Azərbaycan
2019-cu ildə Beynəlxalq İnformatika Olimpiadasına ev
sahibliyi edəcək. Bu haqda qərar 2015-ci il iyulun
26-dan avqustun 2-dək Qazaxıstanın Almatı şəhərində
keçirilmiş XXVII Beynəlxalq İnformatika Olimpiadasında
qəbul olunmuşdur.
Beynəlxalq İnformatika Olimpiadası (BİO, ingiliscə:
International Olympiad in Informatics, qısaltması: IOI,
"ay-o-ay" kimi tələffüz olunur) orta məktəb şagirdləri
arasında informatika (proqramlaşdırma) üzrə hər il
keçirilən ən nüfuzlu beynəlxalq yarışdır. İlk Beynəlxalq
İnformatika Olimpiadası 1989-cu ilin may ayında
YUNESKO-nun təşkilatçılığı və sponsorluğu ilə
Bolqarıstanın Pravets şəhərində keçirilmişdir. Bu
olimpiadada 13 ölkənin komandası iştirak etmişdir.
BİO-da iştirakçı ölkələrin sayı ilbəil artmış və son
olimpiadada bu göstərici 84 olmuşdur.
Azərbaycan bu olimpiadaya 1993-cü ildə dəvət almış,
ancaq həmin il viza problemi səbəbindən Argentinada
keçirilən yarışlara qatıla bilməmişdir. Məktəblilərimiz
ilk dəfə 1994-cü ildə İsveçdə keçirilən 6-cı Beynəlxalq
İnformatika Olimpiadasında iştirak etmişlər. Ölkəmizin
BİO-da iştirakı Azərbaycan Respublikası Təhsil
Nazirliyinin olimpiada tədbirləri sisteminə daxil edilib.
Beynəlxalq olimpiadanın təşkilat komitəsinin rəsmi
dəvəti əsasında Azərbaycan Respublikasının təhsil naziri
respublika yığma komandasını olimpiadaya göndərmək
haqqında əmr imzalayır. Əmrdə respublika komandasının
tərkibi və olimpiadada iştirakla bağlı zəruri xərclərin
ödənilməsi qaydası müəyyən olunur.
Beynəlxalq
İnformatika Olimpiadası hər il keçirilir. Hər bir
iştirakçı ölkənin nümayəndə heyətinin tərkibinə
komandanın rəhbəri, onun müavini və dördədək şagird
daxil ola bilər. Şagirdlərin cari olimpiada ilinin iyul
ayının 1-dək 20 yaşı tamam olmamalı və onlar əvvəlki
olimpiada ilinin sentyabr-dekabr aylarında orta
ümumtəhsil məktəblərində oxumuş olmalıdırlar. Ölkə
komandasının tərkibinə informatika üzrə milli
olimpiadaların qaliblərini, yaxud beynəlxalq olimpiada
öncəsi xüsusi seçim turundan keçmiş şagirdləri daxil
etmək məsləhət görülür. Nümayəndə heyətinin tərkibinə
əlavə olaraq başqa şəxslər də daxil ola bilər:
iştirakçıların məşqçiləri, informatika sahəsində
məsləhətçilər və mütəxəssislər, eləcə də tərbiyəçilər və
başqa xidmət heyəti.
Hər olimpiadada 3 ildən sonra BİO-nu keçirmək üçün yeni
ölkənin seçimi baş verir, çünki 3 ilədək dövrdə
təşkilatçı ölkələr əvvəlki olimpiadalar zamanı seçilmiş
olur. 2016, 2017 və 2018-ci illərdə Beynəlxalq
İnformatika Olimpiadası uyğun olaraq Rusiya, İran və
Yaponiyada keçiriləcək.
BİO-nun təşkilati-texniki baxımdan mürəkkəb və maliyyə
baxımından bahalı tədbir olmasına baxmayaraq bir çox
ölkələr informasiya-kommunikasiya sahəsində öz
imkanlarını nümayiş etdirmək, ölkələrində informatikanı
populyarlaşdırmaq, bütün dünyadan olan istedadlı
şagirdləri öz ölkələrində oxumağa və sonradan işləməyə
cəlb etmək üçün olimpiadanın təşkilatçısı olmaq uğrunda
mübarizə aparırlar. BİO-nu öz ölkəsində keçirmək üçün
iddiaçı ölkə hökumət adından BİO-nun Beynəlxalq
Komitəsinə ərizə ilə müraciət etməli və BİO-nun
Nizamnaməsində ətraflı təsvir olunmuş seçim
prosedurundan keçməlidir. Hər hansı ölkəyə beynəlxalq
olimpiadanın təşkilatçısı olmaq üçün yekun qərarı
Beynəlxalq Komitə verir və həmin qərar Baş Assambleyada
təsdiq olunduqdan sonra qüvvəyə minir.
Beynəlxalq İnformatika Olimpiadasına 2019-cu ildə ev
sahibliyi etmək üçün Azərbaycanla yanaşı Sinqapur da
müraciət etmişdi. BİO-nun Beynəlxalq Komitəsi iyul
ayının 28-də Azərbaycanın, 30-da isə Sinqapurun
təqdimatını dinlədi. Avqust ayının 1-də Baş
Assambleyanın iclasında Beynəlxalq Komitənin qərarı elan
olundu. Hər iki ölkənin layiqli namizəd olduğunu nəzərə
alaraq çətin seçim qarşısında qalan Beynəlxalq Komitə
Beynəlxalq İnformatika Olimpiadasının 2019-cu ildə
Azərbaycanda, 2020-ci ildə isə Sinqapurda keçirilməsinə
qərar vermişdir. |