Yeni dərs ilinin başlanmasına sayılı
günlər qalır. 2015-2016-cı dərs ilinə ciddi uğurlarla
gələn Azərbaycan təhsili üçün ötən dərs ili bir sıra
mühüm hadisələr, islahatyönümlü tədbirlərlə
əlamətdar olub. Təhsil islahatlarının daha da
dərinləşdirilməsi, təhsilin keyfiyyətinin
yüksəldilməsi istiqamətində son illər başlanan işlər
daha qətiyyətlə davam etdirilib, bir sıra yeni
layihələrə start verilib, təhsil sistemimizin Avropa
təhsil məkanına daha sıx inteqrasiyası yönündə uğurlu
addımlar atılıb. Aşağıda bütün bunları əks etdirən,
qazanılan uğurlardan bəhs edən bəzi statistik
məlumatları oxucuların diqqətinə çatdırırıq.
Təhsilimizin inkişafına yönəlmiş
fərman, sərəncam və qərarlar
* Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev
yeni dərs ili ərəfəsində bir sıra tədris müəssisələrində
olub. Dövlətimizin başçısı sentyabrın 3-də Bakının
Səbail rayonundakı 189-190 nömrəli orta məktəbdə,
Yasamal rayonundakı Fizika, Riyaziyyat və İnformatika
Təmayüllü liseydə, sentyabrın 7-də Binəqədi rayonundakı
283 nömrəli orta məktəbdə, sentyabrın 10-da Nəsimi
rayonundakı Texniki-Humanitar Liseydə aparılan təmir və
yenidənqurma işlərindən sonrakı vəziyyətlə tanış olub.
*
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 3 sentyabr
2015-ci il tarixli sərəncamı ilə Azərbaycan Dövlət Neft
Akademiyasının adı dəyişdirilərək Azərbaycan Dövlət Neft
və Sənaye Universiteti adlandırılıb.
* Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 24 iyul 2015-ci
il tarixli fərmanı ilə Azərbaycan Müəllimlər
İnstitutunun Salyan, Mingəçevir və Sumqayıt filialları
ləğv olunub.
* Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 sentyabr
2014-cü il tarixli sərəncamları ilə 60 nəfər təhsil
işçisi "Əməkdar müəllim", 4 nəfər "Əməkdar bədən
tərbiyəsi və idman xadimi" fəxri adları, 60 nəfər isə
"Tərəqqi" medalı ilə təltif olunub.
* Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 8 oktyabr
2014-cü il və 21 iyul 2015-ci il tarixli sərəncamları
ilə 4 nəfər gənc istedad xüsusi aylıq təqaüdə layiq
görülüb.
* Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 17 dekabr
2014-cü il tarixli sərəncamları ilə 2013-2014-cü dərs
ilində keçirilmiş "Ən yaxşı ümumtəhsil məktəbi" və "Ən
yaxşı müəllim" müsabiqələrinin qalibləri olan 50 məktəb
və 100 müəllim mükafatlandırılıb.
*
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22 dekabr 2014-cü
il tarixli sərəncamı ilə Turizm İnstitutunun bazasında
Azərbaycan Turizm və Menecment Universiteti yaradılıb.
* Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin
16 yanvar 2015-ci il tarixli sərəncamı ilə dövlət ümumi
təhsil müəssisələrində çalışan bilik və bacarıqlarının
diaqnostik qiymətləndirilməsi aparılan müəllimlərin
həftəlik dərs yükü norması 1,5 dəfə, aylıq vəzifə maaşı
orta hesabla 2 dəfə artırılıb.
* Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 19 yanvar
2015-ci il tarixli sərəncamı ilə "Azərbaycan
Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət
Strategiyası"nın həyata keçirilməsi ilə bağlı Fəaliyyət
Planı" təsdiq olunub.
* Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 15 may 2015-ci
il tarixli sərəncamı ilə İ.M.Seçenov adına Birinci
Moskva Dövlət Tibb Universitetinin Bakı filialı
yaradılıb.
* Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 24 iyul 2015-ci
il tarixli sərəncamı ilə Mingəçevir Politexnik
İnstitutunun bazasında Mingəçevir Dövlət Universiteti
yaradılıb.
* Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 1 may
2015-ci il tarixli 125 nömrəli qərarı ilə "Azərbaycan
Respublikası vətəndaşlarının xarici ölkələrdə,
əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin Azərbaycan
Respublikasında təhsil alması Qaydaları" təsdiq edilib.
* Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 21 iyul
2015-ci il tarixli qərarı ilə xaricdə təhsil alan
gənclərin təhsil haqlarının verilməsi qaydalarında
dəyişiklik edilib.
* Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 17 avqust
2015-ci il tarixli qərarı ilə Azərbaycan Maliyyə-İqtisad
Kolleci Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin, Bakı
Texniki Kolleci və Bakı Dövlət Rabitə və Nəqliyyat
Kolleci isə Azərbaycan Texniki Universitetinin nəzdinə
verilib.
Məktəbəqədər təhsil
* Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun
prezidenti Mehriban Əliyevanın rəhbərliyi ilə Fond yeni
layihəyə - məktəbəqədər təhsil müəssisələrinin inkişafı
proqramına start verib.
* Paytaxtın 89 ümumi təhsil müəssisəsində məktəbəqədər
hazırlıq qrupları fəaliyyətə başlayıb.
Ümumi təhsil
* Bu ildən I siniflərə qəbulun yeni sistemi tətbiq
olunub. Belə ki, Təhsil Nazirliyinin 27 fevral 2015-ci
il tarixli əmri ilə Bakı şəhərinin ümumtəhsil
məktəblərinə, eləcə də Təhsil Nazirliyinin bilavasitə
tabeliyindəki lisey və gimnaziyalara 2015-2016-cı tədris
ili üçün I sinfə şagird qəbulu ərizələrin onlayn
qeydiyyatı aparılmaqla elektron sistem vasitəsi ilə
həyata keçirilib.
* Son üç ildə 9-cu sinifdə buraxılış imtahanında hər
iki fəndən müsbət qiymət alan şagirdlərin sayı 14 faiz
artıb ki, bu da kifayət qədər yüksək göstəricidir.
* 2015-2016-cı tədris ilindən etibarən müəyyən olunmuş
qaydalar üzrə komplektləşdirilmiş X siniflərdə tədrisin
təmayüllər üzrə aparılmasına başlanılacaq.
* Bərdə rayonunda istifadəyə verilən regional "ASAN
xidmət" mərkəzində "ASAN məktəb" bölməsi fəaliyyətə
başlayıb. Bölmə əsasən I siniflərə yeni qaydada qəbulu
həyata keçirəcək.
* Ölkəmizdə sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların
ümumtəhsil müəssisələrinə inklüziv təhsilə cəlb olunması
üçün nəzərdə tutulan "İbtidai təhsil səviyyəsi üzrə
inklüziv təhsilin tətbiqi" layihəsinə başlanılıb.
* 2014-2015-ci tədris ilindən "Sağlam təhsil-sağlam
millət" layihəsi çərçivəsində ölkəmizin 6 ümumi təhsil
məktəbində 15 "Sağlam təhsil sinfi" fəaliyyət göstərib.
* Fizika-riyaziyyat və informatika təmayüllü liseydə
şagirdlərin olimpiadalara mütəşəkkil və davamlı şəkildə
hazırlanmasını təşkil etmək məqsədilə informatika üzrə
Olimpiada Mərkəzi açılıb.
* Bu il ölkəmizdə 141 adda 4095370 nüsxə dərslik çap
olunub.
* "Ümumi təhsil müəssisələrinə və peşə liseylərinə
müəllimlərin yerdəyişməsi və işə qəbulu Qaydaları"na
müvafiq olaraq 2015-ci ildə işləyən müəllimlərin bir
rayondan (şəhərdən) digər rayona (şəhərə) yerdəyişməsi
ilk dəfə olaraq Təhsil Nazirliyi tərəfindən
mərkəzləşdirilmiş qaydada müsabiqə yolu ilə həyata
keçirilib. Müsabiqə nəticəsində 175 nəfər iş yerini
dəyişmək imkanı qazanıb.
