|
Niyazi RƏHİMOV,
“Azərbaycan müəllimi”
n.rahimov@muallim.edu.az
 Oxucularımıza
məlumdur ki, qəzetimizin hər nömrəsində təhsilimizlə
bağlı müxtəlif aktual mövzulara toxunuruq. Həmin
mövzuları müzakirə obyektinə çevirərək, mütəxəssislərin
və təhsil prosesində iştirak edən şəxslərin fikirlərini
onlara çatdırırıq. Budəfəki mövzumuz isə təhsilimizin
daim gündəmində olan, vacib məsələlərdən sayılan
məktəb-müəllim-valideyn münasibətləridir. Məlumdur ki,
günü-gündən inkişaf edən, məzmun cəhətdən yenilənən
təhsilimizdə baş verən proseslərdə valideynlərin kənarda
qalması mümkün deyil. Buna görə də valideynlərin təhsil
ocağı ilə sıx əlaqə saxlaması, məktəbdə və təhsilimizdə
gedən proseslərdə bilavasitə iştirakı çox vacibdir.
Lakin valideynlərin çox az hissəsi bu məsuliyyəti dərk
etsə də, böyük hissəsi gənc nəslin təlim-tərbiyəsini
təkcə məktəbin və müəllimin üzərinə düşən vəzifə hesab
edir, prosesdə yaxından iştirak etmir. Qeyd edək ki, bu
vacib məsələ “Təhsil haqqında” Azərbaycan
Respublikasının Qanununun 34-cü maddəsində də öz əksini
tapıb. Qanunda valideynlərin təhsil müəssisəsi ilə
əməkdaşlıq etmək, tədris prosesinin təkmilləşdirilməsi
və maddi-texniki bazasının yaxşılaşdırılması üçün
təkliflər irəli sürmək və könüllü yardımlar etmək kimi
hüquqları mövcuddur. Eyni zamanda onların üzərinə düşən
vəzifələr də həmin qanunda göstərilib. Bəs, görəsən
reallıqda vəziyyət necədir? Valideynlər öz üzərlərinə
düşən vəzifələri dərk edirlərmi? Təlim-tərbiyə işlərində
məktəbə və müəllimlərə zəruri dəstəyi verə bilirlərmi?
Suallarımıza cavab tapmaq məqsədilə valideynlərlə
görüşdük, məsələ ilə bağlı onların fikirlərini öyrəndik.
Anar Şərifov,
həkim-dermatoloq:
- Övladlarımın təhsili ilə çox yaxından
maraqlanıram. Məktəblə, övladlarımın müəllimləri ilə
mütəmadi əlaqə saxlayıram. Vaxtımın azlığından və
işlərimin çox olmasından asılı olmayaraq valideyn
iclaslarında daim iştirak edirəm. Müəllimlərlə
söhbətləşərək mövcud problemləri birgə müzakirə edirik.
Həmin problemlərin həlli yolunda ümumi razılığa gəlirik.
Çatışmamazlıqların aradan qaldırılmasına çalışırıq.
Düşünürəm ki, bu çox vacib məsələdir. Hər bir valideyn
övladının necə oxuduğunu, hansı vərdişlərə meyilli
olduğunu, məktəbdə müəllim və sinif yoldaşları ilə
münasibətlərini necə qurduğunu xüsusi diqqətdə
saxlamalıdır. Uşaqlarda erkən yaşlarda pis vərdişlərin
formalaşmaması üçün onlara xüsusi nəzarət etməlidir.
Məlumdur ki, indiki uşaqlar istirahət etməyə daha
çox meyillidirlər. Bu baxımdan evdə vaxt bölgüsü
aparmışam. Bu bölgüyə ciddi nəzarət edirəm. Övladlarım
günün hansı saatında dərs çalışmalı olduqlarını, hansı
saatında isə istirahət etmələrini yaxşı bilirlər. Bu
bölgü onların təhsilinə müsbət təsir edir.
Bəzi valideynlər işlərinin çoxluğunu və
vaxtlarının olmamasını bəhanə edərək övladlarına bir o
qədər də zaman ayırmırlar. Lakin düşünürəm ki, onların
ən birinci və vacib işi övladlarıdır.
Ramil Seyidov,
texnoloq:
- Çox vacib bir məsələyə toxunmusuz. Bu gün
valideynlərin demək olar ki, çox hissəsi istər təlimlə,
istərsə də tərbiyə ilə bağlı məsələlərdə hər şeyi
məktəbin, müəllimin üzərinə yıxırlar. Düşünmürlər ki,
övladları günün yalnız müəyyən hissəsində məktəbdə
olurlar. Qalan vaxtlarını daha çox evdə keçirirlər.
Etiraf edək ki, elə valideynlər var ki, övladının təhsil
aldığı 11 il müddətində çox nadir hallarda məktəbdə
görünür. Həmin şəxslər nə müəllimlərlə əlaqə saxlayır,
nə də ki, bir dəfə də olsun valideyn iclasında iştirak
edir. Belə valideynlər ancaq övladı ilə bağlı məktəbdə
problem yarandıqda təhsil ocağına üz tuturlar. Fikrimcə,
valideynlərlə müəllimlər arasında çox sıx əlaqə
olmalıdır. Müəllim-valideyn işbirliyi çox önəmlidir.
