|
Könül NƏHMƏTOVA
konul.nehmetova@mail.ru
 Hər
bir uğurlu həyat salnaməsinin ən şərəfli səhifələrində
elə müəllim adları var ki, qırmızı xətlə yazılır.
Həmçinin, adı bu səhifələrə düşən müəllimlərin ömür
tarixçəsində böyük şəxsiyyətlərin adları yer alır.
Müəllim ömrü haqqında yazmaqla söz tükənmir. Çünki sözün
dəyərini müəllim müəyyənləşdirir bizim üçün. Sevimli
müəllimlərin fəaliyyətinin mükafatı olaraq da gözəl
sözlərdən dəyərli heç nə tapmaq olmur. Belə dəyərli
müəllimlərimizdən biri də mənalı ömür sahibi 80 yaşlı
əməkdar müəllim Fatma Şahbaz qızı Şahmərdanovadır.
Həyat tarixçəsi
Fatma Şahmərdanova 1934-cü il noyabrın 23-də Naxçıvan
şəhərində qulluqçu ailəsində dünyaya gəlib. Altı qız
övladı olan ailənin ilkidir. 1953-cü ildə Naxçıvan
şəhərindəki 2 nömrəli qızlar məktəbini fərqlənmə
attestatı ilə bitirdikdən sonra Azərbaycan Pedaqoji
Universitetinin fizika-riyaziyyat fakültəsinə daxil
olub, 1957-ci ildə həmin fakültəni fərqlənmə diplomu ilə
bitirib. Nümunəvi davranışı və çalışqanlığı ilə
universitet kollektivinin diqqətini çəkən Fatma müəllim
orada qalıb dərs demək təklif olunsa da, ailənin maddi
sıxıntılarını nəzərə alaraq Naxçıvana qayıtmağı tərcih
edib. Ailənin sıxıntısı atası Şahbaz Şahmərdanovun
vaxtsız vəfatı ilə bağlı idi. Fatma müəllim evin ilk
övladı olduğundan özündən kiçik bacılarının qayğısı onun
üzərinə düşüb.
1957-ci ildə təhsil aldığı Cəlil Məmmədquluzadə adına 2
nömrəli orta məktəbə müəllim kimi qayıdan Fatma
Şahmərdanovanın keyfiyyətli ömür tarixçəsi sinif
otaqlarından başlayıb. Fatma müəllim elə ilk günlərdən
mülayim təbiəti, səmimiyyəti, qayğıkeşliyi, gülərüzlüyü
ilə şagirdlərinin, həmçinin məktəbin müəllim
kollektivinin sevimlisinə çevrilir. O, məktəbdə
göstərdiyi zəngin fəaliyyəti ilə yanaşı, Naxçıvanın
ictimai işlərində də fəal iştirak edir.
1973-cü ildə peşəyönümlü orta təhsilli kadrlar
hazırlayan 32 nömrəli texniki peşə məktəbinin fəaliyyət
dairəsi genişləndiyindən və bu zaman təcrübəli
müəllimlərə ehtiyac duyulduğundan Fatma müəllim həmin
məktəbə göndərilir. O, burada da kollektivin sevgisini
qazanaraq öz fənninin nümunəvi təlimçisinə çevrilir.
Fatma müəllim fizikanın adi həyat tərzində də
əhəmiyyətini şagirdlərinə anlatmaqla bu fənnə maraq
yaratmaq qabiliyyətində olan bir pedaqoq kimi təhsil
işçilərini daim diqqətində olub.
Fatma Şahmərdanova müəllimlik fəaliyyəti ilə 705 saylı
hərbi hissə məktəbinin də inkişaf tarixinə öz
töhfələrini verib. Belə ki, 1992-ci ildən 2004-cü ilə
qədər Azərbaycan hərbiçilərinin yetişdirilməsinə sərf
olunan fəaliyyət illəri onun ömür tarixçəsinin ən
şərəfli illərindəndir.
2004-cü ildə F.Şahmərdanovanın 70 illik yubileyi və 50
illik müəllimlik fəaliyyəti ilə bağlı Naxçıvan Muxtar
Respublikası səviyyəsində təntənəli tədbir keçirilib.
70 yaşında təqaüdə çıxan Fatma Şahmərdanovanın bu il
noyabr ayının 23-də 80 yaşı tamam olur. Təqaüdə çıxsa
da, Fatma müəllimin əməlləri şagirdlərinin fəaliyyətində
öz ömrünü davam etdirir.
