|
Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi Elektron
Təhlükəsizlik Mərkəzinin tövsiyələri
Bildiyimiz kimi e poçt və sosial şəbəkə hesablarınızın
oğurlanmasının əsas səbəblərindən biri də çox sadə
parollardan istifadə etməyinizdir. Araşdırmalar
nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, istifadəçilər öz
şifrələrini unutmamaları üçün ya 12345 kimi olduqca sadə
şifrələrdən və yaxud telefon nömrələrindən və ya
təvəllüdlərindən istifadə edirlər ki, bu da onların
yaxından tanıya bilən adamlara asanlıqla onların
hesablarına ələ keçirməyə imkan yaradır. Bu səbəbdən ETM
çətin parolun qoyulması barədə tövsiyələrini sizə təqdim
edir:
1. Bütöv bir sözü ifadə etməməlidir.
2. Ən azı 8 simvoldan ibarət olmalıdır.
3. Böyük və kiçik hərflərdən təşkil olunmalıdır.
4. Rəqəmlərdən istifadə olunmalıdır.
5. Simvollardan da istifadə olunmalıdır ( ~ ! @ # $ % ^
& * ( ) _ - + = { } [ ] \ |
: ; " ' < > , . ? /)
Məsələn, istifadəçilər bu qaydalara əməl etməklə
Elçin90eLi kimi bir şifrə yarada bilər, lakin bu şifrəni
çətin şifrə hesab etmək olmaz. Çünki bütöv sözü ifadə
etmişdir (Elçin eli).
Bu halda çətin və yaddaqalan şifrə yaratmağın ən sadə
üsulu sizə yaxın olan bir cümlənin baş hərflərindən
istifadə etməkdir. Nəzərdə saxlayaq ki, həmin cümlədə
hər hansı xüsusi rəqəmlərdən də istifadə olunması sizin
şifrəni daha da çətinləşdirəcəkdir. Məsələn:
Mənim balaca qardaşım İsmayıl 14 dekabr 2005-ci ildə
Bakıda anadan olmuşdur.
Bu cümləni təşkil edən sözlərin ilk hərflərindən
istifadə edərək şifrəmizi yaradırıq.
Mbqİ14d25iBao.
və yaxud qısa cümlədən istifadə edərək
Mən 1993-cü ildə Bakıda anadan olmuşam.
Həmin cümləni təşkil edən sözlərin ilk və son
hərflərindən istifadə etməklə də öz çətin parolunuzu
yarada bilərsiniz:
mn13iəBaanom
QEYD:
Əgər düşünürsünüzsə ki, bu cümləni unuda bilərsiniz, o
halda həmin cümləni bir yerdə qeyd edə və unutduğunuzda
baxa bilərsiniz. Lakin həmin cümləni harasa qeyd
edərkən altından "parolum", "fb parolum" kimi
ifadələrdən istifadə etməməli olduğunuzu unutmayın. |
