|
 Azərbaycanın ən gözəl bölgələrindən
biri olan Quba təkcə bağlar diyarı yox, həm də
istedadlar diyarıdır. Quba zaman-zaman Azərbaycan
elminə, mədəniyyətinə, tarixinə öz əvəzsiz töhfələrini
vermiş və bu müqəddəs ənənə günümüzdə də qorunub
saxlanılır. Belə istedadlardan biri də 70 sənəlik
ömrünün 53 ilini - yarım əsrdən də çoxunu Azərbaycan
musiqisinin tədrisinə və təbliğinə həsr etmiş bəstəkar
və dirijor Anatollu Qulam oğlu Abbasov olmuşdur.
Mən onun adını hələ 60-cı illərin sonunda Qubanın İspik
kəndində orta məktəbdə oxuyarkən eşitmişdim. Şəxsi
tanışlığımız isə çox gec - vəfatından bir il qabaq oldu.
Bir el şənliyində Anatollu müəllimlə süfrə arxasında
saatlarla söhbət etdik. O gördüyü işlərdən, musiqimizin
gözəlliyindən, gəncliyin estetik tərbiyəsində musiqinin
əvəzsiz rolundan gənclik ehtirası ilə, peşəkar
mütəxəssis qayğısı ilə danışırdı. Onu dinlədikcə gözümün
önünə böyük rus xorunun yaradıcısı, bəstəkar və dirijor
Pyatnitski gəlirdi. Mən bu fədakar musiqiçi haqqında bir
filmə baxmışdım. Pyatnitski bütün Rusiyanı qarış-qarış
gəzib istedadlı gəncləri toplayır, çoxunu zor gücü ilə
aparır və bu gün dünyada məşhur olan rus xorunu yaradır.
Anatollu müəllim də eynən belə bir bəstəkar, pedaqoq və
dirijor idi. O, işlədiyi Quba 2 nömrəli orta məktəbdə,
uşaq musiqi məktəbində xalq çalğı alətləri ansamblı, xor
kollektivi təşkil etmişdi. Bu kollektivlərə məktəblilər
təkcə Quba şəhər məktəblərindən deyil, rayonun çoxsaylı
kəndlərindən cəlb edilmişdi. Onların çoxunu şəhərə,
ansamblların məşqlərinə gətirmək böyük zəhmət bahasına
başa gəlirdi. Anatollu müəllimin yüksək peşəkarlığı,
sənətinə və vətəninə güclü məhəbbəti bütün çətinlikləri
arxada qoyub. Onun 2 nömrəli məktəbdə təşkil etdiyi
"Bənövşə" xalq çalğı alətləri ansamblı, qarmonçalan
qızlardan ibarət "Çiçək" ansamblı, "Sevinc" vokal
kvarteti çox məşhur idi. Anatollu müəllim və onun
yetirmələri nəinki Qubada və Azərbaycanın digər
bölgələrində tanınır, dəfələrlə ittifaq miqyasında -
Moskvada uğurlu çıxışlar edib diplom və fəxri fərmanlar
alırdılar. Onun bəstələdiyi bir-birindən gözəl və
ürəyəyatım mahnılar bu gün də sevilərək ifa edilir,
ürəklərdə yaşayır. Bu mahnılarda füsunkar yurdumuzun
təbiəti, vətənpərvərlik və dövlətçilik tariximiz, qədim
el sənətləri və onları yaşadan el sənətkarları,
müqəddəs və ülvi duyğular, balalarımızın sehirli dünyası
sevə-sevə tərənnüm olunur. Başqa sözlə desək, bu
mahnılar insanın bütün yaş və fəaliyyətini müşayiət edir,
onu mənən tərbiyə edir, onu yaşadır.
Anatollu müəllim Azərbaycan musiqisinin tədrisi və
təbliğinə böyük bir sevgi ilə, təmənnasız xidmət edirdi.
