|
"Mənim universitetim" layihəsinin budəfəki hədəfi
Azərbaycan Texniki Universitetidir
Rüfanə GÜNƏŞ,
"Azərbaycan müəllimi"
r.qurbanova@muallim.edu.az
 Ölkəmizin
texniki təhsil sahəsində aparıcı universitetlərindən
biri olan Azərbaycan Texniki Universiteti (AzTU) 1950-ci
ildə tərkibində 4 fakültə olmaqla Azərbaycan Politexnik
İnstitutu adı altında yaradılıb. 1950-1955-ci illərdə
universitetin fakültələri müxtəlif ünvanlarda yerləşən
binalarda fəaliyyət göstərib. 1955-ci ildən bütün
fakültələri əhatə etməklə universitet binasına köçüb.
1978-ci ildən etibarən AzTU-da SSRİ-nin müxtəlif
respublikaları və bir sıra Asiya, Afrika və Latın
Amerikası ölkələri üçün kütləvi mütəxəssis hazırlığına
başlanılıb. 1991-ci ildən universitet indiki Azərbaycan
Texniki Universiteti adını daşıyır. Hazırda universitet
maşınqayırma, metallurgiya, informatika və kompüter
texnologiyaları, elektrotexnika, telekommunikasiya,
nəqliyyat, mühəndis biznesi və digər sahələrdə
mütəxəssis və elmi kadrlar hazırlayır. Universitetin 7
tədris binası var. Əyani şöbədə 10 fakültədə 33
ixtisas, qiyabi şöbədə isə 5 fakültədə 6 ixtisas üzrə
ümumilikdə 8693 nəfər tələbə təhsil alır. Universitetdə
136 nəfər əcnəbi tələbə var. 492 nəfər magistrin 417-si
əyani, 75 nəfəri isə qiyabi təhsil alır. 2014-cü ildə
Azərbaycan Texniki Universitetinin bakalavr səviyyəsini
1492 tələbə bitirib. 2013-2014-cü il məzunlarından 108
nəfəri magistr adını qazanıb. 2014-2015-ci tədris ilində
universitetin bakalavr səviyyəsinə 2003 tələbə qəbul
olunub. Universitetdə 634 nəfərlik professor-müəllim
heyəti çalışır. 2014-cü ildə xarici jurnallarda
professor-müəllim heyətinin 180 məqaləsi dərc olunub.
2000-ci ildən etibarən universitetin rektoru, texnika
elmlər doktoru, professor Havar Məmmədovdur.
Maddi-texniki
baza
 Universitet
7 tədris binasından ibarətdir. 2011, 2012 və 2013-cü
illərdə AzTU-da əsaslı təmir-tikinti və abadlıq işləri
həyata keçirilib. Təmir-bərpa işləri hazırda da davam
etdirilir. Əvvəllər cəmi bir neçə kompüteri olan
universitetə son illər 1000-dən artıq müasir kompüterlər
alınıb, bütün dekanlıqlar, kafedralar, laboratoriyalar,
şöbə və bölmələr zəruri cihaz və avadanlıqlarla təmin
edilib.
Universitetin böyük idman sarayı var. SSRİ dövründə,
ümummilli lider Heydər Əliyevin ölkəmizdə hakimiyyətdə
olduğu ilk illərdə (1969-1972-ci illərdə) inşa edilib və
istifadəyə verilən İdman sarayının tərkibində bədən
tərbiyəsi kafedrası və idman klubu fəaliyyət göstərir.
İdman sarayı kompleks olaraq 8 (səkkiz) zaldan
ibarətdir.
AzTU-da professor-müəllim heyətinin və digər
əməkdaşların istirahətlərinin səmərəli təşkili üçün
universitetin Altıağac qəsəbəsində yerləşən
tədris-təcrübə bazasında hər cür şərait yaradılıb.
Burada ildə 300 nəfər əməkdaşın istirahət etməsi
mümkündür.
Metallurgiya və metalşünaslıq kafedrasında müasir
"Metalloqrafiya və struktur analizi" laboratoriyası
yaradılıb. Laboratoriya üçün Almanyanın "Buehler"
firmasından kobud və incə kəsici qurğular, müasir optik
mikroskop, müasir mikrobərklik ölçən, metalloqrafik
şlifin hazırlanması üçün avtomat press, avtomatik
pardaxlayıcı və cilalayıcı qurğular alınıb.
Laboratoriyada yeni istifadəyə verilən metalloqrafik
mikroskop və mikrobərklik ölçən qurğuların hər birinə
ayrılıqda xüsusi kameralar qoşulub. Proqram təminatı
eyni zamanda onlayn rejimində strukturların və
ölçmələrin nəticələrinin analiz olunmasına imkan verir
və nəticələrin 3D formatında baxılmasına da imkan
yaradır.
 Universitetin
əksər kafedralarında interaktiv lövhə ilə təchiz olunmuş
auditoriyalar vardır. Tədris prosesində elektron
vasitələrindən geniş istifadə edilir.
Elektrik təchizatı və izolyasiyası kafedrasında TEMPUS
layihəsi çərçivəsində 9 kompüterdən ibarət şəbəkə
yaradılıb.
