I Avropa Oyunlarının bürünc mükafatçısı, Naxçıvan Dövlət
Universitetinin tələbəsi Tayfur Əliyevlə söhbət
Artıq
"Bakı - 2015" ilk Avropa Oyunları arxada qaldı, nəinki
Azərbaycan, bütünlükdə Avropa üçün möhtəşəm bir tarixə
çevrildi. Dünya idman hərəkatı tarixinə Avropa
oyunlarının Azərbaycan standartları kimi daxil oldu.
Azərbaycan bu oyunlara layiqli ev sahibliyi etməklə çox
qısa zaman kəsiyində əsl möcüzə, əfsanə yaratdı. Ən
müasir, gözoxşayan idman obyektləri tikildi, qitə
olimpiadası əsl idman bayramı, idman festivalı
səviyyəsində keçirildi. Azərbaycan öz siyasi iradəsini,
iqtisadi qüdrətini, xalqla dövlət birliyini,
əzmkarlığını, qonaqpərvərliyini, tolerantlılığını,
yenilməzliyini, insan əzminin, fantaziyasının
ecazkarlığını dünyaya sübut etdi. Çağdaş inteqrasiya,
qloballaşma əsrində Azərbaycan Avropa Oyunlarının açılış
və bağlanış mərasimlərində öz varlığını zəngin və
qiymətli milli varidatı, qədim milli-mənəvi dəyərləri
ilə dünyaya qəbul etdirməyi, sevdirməyi bacardı. Əslində
hər 4 ildən bir təşkil olunacaq yarışların məşəlinin
Bakıdan, Atəşgah məbədindən alovlandırılması
Azərbaycanın qitəmiqyaslı oyunların təşkili ənənələri
ilə də bir məbəd, məktəb rolu oynayacağı deməkdir.
Nəhayət, ilk Avropa Oyunları Azərbaycan idman əzmini,
şücaətini göstərdi. Medal sayına görə ölkələrin reytinq
cədvəlində 21 qızıl medalla 2-ci yeri tutduq. 56 medal
qazanan milli komandanın aktivinə eyni zamanda 15 gümüş
və 20 bürünc medal da yazıldı.
Qalib idmançılarımızdan biri də bürünc medalçı,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 29
iyun 2015-ci il tarixli Sərəncamı ilə "Tərəqqi" medalı
ilə təltif olunan boksçu Tayfur Əliyevdir. Naxçıvan
Boks Məktəbinin yetirməsi olan Tayfur Əliyev Avropa
Oyunlarındakı qələbəsi ilə Azərbaycanda regional idmanın
inkişafını da bir daha təsdiq etdi. Bu, həm də artıq bir
sıra beynəlxalq idman yarışlarına ev sahibliyi edən
Naxçıvan Muxtar Respublikasında idmana göstərilən diqqət
və qayğının, yaradılan şəraitin real göstəricisidir.
Tayfur Əliyev ali təhsil aldığı Naxçıvan Dövlət
Universitetinin də fəxridir.
Əliyev Tayfur Nəriman oğlu 1997-ci il yanvarın 1-də
Şərur rayonunun Aralıq kəndində anadan olub. İdmana 4
yaşında gəlib. Məktəbdə çox fəal olub məşqlərə həvəs
göstərən Tayfur ilk dəfə yarışlara 11 yaşında, Naxçıvan
üzrə regional turnirlərdə çıxıb. İdmana marağı onda boks
məşqçisi olan atası yaradıb. Qardaşı Sərxan Əliyev də
boksçudur, dəfələrlə Azərbaycan çempionu və medalçısı,
son olaraq gənclər arasında Azərbaycan birinciliyinin
qalibi olub.
I Avropa Oyunlarına qədər Tayfur Əliyev yetərincə
nailiyyətlər, nəticələr qazanıb. 2009-cu ildə
yeniyetmələr arasında Azərbaycan çempionatının ikincisı
olub. Bir il sonra eyni yarışda istəyinə çataraq qızıl
medal əldə edib. Bir il sonra yenidən ölkə çempionu
olaraq Avropada döyüşmək şansı qazanıb və ilk cəhddən
gümüş medala sahib çıxıb. Ümumiyyətlə, yeniyetmə və
gənclər arasında 6 dəfə Azərbaycan çempionu olub.