Məlumdur ki, əvvəlki illərlə müqayisədə şagirdlər
ev tapşırıqlarını hazırlamaqda müəyyən çətinliklər
çəkirlər. Fikrimcə, bu son illər tətbiq olunan yeni
kurikulumlarla bağlıdır. Bir çox valideynlər kurikulumun
mahiyyətini dərk etmirlər. Bununla bağlı kifayət qədər
məlumatları yoxdur. Ona görə də övladlarına köməklik
etməkdə çətinlik çəkirlər. Şəxsən mən özüm isə hər gün
dərslərin hazırlanmasında övladlarıma kömək edir, onları
istiqamətləndirirəm. Çətinliyimiz olanda isə müəllimlə
əlaqə saxlayıram. Bununla da düşünürəm ki, tədris
prosesində yaxından iştirak edirəm.
Rəşad Salmanov,
hərbiçi:
- Mən müəllim ailəsində böyümüşəm.
Valideynlərimin hər ikisi müəllim idi. Yaxşı yadımdadır
ki, həm atam, həm də anam həmişə məktəbdə olmaqlarından
asılı olmayaraq valideyn iclasında iştirak edirdilər.
Hər ayda bir dəfə keçirilən iclasdan valideynlərimin
qayıtmalarını səbirsizliklə və həyəcanla gözləyirdim.
Çünki müəllimlər istər təhsil, istərsə də tərbiyə
baxımından mənim haqqımda fikirlərini həmin iclasda
bildirirdilər. Bu iclasdan sonra valideynlərim mənə
müxtəlif tövsiyələr verirdi və iclasların nə qədər
əhəmiyyətli olduğunu mən indi daha dərindən dərk edirəm.
Düşünürəm ki, valideynlər təhsildə yaxından iştirak
etməli, seyrçi rolu oynamamalıdırlar. Etiraf edim ki,
işimlə bağlı məktəblə sıx əlaqədə ola bilmirəm. Yoldaşım
məktəbdə işlədiyi üçün bu işləri ona həvalə etmişəm.
Lakin vaxt tapan kimi qızımın gündəliyini vərəqləyir,
müəllimlərin həmin gündəliklərdəki qeydlərinə nəzər
yetirirəm. Gündəliklərin müəllimlə valideyn arasında bir
körpü olduğunu düşünürəm. Məncə, məktəbə gedə bilməyən
valideyn gündəlik vasitəsilə tədris prosesini izləmək
imkanı əldə edir.
Xəqani Hüseynov,
mühəndis:
- Bəzi valideynlər bu məsələyə ciddi yanaşmırlar. Məncə
valideynlə müəllim arasında çox sıx əlaqə olmalıdır.
Valideynlər məktəbin idarə olunmasında, problemlərin
aradan qaldırılmasında yaxından iştirak etməlidirlər.
Əgər valideyn məktəbə gəlmirsə, o nə məktəbin, nə də öz
övladının problemlərini bilmir. Çox vaxt müşahidə edirik
ki, valideyn dərsdə oturur və evdə uşağının görmədiyi
tərəfini dərsdə görür.
Müəllim nüfuzunun qorunub saxlanılmasını çox vacib
məsələ hesab edirəm. Əfsuslar olsun ki, bir çox
valideynlər övladlarının yanında müəllimi gözdən
salırlar, onlar haqqında xoşagəlməz fikirlər
səsləndirirlər. Düzdür, müəyyən müəllimlər də var ki, iş
müddətində müxtəlif nöqsanlara yol verməklə buna şərait
yaradır. Lakin valideyn belə məsələləri evdə şagirdlə
deyil, məktəbdə müəllimin özü ilə həll etsə daha yaxşı
olar. Bəzi uşaqlar tənbəllikdən və ya
məsuliyyətsizlikdən müəllimləri günahlandırır, onlara
yaxşı dərs keçilmədiyini və ya dərsi ondan soruşmadığını
bildirirlər. Valideynlər də öz uşaqlarına inanır. Bu
baxımdan hər bir valideynin məktəblə sıx əlaqədə olması,
müəllimlərin fikrini dinləməsi çox vacibdir.
Elşən Şükürov,
sürücü:
- Məktəblə bir o qədər də sıx əlaqədə deyiləm. İşlə
bağlı vaxtım olmur. Dərs saatları zamanı məktəbə gedə
bilmirəm. Arabir müəllimlərlə telefon vasitəsilə
danışıram. Ancaq evdə uşaqların tərbiyəsinə xüsusi fikir
verirəm. Onları pis vərdişlərdən uzaqda tutmağa
çalışıram.
Məlumdur ki, bu gün televiziya və kompüterdən lazımsız
və çox istifadə etmək uşaqlar üçün böyük təhlükədir.
Düzü, buna qarşı mübarizə aparmaqda bir az çətinlik
çəkirəm. Səmimi olaraq bildirirəm ki, uşaqları
telefondan, kompüterdən yayındırmağa çalışsaq da, onlar
bu cihazlara daha çox meyillidir. Bir valideyn kimi
bunun qarşısını almağa çalışıram. |