Telekommunikasiya şəbəkələri və texnologiyaları
kafedrasında ADSL texnologiyası ilə yüksək sürətli
internetə qoşulmuş lokal kompüter şəbəkəsi bazasında
hazırlanan ixtisaslar üzrə elektron tədris-metodik
kompleksi yaradılıb. Bu kompleksə hər bir ixtisasa
tədris olunan fənlər üzrə genişlənmiş proqram, əsas və
əlavə ədəbiyyatların adları və URL-ünvanları,
tədris-metodik kartaları, mühazirələrin mətnləri və
prezentasiyaları, imtahan sualları və özünüyoxlama
testləri, virtual laboratoriya işləri və onlara metodik
göstərişlər daxil edilib.
Kafedrada müasir İKT avadanlıqları və proqramları ilə
təchiz olunmuş 3 tədris laboratoriyası mövcuddur.
AzTU-nun Texnoloji komplekslər və xüsusi texnika
kafedrasında tədris prosesində yeni texnologiyaların
tətbiqi və transferi, texnoloji proseslərin
avtomatlaşdırılmış layihələndirilməsi və idarə olunması,
tələbələrdə unikal vərdişlərin və qabiliyyətlərin
formalaşdırılması, ixtisasartırma və yeni ixtisas alma,
elmi nəricələrin kommersiyalaşdırılması və s. ilə
əlaqədar fəaliyyətlərin həyata keçirilməsi məqsədilə
Virtual Layihə-Texnoloji Tədris Mərkəzi (VLTTM)
yaradılıb.
 VLTTM-in
bazasında AzTU Amerikanın HAAS Automation, İsveçrənin
Abplanalp ingineering AG (HAAS) və Almaniyanın "R.&S.
KELLERGmbH" şirkətləri arasında çoxtərəfli əməkdaşlıq
əlaqələrinin, o cümlədən də irihəcmli layihələr
üzərində, real vaxt rejimində və vahid informasiya
mübadiləsi standartları sistemində fəaliyyət göstərən
virtual müəssisənin təşkili planlaşdırılır.
Universitetin professor-müəllim heyəti və tələbələri
mərkəzdə istifadə edilən informasiya-kommunikasiya
texnologiyaları vasitəsilə hüquqi baxımdan bir-birindən
asılı olmayan müəssisələrin, o cümlədən də "HAAS
Automation", "R.&S.Keller Gmbh", "Abplanalp Engineering
AG" və digərləri mühəndis-texniki işçiləri və tələbələri
ilə birlikdə virtual bir müəssisə təşkil edərək, real
vaxt rejimində və informasiya mübadiləsinin vahid
standartları daxilində birgə layihələr həyata keçirmək
imkanlarına malikdirlər.
Maşınqayırma texnologiyası kafedrasında "Sprut",
"Kompas", MASTER CAM, Pro/İngeneer kimi CAD/CAM
proqramlarından tədris prosesində əyani vasitə kimi
istifadə edilir.
Çoxəməliyyatlı dəzgahlarda texnoloji proseslərin
kompüter layihələndirilməsi üzrə təcrübə almaq üçün
kafedranın dosenti və 2 magistrantı Müdafiə Sənayesi
Nazirliyinin Optika Mexanika İstehsal Birliyində 2 aylıq
staj keçiblər.
 Bundan
başqa, Avtomatika və idarəetmə kafedrasında informasiya
texnologiyalarına və kibernetikanın son nailiyyətlərinə
əsaslanan zəngin laboratoriyalar yaradılıb və bu
laboratoriyalar təyinatına görə bölünüb.
"Elektron universitet"
Elmin, texnologiyanın və texnikanın prioritet
istiqamətləri üzrə kadr hazırlığında
informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının ən son
nailiyyətlərindən biri də universitetlərin idarə
olunmasının avtomatlaşdırılmış sistemi - "Elektron
universitet"dir (EU).
"İT və proqramlaşdırma" kafedrası son illər
universitetin lokal şəbəkəsinin və portalının
yaradılmasını və idarə edilməsini həyata keçirir.
AzTU-da "Elektron universitet" layihəsi üzərində
aktiv tədqiqatlar aparılır, universitetin hər bir
funksional bölməsi üzrə həmin bölməyə aid məsələləri
avtomatlaşdırılmış rejimdə həll etmək imkanlarına
malik alt-sistemlər işlənir. Funksional
alt-sistemlərin əlaqələndirilməsi AzTU.edu.azindex
portalı vasitəsilə həyata keçirilir.
 AzTU-da
www.aztu.edu.az portalı yaradılıb, portalda bütün
kafedra və struktur bölmələrin elektron ünvanları
yerləşdirilib.
Gəncləri xarici ölkələrin ali təhsil sistemləri və
yüksək reytinqli ali məktəbləri haqda məlumatlandırmaq
üçün xüsusi internet portal yaradılıb və "Elektron
AzTU"nun "Beynəlxalq əlaqələr" alt-sisteminin ayrıca
modulu kimi fəaliyyət göstərir. Bu portalda dünyanın
inkişaf etmiş 26 ölkəsinin ali təhsil sistemləri və
aparıcı ali məktəblərinin internet ünvanları ilə yanaşı,
xaricdə təhsillə bağlı respublikamızda qəbul olunmuş
qərar və hüquqi-normativ sənədlərin elektron kitabxanası
hazırlanaraq yerləşdirilib.
