Mayın
16-da "Bakı" nəşriyyatının dəstəyi ilə keçirilən
ALPlogo ümumrespublika proqramlaşdırma olimpiadasının
finalı olub.
Qeyd edək ki, ALPLogo Azərbaycan dilində yaradılmış ilk
proqramlaşdırma mühitidir. Təxminən yarım əsrdir ki,
bütün dünyada kiçikyaşlı məktəblilər proqramlaşdırmanı,
əsasən, LOGO dili vasitəsilə öyrənirlər. Uşaqlar üçün
LOGO proqramlaşdırma dili 1967-ci ildə Massaçusets
Texnologiya İnstitutunun əməkdaşları Seymur Paypert və
İdit Xarel tərəfindən yaradılmışdır. Bu dil vasitəsilə
kiçikyaşlı məktəblilər proqramlaşdırma konsepsiyasının
əsaslarını öyrənir, onlarda düşüncə və məsələ həlli
vərdişləri inkişaf etdirilir. LOGO mühiti uşaq
personajına çevrilmiş Tısbağanın hərəkətlərinin
proqramlaşdırılmasına əsaslanır. Tısbağa hərəkət etdikcə
iz qoyur və nəticədə rəngarəng təsvirlər alınır. Bu gün
dünyanın əksər dillərinə tərcümə olunmuş LOGO-nun
onlarla yeni versiyası vardır.
LOGO proqramlaşdırma dilinin ALPLogo adlanan Azərbaycan
versiyası 2012-ci ildə ümumtəhsil məktəbləri üçün
informatika dərsliklərinin müəllifləri və proqramçı
Cəmşid Naxçıvanskidən ibarət qrup tərəfindən "Bakı"
nəşriyyatında işlənib hazırlanmış və artıq üç ildir ki,
respublika məktəblərində böyük uğurla istifadə olunur.
Proqram mühiti V, VI və VII sinif informatika
dərsliklərinə daxil edilmiş və respublika məktəblərinə
pulsuz olaraq yayılması təmin olunmuşdur. ALPLogo-nun
VII siniflər üçün nəzərdə tutulmuş yeni versiyası daha
geniş hesablama və qrafik imkanlara malikdir. Proqramın
başlıca özəlliyi komandaların Azərbaycan, ingilis və rus
dillərində yazıla bilməsindədir. Azərbaycan və rus
bölmələrində dərs zamanı müəllimlərin hər hansı dildə
yazılmış hazır kodlardan asanlıqla istifadə etmələri
üçün proqramda interfeys dilinin dəyişdirilməsi ilə
yanaşı, kodun bir dildən başqa dilə avtomatik çevrilməsi
imkanı da vardır.
"Bakı" nəşriyyatının dəstəyi ilə ikinci dəfə keçirilən
ALPLogo proqramlaşdırma olimpiadasının şərtləri
informatik.az saytında və facebook şəbəkəsinin "İnformatika
müəllimləri" qrupunda əvvəlcədən elan olunmuşdu.
Məktəblərdə keçirilmiş birinci turun qalibləri aprelin
25-də respublika turunda iştirak etmək hüququ əldə
etmişdilər. Olimpiada böyük uğurla keçirildi və mayın
16-da ona yekun vuruldu.
Ötənilki olimpiadadan fərqli olaraq bu il keçirilən
olimpiadada zonalar üzrə respublikanın 14 bölgəsində
olimpiada mərkəzləri yaradılmışdı. Ümumilikdə isə
olimpiadada 159 şagird iştirak edirdi.
Final
turunda şagirdlər ALPLogo proqramlaşdırma mühitində 2
saat ərzində 4 tapşırıq yerinə yetirməli idilər. 5 və
6-cı sinif şagirdləri ilə 7-ci sinif şagirdlərinə
verilmiş tapşırıqlar onların yaş səviyyələrinə uyğun
olaraq fərqli idi.
İşləri yoxlayan zaman şagirdlərin proqramlaşdırma
bacarıqlarını belə yüksək səviyyədə nümayiş etdirməsi
münsiflər heyətini çox sevindirdi. Proqramlaşdırma
sənətinin özəlliyi ondadır ki, bir məsələnin həlli üçün
müxtəlif proqramlar tərtib oluna bilər. Tərtib olunan
hər bir proqram başqasından proqramçının iti düşüncəsi,
maraqlı tapıntıları, optimal alqoritmləşdirmə
bacarıqları, bir sözlə, proqramçının proqramlaşdırma
məharəti ilə fərqlənir. Bu baxımdan, iştirakçılar
təcrübəli proqramçılardan ibarət münsiflər heyətini,
sözün əsl mənasında, heyrətləndirməyi bacardılar.
