Niyazi
RƏHİMOV,
“Azərbaycan müəllimi”
Məktəb
əqli cəhətdən geri qalan oliqofren uşaqlar üçün
yaradılmış 11 nömrəli yardımçı internat-məktəbi adı
altında 1961-ci ilin sentyabr ayından fəaliyyətə
başlamışdır. Uzun illər “Sağlamlıq imkanları məhdud”
uşaqlar üçün həm təhsil ocağı, həm də yaşayış yeri
olan internat məktəbində şagirdlər əsas təhsil bazasında
təhsil almaqla yanaşı, müxtəlif peşələrə də
yiyələnmişlər. Fiziki və loqopedik qüsurlarının aradan
qaldırılması üçün bu şagirdlərlə ixtisaslı defektoloq
və loqopedlər məşğul olmuşdur. İnternat məktəbin
məzunları Sovet dövründə peşə məktəblərinə
yönəldilmiş, onlar müxtəlif peşələrə yiyələnməklə
istehsalat qabaqcıllarına çevrilmiş və öz gələcəklərini
təmin etmişlər. 2014-cü ilin fevral ayında internat
məktəbin adı Nazirlər Kabinetinin müvafiq fərmanı ilə
dəyişdirilərək “11 nömrəli İnteqrasiya təlimli internat
məktəbi” adlanmışdır. Məktəb daim dövlətin diqqət
mərkəzində olmuşdur. 1997-ci ildə ulu öndər Heydər
Əliyevin təhsil ocağına gəlişi məktəbə xüsusi diqqətin
artırılmasına təkan vermişdir. Bundan başqa təhsil
müəssisəsinə ölkə Prezidenti İlham Əliyev və Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyeva
gələrək internat məktəbində yaradılan şəraitlə tanış
olmuş, xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqlarla görüşmüş,
onlara diqqət və qayğının artırılması üçün tövsiyələr
vermişdir.
Maddi-texniki baza
Məktəbdə iki tədris korpusu fəaliyyət göstərir.
Sinif otaqları istilik sistemi və kondisionerlərlə
təchiz olunub. Bundan başqa, tədris ocağında üçmərtəbəli
yataq korpusu, camaşırxana, hamam və ocaqxana da
mövcuddur. Hazırda məktəbdə yenidənqurma və əsaslı təmir
işləri gedir. İnternat məktəbində aparılan təmir-tikinti
zamanı tədris korpusuna əlavə olaraq sahəsi 1000
m2 olan
mansardlar artırılıb. Bu mansardlar qüsurlu uşaqlarda
matorikanı inkişaf etdirmək məqsədilə inşa edilir və
interyer əqli cəhətdən qüsurlu uşaqların rahat şəraitdə
yaradıcılıq işləri ilə məşğul olması, lazım gəldikdə
istirahət etməsi üçün nəzərdə tutulub. İnternat məktəbin
bir böyük yeməkxanası var və burada bir dəfəyə 250
şagird yemək yeyə bilir. Məktəbin üçmərtəbəli yataq
korpusu var ki, onun da birinci mərtəbəsində yerləşən
“GQM”-ində on qrupda 111 uşaq məşğələlərini keçir və
təlim-tərbiyə olunurlar. Bu uşaqlar gün ərzində üç dəfə
isti yeməklə və bir dəfə qəlyanaltı ilə təmin olunurlar.
Tədrisin
təşkili
Məktəbdə 33 ümumi təhsil sinfində 732, 18 xüsusi
sinifdə isə 157 şagird yardımçı proqramla təhsil alır.