Sonuncu layihə ölkənin ən vacib problemi olan Dağlıq
Qarabağ münaqişəsinə, onun informasiya təminatına həsr
olunub. Bu məqsədlə "Qarabağ - Torpaq və insanlar"
internet portalı hazırlanıb və portal Azərbaycan,
ingilis və rus dillərində fəaliyyət göstərir.
Universitetdə son illərdə İKT sahəsində 4 beynəlxalq, 4
respublika konfransı keçirilib.
 Tələbənin
məzun olmaq üçün verdiyi imtahanlar
AzTU-da imtahanlar yazılı və kompüterdə test üsulu ilə
həyata keçirilir. İmtahanlar universitetin
İnformasiya-Tədris Mərkəzinin 120 yerlik və əsas binanın
birinci mərtəbəsində yerləşən 44 yerlik kompüter
zallarında aparılır.
Yazılı imtahanların aparıldığı fakültələrdən biri
2012-ci ildə Nazirlər Kabinetinin xüsusi qərarı ilə
yaradılan "Xüsusi texnika və texnologiya" fakültəsidir
ki, buraya qəbul dövlət sifarişi əsasında aparılır.
Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin sifarişi əsasında
yaradılan fakültə nazirlik üçün kadrlar hazırlayır.
Bundan əlavə, Avropa İttifaqının "Tempus" layihəsi üzrə
və Təhsil Nazirliyi tərəfindən yaradılan SABAH
qruplarında imtahanlar universitetin Elmi Şurasının
qərarına əsasən mərkəzləşdirilmiş şəkildə yazılı formada
aparılır. Tələbələrdən 333 nəfəri imtahanı yazılı,
digərləri isə kompüter vasitəsi ilə test üsulu ilə
verir.
Obyektivliyin və şəffaflığın təmin olunması məqsədi ilə
koordinator-nəzarətçilər qeyri-ixtisasdan seçilir.
Yazılı imtahan verən tələbələr qiymətləndirmədən
narazıdırlarsa, dərhal münaqişə komissiyasına müraciət
edərək apelyasiyaya vermək hüququna malikdir.
Tələbələrin şikayətlərinin dərhal araşdırılması,
müraciətlərinə baxılması məqsədi ilə 15 nəfərdən
ibarət qərargah qrupu yaradılıb.
Sabaha açılan SABAH
Hazırda AzTU-nun SABAH qruplarında "Kompüter
mühəndisliyi", "İnformasiya texnologiyaları sistemləri"
və "Elektronika telekommunikasiya və radiotexnika
mühəndisliyi" ixtisasları üzrə 41 nəfər tələbə təhsil
alır. Bu qruplardakı tələbələrin hamısı akademik balı
61-dən yuxarı olanlardır. Müəllimlər də Təhsil
Nazirliyində müsabiqədən keçərək seçilib. SABAH qrupları
lazımi resurslarla tam təmin olunub. Onlar üçün resurs
mərkəzi yaradılıb, daim internetdən istifadə edir. Bu
qruplar müxtəlif bilik yarışmalarında iştirak edir,
tanınmış insanlarla görüşlər keçirirlər. Bu ildən
etibarən universitetin SABAH qruplarına 9 ixtisas üzrə
qəbul aparmaq planlaşdırılır.
Layihələrin İdarə Olunması və İnnovasiyalar Mərkəzi
2014-cü il noyabrın 1-dən Azərbaycan Texniki
Universitetində (AzTU) "Layihələrin İdarə Olunması və
İnnovasiyalar Mərkəzi" fəaliyyət göstərir. Mərkəzin
rəhbəri Layihələrin İdarə Edilməsi Azərbaycan
Assosiasiyasının (AzMPA) prezidenti İqbal Babayevdir.
Mərkəzin yaradılmasının əsas məqsədi ölkədə layihə
menecmenti üzrə beynəlxalq standartların və onun
metodologiyasının tətbiq edilməsi, tələbələr ilə peşəkar
layihə menecerləri arasında təcrübə mübadiləsi məqsədilə
"məntiqi körpünün" yaradılması, gənc alim və
mütəxəssislərlə layihə menecmenti üzrə elmi tədqiqat
işlərinin həyata keçirilməsidir. 2015-ci il yanvarın
23-də mərkəzdə "İnformasiya-kommunikasiya
texnologiyaları üzrə layihələrin idarə edilməsində
beynəlxalq ISO standartlarının tətbiqi" mövzusunda
seminar keçirilib. Tədbirdə İKT üzrə layihələr
sahəsində çalışan beynəlxalq ekspertlər, tələbələr,
aspirantlar, təcrübə keçən menecerlər iştirak ediblər.