Yuxarıda qeyd etdiklərimizlə yanaşı o, neçə illər 1-3-cü
siniflərdə musiqi fənnini ictimai əsaslarla, yəni
qarşılığı ödənilmədən tədris etmişdir.
SSRİ-nin "Maarif əlaçısı", "Respublikanın qabaqcıl
maarif xadimi", "Metodist müəllim", bir neçə ümumittifaq
festivalın laureatı, müəllim və musiqiçi kimi böyük
nüfuz sahibi Anatollu Abbasovun möcüzələri sırasında
1981-ci ildə Quba şəhəri 2 nömrəli orta məktəbdə
yaratdığı "Do-re-mi-fa" musiqisevərlər klubu da var idi.
Burada hər ay Azərbaycan mədəniyyətinin korifeyləri,
Sosialist Əməyi qəhrəmanları, xalq şairləri, ziyalılar
ilə keçirilən görüşlər məktəblilərin dünyagörüşündə
unudulmaz, həmişəyaşar xoş təəssüratlar yaradırdı.
On ilə yaxın müddətdə fəaliyyət göstərmiş bu klubda
məktəblilər, eləcə də musiqisevər rayon ictimaiyyətinin
nümayəndələri bir sənət ocağı kimi, musiqinin bütün
sahələrinə aid biliklərə yiyələnmiş, onları
maraqlandıran suallara cavab tapmış, sənət
korifeylərinin həyat və yaradıcı təcrübələrini
bölüşmüşlər. Təsadüfi deyildir ki, keçmiş SSRİ
miqyasında yeganə olan bu musiqi kabineti və "Do-re-mi-fa"
musiqisevərlər klubunun yüzdən artıq üzvü və fəxri üzvü
olmuşdur. Maestro Niyazi, Arif Məlikov, Lütfiyar İmanov,
Rauf Hacıyev, SSRİ Bəstəkarlar İttifaqının sədri Tixon
Xrennikov və s. kimi görkəmli musiqi xadimləri Anatollu
Abbasovun fəaliyyətinə yüksək qiymət vermişlər.
Xüsusilə qeyd etməliyəm ki, bəstəkar və dirijor, əsl
xalq müəllimi və el adamı Anatollu Abbasovun çox zəngin
bioqrafiyası var. Bu da təbiidir. Çünki o, əməl və
fəaliyyət adamı olub, bir dəqiqə belə rahat oturmayıb.
Anatollu Abbasovun zəngin yaradıcılıq irsi vardır.
Bəstələdiyi 100-dən artıq mahnını tanınmış
müğənnilərimiz ifa edib. O, Qubanın ictimai həyatının
qurucularından biri idi, rayon müəllimlər şurasının
yaradıcısı və sədri, Ağsaqqallar Şurasının sədri
işləmişdi.
Anatollu müəllim Qubada öz savadı, şəxsiyyətinə hörməti,
bir pedaqoq kimi uşaqlara olan səmimi məhəbbəti ilə el
hörməti qazana bilmişdi. Anatollu müəllim əsl qubalı idi.
Onu hamı ciddi, sanballı şəxsiyyət kimi tanıyır və
hörmətini saxlayırdı. Onun sözü söz idi, verdiyi sözün
əməli, dediyi sözün kəsəri var idi.
O, 70 yaşın civarında 22 fevral 2010-cu ildə yetmişin
tamamına 4 ay qalmış dünyasını dəyişdi. İndi də onun
ölümünə inanmağım gəlmir, çox qıvraq, həyat eşqi ilə
dolub-daşan bütöv bir şəxsiyyət, nəcib ziyalı idi
Anatollu Abbasov!
O, qəlbinin musiqisini Azərbaycana bəxş edib həyatdan
Allahın dərgahına getdi...
Əziz müəllimimiz, ruhun daima şad olsun!
Nizaməddin ŞƏMSİZADƏ,
filologiya elmləri doktoru, professor |
