|
Kəlbəcər rayonundan olan 88 yaşlı müəllim Şəmşir
Şəldiyevdən bəhs olunur
 Onunla
görüşə gedəndə əlimdə yalnız quru faktlar vardı. Hətta
bu faktlar belə onun haqqında məlumat verirdi. Bir ömrün
hekayəsini danışırdı mənə. Kəlbəcər və 88 yaş şifrələri
qarşılaşacağım həyat səhifələrini artıq gözümün önündə
yarıbayarı canlandırırdı. Bir də Dövlət İdarəçilik
Akademiyasının yataqxanasının pilləkənləri ilə qalxanda
sanki addım-addım o dərdli həyatın zirvəsinə doğru
yaxınlaşırdım. Sanki Dəlidağ adlanan ən yüksək zirvəsinə
qalxırdım Kəlbəcərin...
Qocaman tarix müəlliminin həyatı
Şəldiyev Şəmşir Mikayıl oğlu 1925-ci ildə Kəlbəcər
rayonunun Quzey Çiskin kəndində anadan olub.1941-ci ildə
Qılınclı kənd orta məktəbini bitirib. 1942-ci ildə
müəllim çatmadığına görə Ağqaya kəndində ibtidai məktəbə
müəllim və müdir təyin edilib. 1942-ci ilin noyabr
ayında əsgərliyə çağırılıb, komsomol təşkilat katibi
olduğu üçün özünə borc bilərək könüllü müharibəyə
gedib. Sevastopolun qəhrəman müdafiəsində, Stalinqradın
birinci, ikinci açılışında iştirak edib. 9 may qələbə
gününü hospitalda keçirib. Müharibədə aldığı zərbədən I
qrup əlil olub. Sol əlinin iki barmağını itirib.
Müharibədən sonra Laçındakı pedaqoji məktəbdə bir il
təhsil alaraq Kəlbəcərin Keçili kəndinə ibtidai məktəbə
müdir və müəllim göndərilib. 1947-ci ildə V.İ.Lenin
adına Pedaqoji İnstitutun hüquq və tarix müəllimliyi
fakültəsinin qiyabi şöbəsinə qəbul olunub. 1951-ci ildə
institutu bitirib və Sınıq Kilsə kənd məktəbinə tarix
müəllimi və direktor təyin edilib.
Şəmşir müəllim gözəl ailə başçısıdır. 1956-cı ildə ailə
qurub, həyat yoldaşı Ziniş xanım öz şagirdi olub,
özündən on üç yaş kiçikdir. Yeddi övladı və on üç nəvəsi
var.
Bir ömrün yurd nisgili
Şəmşir müəllim həyatı yalnız doğma yurdunda dolu-dolu
yaşaya bilib. Məktəb direktoru işləyən bu zəhmətkeş
müəllim ailəsilə bərabər böyük təsərrüfat idarə edib.
Mal-qara saxlayıb, arıçılıqla və kənd təsərrüfatı ilə
məşğul olub. 1993-cü il aprelin 2-də Kəlbəcəri tərk
etmək məcburiyyətində qalan ailə yalnız öz canlarını
qurtara bilib. Bütün var-dövlətini itirən kənd adamı
müflis vəziyyətdə şəhərin quru daş-divarına necə sığıb,
bunu yalnız yaşayan bilər.
"Qazandığını, varını, qoyub gələsən... Qapını bağlayıb,
mal-qaranı tövlədə, arını, toyuğunu, cücəni həyətində
qoyub gələsən..." - deyə acı təəssüflə dolu həyatı
yazmağa qələmin də mürəkkəbi axmır. Yəni həyatını qoyub
gələsən... Burada söz tükənir artıq. Deyirlər, keçmişinə
güllə atanı gələcək topa tutar. Bəs keçmişini itirən
adamın gələcəyini haradan tapmaq olar?! Çətin oldu.
Şəmşir müəllimin Kəlbəcərdə qalan həyatının Bakıdakı
davamını cansız bir cəsəd kimi acı-acı seyr etməkdən
başqa əlimizdən heç nə gəlmədi.
Kəlbəcərin işğalı zamanı ölənlərdən çox əsir düşənlərin
taleyi Şəmşir müəllimin yaddaşının ən ağrılı
səhifələridir. Əsirlikdən qayıdan üç nəfərlə söhbəti
zamanı az qala infarkt keçirəcəyini deyir. Bunları
danışa bilmədi Şəmşir müəllim.
Ailənin didərginlik sıxıntıları övladlarından da yan
keçməyib. Üç oğlu ailəsi ilə Dövlət İdarəçilik
Akademiyasının yataqxanasında yaşamaq
məcburiyyətindədir.
Həyat yoldaşı "qızsan,otur evdə, deyib, vaxtında məni
oxumağa qoymadılar" deyə peşimançılıq çəkir. Haqlı da
deyilmi, məgər? İyirmi il yataqxananın divarlarından
kənara çıxmağa bir bəhanəsi olmayan insan bu sıxıntılara
necə sakit qatlana bilər?!
50 ilin məktəb direktoru
1941-ci ildə ilk dəfə ibtidai məktəbə direktor təyin
edilən Şəmşir müəllim bu işdə böyük səriştə və
təcrübəsi, dürüstlüyü, zəhmətkeşliyi ilə cəmiyyətdə
böyük nüfuz qazanmışdır. Buna görə də direktorluq
vəzifəsi tarix müəlliminin ömür yoldaşına çevrilib.
Kəlbəcərin Kilsəli, Milli, İstisu kimi kəndlərində də
direktor işləyib. Kəlbəcər rayonunda altı məktəbin
tikintisinə rəhbərlik edib. Milli kəndində çox əziyyət
çəkdiyini deyir. Öz təşəbbüsü ilə doğulduğu kənddə
məktəb binası tikdirib və ora direktor təyin edilib.
1993-cü ilə qədər orada direktor vəzifəsində çalışıb.
1993-cü ildən didərgin düşdükdən sonra Suraxanı
rayonunda Kəlbəcər qaçqın məktəbində tarix müəllimi
vəzifəsində çalışıb. 50 illik məktəb direktorluğu
təcrübəsi, 72 il pedaqoji stajı var.
Sadəcə qocaman tarix müəllimi
Şəmşir müəllimin fəaliyyətinin Bakı dönəmində Suraxanı
rayonundakı qaçqın məktəbində tarix müəllimi vəzifəsində
çalışıb. 2010-cu ildə səhhəti ilə bağlı olaraq
vəzifəsindən azad olunub. Müəllim kimi yaşının bu
çağında, səhhətinin bu durumunda da təsirini itirməyib
qocaman insan. Əgər gözləri görsəydi yenə də işləməyə
ruhunun gücü çatardı, duyduq. Amma nə etməli ki, ömür
də bitməz-tükənməz deyil. Günlərini dua ilə keçirə
bilmək də bir təsəllidirsə, xoşbəxtlikdir.
Tarix müəllimi olan Şəldiyev Şəmşir özü də canlı bir
tarixdir günümüz üçün. Şəldiyev Şəmşir Mikayıl oğlunu
redaksiyamız adından Beynəlxalq Müəllim Günü
münasibətilə təbrik edirik, uzun ömür, cansağlığı,
tezliklə doğma yurda dönməyini arzulayırıq.
Könül NƏHMƏTOVA,
"Azərbaycan müəllimi" |
