|
 Rafil
müəllim şagirdlərinin yaddaşında ustad müəllim kimi
qalıb
...Məktəb onun məbədi idi. Anadan müəllim doğulmuşdu.
Ömrüm boyu onun kimi ikinci müəllim görmədim.
Rafil müəllim öz yaradıcısını təsdiq edə bildi. Tanrı bu
kamilliyi qiymətləndirdi; ona çox mənalı və əqidəli ömür
pay verdi, sonsuz həvəs, tükənməz müsbət enerji, saysız
insan məhəbbəti, təmiz vicdan və azadlıq bağışladı.
Ancaq bircə şeydən doymadı: öyrənməkdən, öyrətməkdən.
Həyatı da, ümidi də şagirdlərinə bağlı idi. "Mənim
şagirdlərim Azərbaycanın gələcəyidir" demişdi. Onları
şəxsiyyət kimi formalaşdırmaq üçün gah ədəbiyyatçı, gah
tarixçi, gah aktyor, gah rejissor olurdu. Viktorinalar,
bilik yarışları, poeziya, musiqi, muğam və s.
qabiliyyətləri aşkara çıxarmaq üçün maraqlı tədbirlər
keçirər, istedadlı şagirdlər üçün nəinki əlindən gələni
edər, başqalarından da kömək istərdi.
Müəllimlik fəaliyyətinə 1970-ci ildə Balakən rayonunun
Qaravəli kənd orta məktəbində başlamışdı. Onun ilk
şagirdlərinin indi altmış yaşı var. Minlərlə insana
riyaziyyatın çətin məsələlərini həll etməyi öyrətdi.
Qara lövhə, ağ təbaşir və on natural rəqəm onun həyat
atributları idi. Yarım əsrdən çox onun ömür
simfoniyasını çalan qara sondakı ağ akkordlar (həmişə
qara lövhədə ağ təbaşirlə yazmağa üstünlük verirdi)
minlərlə şagirdin marşının əks-sədasına çevrildi.
Rafil müəllim "xalqların yarışı onların zəkalı
adamlarının yarışıdır. Yaponiyada hərtərəfli inkişaf ona
görə baş tutdu ki, yaponlar təhsildən başladılar
(arxivindən) deyərək məktəb yaratmaq arzusu ilə böyük
bir işə həvəslə başlamışdı. "Gələcək zəkalar" (hazırda
287 nömrəli orta məktəb) məktəbi istedadlı şagirdlərin
tam və dolğun inkişafını təmin etmək üçün yaradılan yeni
tipli eksperimental məktəbdir" sözlərini onun arxivini
araşdırarkən 1992-1993-cü dərs ilində açılacaq məktəbin
nizamnaməsində tapdım. Səliqə ilə toplanmış, xəttat
qabiliyyəti ilə yazılmış test qovluqları təhsil üçün ilk
addımlar atan müəllimin 1981-1982-ci tədris ilində
Bakıda 116 nömrəli orta məktəbdəki zəka müjdəsi hesab
edilə bilər. Rəhbərlik etdiyi, riyaziyyatçılar
hazırladığı iyirmi şagirdin hamısı 1995-ci ildə ali
məktəblərə (beş nəfər Türkiyənin universitetlərinə)
qəbul olunmuşdu.
2001-ci ildə sinfinin 16 şagirdi 600-dən çox bal yığmış,
müəllimi hədsiz sevindirmişdi.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev
2013-cü il 13 oktyabr tarixli sərəncamı ilə İmanov Rafil
Cəlal oğluna "Əməkdar müəllim" adını vermişdir.
2013-2014-cü dərs ilində sağalmaz xəstəliyə tutulub ağır
əməliyyat keçirsə də, müəllimlik etdiyi - riyaziyyatdan
hazırlaşdırdığı 20 şagirddən üç nəfər qızıl medal
qazanmış, iki şagirdi isə 700 bal ilə Azərbaycan
Diplomatik Akademiyasına qəbul olunmuşdur.
Xəstə müəllim üçün bütün bunları məlhəm saymaq olardı.
İnsan iradəsi orqanizmdə gedən proses və xəstəliklərə
bəzən qalib gələ bilmir. Sevimli müəllimimiz ən çətin
məsələlərin həllini tapsa da amansız xəstəliyə qalib
gələ bilmədi. "Əlil arabasında dərsə gedəcəyəm" ümidi
ilə ən çox sevdiyi, həmişə bayram kimi gözlədiyi bir
gündə - sentyabr ayının birində dünyasını dəyişdi.