Həyatının
ən unudulmaz anı
Fatma müəllim daşıdığı adı qürur, sədaqət və səxavət
kimi həyat prinsipləri ilə daim doğrultduğu üçün
fəaliyyəti də yüksək qiymətləndirilib, xidmətləri
unudulmayıb. Azərbaycan Respublikası və Naxçıvan MR
Təhsil nazirliklərinin, Naxçıvan MR Ali Məclisinin fəxri
fərmanları ilə təltif edilib, M.Mehdizadə adına diploma,
"Əmək veteranı" və III dərəcəli "Əmək şöhrəti"
ordenlərinə layiq görülüb. Fatma Şahmərdanovanın
həyatında ən unudulmaz anlardan biri də 1978-ci ildə
respublika müəllimlərinin VI qurultayında xalqımızın
ümummilli lideri Heydər Əliyevin ona "Əməkdar müəllim"
fəxri adının vəsiqəsini və döş nişanını şəxsən təqdim
etməsidir. Təcrübəli pedaqoq Fatma Şahmərdanova
müəllimlik fəaliyyəti boyunca 30-dan çox mükafat, orden
və medallarla təltif edilib.
Ulu öndər Heydər Əliyev haqqında xatirələr
"Azərbaycan müəllimi" qəzetinin 19 noyabr 2004-cü il
tarixli 47-ci nömrəsində H.Şəkərəliyevin "Özü kimi
əməkdar müəllimlər yetişdirən müəllim" məqaləsi
ümummilli lider Heydər Əliyev haqqında Fatma müəllimin
kövrək xatirələri ilə diqqətimizi çəkdi. Fatma müəllim
dahi rəhbəri hələ orta məktəbdə oxuduğu illərdən
tanıması barədə maraqla söhbət açır:
- Heydər Əliyevlə eyni məhəllədə yaşasaq da,
döngələrimiz ayrı idi. Tez-tez oxuduğum 2 nömrəli
məktəbə gələr, müəllimlərlə, xüsusən, xarici dil
müəllimləri ilə görüşərdi. İlk görüşümüz isə Naxçıvan
MR-in 50 illiyində oldu. İncəsənət Muzeyinin açılışında
iştirak edən qabaqcıl müəllimlərdən biri də mən idim. O
dahi şəxsiyyətin maarifə, təhsilə, müəllimlərinə
göstərdiyi ehtiramın şahidi oldum. Bir vaxtlar möhtərəm
Heydər Əliyevə dərs demiş Mir Cəfər Mirişli və Əli
Əliyev ön cərgədə əyləşmişdilər. Heydər Əliyevin gəlişi
münasibətilə onlar da ayağa qalxanda o, cəld onlara
yaxınlaşdı və bildirdi ki, mən sizin əllərinizdən
öpəcəyəm. Müəllim əlləri buna layiqdir.
Heydər Əliyev o vaxt hamımızla səmimi görüşdü, təhsildən
söz açdı və daha savadlı gənclər yetişdirməyi tövsiyə
etdi.
1990-cı ildə Heydər Əliyevin Naxçıvana qayıdışı
insanlarda bir oyanış, sabaha inam hissi yaratdı.
Qaldığı kasıb koma ziyarətgaha çevrilmişdi. Bacılarım
Həqiqə və Tərifə də onu görmək üçün Bakıdan gəlmişdilər.
Birlikdə onun görüşünə getdik. Ənvər və Məmmədqulu
müəllim də onun yanında əyləşmişdilər. Məmmədqulu
müəllim mənə dərs demişdi. Bizi onunla tanış edəndə
Heydər Əliyev yaşadığımız ünvanı soruşdu. Döngəmizi
bildikdə orada yaşayan və hamının hörmət bəslədiyi
poçtalyon Kərim ağanın və tibb bacısı Leylanın adlarını
çəkdi. Gülə-gülə dedi ki, biz qonşuyuq ki...
H.Şəkərəliyev Fatma müəllimin kövrək duyğularının
yaratdığı göz yaşlarının şahidi kimi yazır: "Xatirələr
yada düşdükcə Fatma müəllimin kövrək duyğuları
baxışlarında da sezilirdi. Sonuncu görüşünü isə dolmuş
gözlərindən kədərli çöhrəsinə süzülən göz yaşlarını
silməklə xatırladı. 2002-ci ildə Şahbuzdakı hərbi
hissənin açılış tədbirində iştirak edən möhtərəm Heydər
Əliyev hamı ilə bir-bir görüşürdü. Mənim qarşımda ayaq
saxladı. Hiss olunurdu ki, görülmüş işlərdən çox
razıdır.
- Görürsən, necə ordumuz var, müəllim, - dedi.
Nəzərlərini "Əməkdar müəllim" nişanına yönəltdiyini
görüb dedim:
- Qüdrətli ordumuzun təməlini yaratdığınız kimi,
bizlərin də əməyini həmişə layiqincə
qiymətləndirmisiniz. Ona görə də həmişə Sizə borcluyuq.
