Gördüyü iş və bu işə yanaşma tərzi insanın xarakterində
silinməz cizgilər buraxır. Təhsil işçisi kimi 49 illik
təcrübəsi olan Məhərrəm Səfərovla görüşümüzün ilk
anlarından sezdiyimiz əsas xarakter cizgiləri
zəhmətkeşlik və məsuliyyət oldu. "Orta məktəbdən zəhmətə
alışmışam. Atam kolxozda işləyirdi, mən də ona kömək
edirdim,"- deyən Məhərrəm müəllim fiziki zəhmətlə həyata
alışsa da, gələcəyini əqli zəhmətlə qazanıb. Bir də
qədim tarixə və zəngin mədəniyyətə malik Qarabağlar
kəndinin abidələrin yaratdığı tarixilik, ziyalı
təəssübkeşliyinin doğurduğu vətəndaşlıq duyğuları ilə
zəngin mühiti Məhərrəm müəllimin ruhunun ən incə
tellərini yurda bağlılıq hissi üzərində kökləyib.
Faktlarla zəngin həyat tarixçəsi
Məhərrəm
Tağı oğlu Səfərov 1944-cü ildə Naxçıvan MR Şərur
rayonunun çox qədim tarixə və mədəniyyətə malik olan
Qarabağlar kəndində kolxozçu ailəsində anadan olub.
Kiçik Qafqaz silsilələrinin qocaman Araza enib gəldiyi
əlverişli və səfalı bir ərazidə yerləşən kəndin
sayılıb-seçilən ağsaqqalı Tağı Səfərovun ali təhsil
almamasına baxmayaraq, ərəb, fars dillərini mükəmməl
bilməsi, dərin mütaliəsi, yaşadığı ərazinin təbiəti
qədər zəngin mənəvi aləminin övladlarının ziyalı kimi
yetişməsində böyük rolu olub.
Məhərrəm Səfərov 1961-ci ildə Qarabağlar kənd orta
məktəbində təhsilini başa vurduqdan sonra indiki
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinə daxil olub,
1965-ci ildə ibtidai təhsilin pedaqogikası və metodikası
fakültəsini bitirib.
1965-ci ildə ilk əmək fəaliyyətinə başladığı Qarabağlar
kənd orta məktəbində 1969-cu ilə kimi çalışıb. 1970-ci
ilin sentyabr ayına kimi Bakı şəhərinin 111 nömrəli
məktəbində müəllim işləyib. Elə bu aydan da keçmiş
Azərbaycan SSR Maarif Nazirliyinin Proqram-metodika
idarəsində metodist, 1979-cu ildən isə həmin idarədə
inspektor-metodist vəzifəsində çalışıb.
Proqram-metodika idarəsində işlədiyi 14 il müddətində
ibtidai siniflər üçün elmi-metodik şuranın məsul katibi
kimi (şuranın sədri professor Y.Kərimov idi)
dərsliklərin, tədris proqramlarının, dərs vəsaitlərinin
hazırlanması, müzakirə edilməsi və vaxtında çapa
hazırlanmasında xeyli əmək sərf edib. Çap edilmiş
dərsliklərin təkmilləşdirilməsi məqsədilə bir sıra
rayonların və Bakı şəhərinin ümumtəhsil məktəblərində
müzakirələr keçirib, müəllimlərin irad və təkliflərini
öyrənərək müəlliflərə çatdırıb. Nəticədə ibtidai
siniflər üçün mükəmməl dərsliklər hazırlanıb.
1971-1975-ci illərdə elmi tədqiqatla məşğul olub,
"İbtidai məktəb və məktəbəqədər tərbiyə" məcmuəsi,
"Azərbaycan məktəbi" jurnalı və "Azərbaycan müəllimi"
qəzetində elmi məqalələri dərc olunub. "Məktəbdə
müəllimlərlə aparılan metodik işin sistemi" kitabı,
Maarif Nazirliyinin xətti ilə "Metodbirləşmələrin işinin
təşkili", "Metodik işin təşkili" kimi metodik
tövsiyələri işıq üzü görüb. Müəlliflər qrupunda bir sıra
dərs vəsaitlərinin, Y.Kərimovla birgə II və III siniflər
üçün "Oxu" dərsliklərinin hazırlanmasında iştirak edib.
Təlim rus dilində olan ümumtəhsil məktəblərinin III
sinfi üçün "Azərbaycan dili" dərsliyinin müəlliflərindən
biri olub.
