Hər
dəfə Azərbaycan təhsilinin yetirmələri olan istedadlı
şagirdlərimizin dünyanın ayrı-ayrı ölkələrində yüksək
bilik və intellektual qabiliyyətlər nümayiş etdirməsi
qürurverici hadisəyə çevrilir. Bu günlərdə isə ABŞ-ın
Men ştatındakı "Thornton Academy" məktəbinin builki
məzunu Toğrul Namiq oğlu Hümmətovun xoş sorağı hamımızı
sevindirdi. Orta təhsilini Amerikada başa vuran Toğrul
dərslərdə göstərdiyi yüksək intellektual bilik və
bacarığı nəticəsində məktəbi qızıl medalla bitirib.
Üstəlik də oxuduğu müddət ərzində daima dərsə
davamiyyəti, hazırcavablığı və tədris müddətində
dərslərə layiqli cavablar verməsi ilə fərqlənən Toğrul
ABŞ prezidenti Barak Obama tərəfindən fəxri diplomla
mükafatlandırılıb. Toğrul Namiq oğlu Hümmətov 1997-ci
il dekabrın 22-də Bakıda anadan olub. İlk təhsilini
Bakıdakı "İdrak" məktəbində alıb. Sonra V-IX siniflərdə
Xəzər Universitetinin nəzdindəki "Dünya" məktəbində
oxuyub. Daha çox riyaziyyata meyil edib. Orta
təhsilini Amerika Birləşmiş Ştatlarında davam etdirməyə
qərar verib. "Azərbaycan müəllimi" qəzetinə verdiyi
eksklüziv müsahibəsində Toğrul özü və Amerikadakı təhsil
uğurları barədə danışdı.
- Toğrul, Amerikada təhsil almağa necə qərar verdiniz?
- Məndən əvvəl qardaşım ABŞ-da təhsil almışdı. Mən də
onun tövsiyəsi ilə orta təhsilimi Amerikada tamamlamağa
qərar verdim. Qardaşım mənə ABŞ-da təhsilin verdiyi
üstünlüklərdən danışırdı. Amerikada təhsil almaq
istəyimi ilk növbədə ailəmiz, eləcə də dostlarım
dəstəkləyirdi. Orta məktəbin son aylarında müəllimlərim
də məni Amerikada təhsil üçün hazırlaşdırırdılar.
Müxtəlif ingilis dili proqramları (TOEFL və s.) üzrə
hazırlıq və əlavə məşğələlər keçdim.
- Amerikaya hansı hisslərlə gedirdiniz?
-
Əlbəttə ki, yad ölkəyə gedirdim. İlk növbədə, vətənim
Azərbaycan, ailəm üçün darıxacağımı düşünürdüm.
Dostlarımdan, məktəbdən, müəllimlərimdən ayrılırdım.
Lakin qarşıma Amerikadakı təhsil həyatımda uğur əldə
etmək kimi bir məqsəd qoymuşdum. Ailəmin,
müəllimlərimin, dostlarımın mənimlə fəxr etməsini
istəyirdim. Oraya getdikdən sonra, Azərbaycandakı kimi
olmasa da, yeni dostlarım oldu. Əlbəttə ki, ilk
vaxtlar mənim üçün xüsusən dil sahəsində çətin oldu.
Vətəndə nə qədər dil vərdişlərim, biliklərim olsa da,
ilk vaxtlarda çətinliklərlə üzləşdim. Daha sonra
ingilis dili üzrə bilik və vərdişlərim, buna müvafiq
olaraq qiymətlərim də yaxşılaşdı. Qarşıma isə
Amerikadakı təhsilimi qızıl medalla başa vurmaq
məqsədini qoydum.
- Amerikanın orta təhsil sistemində hansı fərqli
məqamları (tədris prosesi və material, metodik
nöqteyi-nəzərdən) qeyd edə bilərsiniz?
- Bizim məktəblərdəki dərs materialları, xüsusən də ev
tapşırıqları Amerikadakından daha genişdir. Orada
müəllimlərin dərs keçməsi, şagirdlərlə ünsiyyəti
buradakından fərqlidir. Təbiidir ki, tədris proqramı da
fərqlidir. Amerikanın yuxarı siniflərində - IX - XII
siniflərdə şagirdlər öz gələcək karyeralarına uyğun
olaraq fənn seçirlər.
- Sizin sinifdə başqa ölkələrdən də şagirdlər var idi?
- Bəli, bizim sinifdə başqa ölkələrdən də şagirdlər var
idi. Azərbaycandan da bir şagird oxuyurdu. Ötən
ildəkindən fərqli olaraq bu il Braziliya, İtaliya,
Rusiya, Çin və digər ölkələrdən şagirdlər gəlmişdi.
Məktəbimiz Amerikada reytinqinə görə seçilmiş
məktəblərdən hesab olunur.
- Bu qədər xarici ölkələrdən olan şagirdlər arasında,
həm də yad bir ölkənin təhsil sistemində fərqlənmək,
təhsili qızıl medalla bitirmək çətin olmadı ki...
- Əlbəttə ki, asan deyildi. Təhsildə uğur əldə etmək
üçün daim öz üzərində çalışmaq, verilən tapşırıqlara
yüksək səviyyədə əməl etmək lazımdır. Dərs prosesində
müəllimlərlə fəal münasibətdə olmaq və hazırcavablıq
tələb olunur. Dərsdənkənar vaxtlarda da müəllimlərlə
fəal ünsiyyət qurmağımız vacibdir.
- Məktəb üzrə neçə nəfər qızıl medala layiq görüldü?
- Məktəbimizdə təhsil alan 1200 şagirddən 360 nəfər bu
il məzun oldu. Onlardan 10 nəfər qızıl medala layiq
görüldü. Bu, olduqca yüksək göstəricidir.
- Ənənəyə görə qızıl medala layiq görülənlər ABŞ
prezidenti tərəfindən fəxri diplomla da
mükafatlandırılır. Prezident Barak Obamanın təbrikini
necə qarşıladınız?
- Bu çox qürurverici və həyəcanlı an idi. Barak
Obamanın təbrik məktubunu bizə "Thornton Academy"
məktəbinin prezidenti cənab R.Menert təqdim etdi.
Prezident öz məktubunda ailəmi təbrik edirdi. Xüsusən
də məktubda bir ifadə mənə çox təsir etmişdi. ABŞ
prezidenti məktubunda qeyd edirdi ki, "sizin kimi
gənclərin olduğu müddətdə dünya ölkələrinin daha uğurla
və parlaq inkişaf edəcəyinə inanıram". Prezidentin bu
sözləri məni daha böyük qələbələrə ruhlandırdı.
- Amerikada təhsil dövründə ölkəmizi tanıda bildinizmi?
- Əlbəttə ki, biz orada Azərbaycanın hər bir uğuruna
sevinir, ölkəmizin tanıdılması üçün bir sıra tədbirlər
keçirirdik. Azərbaycanın adını daha da yüksəklərə
qaldırmağa çalışırdıq.
- Gələcək planlarınız barədə nə deyə bilərsiniz?
- Mən artıq ABŞ-ın Boston şəhərindəki Bryant
Universitetinin biznes-idarəetmə fakültəsinə qəbul
olunmuşam. Yeni dərs ilindən bu ixtisas üzrə Amerikada
ali təhsilimi davam etdirəcəyəm. Bu təhsil ocağı
ölkənin biznes sahəsində seçilmiş ən yaxşı
universitetlərindən biridir.
- Biz də sizə gələcək təhsiliniz dövründə yeni-yeni
uğurlar və ölkəmizin adına layiq daha böyük qələbələr
arzu edirik.
Oruc MUSTAFAYEV,
"Azərbaycan müəllimi" |