İnternat məktəbdə tədris birnövbəlidir. Birinci növbədən
sonra tərbiyəçilik saatları keçirilir. Ümumi təhsil
siniflərində şagirdlər istirahət edir, qidalanır,
dərslərini hazırlayır və günün sonunda valideynlərinə
təhvil verilir. Xüsusi təhsil alan şagirdlər isə
tərbiyəçilik saatlarında hərtərəfli qayğı ilə əhatə
olunur. Onların istirahəti, şəxsi gigiyenası,
geyimlərinin dəyişdirilməsi, müalicə olunması, loqopedik
və müalicəvi gimnastika məşğələləri xüsusi
mütəxəssislərlə tərbiyəçilərin nəzarəti altında həyata
keçirilir. Şam yeməyindən sonra şagirdlərin bir qismi
valideynlərin xüsusi razılığı əsasında evə buraxılır,
qalan şagirdlər isə gecə tərbiyəçilərinə və dayələrə
təhvil verilir.
Şagirdlərin
təlim və tərbiyəsi ilə 116 müəllim və tərbiyəçi məşğul
olur. İnternat məktəbin nəzdində 2009-2010-cu tədris
ilində aztəminatlı ailələrin övladlarının internat
məktəblərə düşmə riskini azaltmaq və işləyən
valideynlərə kömək məqsədi ilə 3-6 yaşlı uşaqlar üçün
Günərzi Qayğı Mərkəzi də açılmışdır. Hazırda burada 111
uşaq təlim-tərbiyə olunur. Hər il hazırlıq qruplarından
30-40 uşaq internat məktəbin birinci sinfinə qəbul
olunur, təhsillərini davam etdirirlər.
İnternat məktəbində şagirdlərin müxtəlif peşələrə
yiyələnməsi üçün xüsusi dərnəklər təşkil edilir.
Məktəbin texnologiya müəllimləri böyük səylə şagirdlərə
taxta üzərində oyma, tikmə, rəsm əsərləri üzərində
muncuqlarla naxış salmaq, təkəldüz kimi unudulmuş qədim
xalq sənətlərinin sirlərini öyrədirlər. Şagirdlərin
xalçaçılıq sənətinə yiyələnməsində isə xalça ustası
Məryəm müəllimin xüsusi zəhməti vardır.
Uşaqların daha çox rəsm çəkməyə maraqlı olduqlarını
nəzərə alaraq Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının nəzdində
İncəsənət Kollecinin tələbələri Nilufər Seyid Əlixani,
Fidan Seyid Əlixani, Aygün Xanəliyeva, Samirə Əmirzadə
könüllü olaraq həftədə 3 dəfə məktəbə gələrək şagirdlərə
rəsm çəkməyin sirlərini, rənglər dünyasının ahəngini
öyrədirlər. Bu tələbələrin internat məktəbdə “Art Studio”nun,
dulusçuluq emalatxanasının yaradılmasında böyük əməkləri
var. Bütün bunlar qüsurlu uşaqların cəmiyyətə
inteqrasiya olunmasına, həyata, yaşamağa, yaradıcılığa,
əməyə sevgisinə ruh verir. Yeni-yeni istedadlı uşaqlar
aşkara çıxarır. Bədii qəhrəmanları özlərində
səhnələşdirən, rənglər dünyasının dərinliklərindən
tapdığı xırda bir kəşflə böyük sevinc yaşayan bu
uşaqların başqa bacarıqları üzə çıxır. İnternat məktəbdə
də tez-tez ədəbi-bədii gecələr təşkil olunur.Şeir yazmaq
bacarığı olan uşaqlar arasında müsabiqələr keçirilir. Bu
müsabiqələr şagirdlərdə poeziyaya, ədəbiyyata, bədii
qiraətə olan marağı daha da artırır.
Məktəbdə
musiqiyə də böyük önəm verilir. Bu ilin sentyabr ayından
internat məktəbdə muğam sinfinin yaradılması üçün Milli
Konservatoriyanın rektoru Siyavuş Kərimiyə müraciət
olundu. Siyavuş Kərimi muğam sinfinin yaradılmasında,
istedadı olan şagirdlərin aşkara çıxarılmasında, muğamın
sirlərinin uşaqlara öyrədilməsində internat məktəbə
köməklik göstərir. Milli Konservatoriyanın tələbələri
vaxtaşırı internat məktəbə gəlir, burada uşaqlara
muğamın sirlərini öyrədirlər. Bundan başqa, məktəbdə
hazırda xüsusi xor kapellası da fəaliyyət göstərir.