2011-ci ildə Qroznıda keçirilən boks üzrə yeniyetmələr
arasında Avropa çempionu olub. 2013-cü ildə isə gənclər
arasında Anapada keçirilən Avropa birinciliyində gümüş
medal qazanıb. 2012-ci ildə hər il keçirilən "Prezident
Kuboku"nun qalibi olub, 2013-cü ildə turnirin ən yaxşı
boksçusu üçün təsis edilən kubokun sahibi olub. Uzun
müddətdir ki, kişilər arasında keçiriləcək ölkə
çempionatında iştirak etmək üçün cidd hazırlaşan Tayfur
ilk dəfə çıxış etdiyi turniri də qələbə ilə başa vurub.
Dörd rəqibini məğlub edərək 60 kq çəki dərəcəsində
çempion olan Tayfur Əliyev bununla Avropa Oyunlarına
vəsiqə qazanıb.
Tayfurla söhbətimiz zamanı Avropanın ən güclü
boksçularının iştirak edəcəyi yarışlara çox ciddi
hazırlaşdığını, rəqiblərinin güclü olduğunu, yarışların
gərgin mübarizə şəraitində keçdiyini söylədi:
"Rəqiblərimdən ikisinə - Rumıniya boksçusu Nikolae
Andreianaya və Danimarka idmançısı Frederik Yansenə
qalib gələ bildim. Yarımfınalda Rusiya təmsilçisi
Baxtovar Nazirova uduzdum. Rəqiblərimin hamısı güclü idi.
Gərgin keçdi. Rəqiblər hamısı öz taktikasını qurmağa
çalışırdı. Sonuncu döyüşdəki rəqibim - rusiyalı boksçu
çox təcrübəli idi. Mənim döyüş stilimlə tanış idi,
bilirdi ki, fəal hücuma keçməsə, uda bilməyəcək. Mən isə
yaram olduğuna görə qorxurdum ki, zədəm daha da
ağırlaşar, növbəti döyüşlərdə iştirak etməyimə mane olar.
Ona görə də mümkün qədər özümü qorumağa çalışırdım.
Rəqib də bundan istifadə etdi. Düzdur, bilirəm ki, mən
ondan güclüyəm, amma uduzdum. Gələn yarışlarda da yəqin
ki, həmin boksçu ilə qarşılaşacaq və daha yaxşı taktika
işlədəcəyəm. Məşqlərimin nəticəsində bürünc medal
qazandım. Gücümün təqribən 50-60 faizini ortaya qoya
bildim. Gələn yarışlarda çalışacağam ki, bu, heç olmasa
80-90 faizə qalxsın. Ümumiyyətlə, yarışlardan böyük
təcrübə qazandım. Bu təcrübə mənə gələn yarışlarda da
kömək edəcək".
I Avropa Oyunları ilə bağlı bizimlə təəssüratlarını
bölüşən Tayfur qeyd etdi ki, kişilər arasında ilk dəfə
beynəlxalq turnirdə iştirak etdiyi üçün bu yarış təcrübə
baxımından onun üçün çox önəmli olub: "İlk Avropa
Oyunlarının doğma Vətəndə, özü də belə möhtəşəm,
mütəşəkkil şəkildə keçirilməsi hər bir azərbaycanlı kimi,
xüsusilə də bir idmançı olaraq məndə də çox böyük fəxr,
qürur yaratmışdı. Məşqlərə görə bütün yarışları izləyə
bilməsək də, hər qələbə xəbərini, millimizin
medallarının sayının artması sevincini birgə bölüşürdük.
Azərbaycanlı idmançılar vahid bir ailəyə çevrilmişdi.
