|
Abşeron rayon Uşaq-Gənclər İdman Məktəbinin yetirməsi,
güləş üzrə Avropa çempionu Türkan Nəsirova
redaksiyamızın qonağıdır
Rüfanə GÜNƏŞ, "Azərbaycan müəllimi"
rufanequrbanova@gmail.com
 Bəzən elə işlər olur ki, cəmiyyət
qadınlara "sən get kənarda dur, bu işi bacarmazsan"
deyir. Amma qadınlar kişilərə adi olduğu düşünülən
işləri, bəzən kişilərin özlərindən yaxşı bacarır. Bu
dəfə sizi bu fikirləri təsdiq edəcək bir xanımla tanış
etmək istəyirəm. Türkan Nəsirova güləşçidir və 2011-ci
ildən yığma komandanın üzvüdür. Redaksiyamızın qonağı
olan bu xanım nədənsə çox danışmaq istəmir. Şəxsi
məşqçisi ilə redaksiyamıza gələn Türkanın ayağını bir az
çətinliklə yerə basdığını görürəm:
- Ayağını harada zədələmisən?
- Məşqdə.
Şəfa diləyib, söhbətimizə başlayırıq.
Amma hiss edirəm ki, Türkan çox danışmağı sevmir. Yenə
də, suallarımı ünvanlayıram:
- Maraqlıdır, belə bir idman növü ilə məşğul olan xanım
danışmaqdan niyə imtina edir?
- Nə bilim. Müəllimim danışsın. O mənim haqqımda hər
şeyi bilir.
- O sənin haqqında hər şeyi bilsə də, özünün danışmağın
tamam başqadır.
Bu arada müəllimi də söhbətə qarışır:
- İnanırsınız, dəfələrlə proqramlarda olmuşuq, amma öz
yerinə məni danışdırıb.
- Yox, Türkan özü danışsa yaxşıdır deyib, özü barədə
məlumat verməsini xahiş edirəm.
- 1997-ci il mart ayının 6-da Sumqayıt şəhərində anadan
olmuşam. Sumqayıt şəhər 14 nömrəli tam orta məktəbin
2014-cü il məzunuyam. Abşeron Rayon Uşaq-Gənclər İdman
Məktəbinin güləş bölməsinin yetirməsiyəm. 2009-cu ildən
güləşlə məşğul oluram. Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi
və İdman Akademiyasının I kursunda qiyabi təhsil alıram.
- Ailədə neçə uşaqsınız?
- 3 uşağıq. Bir bacım, bir qardaşım var. İkisi də məndən
balacadır.
- Onlardan idmanla məşğul olanı var?
- Yox.
Güləş elə bir idman növüdür ki, onu
hər insan seçə bilmir və bu sahədə uğur da qazana bilmir.
Görəsən Türkanın güləşə gəlməyi necə olub? Elə bu barədə
söhbətə başlayırıq. Güləş barədə danışanda sanki onda
ayrıca bir həvəs yaranır.
- Necə oldu ki, güləşi seçdin?
- Uşaqlıqdan həvəsim var idi. Bibim oğlu cüdo ilə məşğul
olurdu. Tanıdığım qızlardan bir neçəsi də idmana gedirdi.
Cüdo ilə məşğul olmaq istəyirdim, amma atam qoymurdu.
- Atanı necə razı saldın?
- Məktəbdə fiziki tərbiyə müəllimlərim də necə həvəsli
olduğumu görürdülər. Onlar mənə güləşlə məşğul olmağı
məsləhət gördülər. Tural Əliyevin (məşqçinin) nömrəsini
verdilər və dedilər ki, onun yanına getməyin
məsləhətdir. Nömrəni götürdüm. Evdəkilər danışdı.
- Neçə yaşın var idi?
- 12 yaşında idim.
- Bu yaş güləşə başlamaq üçün gec deyildi?
- Onda heç düşünmürdüm gecdir, ya yox. Sadəcə çox böyük
həvəsim var idi.
- İlk məşqə gəldiyin günü xatırlayırsan?
- Atamla Tural müəllim məktəbdə görüşüb söhbət etdilər.
Sonra zala gəldik. Və məşqə başladım. Heç bir şey
bilmirdim. Heç döşəkdə qaça bilmirdim.
- İdmana başlamağın sənin dərslərinə necə təsir etdi?
- Dərslərimdə geri qalırdım. Amma düzünü desəm, oxumağa
o qədər də həvəsim olmayıb. Yaxşı oxuyan şagird
olmamışam.
- Kumirin, sevdiyin idmançı kim idi?
- Bilmirəm. O zaman idmançıları o qədər də yaxşı
tanımırdım. Yəni idmana olan sevgim hansısa idmançıya
olan marağımdan yaranmayıb. Sadəcə idmana getmək və məşq
etmək istəmişəm. İndi-indi idmançıları tanıyıram.
Cəmiyyətdə idmançı xanımlara, xüsusilə belə idman növü
ilə məşğul olanlara fikirlər birmənalı olmur. Bəs
görəsən, Türkan belə hallarla qarşılaşıb?
- Sən idmana başlayanda ətrafındakıların, yaşıdlarının
münasibəti necə oldu?
- Yaxınlarımın, ətrafımdakı insanların münasibəti müsbət
oldu.
- Heç səni göstərib, "güləşçi qız" gəlir deyən olur?
- Son zamanlar sinif yoldaşlarım, müəllimlərim məni
görəndə "idmançı qız" gəlir- deyirlər.
- Xanımların belə idman növü ilə məşğul olmağı çətindir.
Bu idman növünə başlayanda qorxmurdun?