Nailiyyətlər
İnternat məktəbdə sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlarla
yanaşı, 2003-cü ildən “Aztəminatlı ailələrin övladları
üçün” ümumi təhsil sinifləri də açılmışdır. Bu
siniflərdə təhsil alan şagirdlər mütəmadi olaraq TQDK
tərəfindən keçirilən qəbul imtahanlarında iştirak edirək
müəyyən nailiyyətlər əldə edirlər. Təkcə 2012-2013-cü
tədris ilində internat məktəbin tam təhsilini başa vuran
10 şagirdindən 3-ü, Elxan Seyidov Aviasiya
Akademiyasına, Oktay Xudaverdiyev və Hacı Hüseynov isə
İqtisad Universitetinə daxil olub. Bundan başqa,
2013-2014-cü tədris ilində buraxılan 10 məzunundan 5
nəfəri, 2014-2015-ci tədris ilində isə 6 məzundan 5-i
ali və orta ixtisas müəssisələrinə daxil olmuşdur.
İnternat
məktəbin şagirdləri istər respublikamızda, istərsə də
ölkəmizdən kənarda keçirilən müsabiqə və yarışlarda
uğurla iştirak edirlər. Belə ki, şagirdlər dəfələrlə
xarici ölkələrdə keçirilən “Sağlamlıq imkanları məhdud
uşaqların idman yarışları”nda internat məktəbin adını
şərəflə daşıyaraq vətənə sevinclə qayıdırlar. 2007-ci
ildə ÇXR-nın Şanxay şəhərində keçirilən “Ümumdünya
Xüsusi Yay Olimpia Oyunları”nda internatın dörd şagirdi
qələbə qazanmışdır. Bundan başqa 2011-ci ildə
Yunanıstanın paytaxtı Afinada keçirilən “Ümumdünya
Xüsusi Yay Olimpia Oyunları”nda tədris ocağının şagirdi
Ləman Allahverdiyeva futbol üzrə qızlardan ibarət yığma
komandanın tərkibində 2-ci yerə çıxmışdır. 2012-ci ildə
İstanbulda keçirilən yüngül atletika üzrə yarışda
iştirak edən məktəbin 4 şagirdi də yarışlardan uğurla
qayıtmışdır. 2014-cü ilin sentyabr ayında isə Belçikada
keçirilən “Avropa Xüsusi Yay Olimpia Oyunları”nda
internatın şagirdi Vüsalə Bürçiyeva stolüstü tennisdən
birinci yerə çıxaraq fəxri kürsünün ən yüksək pilləsinə
çıxmışdır. Bununla yanaşı, 2015-ci ilin may ayında
Kiprdə keçirilən yüngül atletika üzrə yarışda iştirak
edən şagirdlər internata qızıl, gümüş medallarla
dönmüşlər.
Təhsil müəssisəsinin şagirdləri yaradıcılıqla bağlı
müsabiqələrdə də uğurla çıxış edirlər. Ənənəvi olaraq
hər il may ayında keçirilən “Gül Bayramı”nda şagirdlərin
milli atributlarımızdan olan “Buta” və “Armudu stəkan”
sxemi sərgilənən işlər arasında hər kəsin maraq və
diqqətinə səbəb olub. Əl işlərindən ibarət müsabiqədə
internat məktəbi Bakı şəhəri üzrə birinci yerə layiq
görülüb. Məktəbin IX sinif şagirdi Əlimuxtar Əliyev Bakı
Şəhər İcra Hakimiyyəti tərəfindən 500 (beş yüz) manat
pul mükafatı və fəxri fərmanla təltif olunub. Yeni
tədris ilində də məktəb ilk uğurunu əldə edib. Belə ki,
23 sentyabr 2015-ci ildə internatın şagirdi Elnarə
Rəhimova şagirdlərin əl işlərindən ibarət müsabiqədə
birinci, Əlimuxtar Əliyev isə ikinci yerə layiq görülüb.