Müsabiqə bitən kimi bütün işlər kodlaşdırıldı və
münsiflər heyətinin üzvləri tərəfindən ayrı-ayrılıqda
məxfi olaraq qiymətləndirildi. Sonra münsiflər heyətinin
hər bir üzvünün tərtib etdiyi reytinq cədvəli təhlil
edilərək ümumi nəticəyə gəlindi. Qiymətləndirmə başa
çatdıqdan sonra nəticələr dekodlaşdırılaraq
informatik.az saytında və facebook şəbəkəsinin "İnformatika
müəllimləri" qrupunda yerləşdirildi.
Müsabiqənin nəticələri təhlil edilən müddətdə facebook
şəbəkəsindəki müvafiq qrupda informatika müəllimlərinin
göstərdikləri fəallıq münsiflər heyətində analoji
müsabiqənin müəllimlər arasında da keçirilməsi
təşəbbüsünü doğurdu. Bu, bütün müəllimlər tərəfindən
sevinclə qarşılandı. Müsabiqənin şərtləri elan edildi:
bütün işlər "İnformatika müəllimləri" qrupuna
yerləşdirildi və qaliblər bütün müəllimlər tərəfindən
açıq səsvermə ilə müəyyənləşdirildi. Hər gün bir-birinin
ardınca hamını heyrətləndirən təsvirlər yaranırdı. Hər
yeni iş qrup üzvləri tərəfindən müzakirə olunur və
rəylər bildirilirdi.
Bu
müsabiqə ALPLogo proqramlaşdırma mühitinin çox böyük
imkanlarını nümayiş etdirdi. Səsvermə bütün qrup üzvləri
tərəfindən açıq keçirildiyindən nəticələr hamını qane
etmiş oldu: I yerə Aygül Orucova, II yerə Nərminə
Nadirova və Təranə Məmmədova, III yerə isə Aynurə
Kərimova, Sevda Həndəmova və Eldar Əmirov layiq
görüldülər.
Bakı şəhəri 202 nömrəli tam orta məktəbdə keçirilmiş
mükafatlandırma mərasimi 17 may - Ümumdünya
Telekommunikasiya və İnformasiya Cəmiyyəti Gününə həsr
edilmişdi. Tədbirə respublikanın müxtəlif bölgələrindən
150-dən çox iştirakçı gəlmişdi. Bütün iştirakçılara və
mərkəz rəhbərlərinə sertifikatlar verildi. Qaliblər
diplom və hədiyyələrlə mükafatlandırıldı.
Tədbirdə Təhsil Nazirliyinin şöbə müdiri İsmayıl
Sadıqov, BDU-nun dosenti Ramin Mahmudzadə və əməkdar
müəllim Naidə İsayeva çıxış edərək şagird və
müəllimlərin böyük marağına səbəb olan belə
müsabiqələrin gələcək proqramçıların yetişməsində böyük
əhəmiyyətindən danışdılar. Fəxri yerləri qazanmış
şagirdlər arasında beynəlxalq olimpiadalarda iştirak
üçün namizədlərin seçilməsi və onlarla ciddi məşğul
olunması nəzərdə tutulur.
İsmayıl Sadıqov çıxışında onu da diqqətə çatdırdı ki,
"Bakı" nəşriyyatının dəstəyi ilə keçirilən müsabiqənin
miqyası genişlənərək bütün respublikanı əhatə etdiyindən
növbəti ildən müsabiqə Təhsil Nazirliyinin xətti ilə
keçiriləcəkdir. Ramin Mahmudzadə AMEA-nın prezidenti
Akif Əlizadənin bir neçə gün əvvəl İnformasiya
Texnologiyaları İnstitutunda çıxışı zamanı informatika
fənnindən sualların tezliklə qəbul imtahanlarına daxil
edilməsinin vacibliyi barədə söylədiyi fikirləri tədbir
iştirakçılarının diqqətinə çatdırdı. Çıxış edənlər son
zamanlar informatika fənni ətrafında gedən söhbətlərə də
münasibət bildirdilər.
Sonda ikinci ildir ki, qalib adını qazanan Bakı şəhəri
114 nömrəli məktəbin şagirdi Ülviyyə Əliyevanın atası
valideynlər adından çıxış edərək təşkilatçılara öz
minnətdarlığını bildirdi. |