|
 Qabaqcıl
təcrübənin öyrənilməsi Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu
Mingəçevir filialının metodiki iş sistemində əsas
istiqamətlərdən sayılır. Filialın dislokasiyasına daxil
olan rayon və şəhərlərin ümumtəhsil müəssisələrində
qarşılıqlı dərsdinləmələri, "açıq dərs"lərin təşkili
məhz qabaqcıl təcrübənin müəyyənləşdirilməsi,
öyrənilməsi və tətbiqi işinə xidmət edir.
AMİ-nin Mingəçevir filialının təşəbbüsü, Mingəçevir
Şəhər Təhsil Şöbəsinin razılığı və tövsiyəsi ilə
qabaqcıl təcrübənin daha bir ünvanı
müəyyənləşdirilmişdir: Mingəçevir şəhər
təbiət-riyaziyyat və humanitar elmlər təmayüllü liseyin
ibtidai sinif müəllimi Jalə Aftandil qızı Hüseynova.
AMİ-nin Mingəçevir filialının əməkdaşları 2013-2014-cü
tədris ilində Jalə Hüseynovanın iş təcrübəsini
öyrənmişlər. Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun
Mingəçevir filialının direktoryanı şurasında Jalə
Hüseynovanın qabaqcıl iş təcrübəsi geniş müzakirə
edilmiş və yayılması tövsiyə olunmuşdur.
Jalə Hüseynova 1982-ci ildə Mingəçevir şəhərində anadan
olub. 1998-ci ildə Mingəçevir şəhər 10 nömrəli orta
məktəbi bitirib, elə həmin il də Azərbaycan Dövlət
Pedaqoji Universitetinin "İbtidai təhsilin pedaqogikası
və metodikası" ixtisasına qəbul olunub. Əmək
fəaliyyətinə təhsil aldığı 10 nömrəli orta məktəbdə
başlayıb, 2011-ci ildən Mingəçevir şəhər
təbiət-riyaziyyat və humanitar təmayüllü liseydə sinif
müəllimi işləyir. Gənc müəllim pedaqoji fəaliyyətə böyük
həvəs və yaradıcılıq ruhu ilə başlayıb. Uğurları ilə
valideynlərin hörmətini, tədris idarəetmə qurumlarının
diqqətini cəlb edib.
Jalə Hüseynovanın bütün dərsləri şagirdlərin fəal
iştirakı ilə canlı və maraqlı keçir. Buna səbəb
müəllimin elmi və pedaqoji hazırlığı ilə yanaşı, həm də
dərsdə yeni metod və üsullardan, əyani vəsaitlərdən
düzgün və səmərəli istifadə etməsidir.
Jalə müəllim təhsildəki yenilikləri, yeni təlim
texnologiyalarını, kurikulumun tələblərini, müxtəlif
treninqlərdə əldə etdiyi bilikləri öz pedaqoji
fəaliyyətinə uğurla tətbiq edir. Onun təcrübəsində
diqqəti cəlb edən əsas cəhət informasiya-kommunikasiya
texnologiyaları ilə işə daha çox önəm verməsidir. Jalə
müəllim deyir ki, dərsin əhəmiyyəti təkcə onun məzmunu
ilə deyil, həm də forması ilə şərtlənir. Tədris zamanı
texniki vasitələrdən istifadə məzmunun daha tez
qavranılmasına kömək edir. Bu cür dərslər şagirdlər
tərəfindən maraqla qarşılanır, asan mənimsənilir. Dərsin
motivasiya ilə başlanması şagirdlərdə maraq oyatmaqla
bərabər, idrak qabiliyyətini yüksəldir, fəallığı
artırır. Şagirdlər lövhəyə çıxıb müəllimin
tapşırıqlarını yerinə yetirməkdə həvəsli olurlar.
Müxtəlif təqdimatlar nümayiş etdirmək, kompüter və
proyektorlardan istifadə Jalə Hüseynovanın dərslərini
daha səmərəli və rəngarəng edir.
Jalə müəllimin dərsləri şagirdlərə sərbəst düşüncə
vərdişləri aşılayır, düşünməyi öyrədir. Jalə
Hüseynovanın tədris prosesindəki uğurları aşağıdakı
məqamlarda özünü göstərir:
- dərsin mərhələlərinin əvvəlcədən düzgün
planlaşdırılması;
- dərsin tipindən asılı olmayaraq təlimin öyrədici,
tərbiyəedici və inkişafedici məqsədlərinin düzgün
müəyyənləşdirilməsi;
- iş forması, təlim üsulu və resurslardan bacarıqla
istifadə olunması;
- motivasiya mərhələsinin üç əsas yolundan istifadə;
- tədqiqatın aparılması;
- informasiya mübadiləsi;
- informasiyanın müzakirəsi və təşkili;
- nəticənin çıxarılması;
- produktiv (yaradıcı) tətbiqetmə;
- qiymətləndirmə və refleksiya və s.
Yaradıcı axtarışlara xüsusi önəm verən Jalə müəllim qeyd
edir ki, ibtidai siniflərdə şagirdlərin
qiymətləndirilməsində ən yaxşı vasitələrdən biri sözdür.
Verbal (sözlə) aparılan qiymətləndirmə şagirdlər üçün
maraqlıdır. Azyaşlı uşaqlar təriflənməyi, alqışlanmağı
xoşladıqları üçün sözlə qiymətləndirmə onların
fəallığını daha da artırır. Nəticədə şagirdlərin özünə
inamı güclənir.
Jalə Hüseynova zəhmətlə dolu mənalı bir müəllim ömrü
yaşayır. Uşaqlara qayğı, onların təlim və tərbiyəsi gənc
müəllimin həyatının mənasını təşkil edir. Onun ən böyük
mükafatı şagirdlərin ona olan məhəbbətidir.
Bilik xəzinəsinə gedən yollar dərsdən başlayır. Dərsin
yüksək səviyyədə təşkili isə müəllim fəaliyyəti ilə
bağlıdır. Bu həqiqəti yaxşı bilən Jalə Hüseynova heç
vaxt biliyi ilə kifayətlənmir, dövrün tələblərinə uyğun
olaraq daim mütaliə edir, axtarır, elmi-pedaqoji
fəaliyyətini yüksəltmək qayğısına qalır. Çalışır ki,
gələcəyin qurucuları olan şagirdlər yüksək savad və
intellektə sahib olsunlar.
Namaz MANAFOV,
AMİ-nin Mingəçevir filialının xarici dillər kafedrasının
müdiri, dosent,
Səhyəddin MƏMMƏDOV,
Əlavə təhsilə metodiki xidmət kabinetinin müdiri |
