|
ABŞ-ın ən mütərəqqi universitetləri
 ABŞ-ın
ən yaxşı ali məktəblərinin növbəti reytinqi dərc
edilib. İlk dəfə “U.S. News & World Report” jurnalı
tərəfindən tərtib olunan reytinq yeni - ən mütərəqqi
ali məktəb nominasiyasında hazırlanıb. Siyahıda tədris
planları, kadr siyasəti, tələbə həyatı və ya
texnologiyalar sahəsində innovativ yenilikləri ilə
tanınan universitetlər yer alıb. Reytinq dörd
kateqoriyaya bölünüb: milli universitetlər, özəl
incəsənət kollecləri, regional universitetlər və
regional kolleclər. Beləliklə, ABŞ-ın ən mütərəqqi
universitetləri bunlardır:
1. Arizona Dövlət Universiteti. Ali məktəb birinci
kateqoriya üzrə hətta Stenford Universiteti və
Massaçusets Texnologiya İnstitutu kimi ali məktəbləri
qabaqlayıb. Bunun səbəbi isə belə izah olunur: ali
məktəb özünün onlayn akademiyasını açıb, istənilən şəxs
burada pulsuz kurs keçə bilər. Bundan əlavə,
universitet əlavə elementlər daxil etməklə daim yeni
rəqəmsal kurslar üzərində işləyir, nəzəriyyənin
əsaslarını tələbələr özləri mənimsəyirlər, müəllimlər
isə adi mühazirəçi rolundan azad olunurlar.
2. Bard kolleci tədris planı sahəsində innovasiyalara
görə reytinqin yuxarı pilləsində yer alıb. Özəl
incəsənət kolleci əsas diqqəti fənlərarası proqramlara
yönəltməklə bütün dünya ölkələrindən olan təhsil
ocaqları ilə əməkdaşlıq edir. Bundan başqa, Bard
kollecində həm də islah əmək düşərgələrini tərk etmiş
vətəndaşların təhsili üzrə Amerikanın ən böyük proqramı
həyata keçirilir.
3. Sautern Nyu-Xemşir Universiteti. Ən müasir innovativ
regional universitetdə tələbələr üçün kampusda
olduğundan 20 dəfə çox onlayn təhsil təşkil edir.
Digər universitetlərin abituriyent cəlb edə
bilmədiklərinə görə bağlandığı və ya birləşmək
zərurətində qaldığı bir vaxtda bu universitet sürətlə
böyüyür. Texnologiyadan ağıllı istifadə hər şeyi
dəyişir: onlayn-təhsilə qoşulan tələbələrin sayı 60 mini
keçib, əyani şöbədə isə 3 min nəfər təhsil alır.
4. Çempleyn kolleci. Ən mütərəqqi regional kollec kimi
yüksək etimada malikdir. Eyni innovativ model üzrə
fəaliyyət göstərir. O qədər də böyük olmayan kampusunda
az sayda tələbə təhsil alır. Tələbələrin əksəriyyəti
yerli aparıcı korporasiyalar və dövlət müəssisələri
ilə əməkdaşlıq əsasında hazırlanmış onlayn proqramlar
üzrə təhsil alırlar.
Çexiya əcnəbilərin təhsilinə vəsait ayıracaq
 Çexiya
hökuməti ölkənin ali təhsil müəssisələrində təhsil alan
əcnəbi tələbələrə dəstək məqsədilə ildə 90 milyon kron
(çex pul vahidi) vəsait ayırmağa hazırdır. Hazırda bu
məbləğ 13,2 milyon kron təşkil edir.
Çexiyanın Təhsil Nazirliyi təkliflərini müzakirələr
üçün hökumətə təqdim etməyə hazırlaşır. “Praqa”
radiosunun məlumatına əsasən, bu məbləğə
immiqrantların mədəniyyət və identikliyinin
dəstəklənməsi proqramları daxil edilib. Təhsil
müəssisələri ildə bir dəfə inkişaf proqramları
çərçivəsində maliyyə dəstəyi almaq üçün hökumətə
müraciət edə bilərlər. Çexiya Məktəb Müfəttişliyinin
məlumatına görə, 2014-cü ildə ölkə məktəblərində ana
dili çex olmayan 20 min şagird təhsil alıb. Hazırda dil
dəstəyi şagirdlərin 22,4 faizinə lazımdır, bunu isə
hələlək təhsilalanların 1/5-i alır. 2016-cı ildə ölkənin
təhsil qanununda düzəlişlər qüvvəyə minəcək. Bu
düzəlişlər çərçivəsində ana dili başqa olan
təhsilalanlara dil dəstəyinin göstərilməsi icbari olacaq.