"Riyaziyyatı sevsəniz mənim qəlbimin dərinliklərində
yaşayacaqsınız" sözləri ömürlük yaddaşımızda qaldı (Rafil
müəllimin məzar daşına bu cümləsi həkk olunub).
"Müdriklik ediləcək hərəkətin ayrı-ayrı nəticələrini
qabaqcadan görmək, gələcəkdəki böyük faydaların xətrinə
hazırkı ötəri mənfəətləri qurban vermək qabiliyyətləri
və idarə olunanı idarə etmək məharətidir" (R.Akoff).
Heç zaman ölümün adını dilinə gətirmədi. Ömrünü öləndən
sonra yaşamaq üçün yaşadı. Milyon dəfə 0, 1, 2, 3, 4,
5, 6, 7, 8, 9 rəqəmlərini yazdı. Dahilər dünyasına onu
bu on rəqəminin möcüzəsi ismarlamışdı? Məncə, tək bunlar
yox. Onun mənəviyyatı da ölümsüzlüyünü təsdiq etmək üçün
zəngin mirasdır.
"Qəlbən şair olmadan yaxşı riyaziyyatçı olmaq mümkün
deyildir" sözlərini tez-tez işlədərdi.
İdeal ömür-gün dostu olmuşdu. Vaxt onun üçün hər şeydən
qiymətli idi. "Elm öyrənmək də, elm öyrətmək də savab
işdir" həyat fəlsəfəsini yeniyetmələrə öyrətmək,
xələflər hazırlamaq savabını xəstə yatağında da
unutmurdu. Özünü şagirdin yerinə qoyaraq istədiyinə nail
olan tərbiyəçi idi. Bəzən özünü, istedadını kəşf edə
bilməyən yeniyetmələrə yardım edər, ona istiqamət
verərdi. Çox sevdikləri və inandıqları üçün şagirdlər
onun göstərdiyi yolla gedib uğurlar qazanardı.
Riyaziyyat üzrə hazırlaşdırdığı bir gənc qıza jurnalist
olmağı tövsiyə etmişdi. Həmin qız indi televiziyanın
peşəkar aparıcılarından biridir.
"İradə azadlığı əslində işi bilməklə qərar qəbul etmək
deməkdir".
(A.Mirzəcanzadə, ixtisasa giriş).
Şagirdlərini şəxsiyyət kimi yetişdirmək üçün müəllim özü
örnək olmalıydı, oldu da. Axı, şəxsiyyət insanın mənəvi
tələbatlarının cəmi olan niyyətlər yığınıdır, -
demişlər.
Ömrünü xeyirxahlığa, yardım etməyə, bağlı qapı açmağa,
gəncləri biliklə dünyanı pisliklərdən xilas etməyə,
boyun əyməkdən, aciz olmaqdan zəka ilə qurtulmağa, azad
yaşamağa, anaları savadlı, məntiqli övlad böyütməyə
öyrədən böyük müəllim idi Rafil müəllim. Hələ 1974-cü
ildə səkkizinci sinifdə oxuduğum vaxt riyaziyyat
viktorinasında (bilik yarışlarını Rafil müəllimin köməyi
ilə hazırlayırdıq) bir müdrikin sözlərini təlaşla
söyləmişdim: "Anam məni göydən yerə endirib, müəllimim
isə yerdən göyə qaldırıb".
...Orta məktəbi bitirirdim. Son dərsimiz riyaziyyat
dərsi idi, hamımız kövrəlmişdik. Zəng çalındı. Sevimli
müəllimim sinif otağından çıxanda ona dəftərimi verdim:
Rafil müəllim, xatirə yazmağınızı xahiş edirəm - dedim.
Yazdı. İndi həmin sözlər sanki dəftərə yox, Rafil
müəllimin qəlbimdə yaratdığım heykəlinin pyedestalına
həkk olunub.
Rafil müəllimin indi təkcə mənim yox, bütün
şagirdlərinin yaddaşında heykəli var. Dünyanın hər
tərəfində Azərbaycan intellektini təmsil edənlərin
ziyarətgahına çevrilmiş "Zəkalar" liseyində, inanırıq ki,
onun adı da əbədiləşdiriləcəkdir.
Tamella HƏMİDQIZI,
Odlar Yurdu Universitetinin müəllimi |