* 2015-2016-cı tədris ilində ümumi təhsil müəssisələrinə
və peşə liseylərinə müəllimlərin işə qəbulu üzrə
müsabiqənin nəticələrinə əsasən, ümumilikdə 2445 nəfər
işə qəbul olunub ki, onlardan da 1888 nəfərinə (77,2%)
həvəsləndirmə tədbirləri tətbiq edilib.
* Məktəb direktorları və məktəb direktoru olmaq
arzusunda olan digər şəxslər üçün müasir peşə
standartları əsasında təlimlər təşkil olunub. Bakı
Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsi tərəfindən ümumtəhsil
məktəblərində təlim-tərbiyə işləri üzrə direktor müavini
(təşkilatçı) və laborant vəzifələrinə işə qəbul olunmaq
istəyənlər üçün müsabiqələr keçirilib.
* 2015-ci ilin mart ayınadək Bakı şəhəri istisna
olmaqla, rayon və şəhərlərdə 229 ümumtəhsil məktəbinə,
2015-ci ilin sentyabr ayında isə Bakı şəhəri üzrə 24,
digər şəhər və rayonlar üzrə 104 ümumtəhsil məktəbinə
yeni direktor təyin olunub. Bununla, son bir ildə ölkə
üzrə ümumtəhsil məktəblərinə yeni təyin olunan
direktorların sayı 357 nəfərə çatıb.
* Təhsil Nazirliyi Bakı şəhərində fəaliyyət göstərən
məktəblərin ibtidai sinif müəllimlərinin əməyini
stimullaşdırmaq və peşəkarlığını yüksəltmək üçün "Təməl"
təqaüd proqramına start verib.
* Bu il ümumi təhsili xüsusi nailiyyətlərlə başa vuran
131 nəfər XI sinif məzunu qızıl, 21 nəfər isə gümüş
medal alıb.
* 2014-2015-ci tədris ilindən ümumi təhsil məktəblərinin
VIII siniflərində "Qarabağın tarixi" adlı fakültativ
kursun tədrisinə başlanılıb.
* Ölkənin ümumi təhsil məktəblərinin XI sinif şagirdləri
üçün Heydər Əliyev mərkəzlərində "Müstəqil Azərbaycan
tarixi" mövzusunda əlavə dərslər tədris olunur.
* 50 pilot ümumi təhsil müəssisəsinin hərbi kabinetləri
müasir standartlara cavab verən, təlim üçün nəzərdə
tutulmuş hərbi avadanlıqlar, ləvazimatlar və xüsusi
proqram təminatı ilə təchiz olunub.
* Təhsil Nazirliyinin "Mütaliə mədəniyyətinin və oxuya
motivasiyanın yüksəldilməsi" layihəsinə start verilib.
* Bu il ilk dəfə olaraq M.V.Lomonosov adına Moskva
Dövlət Universitetinin Bakı filialında 47-ci Beynəlxalq
Kimya Olimpiadası keçirilib. Olimpiadada iki
məktəblimiz bürünc medal alıb.
* Azərbaycan məktəbliləri beynəlxalq fənn
olimpiadalarında 8 medal qazanıblar.
* Təhsil Nazirliyi tərəfindən Elektron Tədris Resursları
Portalı (www.e-resurs.edu.az) istifadəyə verilib.
Portalda böyük həcmdə tədris və təlim materialları
(www.e-derslik.edu.az; www.e-test.edu.az;
www.video.edu.az; www.e-telim.edu.az;
www.e-sinif.edu.az) bir mənbədə cəmləşdirilib. Təhsil
Nazirliyinin dərsliklər üzərində müəlliflik hüququnu
əldə etməsi elektron resursların yaradılması işinə böyük
təkan verib.
* 2015-ci ildə Təhsil Nazirliyinin sifarişi ilə 14
dövlət təhsil müəssisəsi tikilib, 10 təhsil
müəssisəsində əsaslı təmir işləri aparılıb.
* 2014-cü ildə təhsil müəssisələrinə 6000 ədəd kompüter,
3000 ədəd notebook, 1377 ədəd elektron lövhə, 700 ədəd
proyektor verilib, 200 təhsil müəssisəsi Azərbaycan
Təhsil Şəbəkəsinə qoşulub, 2000 təhsil müəssisəsi yüksək
sürətli internetlə təmin edilib.