Elmi nailiyyətin əsasında elmi-tədqiqat durur
Elmi-tədqiqat bölməsi AzTU-nun elmi-tədqiqat hissəsinin
elmi-pedaqoji kadrların attestasiyasını, elmi-tədqiqat
işlərinin planlaşdırılmasını, yerinə yetirilməsini və
nəticələrinin istehsalatda və tədris prosesində tətbiq
olunması haqqında hesabatların tərtibini, müzakirədən
keçirilməsini, əməkdaşların elmi yaradıcılığını təşkil
edən struktur bölməsidir. Bölmə öz fəaliyyətini
Azərbaycan Respublikasının qüvvədə olan müvafiq
qanunvericilik aktlarına, AzTU-nun Nizamnaməsinə,
Nazirlər Kabinetinin qərarları ilə təsdiq edilmiş
əsasnamələrə, Təhsil Nazirliyinin müvafiq əmrlərinə,
Elmi Şuranın qərarlarına, rektorun əmrlərinə və öz
əsasnaməsinə uyğun həyata keçirir.
Şöbə tərəfindən 2011-2015-ci illərdə universitetin 44
kafedra, 18 elmi-tədqiqat laboratoriyasında 86 problem,
129 mövzu, 170 iş, 653 mərhələ üzrə ETİ planı
hazırlanaraq müvafiq kafedra iclaslarında, Koordinasiya
və fakültə şuralarında, həmçinin universitetin Elmi
Şurasında təsdiq edilib. Universitetin elmi
nailiyyətləri "Elmi əsərlər" adlı elmi-texniki jurnalda
çap olunur.
Universitetin 2011-2015-ci illər üçün elmi-tədqiqat
işlərinin planına uyğun olaraq, Avtomatika və KT və
Radiotexnika və rabitə fakültələrinin kafedralarında,
həmçinin, "Nəqliyyatın və texnoloji proseslərin idarə
olunmasının müasir problemləri", "Kompüter şəbəkələrinin
və informasiya texnologiyalarının problemləri",
"Mexaniki sistemlərdə avtomatlaşdırma və idarəetmə"
elmi-tədqiqat laboratoriyalarında bilavasitə İKT
sahəsində -"Texniki sistemlərdə idarəetmə və
informatika, avtomatlaşdırılmış idarəetmə sistemləri",
"Radiotexniki qurğuların analizi və optimal sintezinin
yeni üsullarının işlənməsi", "Azərbaycanda yeni
texnologiyalar bazasında telekommunikasiya
infrastrukturunun təşkilinin elmi-texniki əsasları"
istiqamətləri üzrə 22 mövzuda elmi-tədqiqat işləri
yerinə yetirilir.
Elektrodinamika və REV kafedrasında aparılan
elmi-tədqiqat işlərindən alınan mühüm elmi nəticələr,
yəni müasir ədədi üsulların analizi, ifrat yüksək
tezlikli element və qurğuların hesablanması üçün yeni
alqoritmlər, blok-sxemlər, qurğuların spesifik
xüsusiyyətləri, riyazi modellərin qurulması,
elektromaqnit sahələrinin əsas parametrlərinin təyin
edilməsi və s. məsələlər informasiya texnologiyalarının
bilavasitə tətbiqi ilə həyata keçirilir. Bu cür
məsələlərin proqram təminatını yaratmaq üçün isə
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA)
Kibernetika İnstitutu və İnformasiya Texnologiyaları
İnstitutu ilə sıx əməkdaşlıq edilir.
AzTU-da informasiya-kommunikasiya texnologiyaları (İKT)
sahəsində də elmi kadr hazırlığına xüsusi diqqət
yetirilir.
AzTU-da fəaliyyət göstərən Dissertasiya Şurasında İKT
sahəsində "Hesablama texnikasının və idarəetmə
sistemlərinin element və qurğuları" və
"Telekommunikasiya sistemləri, şəbəkələri və qurğuları"
ixtisasları üzrə fəlsəfə və elmlər doktoru
dissertasiyaları müdafiə edilir. Son illərdə bu
ixtisaslar üzrə 8 fəlsəfə doktorluğu dissertasiya
müdafiə olunub və bir sıra iş müdafiə ərəfəsindədir.
AzTU əməkdaşları həmçinin, AMEA-nın Kibernetika
İnstitutunda da dissertasiya müdafiə ediblər.
Azərbaycan Texniki Universitetinin rektorunun xüsusi
tapşırığı ilə universitetin əməkdaşları tərəfindən
"Azərbaycan Texniki Universitetinin Elektron Təhsil
Sistemi" layihəsi hazırlanıb. Layihə Koreya Beynəlxalq
Əməkdaşlıq Agentliyi (KOİKA) tərəfindən bəyənilib və
onun reallaşdırılması üçün texniki və maliyyə (2 milyon
dollar) dəstəyin göstərməsi üzrə Azərbaycan hökuməti ilə
müqavilə bağlanıb. Layihənin əsas məqsədi
informasiya-kommunikasiya texnologiyalarından səmərəli
istifadə etməklə universitetin idarəetmə sisteminin
təkmilləşdirilməsidir.
Kitabxanaları
AzTU-nun Əsaslı kitabxanası 1950-ci ildə yaradılıb.
Hazırda kitabxananın 6 şöbəsi və bir neçə bölməsi var.
Kitabxanada olan 3 oxu zalından hazırda ikisi fəaliyyət
göstərir. Biri müvəqqəti (təmirlə bağlı) bağlanıb.