2014-cü
ildən internat məktəbə rəhbərlik edən Gülnarə
Abdullayevanın gərgin əməyi nəticəsində təhsil ocağının
uğurları günbəgün artmaqdadır. Sağlamlıq imkanları
məhdud olan uşaqlara xüsusi qayğı ilə yanaşan
G.Abdullayevanın səyi nəticəsində uşaqların hər biri
dispanserizasiyadan keçmiş, eyni zamanda internat
məktəbdə təhsil alıb yaşayan və Günərzi Qayğı Mərkəzində
təlim-tərbiyə olunan uşaqların hər birinə şəxsiyyət
vəsiqələri hazırlanmışdı. Bundan başqa, internatın
tarixində ilk dəfə-1 noyabr 2015-ci ildə 18 yaşı tamam
olmuş 9 nəfər şagird “MƏNİM İLK SƏSİM” devizi altında öz
səsvermə hüquqlarından istifadə edərək seçicilər
sırasına qoşulmuşdur.
İnternat məktəbin bacarıqlı, öz işinin öhdəsindən gələn
pedaqoji kollektivi var. Onlar daim öz üzərlərində
çalışır, bilik və bacarıqlarını şagirdlərinə
aşılayırlar. Belə ki, hər bir müəllim yeni fənn
kurikulumları ilə ixtisasartırmadan və sağlamlıq
imkanları məhdud uşaqlarla işləmək üçün defektologiya
kursundan uğurla keçib. Müəllimlər bir çox müsabiqələrdə
iştirak edərək qalib olmuşdur. Müəllimlərdən Məryəm
Rzayeva, Mədəd Hüseynov, Tutuxanım Sadıqova, Arzu
Əliyeva, Aynurə Bayramovanın qabaqcıl təcrübələri
yayılmışdır. Bundan başqa, məktəbin müəllimləri mütəmadi
olaraq “açıq dərs”lər təşkil edirlər. Tutuxanım
Sadıqovanın biologiya fənnindən, Xumar Məmmədovanın isə
hüquq və konstitusiya ilə bağlı verdiyi “açıq dərs”ləri
nümunə göstərmək olar.
Tədbirlərə xüsusi önəm verilir
İnternat məktəbdə tədbirlər planına uyğun olaraq
əlamətdar və xüsusi günlər təntənəli şəkildə qeyd edilir.
“Ölkəmizi tanıyaq” devizi altında tez-tez bölgələrə
ekskursiya edilir. Bundan başqa, şagirdləri müxtəlif
teatr tamaşalarına, konsertlərə, sərgilərə aparmaqla
onların bir şəxsiyyət kimi formalaşmasına zəmin
yaradılır. Onların dünyagörüşlərinin, cəmiyyətə
inteqrasiya olunmalarının, bilik və savadlarının
inkişafi və formalaşması üçün bu cür işlərin həyata
keçirilməsi çox mühüm rol oynayır.
Məktəbdə şagirdlərə xüsusi qayğı göstərilir. Onları
sevindirmək, üzlərində təbəssüm yaratmaq pedaqoji
kollektivin əsas prinsiplərindən biridir. Buna misal
olaraq internat məktəbdə ənənəvi olaraq hər ayın sonuncu
bazar günü həmin ay ərzində anadan olan uşaqların ad
günlərinin təntənəli surətdə qeyd olunmasını göstərmək
olar. Bundan başqa, məktəbin tarixində ilk dəfə olaraq
təhsilini başa vuran və internatda yaşayan uşaqlar üçün
“Məzun” albomunun hazırlanmasını da göstərmək olar ki,
bu kimi hallar onlara xüsusi sevinc hissi bəxş edir.