1984-1988-ci illərdə Maarif Nazirliyinin Baş
inspeksiyası, 1989-1993-cü illərdə isə Azərbaycan SSR
Xalq Təhsili Nazirliyinin Dövlət müfəttişliyində aparıcı
və baş inspektor, 1993-2002-ci illərdə Təhsil
Nazirliyinin Ümumi orta, texniki peşə təhsili və
məktəbəqədər baş idarəsində aparıcı mütəxəssis, sonra da
baş məsləhətçi, 2010-2013-cü illərdə nazirliyin
Akkreditasiya şöbəsində baş məsləhətçi vəzifələrində
işləyib. 2013-cü ilin may ayından təqaüdə çıxıb.
Zəhmətkeşlik və məsuliyyət uğurlarının əsas amilləridir
Məhərrəm Səfərov ömrü boyunca zəhmətkeşliyi və
məsuliyyəti, heç bir bəhanə ilə işdən yayınmadan
çalışmağı özünə həyat prinsipi seçib. Tapşırılan
vəzifələri bir məsuliyyət kimi dərk edib, lazımınca
öhdəsindən gələrək göstərilən etimadları doğrultmağa
çalışıb. Buna görə də həmişə təşəkkürə layiq görülüb.
Səmərəli fəaliyyəti və 60 illik yubileyi münasibətilə
2004-cü ildə Təhsil Nazirliyinin fəxri fərmanı ilə
təltif olunub.
Bakı şəhərinin Sabunçu rayonundan Azərbaycan
müəllimlərinin XII qurultayına nümayəndə seçilib.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2009 -cu il 30
sentyabr tarixli sərəncamı ilə "Azərbaycan
Respublikasının əməkdar müəllimi" fəxri adına layiq
görülüb.
Azərbaycan Respublikasının əmək veteranıdır.
Qardaşı "Azərbaycan müəllimi" qəzetinin baş redaktoru
olub
Səfərovlar ailəsinin on övladı olub, onlardan dördü
vaxtsız vəfat edib, üç qardaş, üç bacı qalıblar.
Məhərrəm müəllimin həyatında Şahin Səfərovun böyük rolu
olub. Buna görə də o, həyatındakı uğurlarına görə
hamıdan artıq on altı yaş özündən böyük qardaşına
borclu bilir özünü. "Azərbaycan müəllimi" qəzetində 20
il (1972-1992-ci illər) baş redaktor vəzifəsində çalışan
Şahin Səfərov istedadlı qələm sahibi olmaqla yanaşı, həm
də novator idarəçilik keyfiyyətlərinə malik qəzetçi
olub. Bu illərdə bir-birindən maraqlı mövzularla,
məqalələrlə oxucuların görüşünə gələn qəzet
respublikanın elmi-pedaqoji, mədəni mühitində böyük rol
oynayıb.
İnstitutda oxuyan zaman Şahin müəllim qardaşını
yataqxanada qalmağa qoymayıb. İki otaqlı evində ailəsi
ilə bərabər yaşayan Şahin müəllim qardaşının qayğısına
qalmağı da özünə borc bilib. Onun ərəb və fars dillərini
mükəmməl bilməsi, klassik ədəbiyyatı dərindən öyrənməsi,
bu sahədə maraqlı tədqiqatlar aparması Məhərrəm
müəllimin də ədəbiyyata marağını artırıb. "İndinin
özündə də çoxları bilmir ki, ibtidai təhsil pedaqogikası
və metodikası fakültəsini bitirmişəm. Bəziləri elə
bilirlər ki, mən ədəbiyyatçıyam," - deyir Məhərrəm
müəllim. Ədəbiyyata mükəmməl yiyələnməsi sayəsində o,
ibtidai siniflər üçün "Oxu" dərsliklərinin
hazırlanmasında müəlliflərdən biri olub.
Məhərrəm Səfərovun əlinə qələm verən ilk müəllimi atası
Tağı kişi, həyat pillələrində qalxmağı öyrədən müəllimi
isə qardaşı Şahin Səfərov olub.
"Ömür boyu öyrənmək" prinsipi onu təhsil sahəsində
saxlayıb
Təhsil Nazirliyinə işə qəbulu ilə bağlı maraqlı xatirəsi
var Məhərrəm müəllimin: "Tale elə gətirdi ki,
Cəbrayıldan bir tələbə yoldaşımla görüşdük. O mənə dedi
ki, mən getmişdim nazirliyə, orada qohumum var, idarə
rəisidir, o şöbədə bizim ixtisas üzrə, ibtidai siniflər
üzrə bir metodist yeri var, məni götürmədilər. O vaxt
akademik Mehdi Mehdizadə təhsil naziriydi. Getdik onun
qohumunun yanına, İmran Məmmədovla bir az söhbət etdik.