İlk peşə və orta ixtisas təhsili
* Təhsil Nazirliyi tərəfindən kənd təsərrüfatı sahəsi
üzrə ixtisaslaşmış ilk peşə-ixtisas təhsili
müəssisələrinin maddi-texniki və tədris bazasının müasir
tələblərə uyğunlaşdırılması məqsədilə yeni texnika,
avadanlıq, əyani və texniki vasitələrin alınması
prosesinə start verilib.
* Avtomobil nəqliyyatı ixtisası üzrə kadr hazırlayan
ilk-peşə ixtisas təhsili müəssisələrinə 11 ədəd "Renault
Logan" markalı nəqliyyat vasitəsi verilib.
* İlk peşə-ixtisas təhsili müəssisələrinin
infrastrukturunun inkişafına yönəlmiş və dövlət-biznes
partnyorluğuna əsaslanan "Müasir Azərbaycan Peşəkarları"
layihəsi həyata keçirilir.
* İlk peşə-ixtisas təhsili müəssisələri üçün müasir
idarəetmə bilik və bacarığına yiyələnmiş, informasiya
texnologiyalarına bələd, ölkəmizin təhsil və sosial
inkişafına töhfə verə biləcək direktorlar yetişdirmək və
onların bacarıqlarını təkmilləşdirmək məqsədilə "Liderlik
və idarəetmə" təliminə başlanılıb.
* "Müasir Azərbaycan Peşəkarları" layihəsi ilə əhatə
olunmuş peşə təhsili müəssisələrinə şagird axını
dəfələrlə artıb.
* "Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış" İnkişaf
Konsepsiyasına uyğun olaraq regional kolleclərin
yaradılması işinə başlanılıb. Nazirlər Kabinetinin
müvafiq qərarları ilə Masallı Dövlət Regional Kolleci,
eləcə də İsmayıllı Dövlət Humanitar və Texnologiya
Kolleci yaradılıb.
Ali təhsil
* "Ali təhsil müəssisələrinin bakalavriat və
magistratura səviyyələrində təhsilalanların köçürülməsi,
xaric edilməsi, bərpa olunması və akademik məzuniyyət
götürülməsinə dair müvəqqəti Qaydalar" qəbul edilib.
* Təhsil Nazirliyinin təşəbbüsü ilə ölkəmizdə ilk dəfə
olaraq ali məktəblərdə təhsil alan xüsusi istedadı və
təlim uğurları ilə fərqlənən tələbələrdən ibarət SABAH
qruplarının yaradılması layihəsi reallaşdırılmağa
başlayıb. Ötən tədris ilində 7 ali məktəbdə 34 ixtisas
üzrə bu qruplarda 755 tələbə təhsil alıb. Ehtiyacı olan
200-ə yaxın tələbə yataqxana ilə təmin edilib. Yeni dərs
ilində 7 baza ali təhsil müəssisəsinin sırasına daha
4-ü də daxil olub, ixtisas qruplarının sayı 5-dən 6-ya,
kadr hazırlığı aparılan ixtisasların sayı isə 39-dan
45-ə çatdırılıb. Bu il SABAH qruplarına 881 tələbə yeni
qəbul olunub. Beləliklə, bu qruplarda təhsil alan
tələbələrin sayı 1636 nəfər olub.
* Təhsil Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə ilk dəfə 1-ci
SABAH Forumu keçirilib.
* 2014-2015-ci tədris ilindən etibarən ali təhsilin
bakalavriat səviyyəsində məzunun bilik, bacarıq və
vərdişlərinə qoyulan kompetensiyaları özündə əks etdirən
138 ixtisas üzrə yeni nəsil təhsil proqramlarının və
buna müvafiq hazırlanmış tədris planlarının tətbiqinə
başlanıb.
