Azərbaycan Respublikası təhsil nazirinin 2015-ci il 8
iyun tarixli əmri ilə 2015-2016-cı dərs ilindən 10-11
siniflərdə tədrisin təmayüllər üzrə təşkil olunacağı
təhsil müəssisələrinin siyahısına Bakı, Gəncə, Sumqayıt,
Mingəçevir və Şirvan şəhərlərində yerləşən 50 məktəbin
adı əlavə olunub və 4 təmayül (texniki,
riyaziyyat-iqtisadiyyat, humanitar, təbiət) istiqamət
üzrə tədris planları təsdiq edilib.
Tədris olunacaq fənlərin sayı texniki fənlər təmayüllü
siniflərdə 9, riyaziyyat-iqtisadiyyat və humanitar
fənlər təmayüllü siniflərdə 8, təbiət fənləri təmayüllü
siniflərdə 10-dək azaldılıb. Təmayül istiqamətindən
asılı olmayaraq, tədris planlarında Azərbaycan dili (rus
bölməsində rus dili), xarici dil, ədəbiyyat, riyaziyyat,
Azərbaycan tarixi, fiziki tərbiyə, gənclərin
çağırışaqədərki hazırlığı fənləri saxlanılır.
Təmayül sinifləri, mövcud qaydalara uyğun olaraq,
şagirdlərin sayı ən azı 20 nəfər olmaqla
komplektləşdiriləcəkdir.
Nazirliyin əmrində həmçinin, təmayülləşmə ilə əlaqədar
yerlərdə geniş maarifləndirmə işlərinin aparılması,
təmayül siniflərinin komplektləşdirilməsi üzrə təşkilati
tədbirlərin görülməsi, təmayül fənlərini tədris edən
müəllimlər üçün təlimlərin təşkili nəzərdə tutulub.
Qeyd edək ki, tam orta təhsilin təmayülləşməsi üzrə
pilot layihə Bakı şəhərindəki 5 məktəbdə bir neçə il
öncə tətbiq olunmağa başlayıb. Bu məktəblər üçün
fənlərin sayı 18-dən 13-ə azaldılmaqla xüsusi tədris
planları təsdiq edilib, təmayül fənlərinin
genişləndirilmiş proqramları hazırlanıb. Sonrakı illərdə
daha 3 müəssisə pilot məktəblər siyahısına daxil olunub.
Pilot layihənin tətbiqində əsas məqsəd tam orta təhsil
səviyyəsində təhsilin təmayüllərə görə təşkilini
sınaqdan keçirmək, gələcəkdə həmin prosesə kütləvi
keçidlə bağlı müvafiq hazırlıq işləri aparmaq və bu
barədə cəmiyyətdə ictimai rəy formalaşdırmaqdan
ibarətdir.
Layihənin nəticələrinin təhlili göstərir ki, tam orta
təhsil səviyyəsində təmayülləşmənin tətbiqi şagirdlərin
meyil və arzularına uyğun təşkil edildiyi üçün onlarda
təlimə marağı xeyli artırıb, məktəblilərin təhsil
nailiyyətlərinə müsbət təsir edib.
Təmayülləşmə dünyanın bir çox ölkələrində tətbiq edilir.
Beynəlxalq qiymətləndirmə tədqiqatlarında yüksək
nailiyyət əldə edən Sinqapur, Cənubi Koreya, Niderland,
Polşa, Estoniya və bir sıra başqa ölkələrdə təmayülləşmə
şagird nailiyyətlərinə müsbət təsir edən başlıca amillər
sırasındadır. Məsələn, Sinqapurda şagirdlərin müxtəlif
təmayüllərə bölünməsi VI sinifdən sonra aparılır və
şagirdlərə müxtəlif istiqamətlərdə tədris proqramlarını
seçmək imkanı verilir. Niderlandda təmayülləşmə 70-ci
illərdən başlayaraq intensiv şəkildə tətbiq edilir.
Böyük Britaniyada təmayülləşmə nəticəsində
təhsilalanlara yuxarı siniflərdə az sayda fənn tədris
olunur.
Ölkəmizdə təmayülləşmənin tətbiqindən gözləntilər
aşağıdakılardır:
tədris prosesinin təşkilində şagirdlərin meyil və
maraqları nəzərə alınacaq;
şagirdlər keçdikləri fənlərdən daha dərin biliklərə
yiyələnəcək;
şagirdlərin öyrənmə motivasiyası artacaq;
ali təhsil pilləsi üçün ixtisas istiqamətini
müəyyənləşdirmiş şagirdlər daha yüksək hazırlıq
səviyyəsini nümayiş etdirəcək;
şagirdlərin əlavə müəllim hazırlığına ehtiyacı azalacaq.
Bütün bunlar nəticədə təhsildə keyfiyyətin artmasına və
yüksək ixtisaslı insan kapitalının formalaşmasına xidmət
edəcəkdir.
www.edu.gov.az |