Dedi, sənin burada işləməyinə etirazım yoxdur, amma
gərək nazirlə danışam. Bir gün mənə zəng edib çağırdılar
ora. İmran müəllim dedi, Mehdi müəllimlə danışmışam,
səni qəbul edəcək.
Mehdi Mehdizadə iyirmi iki il təhsil naziri işləyib,
akademik, SSRİ Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü idi.
Təhsilin o sahəsi yox idi ki, bilməsin. Mən də
hazırlaşırdım, bilirdim ki, o, mənə suallar verəcək.
Qəbulunda oldum, təhsillə bağlı bir-iki sual verdi,
gördü, bilirəm. Dedi, "Oğlum, sən cavansan, gələcəkdə
sən dərslik müəllifi ola bilərsən burada. Elmi mövzu
götürüb işləyə bilərsən. Amma səni göndərəcəyimiz idarə
çox ağır idarədir. Orada biz insanları işə götürürük,
iki aydan sonra qaçırlar, dözmürlər. Yəni orada səhərdən
axşama qədər işləməlisən. Sən qorxmursan ki, bu işdən.
Sən qaçmayacaqsan ki?". Dedim: "Xeyr, professor, niyə
qaçım ki, əgər mən o işə düzəlirəmsə işləməliyəm də...".
Çağırdı həmin idarənin rəisi İmran müəllimi, dedi:
"Apar, bir ay sınaq müddəti ver, görək işə necə alışır".
Mən ertəsi gündən gəldim o işə başladım proqram-metodika
idarəsində. İşin məzmunuyla tanış oldum bir həftə.
Gördüm ki, doğrudan da, ağır idarədir. Başladım üzərimdə
çox gərgin, gecə-gündüz işləməyə. O idarənin məzmunu nə
idi: bütöv respublika üzrə baza rolunu oynayırdı. Bütün
dərsliklərin əlyazmaları hazırlanırdı. Orada müzakirə
olunurdu, çapa hazırlayırdıq. İstər tədris proqramları,
istər dərsliklər, dərs vəsaitləri... O vaxt biz Moskvaya
tabe idik. Moskvadan rus dilində təlimatlar,
əsasnamələr, tədris planları verilirdi. Bunu işləyirdik,
rus dilindən tərcümələr edirdik. Ora biz nə artıra
bilirdik? Ancaq yerli Azərbaycan dili, ədəbiyyat,
Azərbaycan tarixi saatlarını. On beş gündən sonra İmran
müəllim təqdimat yazdı ki, işin öhdəsindən gəlir.
Beləliklə, mənim əmrim verildi. 1970-ci ilin sentyabr
ayının 20-dən Azərbaycan Respublikası Maarif
Nazirliyinin Proqram-metodika idarəsində metodist
vəzifəsinə işə düzəldim. Orada təcrübəli yoldaşlar var
idi, onlardan bilmədiyim müəyyən məsələləri öyrəndim.
İnsan ömür boyu öyrənməlidir. Beləliklə, üzərimdə
gecə-gündüz çalışdım və çox qısa müddətdə özümü doğrulda
bildim".
Məhərrəm müəllimin 1970-ci ilin sentyabr ayından Təhsil
Nazirliyində başlayan fəaliyyəti zəhmətkeşliyi və özünə
qarşı tələbkarlığı sayəsində 2013-cü ilin may ayına kimi
müxtəlif vəzifələrdə davam edib.
Üç övlad atası olan Məhərrəm müəllim həm də yaxşı ailə
başçısıdır. Övladlarının tərbiyəsində həm özünün, həm də
həyat yoldaşı Naibə xanımın çox böyük zəhməti olub. Hər
üç övladı ali təhsillidir. Məhərrəm müəllim indi də
nəvələrinin qayğısına qalır. Hazırda 6 nəvəsi var.
Məhərrəm Səfərovu 70 ilinin tamam olması münasibətilə
redaksiyamız adından təbrik edir, uzun ömür, cansağlığı
arzulayırıq.
Könül NƏHMƏTOVA,
"Azərbaycan müəllimi" |