İnanın, hər dəfə rinqdə döyüşərkən məhz öz doğma
torpağımda mübarizə aparmanın, öz xalqımın azarkeşlik
etməsinin sevincini yaşayırdım. Hörmətli Prezidentimiz
İlham Əliyev cənablarının danimarkalı idmançı Frederik
Yansenlə keçirilən II görüşümü şəxsən izləməsi mənə güc,
stimul verdi. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
yarışlardan sonra qaliblərlə görüşməsi və bizi təltif
etməsi idmançılarımıza göstərilən böyük qayğı və
etimadın təzahürü idi. Bu bizi daha böyük qələbələrə
səsləyir. 17 gün ərzində Avropanın ən məşhur idmançıları
ilə bir yerdə olmaq özü elə böyük təcrübə idi, unudulmaz
xatirələrlə ayrıldıq yarışlardan. Avropalı idmançıların
Azərbaycan haqqında xoş, zəngin təəssüratlarının da
şahidi olmaq sevindirici idi. I Avropa Oyunları mənim
üçün indiyəqədərki gərgin məşqlərimin ilk bəhrəsi,
gələcək uğurlarıma açılan bir qapı oldu".
Tayfur bu uğurunda zəhməti, payı olanları da
minnətdarlıq hissi ilə xatırlayir: "Bu səviyyəyə çatmaq
tək mənim bacaracağım bir iş deyidi. Təbii ki, ilk
növbədə Azərbaycanda idmanın inkişafına göstərilən
diqqət və qayğı, bu cür şərait olmasa idi, yəqin ki,
nəticələrimiz də olmazdı. Biz bu qayğıdan ruhlanaraq
mübarizə aparırdıq. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali
Məclisinin Sədrinin bölgədə idmanın bütün növlərinin
inkişafı istiqamətində gördüyü işlər də bizdə inam
yaratmış, üzərimizə böyük məsuliyyət qoymuşdu.
Məşqçilərimdən, ali təhsil aldığım Naxçıvan Dövlət
Universitetinin rektoru, AMEA-nın müxbir üzvü Saleh
Məhərrəmov başda olmaqla universitet kollektivindən
hədsiz qayğı və tələbkarlıq görmüşəm. Bir boksçu kimi
yetişməyimdə, uğurlarımda Naxçıvan Boks Federasiyasının,
Naxçıvan Dövlət Universitetinin müəllimi, boks üzrə
idman ustası Valeh Əlixanov, Naxçıvan MR-nın "Təhsil"
Respublika İdman Mərkəzində boks üzrə məşqçi-müəllim
Məmmədəli Eyvazov və Naxçıvan MR Daxili İşlər
Nazirliyinin İdman Cəmiyyətinin sədri Cavanşir Salayevin
xüsusi rolu var".
Qazandığı uğur Tayfurda özünəarxayınlıq yaratmayıb. Gənc
idmançımız oktyabr ayında Qətərdə keçiriləcək dünya
birinciliyində qalib olmaq, Braziliyanın Rio de Janeyro
şəhərində keçiriləcək 2016-cı il Yay Olimpiya Oyunlarına
lisenziya qazanmaq, oradan qızıl medalla qayıtmağı
qarşısına məqsəd qoyub. Dünyanın ən seçmə
idmançılarının iştirak edəcəyi bu olimpiya oyunlarında
Tayfur Əliyev favorit hesab olunur. Boksu həyat tərzi
seçən Tayfur Naxçıvan Dövlət Universitetində ali
təhsilini, idman karyerasını uğurla davam etdirmək
fikrindədir. Saf, çəkingən, hələ uşaqlıq məsumluğu
simasından silinməyən bu gənc boksçu ağıllı, ciddi,
qətiyyətli, prinsipial, iradəlidir. Ölkəmizin gələcəyi,
sabahı olan belə gənclərimiz Azərbaycanın birinci
xanımı, "Bakı-2015" birinci Avropa Oyunları Təşkilat
Komitəsinin sədri Mehriban Əliyevanın təbirincə desək,
şərəfli kapitanı olan Azərbaycan xalqının qələbə
rəhnidir. Qoy, Tanrı Azərbaycanı, Azərbaycanın adını
şərəflə ucaldan övladlarını hər zaman qorusun!
Mehriban SULTAN,
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin və
Naxçıvan Mətbuat Şurasının İdarə Heyətinin üzvü,
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru |