|
 Səfər
çərçivəsində dövlətimizin başçısı Azərbaycanın ali
təhsil müəssisələrinin vyetnamlı məzunları ilə görüşüb
Mayın 19-da Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham
Əliyev Hanoyda ölkəmizin ali təhsil müəssisələrinin
vyetnamlı məzunları ilə görüşmüşdür.
Əvvəlcə Prezident İlham Əliyev ulu öndər Heydər Əliyevin
SSRİ nümayəndə heyətinin rəhbəri kimi Vyetnama səfəri
zamanı burada keçirdiyi görüşlərin əks olunduğu fotolara
baxdı.
Sonra vaxtilə Azərbaycanda təhsil alan vyetnamlı
tələbələrlə görüş keçirildi.
Görüşü açan Vyetnamın Birlik və Dostluq Təşkilatının
sədri Vu Xuan Honq Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevi,
nümayəndə heyətini və digər qonaqları salamladı.
 Vyetnam
ilə Azərbaycanı gözəl dostluq tellərinin bağladığını və
bu dostluğun yarım əsrdən çox tarixi olduğunu vurğulayan
Vu Xuan Honq dedi: Azərbaycanlılar keçmiş sovet xalqları
ilə birlikdə Vyetnama azadlıq mübarizəsi və dinc
quruculuq dövründə böyük, təmənnasız və səmərəli kömək
göstərib. 1959-cu ildə Ho Şi Minin Bakı şəhərinə
səfərindən sonra Azərbaycan Vyetnam üçün minlərlə elmi
işçi, xalq təsərrüfatımızın vacib sahələri, o cümlədən
müdafiə və təhlükəsizlik, xüsusilə də neft sənayesi,
investisiya və energetika sahəsi üçün yüksək ixtisaslı
mütəxəssis hazırladı. Bütün bunlar Azərbaycan ilə
Vyetnam arasında xüsusilə böyük dostluq körpüsünün və
təməlinin qurulmasında əhəmiyyətli rol oynayıb. Bu gün,
hörmətli dostlar, bizə doğma torpağımızda Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevlə görüşmək şərəfi nəsib olub.
İcazə verin, cənab Prezident Sizə hərarətlə və səmimi
salamlarımı yetirim. Sizin simanızda qardaş Azərbaycan
xalqına hərarətli, səmimi salamlarımızı çatdırırıq.
1995-ci ildən bəri Sovet İttifaqı respublikalarında, o
cümlədən Azərbaycanda ali təhsil alan vyetnamlıların
mütəmadi görüşlərinin keçirildiyini deyən Vu Xuan Honq
bu baxımdan Azərbaycanda ali təhsil alan vyetnamlıların
Prezident İlham Əliyev ilə görüşünün mühüm əhəmiyyət
kəsb etdiyini vurğuladı. O, vaxtilə Azərbaycanda təhsil
alan və hazırda Vyetnamda yüksək vəzifə tutan şəxsləri
dövlətimizin başçısına təqdim etdi.
Sonra Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev çıxış etdi.
Prezident İlham Əliyevin çıxışı
 -
Əziz dostlar, mən ilk növbədə, sizin hamınıza - taleyi
Azərbaycan ilə bağlı olan şəxslərə bütün Azərbaycan
xalqının dərin ehtiramını çatdırmaq və Azərbaycandakı
dostlarınız adından hamınızı salamlamaq istəyirəm. Mən
sizin ölkənizdə olmaqdan məmnunluq duyuram. Prezident
ilə bugünkü görüş və danışıqlar, eləcə də qarşıdakı
görüşlər ölkələrimiz arasındakı münasibətlərin daha da
inkişafına təkan verəcəkdir. Biz bu münasibətlərə çox
böyük əhəmiyyət veririk və bu münasibətlər uğurla
inkişaf etməkdədir. Bu münasibətlərin təməlini siz -
Azərbaycanda təhsil alan, bizim ölkədə yaşayan, xoşbəxt
gənclik çağlarını yaddaşında saxlayan insanlar qoyub. Bu
gün biz qarşılıqlı hörmət, dostluq və əməkdaşlıq
prinsipləri əsasında dövlətlərarası münasibətlər
qurarkən bu təmələ əsaslanırıq. Bu, insanlar arasında
olan münasibətdir. Bu təməl bizim xalqlarımız arasında
qarşılıqlı rəğbət deməkdir. Bu təməli də siz qoymusunuz.
Çünki sizin ikitərəfli münasibətlərin inkişaf etdirmək
istiqamətlərində fəaliyyətiniz bu təməli daha da
möhkəmləndirir.
Siz çox gözəl bilirsiniz ki, Azərbaycan xalqı Vyetnama
həmişə böyük sevgi və rəğbətlə yanaşıb. Sizin ölkənizin
ən çətin dövrlərində azərbaycanlılar Vyetnam ilə həmrəy
olublar. Azadlıq uğrunda mübarizənizdə həmişə sizinlə
yanaşı olublar. Elə bu dostluq, əməkdaşlıq, qarşılıqlı
dəstək hissləri bizim bugünkü ikitərəfli
münasibətlərimizin xarakterini və formasını
müəyyənləşdirib.
Mənim Vyetnama səfərim Azərbaycan Prezidentinin Vyetnam
Sosialist Respublikasına ilk səfəridir. Hərçənd, bayaq
foyedə nümayiş etdirilən fotoşəkillərdən məlumdur ki,
Azərbaycanın ümummilli lideri Heydər Əliyev Sovet
İttifaqı nümayəndə heyətinin tərkibində sizin ölkənizdə
səfərdə olub. 1959-cu ildə isə Vyetnam xalqının böyük
oğlu, Prezident Ho Şi Min Azərbaycanda səfərdə olub. Bu
tarixi faktlar bizim münasibətlərimizi möhkəmləndirir.
Biz bu faktlarla irəli addımlayırıq. Tarixsiz nə bu
günümüz, nə də gələcəyimiz ola bilər.
Bizim münasibətlərimizin, xalqlarımız arasında
münasibətlərin tarixi dostluğa və qardaşlığa əsaslanır.
Biz də bu münasibətləri bu gün, XXI əsrdə dinamik
inkişaf edən iki müstəqil dövlət kimi inkişaf etdirməli
və möhkəmləndirməliyik. Buna görə də mən əminəm ki, bu
səfərim münasibətlərimizin inkişafında mühüm mərhələ
olacaq, siyasi, iqtisadi və humanitar sahələrdə
əlaqələrimizə güclü təkan verəcəkdir.
Bu gün biz artıq əməkdaşlığımızın perspektivlərini
yüksək səviyyədə müzakirə etdik. Ölkələrimiz arasında
əmtəə mübadiləsi çox böyük deyil, təxminən 400 milyon
dollara bərabərdir. Lakin artım perspektivləri
mövcuddur. Bu gün Vyetnam-Azərbaycan biznes forumu
keçiriləcəkdir. Mənimlə birlikdə Azərbaycanın 50-dən çox
müxtəlif şirkətinin nümayəndəsi buraya gəlib və biznes
forumda iştirak edəcəkdir. Əminəm ki, tədbirin
nəticələri müsbət olacaq, əmtəə mübadiləsini artırmağa
imkan yaradacaqdır.
Biz neft-qaz sahəsində əlaqələrin yaxşı perspektivinə
malikik, bu gün də həmin məsələ müzakirə olunub.
Azərbaycanda təhsil alan vyetnamlıların əksəriyyəti
Neft-Kimya İnstitutunda oxuyublar. Buna görə də
Azərbaycanda neft-qaz əməliyyatları ənənələrinə yaxşı
bələddirlər və bilirlər ki, Azərbaycan dünyada sənaye
üsulu ilə neft hasil edən ilk ölkədir. Dəniz
yataqlarından da neft ilk dəfə Azərbaycanda hasil
edilib. Bu gün biz həmçinin humanitar və təhsil
sahələrini də inkişaf etdiririk və biz bu ənənəni bərpa
etmək niyyətindəyik. Çünki bu əlaqələr Sovet İttifaqının
süqutundan sonra kəsilmişdi. Amma fikrimcə, biz bu gün
təhsil sahəsində əməkdaşlığa yenidən baxmalıyıq. Biz
indi tələbələrimizi xaricdə təhsil almağa göndəririk.
Buna görə də istərdik ki, bizim üçün vacib olan
ixtisaslar üzrə sizin imkanlarınızdan da istifadə edək.
Həmçinin vyetnamlı tələbələr üçün hər cür şərait
yaratmağa hazırıq ki, gəlib Azərbaycanda təhsil
alsınlar, köhnə ənənələri bərpa etsinlər. Çünki sizin
nəsil də bu xatirələrlə yaşayır.
Görürəm ki, bu zalda gənclər çoxdur. Əsas odur ki, onlar
da bir-birini tanısınlar, ünsiyyət qursunlar, bir-birinə
hörmət etsinlər, dəstəkləsinlər və əməkdaşlıq etsinlər.
Turizm, mədəniyyət sahələrində mümkün olan potensialdan
maksimum istifadə etməliyik. Vyetnam bizim üçün dost
ölkədir, xalqımızın tarixən bağlandığı və qarşılıqlı
rəğbət bəslədiyi dost ölkədir. Biz gərək
münasibətlərimizi möhkəmləndirək. Bu gün Azərbaycan
müstəqil dövlət kimi dünyada öz mövqeyini qəti şəkildə
bəyan edir. Biz dünya miqyasında böyük nüfuza malikik və
son iki ildə BMT Təhlükəsizlik Şurasının üzvü olmuşuq.
Bu quruma 155 ölkənin dəstəyi ilə seçilmişik. İyirmi
ildən bir qədər artıq müstəqillik dövründə dünya
ölkələrinin əksəriyyətinin dəstəyini qazanmaq o qədər də
asan deyildi. Bizim dəstəklənməyimizin əsas səbəbi isə
budur ki, həmişə müstəqil yol tutmuşuq, müstəqil xarici
siyasət, eləcə də fəal regional siyasət aparırıq. Bizim
mövqeyimiz beynəlxalq hüquqa və ədalət prinsiplərinə
əsaslanır. Əgər dünyada bu iki əsas aparıcı tərəqqi və
inkişaf elementinə riayət olunsa, nə müharibə, nə
işğallar, nə də ədalətsizlik olar. Buna görə də biz BMT
Təhlükəsizlik Şurasında beynəlxalq hüquq prinsiplərini,
beynəlxalq təşkilatların qətnamələrinə əməl olunmasını,
eləcə də ədalət prinsiplərini möhkəm qoruyurduq.
Bizim ölkəmizdə təhsil alarkən əminəm ki, siz də
Azərbaycanda tolerantlıq, dözümlülük mühitinin şahidi
olmusunuz. Xalqımız çox qonaqpərvərdir. Azərbaycan
çoxmillətli ölkədir. Ölkəmiz Sovet dövründə də belə
olub, indi də belədir. Heç vaxt milli və dini zəmində
anlaşılmazlıq, qarşıdurma və münaqişələr baş verməyib.
Elə o vaxt da, ələlxüsus indi də müstəqil dövlət kimi
Azərbaycanda müxtəlif xalqlara və müxtəlif dinlərə
mənsub insanlar sülh və əməkdaşlıq şəraitində yaşayır,
bir-birini yaxşı başa düşür, hörmət edir və onların
hamısı çoxmillətli Azərbaycanın inkişafı naminə öz
töhfələrini verirlər. Buna görə də siz yəqin ki,
Azərbaycana Ermənistan tərəfindən məkrli təcavüz
olduğunu eşidəndə təəccübləndiniz. Çünki bunun üçün heç
bir səbəb yox idi. Bütün başqa xalqların nümayəndələri
kimi ermənilər də Azərbaycanda rahat yaşayır, bütün
nemətlərdən istifadə edirdilər. Təəssüf ki, Ermənistanda
hakimiyyətə gələn millətçi qüvvələr ölkəmizə qarşı
məkrli, rəzil müharibəyə başladılar. Onilliklər ərzində
çörəyini yedikləri Azərbaycan xalqına qarşı müstəsna
naşükürlük göstərdilər. Bu müharibə nəticəsində bizim
ərazilərimiz işğal altına düşdü, vətəndaşlarımız öz
doğma ocaqlarını tərk etməyə məcbur oldular.
Azərbaycanlılar doğma yurdlarından, tarixi
torpaqlarından qovuldular. İndi bu torpaqlar işğal
altındadır. Ərazilərimizin 20 faizi işğal olunub.
Beynəlxalq təşkilatların qərar və qətnamələrinə
baxmayaraq, bu işğal davam edir. Buna görə də mən
deyəndə ki, beynəlxalq təşkilatların qərarları
kimliyindən asılı olmayaraq, hamı tərəfindən yerinə
yetirilməlidir, məhz beynəlxalq hüquqa riayət olunmasını
nəzərdə tuturam. Bəs əslində necə olur? Bəzi hallarda
Təhlükəsizlik Şurasının qərarları bir gün ərzində yerinə
yetirilir. Bizə gəldikdə isə artıq 22 ildir ki, yerinə
yetirilmir.
BMT Təhlükəsizlik Şurası dünya birliyinin ali orqanıdır.
O, erməni işğalçı qüvvələrinin Azərbaycan ərazisindən
çıxarılmasını tələb edən dörd qətnamə qəbul edib, lakin
onlar yerinə yetirilmir. Ermənistana qarşı da heç bir
sanksiyalar, beynəlxalq qınaq irəli sürülmür.
Münaqişənin indiyədək nizama salınmamasının səbəbi də
elə budur. Digər beynəlxalq təşkilatlar da bu münaqişə
ilə əlaqədar beynəlxalq hüquqa əsaslanan öz prinsipial
mövqelərini bildiriblər, lakin görünür, bu, kifayət
deyildir. Amma Azərbaycan öz iqtisadi, hərbi, siyasi
potensialını gücləndirəcəkdir.
Biz, əlbəttə, öz əzəli torpaqlarımıza - Qarabağa,
Şuşaya, Xankəndiyə qayıdacağıq, əvvəlki kimi orada
yaşayacağıq, nə dağılıbsa bərpa edəcəyik və ölkəmizin
layiqli gələcəyini təmin edəcəyik. Deməliyəm ki, bu
münaqişə ölkəmizin iqtisadiyyatına güclü ziyan vurub.
Buna baxmayaraq, müstəqil siyasi xətt aparmaqla və
yalnız öz təbii ehtiyatlarımıza güvənərək biz
iqtisadiyyatımızı qısa müddət ərzində - son on ildə
artım sürətinə görə birinci etmişik. Əsas səbəb milli
ideya, yəni məhz müstəqillik ideyası ətrafında
cəmiyyətin birliyi oldu. Eləcə də hökumətin əhalinin
sosial səviyyəsinin yaxşılaşdırılması üzrə məqsədyönlü
siyasəti mühüm rol oynadı.
Son on ildə əməkhaqları beş dəfə, pensiyalar demək olar
ki, on dəfə artıb. Xeyli sosial proqramlar həyata
keçirilib. Əlbəttə ki, iqtisadi islahatlar da mühüm rol
oynayıb, biz bunsuz indiki inkişaf səviyyəsinə çata
bilməzdik. Xarici investisiyaların fəal cəlb olunması,
Azərbaycan şirkətlərinin dövlət səviyyəsində
dəstəklənməsi, fəal beynəlxalq əməkdaşlıq və iqtisadi
mühitin, biznes mühitinin yaxşılaşdırılmasına
yönəldilmiş islahatlar öz bəhrəsini verdi. Azərbaycanın
inkişaf tarixinə nəzər yetirdikdə bir daha əmin olursan
ki, milli maraqlar hər şeydən üstün tutulanda ölkələr
uğur və tərəqqiyə nail ola bilər. Sizin ölkəniz bunun
bariz nümunəsidir. Siz də təcavüz və işğaldan
keçmisiniz. On minlərlə insanın iztirabını görmüsünüz.
Böyük itkilər vermisiniz. Buna baxmayaraq, siz
dirçəldiniz və güclü dövlətə çevrildiniz. Siz öz
taleyinizin sahibisiniz. Buna görə də milli maraqlara,
eləcə də əməkdaşlığa və dünyaya açıqlığa əsaslanan
xarici siyasət kursu aparan Vyetnam və Azərbaycan kimi
ölkələrin nümunəsi, fikrimcə, çox yaxşı göstəricidir.
Tərəqqiyə can atan hər bir ölkə üçün bu, yaxşı
nümunədir.
Azərbaycanda təhsil sahəsində bir çox məsələlər həll
olunur. Təbii ki, bu, bizim üçün önəmlidir. Məktəblərin,
ali təhsil müəssisələri binalarının inşası çox sürətli
templərlə aparılır. