Ənənəyə
uyğun olaraq hər il oktyabrın ilk günlərində İsveçdə
"Nobel həftəliyi" keçirilir. Bu il oktyabrın 6-dan
13-dək Stokholmda "Nobel həftəliyi" çərçivəsində
2014-cü ilin fiziologiya və tibb, kimya, fizika,
iqtisadiyyat üzrə laureatların aldları elan
olunacaq. Nobel Mükafatları Komitəsinin rəsmi
www.nobelprize.org saytının məlumatına
əsasən, ədəbiyyat üzrə namizədin adı bir qədər
sonra bilinəcək.
Laureatların adları fiziologiya və tibb üzrə Nobel
komitəsinin katibi Yoran Xansson, kimya və fizika,
iqtisadiyyat üzrə İsveç Kral Akademiyasının daimi
katibi Staffan Normark, sülh üzrə Norveç Nobel
Komitəsinin sədri Turbyer Yaqland, ədəbiyyat üzrə
namizədin adı isə bir qədər sonra İsveç Akademiyasının
daimi katibi Petr Enqlund tərəfindən elan olunacaq.
Böyük Britaniyanın "Ladbrokes" bukmeker kontoru 2014-cü
il Nobel ədəbiyyat mükafatına ən real namizədlərin
adlarını müəyyən edib. Onların arasında son 10 ildə
dəfələrlə namizədliyi irəli sürülmüş yapon yazıçısı
Haruki Murakami, keniyalı yazıçı Nquqi va Thionqo,
əlcəzairli Assia Djebar, belaruslu Svetlana Aleksiyeviç,
amerikalı Joyce Karol Oates və norveçli Con Fosse var.
Bu il sülh mükafatına namizədliyi irəli sürülənlərin
say çoxluğu diqqət çəkir. Norveç Nobel Komitəsinin
mətbuat xidmətinin məlumatına əsasən, 278 namizəd bu
nominasiya üzrə mükafata iddialıdır. Onların arasında
47 beynəlxalq və ictimai təşkilat var. Mükafatı
almağa Roma papası Fransisk, Edvard Snouden, çinli
seleksioner Yuan Lunpin, hindistanlı, aclığa qarşı
mübarizə sahəsində xidmətləri Norveç parlamenti
tərəfindən yüksək qiymətləndirilmş Mankombu Svaminatan,
AB-nin xarici işlər və təhlükəsizlik məsələləri üzrə
ali komissarı Ketrin Eşton, Serbiyanın baş naziri İvuç
Daçiç və Kosovo albanlarının lideri Xaşim Taçi var.
2014-cü ilin mümkün favoriti həm də müsəlman
qadınlarının təhsil hüquqları uğrunda fəal mübarizə
aparan pakistanlı məktəbli 16 yaşlı Malala Yusufzay
hesab olunur. Qeyd edək ki, Nobel sülh mükafatına
namizədliyi irəli sürülən şəxslərin tam siyahısı
komitə tərəfindən yalnız 50 ildən sonra açıqlanır.
Web of Science verilənlər bazasına istinad edən "Thomson
Reuters" korporasiyası isə kimya üzrə ali elm mükafatını
almağa şanslı olan namizədlər haqqında məlumat yayıb.
Bu namizədlərin arasında DNK molekulunun
nanotexnologiyada tətbiqini araşdırmış amerikalı
tədqiqatçılar Pol Rotmundun, Nadrian Simenin, eləcə də
danimarkalı alimlər Yorgen Kyems və Kurt Qotxelfin
adları çəkilir.
Laureatların mükafatlandırılması mərasimi ənənəyə uyğun
olaraq 2014-cü il dekabrın 10-da Alfred Nobelin anım
günündə keçiriləcək. Laureatlara mükafatın təsisçisinin
əksi təsvir olunmuş qızıl medal, diplom və 8 milyon
İsveç kronu və ya 1,2 milyon ABŞ dolları məbləğində pul
mükafatı veriləcək. Qeyd edək ki, mükafatlar 1895-ci
ildə Stokholmda Alfred Nobelin vəsiyyətnaməsi ilə
qurulan fond tərəfindən təsis edilib.
Oruc MUSTAFAYEV,
"Azərbaycan müəllimi" |