2014-cü ildə kitabxananın fondu 525143 nüsxə təşkil
edib. 2014-cü ildə 2661 nüsxə yeni kitab alınıb.
Kitabxananın 55400 nüsxə jurnal fondu, 5 adda 20
komplekt qəzet fondu var. 2014-cü ildə Əsaslı
kitabxananın oxucu kontingenti 8153 nəfər olub. Oxucu
kartoçkası ilə 6415 tələbəyə xidmət edilib. 2014-cü il
ərzində kitabxanaya 145500 nəfər oxucu gəlib.
Kitabxanada kitabxanalararası (KAA) abonement də
fəaliyyət göstərir. 2014-cü ildə KAA başqa
kitabxanalardan oxucular üçün 11 nüsxə kitab gətirib və
gələn sifarişlər üçün 5 kitab göndərib. AzTU elektron
kitabxana və yeni informasiya texnologiyalarının
istifadəçiləri və texnologiyalarının Beynəlxalq
Assosiasiyasına üzv seçilib.
Universitetdə "İRBİS-64" kitabxana və informasiya
proqramı tətbiq edilməyə başlanılıb. Kitablar internetə
yerləşdirilib, əsasən latın qrafikası ilə yazılmış
kitabların yerləşdirilməsinə üstünlük verilib. İRBİS-lə
həmin saytda 500 nüsxə avtoreferat və 1000 adda kitab
daxil edilib. Elektron kitabxana yaratmaq üçün rektorun
daxili əmri ilə universitetdə müdafiə olunan və çap
olunan dərsliklərin, monoqrafiyaların elektron variantı
(diskləri) kitabxananın fondunda toplanır.
Kitabxananın elektron katoluqundan istifadə etmək üçün
AzTU-nun "aztu.edu.az" saytından istifadə etmək olar.
MDB ölkələrinə humanitar yardım fondunun təşəbbüsü ilə
elektron kitabxanadan ödənişsiz istifadəyə dair AzTU və
"Nauçnoye elektronnoye biblioteka" (elibrary.ru)
arasında kitabxanadan pulsuz istifadə haqqında 6182
saylı lisenziya anlaşması imzalanıb.
Dünya elektron kitabxanası
http://community.ebooklibrary.org/?AffiliateKey%20=Azerbaijan1>
kodundan pulsuz istifadə etmək imkanı yaradılıb.
Ümumdünya sorğu xidmətinin polpred.com Obzor SMİ kütləvi
informasiya vasitələrinin portalı Rusiya və yaxın
xaricin kitabxanalarının verilənlər bazasından rus
dilində 1 il müddətinə ödənişsiz istifadə imkanı verir.
Universitetin
tələbə təşkilatları
Azərbaycan Texniki Universitetində tərbiyə işləri
"Təhsil haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu və
"Azərbaycan Gəncliyi Dövlət Proqramları"na uyğun olaraq
tərtib edilmiş plan əsasında aparılır. Bundan əlavə,
əlamətdar günlərlə bağlı müvafiq tədbirlər planı
hazırlanaraq yerinə yetirilir. Milli bayramlar, anım
günləri, müxtəlif maarifləndirici və tərbiyələndirici
mövzularda tədbirlər keçirilir.
Məzunların işə düzəlməsinə yardım məqsədi ilə Azərbaycan
Respublikası Prezidenti yanında Dövlət Qulluğu
Məsələləri üzrə Komissiyasının "Dövlət qulluğuna
kadrların seçilməsi" şöbəsinin əməkdaşlarının
universitetdə yuxarı kurs bakalavr tələbələri və
magistrlərlə görüşü təşkil edilir. Burada tələbələrin
dövlət qulluğuna işə götürülməsi ilə əlaqədar məsələlərə
aydınlıq gətirilir. Azərbaycan Prezident yanında Gənclər
Fondunun məsul işçiləri ilə tələbələrin görüşü təşkil
edilir. Bunun nəticəsi olaraq TGT (Tələbə Gənclər
Təşkilatı) və universitetin bir sıra tələbələri fərdi
olaraq qrantlar qazanıblar.
Ölkədə keçirilən beynəlxalq əhəmiyyətli sərgilərdə
tələbələrin və əməkdaşların iştirakı təmin edilir.
Heydər Əliyev Mərkəzində "Kosmosa səyahət", "Səməni",
"Müasir Azərbaycan incəsənəti" sərgilərində, eləcə də
"Bakı Ekspo" sərgi və toplantı mərkəzində "Azərbaycan 10
ildə, sosial-iqtisadi inkişaf: dövlət proqramlarının
icrası", "Təhsil və karyera", "BakuTel-2014" Beynəlxalq
Telekommunikasiya və İnformasiya Texnologiyaları,
"Ətraf mühit üçün texnologiyalar", "Xəzər Beynəlxalq su
texnologiyaları" sərgilərində yüzlərlə tələbə və əməkdaş
iştirak edib. Gənc nəsildə ətraf mühitə qayğı hissini
daha da gücləndirmək üçün Ekologiya və Təbii Sərvətlər
Nazirliyinin məsul əməkdaşları ilə tələbələrin görüşü
keçirilib, universitetdə Tələbə Gənclər Təşkilatının
nəzdində "Eko Klub" yaradılıb.
Tələbələrin intellektual səviyyəsini yüksəltmək məqsədi
ilə mütəmadi olaraq fakültələrin komandaları arasında
bilik yarışmaları keçirilir. Gənclər və İdman
Nazirliyinin layihəsi olan "Mən Azərbaycanlıyam" ilk
milli intellektual oyununda universitetin tələbələri
aktiv iştirak edirlər. "Oturaq həyat tərzi -
sivilizasiyanın xəstəliyi" mövzusunda tədbir keçirilib,
gənc nəslin sağlamlığının qorunması və onların təhsil
nailiyyətlərinin yüksəldilməsi üçün təkliflər paketi
hazırlanaraq Təhsil Nazirliyinə təqdim edilib. Bu
təkliflərdən bəziləri artıq reallaşdırılıb.
Tələbə təşkilatlarının fəaliyyətinin daha da səmərəli
qurulması istiqamətində bir sıra işlər görülüb. Azad
Tələbə Həmkarlar İttifaqı nəzdində universitetin
"Texniki oğlanlar" Şən və Hazırcavablar Klubu, "Bədii
özfəaliyyət" dərnəyinin və rəqs ansamblının fəaliyyəti
gücləndirilib. Bu kollektivlər universitetdə keçirilən
tədbirlərdə aktiv iştirak edir, bayram tədbirlərində
tələbələr üçün konsertlər verirlər. Ümummilli lider
Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümünə həsr
olunmuş ali məktəb tələbələri arasında bədii özfəaliyyət
festivalında universitetin tələbələri 10 nominasiyada
iştirak edib, uğurlu çıxışlar edərək 4 nominasiyada
yekun konsertində təmsil olunub və diplomlara layiq
görülüblər. Bunlardan ikisi I yer, biri isə II yerdir.
Hər il fakültələrarası debat yarışmaları təşkil olunur.
Lerik və Oğuz rayonlarında, Nabranda təşkil edilən
"Heydər Əliyev və müasir Azərbaycan", eləcə də İKT-yə
həsr edilmiş yay və qış məktəblərində 15 nəfər fəal
tələbə iştirak edib. "Rəhbərin yuxusu" adlı qısametrajlı
film hazırlanıb. Şuşanın işğalı günü ilə əlaqədar tədbir
keçirilib, film nümayiş etdirilib.
Tələbə Gənclər Təşkilatı 10 ilə yaxındır fəaliyyət
göstərir. Uğurlu fəaliyyətinə görə universitetin Tələbə
Gənclər Təşkilatı Azərbaycan Tələbə Gənclər Təşkilatları
İttifaqı tərəfindən "İlin Tələbə Gənclər Təşkilatı"
adlandırılıb. Prezident seçkiləri ilə əlaqədar olaraq
Azərbaycan Gənclər və İdman Nazirliyi, ATGTİ-nin birgə
layihəsi olan cənab Prezidentə dəstək məqsədi ilə "Mənim
Prezidentim" layihəsində AzTU TGT-nin fəal üzvləri
layihənin klip çəkilişində və digər təbliğat işlərində
təşkilatçı olub və layihədə fəal iştiraklarına görə
sertifikatlarla təltif olunublar. Tələbə Gənclər
Təşkilatının nəzdində "Turan" vətənpərvərlər,
"Texnokrat-intellektual", "Naviqator-debat",
"Conversation", "İnformasiya texnologiyaları", "Tələbə
Gənclər Teatrı" və "Sinema" klubları aktiv fəaliyyət
göstərir. Yeni ədəbi-bədii yaradıcılıq və şahmat, dama
klubları yaradılıb. Ekologiya ilə bağlı "Mən necə ətraf
mühitdə yaşamaq istərdim" adlı inşa müsabiqəsində
metallurgiya fakültəsinin 1-ci kurs tələbəsi Gülmirə
Məmmədova 2-ci yerə layiq görülüb. Həftənin altıncı
günləri sosial günlər layihəsi çərçivəsində "Sinema
Klub" pulsuz film nümayişləri təşkil edir.
"Nə? Harada? Nə zaman" klubu təsis olunub, "Breyn-rinq"
intellektual oyunları təşkil edilib. I Bakı mədəni
intellektual oyununda AzTU-nun komandası iştirak edərək
III yeri tutub.
Universitetin
idman həyatı
Tərbiyə işindəki əsas istiqamətlərindən biri də
tələbələrin və əməkdaşların sağlamlığının qorunması,
zərərli vərdişlərdən uzaq olmaları üçün müəyyən
tədbirlərin görülməsidir. Bununla əlaqədar müxtəlif
idman yarışları təşkil edilir. Hər il ümummilli lider
Heydər Əliyevin anadan olmasının ildönümlərinə həsr
olunmuş ümumuniversitet spartakiadaları keçirilir. Çox
maraqlı və gərgin idman mübarizəsi şəraitində keçirilən
yarışlar kollektivin böyük marağına səbəb olur. Qaliblər
medallarla, kubok və diplomlarla təltif olunurlar. Bu
yarışların nəticələrinə görə universitetin yığma
komandaları formalaşdırılaraq ali məktəblər arasında
keçirilən ümumrespublika spartakiadasında iştirak edir.
Ali məktəblər arasında keçirilən spartakiadada
tələbələrdən ibarət badminton və yunan-Roma güləşi üzrə
komandalar çempion olublar. Voleybol komandası ikinci
yeri, həndbol və cüdo komandaları III yeri tutublar.
Hər il universitetin 6 idman növü üzrə yığma komandası
Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinin təşkil
etdiyi "Sağlamlıq" adlı respublika spartakiadasında
iştirak edir. Nazirliyin müxtəlif idarələri arasında
keçirilən bu yarışlarda ali məktəblər içərisində yalnız
AzTU iştirak edir. Bir sıra professional idmançıların da
iştirak etdiyi bu spartakiadada ümumkomanda hesabında
universitet III yeri tutub.
Bir sıra tələbələr güləş, qaydasız döyüş, otüstü xokkey,
həndbol, voleybol və s. idman növləri üzrə respublika
yığma komandalarının üzvləridirlər.
Hava və Ekstremal İdman Növləri Federasiyası ilə
əməkdaşlıq çərçivəsində universitetdə müvafiq klub
yaradılıb ki, bu da gənclərdə sağlam düşüncə və dözümlü
xarakter formalaşdırılmasında mühüm əhəmiyyətə
malikdir.
Beynəlxalq əlaqələri
Universitet BMT, UNESCO, TRASEKA və digər beynəlxalq
təşkilatların müvafiq strukturları, bir çox xarici
ölkələrin tanınmış universitetləri ilə sıx əməkdaşlıq
edir. Müxtəlif dövrlərdə universitetdə 40-dan artıq
xarici ölkənin vətəndaşları təhsil alıb və hazırda
təhsil almaqda davam edirlər.
Azərbaycan Texniki Universitetində həyata keçirilən
"Erasmus Mundus EMİNENCE-Ali Təhsildə Əməkdaşlıq
vasitəsilə Qonşu Şərq Ölkələrinə İnteqrasiyası" adlı
layihədə universitetin mühəndis biznesi və menecment
fakültəsinin II kurs tələbəsi Nigar Mustafayeva və
avtomatika və kompüter texnikası fakültəsinin II kurs
tələbəsi Elmar Abbasov iştirak edərək xaricdə təhsil
hüququnu əldə ediblər. Hazırda sözügedən iki tələbə öz
təhsillərini İsveçrənin Malmo və İtaliyanın Torino
Texniki universitetlərində təqaüdlə təhsillərini davam
etdirməkdədir.
Tələbə mübadiləsi çərçivəsində Almaniyanın Zigen
Universitetinin tələbəsi Cəlal Əmiraslanov 2012/13-cü
tədris ilinin payız semestrində maşınqayırma
fakültəsinin tələbələri ilə birlikdə 551 "a" qrupunun
tərkibində "Materialşünaslıq" və "Nəzəri mexanika"
fənlərindən, 550 "a" qrupunun tərkibində Elektrotexnika
fənnindən dərslərdə iştirak edib və tədris semestrinin
sonunda həmin fənlərdən müvafiq kreditləri toplayaraq
təhsilini davam etdirmək üçün Zigen Universitetinə geri
dönüb.
Fakültənin təşəbbüsü ilə AzTU ilə Almaniyanın Lauzitç
Ali Məktəbi - Hochschule Lausitz arasında Alman Akademik
Mübadilə Xidmətinin (AAMX - DAAD) Şərq əməkdaşlığı
proqramı çərçivəsində əməkdaşlıq əlaqələri davam
etdirilir.
Azərbaycan Texniki Universiteti və Fransa Xarici İşlər
Nazirliyinin Paris Tech Universitetinin birgə layihəsi
çərçivəsində universitetin doktorantı Vüsal Hüseynov
Parisin 6 saylı universitetinin "Chimie-ParisTech"
İnstitutunda ("Groupe de Metallurgie Structurale"
bölməsində) professor Frederik Primanın rəhbərliyi
altında elmi tədqiqat işləri yerinə yetirməkdədir.
Layihənin yekununda doktorant Parisdə və Bakıda elmi
tədqiqat işlərinin yekunlarına dair (fransız, ingilis və
Azərbaycan dillərində) dissertasiya işini müdafiə edərək
hər iki ölkənin yerli qanunvericiliyində nəzərdə
tutulmuş elmi dərəcələri təsdiq edən diplomla təmin
ediləcək.
Beynəlxalq layihələr
Azərbaycan Texniki Universiteti müxtəlif fondlarla
yaratdığı sıx əməkdaşlıq çərçivəsində müxtəlif
müsabiqələrdə iştirak edir və bunun nəticəsi olaraq
Koreya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Agentliyi (KOICA)
tərəfindən elan edilən müsabiqədə "Azərbaycan Texniki
Universitetinin Elektron Təhsil Sistemin Yaradılması"
adlı layihəsi ilə qalib gələrək qrant qazanıb və
hazırda onu uğurla həyata keçirir.