Bu arada söhbətə Türkanın müəllimi qarışır:
- Mən Türkanda o qədər həvəs yaratmışdım. Türkanın
təhsil aldığı məktəbə getdim və direktorla danışdım ki,
Sumqayıtda ilk dəfə qız güləşini yaratmışam və marağı
olanlarla məşğul olmaq istəyirəm. Orta məktəbin idman
müəllimləri qızlara demişdilər. Türkanın da həvəsi var
imiş. Getdim məktəbə. O zaman Türkanın uzun saçları var
idi, sarışın bir uşaq idi. Hərəkətlərindən bilinirdi ki,
çox şıltaq və dəcəldir. Atası ilə söhbət elədik. Atası
dedi ki, (onda mənim 22 yaşım var idi) mənim qızıma nəsə
öyrədə biləcəksən, onu qabağa çəkə biləcəksən, dünya
arenalarında tanıda biləcəksən? Dedim ki, qızın verilən
tapşırıqları yerinə yetirsə, dünya və Avropa çempionu
olacaq. Yetirməsə yox. Amma bir məşqçi kimi onda o
potensialı görürəm. Atası ilə danışdıqdan sonra 2009-cu
il oktyabrın 1-də Türkan məşqə başladı.
- Türkan, elə məqamlar olub ki, məşq salonlarından
kənarda özünü müdafiə edəsən, ya da kiməsə köməyin
dəysin?
Gülə-gülə deyir ki, yadımdan çıxıb.
Amma hiss edirəm ki, nəsə var. Müəllimi deyir ki,
Türkan, məşqdən çıxanda oğlanı döyməyinizdən danış.
- Bir dəfə bir oğlanı döymüşəm (gülür). Müəllimimiz
həmişə bizi evimizə qədər ötürür. Bir dəfə evə tək
getməli olduq. Sahilə, Səbinə və mən evə gedirdik. Oğlan
bizə söz atdı. Biz də oğlanı döydük.
Gəl idmanı bir kənara qoyaq, bir az da zaldan kənardakı
həyatından danışaq.
- İdmandan başqa nəyə marağın var? Gününü necə
keçirirsən?
- Səhər məşq, günorta ev, axşam məşq...
- Günün elə məşqlə keçir? Bəs sənin başqa maraqların,
hobbilərin yoxdur?
- Birlikdə məşq etdiyim qızlar var ki, adətən vaxtımı
onlarla keçirirəm. Bir də gəzməyi çox xoşlayıram.
Xüsusilə dağlıq yerlərdə gəzməyi xoşlayıram. Boş
vaxtlarımda xoşuma gələn musiqilərə qulaq asıram.
Türkan idmandan kənarda olan həyatının ancaq bundan
ibarət olduğunu deyir. Mən də onun uğurları ilə
maraqlanıram.
- İlk böyük uğurun nə idi?
- 2012-ci ildə Bakıda keçirilən dünya birinciliyində
ikinci yeri qazanmışam. Təkcə finalda Rusiya idmançısına
uduzmuşdum. 2013-də Monteneqroda Avropa birinciliyində
III yer, 2014-cü ildə Bolqarıstanda Yeniyetmələrin
Avropa birinciliyində I yer, Slovakiyada Yeniyetmələrin
Dünya birinciliyində III yer, Polşada Gənclərin Avropa
birinciliyində III yerin sahibi olmuşam.
- Güləşəndə qarşındakına yazığın gəlmir?
- Bu yarışdır. Başqa ölkələrlə güləşəndə yox. Amma
ölkəmizdə, həmyerlilərimizlə güləşəndə, məşqdə qızlarla
güləşəndə adam bir az pis olur. Düşünürsən ki, əzərsən,
incidərsən. 2011-ci ildə yarışda öz məşq yoldaşıma
məğlub olmuşdum. Amma 2013-cü ildə finalda onu uddum.
Ayağı zədələnmişdi. Onu qolundan tutub qaldırdım.
- Prinsipdə olduğun rəqibin var?
- Uduzduğum insanlar var ki, özümə söz verirəm ki, nə
vaxtsa qarşılaşanda onları udacağam.
- Güləşdə ciddi zədə almısan?
- Çox ciddi zədə almamışam.
- Güləşdə ən çox sevdiyin fənd hansıdır?
- Ayağagirmə. Amma bütün hərəkərləri sevirəm. Hamısı
güləşdə lazımlıdır.
- Gələcək planların nədir?
- Olimpiya çempionu olmaq istəyirəm. Yenə də böyük
uğurlara imza atmağa çalışacağam.
- Yenə də güləşin üzərində dayandın. Başqa planların
yoxdur?
- Ali təhsili başa vurduqdan sonra müəllimim kimi daxili
işlər orqanlarının işçisi, yəni polis olmaq istəyirəm.
Müəllimimə oxşamaq istəyirəm.
- Niyə?
- Müəllimim atamla danışıb, onu razı salıb. Sevdiyim
idman növünü mənə öyrədib. Müəllim olmasa məşq etmək
olmaz. Məsələn, yarışlarda müəllimim olmayanda güləşə
bilmirəm. Hər yarışdan sonra videoları dəfələrlə
izlədir. Səhvlərimi deyir. Nəyi necə etsəm daha yaxşı
olacağını deyir.
- Özün məşqçi olmaq istəyirsən?
- Yox.
- Niyə?
- Çünki müəllimimin əziyyətini görürəm. Özümü sırf
müəllimliyə həsr etmək istəmirəm. Özümdən kiçiklərə
bildiyimi öyrədərəm, amma müəllim olmaram.
- Bəs idmanla məşğul olmaq istəyən xanımlara nə demək
istəyirsən?
- İdmanla məşğul olmaq istəyirlərsə olsunlar. Buna heç
bir şey əngəl deyil.
Türkana və məşqçisinə uğurlar arzu edib redaksiyamızın
qonağını yola salıram. |