* Təhsil Nazirliyi tərəfindən "Gələcəyin müəllimi
təqaüdü" təsis edilib. Təqaüd pedaqoji kadr hazırlığı
aparılan ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanlarında
500 və daha yüksək bal toplayan, ixtisas seçimində
birinci və ya ikinci yerdə müəllimlik ixtisasını qeyd
edən tələbəyə şamil olunur. Ötən tədris ilində 300
tələbə bu təqaüdü alıb. Bu il isə ikinci dəfə 300 nəfər
I kurs tələbəsinə "Gələcəyin müəllimi təqaüdü" verilib.
Beləliklə, bu təqaüdü alanların sayı 600 nəfər olub.
* Ali məktəblərə qəbul balı bu il ilk dəfə Təhsil
Nazirliyinin təşəbbüsü ilə qaldırılıb. Ali məktəblərə
qəbulun orta bal göstəricisi də yüksəlib.
* Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti dünyanın
qabaqcıl universiteti hesab olunan London İqtisadiyyat
Məktəbi (LSE) ilə əməkdaşlığa başlayıb. Əməkdaşlıq
çərçivəsində ADİU-da London İqtisadiyyat Məktəbinin
bakalavr dərəcə proqramının təşkili, eləcə də
Universitet Hazırlıq Proqramı (University Foundation
Program) və Pearson Beynəlxalq Kvalifikasiya
proqramlarından olan LCCI təlimləri həyata keçiriləcək.
* Ölkənin bir sıra ali təhsil müəssisələrində aparılan
elmi araşdırma və tədqiqatlarla bağlı layihələrin
qrantlar yolu ilə maliyyələşdirilməsi məqsədilə "Universitet
qrantı" müsabiqəsinə start verilib.
* Universitet təhsilinin dekanlıq səviyyəsində modelini
qurmaq, təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsinə xidmət
edən kadr potensialını gücləndirmək məqsədilə dekanlar
üçün "Tədrisin təşkili" mövzusunda təlim təşkil olunub.
* Ali məktəblərə builki qəbul imtahanlarında 15
abituriyent maksimum-700 bal toplayıb.
* 2014-2015-ci tədris ilində azərbaycanlı gənclərə
"2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici
ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı" çərçivəsində
dünyanın 33 ölkəsinin 544 ali təhsil müəssisəsində
təhsil almaq məqsədilə müraciət etmək imkanı verilib.
Müsahibələr nəticəsində 573 tələbənin adı dünyanın
nüfuzlu ali məktəblərində təhsil almaq hüququ qazanmış
proqram təqaüdçüləri siyahısına daxil edilib.
* Dövlət Proqramı çərçivəsində indiyədək 3185 gənc
dünyanın aparıcı ali təhsil müəssisələrində təhsil almaq
imkanı qazanıb. Onlardan 1360 nəfəri son 2 il ərzində
dünyanın nüfuzlu ali məktəblərinə göndərilib.
* Dünyanın 25 mindən artıq ali təhsil müəssisəsini
əhatə edən reytinqə görə Azərbaycan Dövlət İqtisad
Universiteti ilk dəfə olaraq dünyanın Top-5000
universiteti siyahısında yer alıb.
Məktəbdənkənar fəaliyyət
* Təhsil Nazirliyi tərəfindən məktəbdənkənar
müəssisələrin fəaliyyəti ilə bağlı İslahat Proqramı
hazırlanıb.
* Təhsil Nazirliyi tərəfindən ictimai təşəbbüslərin
dəstəklənməsi üzrə layihə müsabiqələri keçirilib.
* Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı ilə
təsdiq edilmiş "Azərbaycan Respublikasında təhsilin
inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası"nın həyata keçirilməsi
ilə bağlı Fəaliyyət Planı"na uyğun olaraq yaradılacaq
"Təhsil" onlayn televiziyası layihəsi çərçivəsində "61"
oyun-viktorinanın nümayişinə başlanıb.
* Təhsil Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən idman
məktəblərinin 3 nəfər yetirməsi Bakı-2015 Birinci
Avropa Oyunlarında bürünc medala layiq görülüb.
* İlk Avropa Oyunlarının təşkili və keçirilməsində
Təhsil Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə 17 ali məktəb və
15 kollecdən 14 minə yaxın tələbə könüllü kimi iştirak
edib. |