TEMPUS proqramı çərçivəsində 2001-ci ildən başlayaraq
Azərbaycan Texniki Universiteti Avropanın bir sıra
universitetləri ilə birgə artıq 3 layihə yerinə yetirib.
TEMPUS IV proqramı çərçivəsində yeni layihə hazırlanıb
və baş qərargaha təqdim edilib. Layihənin əsas məqsədi
Azərbaycan, Gürcüstan və Moldovada turizm sənayesinin
inkişafı üçün mehmanxana işinin menecmenti üzrə
bakalavr-magistr hazırlığını Avropada qəbul olunan
metodikalarla həyata keçirməkdir. Bu məqsədlə əvvəlcə
hər üç ölkənin milli xüsusiyyətləri, mehmanxana işinin
menecmentinə qoyulan tələblər araşdırılacaq və bunun
əsasında konsepsiya hazırlanacaqdır. Daha sonra təhsil
kreditləri, modullar, fənn proqramları, dərsliklər və s.
yenidən işlənəcəkdir. Bütün bunlarla yanaşı, tədris
kontentləri, distant təhsil üçün baza, ikili diplomların
verilməsi üçün lazımi şərait araşdırılacaq.
Azərbaycan Texniki Universiteti ERASMUS MUNDUS proqramı
üzrə EMİNENCE-I layihəsinin qalibi olub. Avropa Şərq
Tərəfdaşlıq Universitetləri üçün nəzərdə tutulan
təqaüd proqramında İtaliya, İsveç, Fransa, Polşa,
Portuqaliya, Ukrayna, Moldova, Belarus, Gürcüstan və
Azərbaycandan 20 universitet iştirak edir, bu layihənin
yerinə yetirilməsi 2012-2016-cı illəri əhatə edir.
Təqdim olunan layihədə müəyyən olunan müddətdə
Belarus, Ukrayna, Moldova, Gürcüstan və Azərbaycan
ölkələrinin ali məktəblərinin tələbələri bakalavr,
magistr, doktorantura və elmlər doktoru pillələri üzrə
Avropa Tərəfdaşlıq Universitetlərində təhsil alması və
Avropa Şərq Tərəfdaşlıq Universitetlərinə Avropa Birliyi
ilə əməkdaşlıq edən universitetlərdən müəllim - tələbə
heyətinin mübadiləsi nəzərdə tutulur.
"Mövlanə" Mübadilə Proqramına qoşulmaq üçün Türkiyənin
müvafiq universitetləri ilə müəyyən protokol
çərçivəsində müqavilələr bağlanmalıdır. Azərbaycan
Texniki Universitetinin artıq Türkiyənin 5 universiteti
ilə 5 il müddətinə bu proqram çərçivəsində əməkdaşlıq
müqavilələri var.
"Mövlanə" Mübadilə Proqramına qatılmaq istəyən tələbələr
ən azı bir, ən çoxu iki semestr, müəllimlər isə bir
tədris ilində ən azı 1 həftə, ən çoxu 3 ay Türkiyənin
universitetlərində oxumaq və dərs demək imkanına malik
olacaqlar. Həmçinin Türkiyə universitetlərinin tələbə və
müəllimləri də bu proqram çərçivəsində Azərbaycan
universitetlərində həmin müddətdə fəaliyyət göstərə
bilərlər.
Azərbaycan Texniki Universitetinin Almaniyada yaşayan və
çalışan məzunu bu ölkədə Nanotexnologiya sahəsində ən
güclü mütəxəssis olduğunu sübut edib.
Həmyerlimiz Yaşar Musayev 2006-cı ildən Almaniyanın
məşhur Şefler firmasında çalışır. O, 7 il bundan əvvəl
həmin şirkətdə baş elmi işçi kimi fəaliyyətə başlayıb.
Hazırda o, nanotexnologiyanın istehsalata tətbiqi
məsələləri ilə məşğul olan bölməyə rəhbərlik edir. Onun
fəal iştirakı və təşəbbüsü ilə şirkətdə Sənaye Texnikumu
adlanan bir qurum yaradılıb. İyirmidən çox alim və
mütəxəssis burada Yaşar Musayevin rəhbərliyi ilə elmi
araşdırmalar aparır, laboratoriya sınaqları
keçirirlər. Y.Musayev hazırda maşın və mexanizmlərdə
çox yüklənmiş hissələrin yeyilməyə davamlılığının
artırılması, sürtünmənin azaldılması imkanlarını
araşdırır. Bu sahədə yeni texnologiyalar Almaniya
kimi sənayesi inkişaf etmiş bir ölkənin büdcəsində 8
faizə qədər itkinin qarşısını almağa imkan
verəcəkdir. Almaniya dövləti həmyerlimizin rəhbərlik
etdiyi araşdırmaları dəyərləndirərək müvafiq dövlət
proqramı qəbul edib. Yaşar Musayev eyni zamanda
Erlangen-Nürnberq Universitetində elmi işlərə rəhbərlik
edir. O, həmçinin Nürnberq ətrafında yaşayan
azərbaycanlıları birləşdirən Xəzər Təhsil və Mədəniyyət
Mərkəzinin İdarə Heyətinin sədridir.
Fotolar: Rəşad RAMAZANOĞLU,
"Azərbaycan müəllimi" |