Məktəb həmçinin maraqlı layihələrin də ideya
müəllifidir. Belə ki, 2015-ci il iyun ayının 4-də
“Jumeirah Bilgah Beach Hotel”in “Bilgəh” zalında “Bizim
Böyük Ailəmiz” adlı xeyriyyə satış-sərgi keçirildi.
Sərgidə şagirdlərin təkəldüz, muncuqla iş, xalçaçılıq,
taxta üzərində oyma, qabilen, təbii gül ləçəkləri, atlas
lentlər və s. ibarət əl işləri sərgiləndi.
Satış-sərgidən əldə olunan 5000 (beş min) AZN məktəb
tərəfindən Nabranda istirahətlərinin təşkilinə kömək
məqsədilə əmək və müharibə veteranları üçün pansionatın
daimi sakinlərinə bağışlanıldı. Məktəb “Bayraq Günü”
münasibətilə “Hər evə bir bayraq” adlı aksiya keçirdi.
Aksiyaya Bilgəh qəsəbəsindəki Böyük Vətən müharibəsi
şəhidlərinin xatirəsinə ucaldılmış abidənin qarşısından
start verildi. Həmin gün Böyük Vətən müharibəsi
şəhidlərinin xatirəsinə ucaldılmış abidənin yanında
bayraq üçün nəzərdə tutulmuş hündürlüyü səkkiz metr
olan dəmir dirəyi internatın yuxarı sinif şagirdləri
Elvin İsayev, Teyyub Yanqlıçev, Yusif Mehdiyev, Rəşid
Səfərov, Nurlan Babayev, Namiq Rzayev əmək müəllimi
Feyzulla Seyidovla birlikdə betonla yerə bərkitdilər.
Eyni zamanda 500 ədəd müxtəlif ölçülü bayraqlara
uşaqların öz əlləri ilə hazırlanmış taxta tutqaclar
bərkidildi. Noyabr ayının 9-u səhər saat 10:00-da
internat məktəbdə yaşayan və təhsil alan xüsusi qayğıya
ehtiyacı olan şagirdlərimizdən əllərində bayraq tutmuş
70 nəfər, 10 nəfər tərbiyəçi və 5 nəfər texniki işçisi
ilə birlikdə Bilgəh qəsəbəsinin mərkəzi küçəsində yol
boyunca bütün darvazalara və dirəklərə həmin bayraqları
asdı.
Məktəb Parlamenti
2015-2016-cı tədris ilinin əvvəlində - sentyabr
ayında internat məktəbdə “Məktəbdaxili Parlament”
yaradıldı. Ümumtəhsil və xüsusi siniflərdən seçilmiş
fəal şagirdlər arasında özünüidarəetmə qrupları və uşaq
müdafiə komissiyaları təşkil olundu. Hər bir nümayəndə
öz sinfinin problemləri, həyata keçirdiyi tədbirlər,
şagirdlərin arzu və təkliflərini çatdırır, bu
məsələlərin həll olunması və ümumilikdə məktəbdə həyata
keçiriləcək qarşıda duran tədbirlər üçün məktəb
rəhbərliyi ilə birlikdə planlar hazırlanıb həyata
keçirilir.
Dövlət qayğısı
İnternat məktəblərini bitirən məzunların sonrakı
taleyi hər zaman dövlət başçısı cənab İlham Əliyevin
diqqət mərkəzindədir. İnternat məktəbinin məzunları üçün
“Məzun Evi” tikdirilib yeni sakinlərinə - kimsəsiz və
valideyn himayəsindən məhrum olmuş məzunlara təqdim
olunur. 2015-ci ilin noyabr ayında 11 nömrəli
İnteqrasiya təlimli internat məktəbin 15 nəfər şagirdi
də evlə təmin olunub. |