saint-Quentin-en-Yvelines |
Fransa |
16,621 |
21.2 |
15% |
59 : 41 |
|||
68 |
Gwangju Institute of Science and Technology |
Cənubi Koreya |
2,098 |
12.1 |
6% |
25 : 75 |
|||
69 |
Sabancı University |
Türkiyə |
3,605 |
21.5 |
9% |
37 : 63 |
|||
70 |
Australian Catholic University |
Avstraliya |
23,886 |
43.5 |
12% |
73 : 27 |
|||
71 |
University of KwaZulu-Natal |
Cənubi Afrika Respublikası |
36,660 |
29.2 |
4% |
58 : 42 |
|||
72 |
Centrale Nantes |
Fransa |
1,706 |
16.1 |
45% |
26 : 74 |
|||
73 |
Qatar University |
Qətər |
15,585 |
17.3 |
38% |
76 : 24 |
|||
74 |
Babol Noshirvani University of Technology |
İran |
5,744 |
29.6 |
0% |
32 : 68 |
|||
75 |
Örebro University |
İsveç |
9,735 |
18.5 |
6% |
61 : 39 |
|||
=76 |
University of Crete |
Yunanıstan |
13,321 |
23.4 |
4% |
62 : 38 |
|||
=76 |
RMIT University |
Avstraliya |
33,848 |
22.4 |
30% |
47 : 53 |
|||
78 |
Universiti Brunei Darussalam |
Bruney |
3,830 |
10.9 |
15% |
67 : 33 |
|||
79 |
University of Occupational and Environmental Health |
Yaponiya |
1,142 |
2.6 |
1% |
54 : 46 |
|||
80 |
Northumbria University |
Böyük Britaniya |
21,811 |
17.5 |
17% |
55 : 45 |
|||
81 |
Linköping University |
İsveç |
18,544 |
11.2 |
12% |
53 : 47 |
|||
82 |
University of Côte d’Azur |
Fransa |
36,706 |
23.0 |
23% |
55 : 45 |
|||
83 |
University of Milan-Bicocca |
İtaliya |
26,509 |
28.9 |
6% |
62 : 38 |
|||
84 |
University of Cyprus |
Kipr |
6,635 |
22.0 |
11% |
66 : 34 |
|||
85 |
Jordan University of Science and Technology |
İordaniya |
21,512 |
13.4 |
17% |
58 : 42 |
|||
=86 |
University of Bordeaux |
Fransa |
54,965 |
21.6 |
13% |
58 : 42 |
|||
=86 |
Polytechnic University of Bari |
İtaliya |
6,122 |
24.4 |
1% |
33 : 67 |
|||
88 |
Cankaya University |
Türkiyə |
9,164 |
28.4 |
2% |
45 : 55 |
|||
89 |
Murdoch University |
Avstraliya |
14,905 |
27.7 |
37% |
60 : 40 |
|||
=90 |
Koç University |
Türkiyə |
5,381 |
15.6 |
6% |
51 : 49 |
|||
=90 |
Middlesex University |
Böyük Britaniya |
15,649 |
18.0 |
45% |
60 : 40 |
|||
92 |
Hong Kong Baptist University |
Honkonq |
8,759 |
11.6 |
45% |
65 : 35 |
|||
=93 |
Edith Cowan University |
Avstraliya |
17,560 |
31.3 |
26% |
60 : 40 |
|||
=93 |
Verona University |
İtaliya |
19,873 |
27.5 |
5% |
64 : 36 |
|||
=95 |
Bournemouth University |
Böyük Britaniya |
13,692 |
17.1 |
18% |
55 : 45 |
|||
=95. |
National Taiwan University of Science and Technology |
Tayvan |
8,340 |
19.5 |
15% |
30 : 70 |
|||
97 |
Bond University |
Avstraliya |
3,341 |
10.3 |
43% |
54 : 46 |
|||
98 |
Free University of Bozen-Bolzano |
İtaliya |
3,891 |
12.0 |
13% |
67 : 33 |
|||
=99 |
Diego Portales University |
Çili |
17,287 |
14.9 |
2% |
49 : 51 |
|||
=99 |
Florida International University |
ABŞ |
34,203 |
23.8 |
8% |
57 : 43 |
|||
Oruc MUSTAFAYEV