Rusiyada regional universitetlər birləşir
Rusiyanın təhsil və elm naziri Dmitri Livanovun
sözlərinə görə, ölkənin 10-dan çox regional ali
məktəbi birləşməyə və “dayaq universitetləri”
yaratmağa hazırdır. Nazir qeyd edib ki, bu cür
universitetlər intellektual potensialın cəmləşməsinə
və elm-təhsil komplekslərinin yaranmasına səbəb olacaq.
Digər tərəfdən, bu cür universitetlər regionların sosial
və iqtisadi inkişafına təkan verəcək.
Təhsil və Elm Nazirliyinin mətbuat xidmətinin
məlumatına əsasən D.Livanov ali məktəb rektorları ilə
görüşündə belə bir təşəbbüslə çıxış edib. Onun
sözlərinə görə, bu cür dayaq universitetlərinin
yaradılması üzrə müsabiqə sənədləri mətbuatda dərc
olunacaq. “Biz artıq 10-dan artıq müraciət almışıq.
Xüsusi qeyd etmək istərdim ki, bu cür birliklər
mümkündür və onlar yalnız ali məktəblərin könüllü
iradəsi əsasında həyata keçiriləcək” , - deyə nazir
vurğulayıb. D.Livanov ali məktəblərin rəhbərliyi işində
mənəvi-etik aspektlərə də toxunub. Nazir xüsusilə də,
universitet rəhbərliyinin ali məktəb işçilərinin orta
əməkhaqqından on dəfələrlə çox əməkhaqqı alması
hallarının yolverilməzliyindən danışıb. Nazirin
sözlərinə görə, bəzi ali məktəblərin rəhbərliyində “ailə
podratı” kimi halların (universitet rəhbərlərinin
qohumlarının ali məktəbin idarəçiliyində yer alması)
dözülməzdir.
Havada gəzinti korluq riskini azaldır
Çin Xalq Respublikasından olan elmi tədqiqatçılar
qrupunun verdiyi məlumata görə, əgər uşaqlara təmiz
havada çox gəzmək imkanı verilərsə, bu onlarda
görmənin bərpası şansını artıracaq. Üstəlik, təmiz
havada gəzinti korluğun inkişafının qarşısını alacaq.
Tədqiqatda Çin məktəblərində təhsil alan uşaqlar iştirak
ediblər. Üç il sonra alimlər əldə olunan məlumatlar
əsasında öz qənaətlərini səsləndiriblər.
Bu tədqiqat işinin bütün mahiyyəti ondadır ki,
məktəblərdə dərslər açıq havada keçilib. Günün sonunda
uşaqlar qırx dəqiqə ərzində küçədə gəziblər. Bundan
başqa, bu eksperimentdə uşaqların valideynləri də
iştirak ediblər. Valideynlərdən uşaqlarla birlikdə
təmiz havada gəzmək xahiş olunub. Digər 6 məktəbdə
dərslər əvvəlki qaydada sinifdə aparılıb. 3 il davam
etmiş eksperiment nəticəsində məlum olub ki, təmiz
havada gəzintidə olan uşaqlar arasında korluğun inkişafı
40 faiz azalıb. Digər uşaqlarda isə korluq adi qaydada
inkişaf edib. Tibb işçiləri deyirlər ki, buna səbəb
dərslərin qapalı şəraitdə, otaqlarda keçilməsidir.
Məktəbdə dərs prosesində şagirdlər sinifdəki əşyalara
baxır, buna görə də onlarda akkomodasiya sancıları baş
qaldırır. Tədqiqatçılar təkidlə uşaqlarla təmiz havada
daha çox vaxt keçirməyi tövsiyə edirlər.
Oruc MUSTAFAYEV,
“Azərbaycan müəllimi”
xarici mətbuat materialları əsasında |