Gülümsündü. Köhnə qonşu kimi hal-əhval tutub, işimlə
maraqlandı".
Xatirələrdən göründüyü kimi, keyfiyyətli müəllim ömrü
tariximizin bir parçasıdır. Müəllim öz yetişdirmələri
ilə tarixin yazılmasında önəmli rol oynayan ictimai
xadimdir.
Yetirmələri ilə fəxr edir
Fatma Şahmərdanovanın 50 illik müəllimlik həyatı
tarixçəsində bir sıra görkəmli şəxsiyyətlərin adı yer
alır. Onun keçmiş şagirdləri sırasında yüzlərlə elmlər
namizədi, elmlər doktoru, məktəb direktoru, qabaqcıl
müəllimlər, tanınmış sənət adamları var. Fatma müəllimin
yetişdirmələri arasında özündən on dörd yaş kiçik olan
bacısı Bəsti İsmayılova da var. Bəsti xanım hazırda
"Azərbaycan" nəşriyyatı direktorunun istehsalat üzrə
müavinidir. 48 illik iş təcrübəsi var. Fatma xanımın
müəllimlik səriştəsi bir şagird kimi öz bacısını da qane
etmiş, mülayimliyi, qayğıkeşliyi ilə yaddaşında yalnız
xoş təəssüratlar buraxmışdır. Bəsti xanımdan aldığımız
məlumata görə, Farma müəllim şagird tərbiyəsində cəza və
qəzəbdən istifadə etməyi sevməz, öz təmkinli davranışı,
həmçinin tələbkar və ciddi xarakteri ilə sinfi ələ almaq
qabiliyyətinə malik idi. Çox qəzəbləndiyi anlarda
şagirdlərə tapşırıqlar verməklə sinfi bir neçə dəqiqəlik
tərk edib, sakitləşdikdən sonra qayıdarmış.
Fatma müəllimin şagirdi, əməkdar müəllim Nazim Bayramov
sonra da öz müəllimi ilə həmkar olub. O, 705 saylı hərbi
hissə məktəbinə direktor təyin olunanda öz müəllimini
məktəbə əməkdaşlığa cəlb edir. Keçmiş şagirdinin
diqqətini çəkən Fatma müəllimin yalnız fizika fənnini
tədris etmək yox, şagirdlərə ana qayğısı ilə yanaşıb
vətənpərvər, insansevər, həyata inamlı şəxsiyyətlər
yetişdirmək kimi səriştəsi çəkmişdir. Bu səbəbdən də
rəhbərlik etdiyi məktəbdə sevimli müəllimini
əməkdaşlığa cəlb etməyi özünə şərəf bilmişdir.
N.Bayramovun yadında Fatma müəllim gözəl insan, qayğıkeş
ana, müəllim, vətənpərvər bir insan kimi qalıb. İnanırıq
ki, şagirdlərindən daha kimləri dindirsək, onun haqqında
eyni fikirləri eşidəcəyik.
Müəllimin şəxsi həyatı da cəmiyyətə nümunə olmalıdır
Müəyyən bir peşə sahibi ilə ünsiyyətdə olarkən ondan
aldığımız ilk təəssürat, haqqında eşitdiyimiz fikirlər
maraq doğurur. Bu səbəbdən valideynlərə də öz
övladlarının təlim və tərbiyəsini etibar etdikləri
müəllimlərin şəxsiyyəti və hətta şəxsi həyatı ilə
maraqlanmaq duyğusu yad deyildir. Müəllimin övladları
təhsilli və intizamlıdırlarsa, onun etimadı cəmiyyətdə
artıq olur. Fatma müəllim də bu etimadı qazanan
pedaqoqlardandır. Öz nümunəvi müəllimlik etikası ilə
örnək olduğu kimi, ailəsi və övladlarının da uğurlu
təlim və tərbiyəsi ilə cəmiyyətdə hörmət qazanıb. Fatma
Şahmərdanova böyük ailə başçısıdır, dörd övladı, səkkiz
nəvəsi, üç nəticəsi var. Övladlarının dördü də ali
təhsillidir və cəmiyyətdə müəyyən bir mövqe qazanıb.
Fatma Şahbaz qızı Şahmərdanova öz mənalı ömrü ilə bu gün
də ailəsi, şagirdləri, müəllim yoldaşları tərəfindən
sevilir, qiymətləndirilir. 50 illik müəllimlik təcrübəsi
olan Fatma müəllimi biz də redaksiyamız adından 80 illik
yubileyi münasibəti ilə təbrik edirik, ona uzun ömür,
cansağlığı diləyirik. |
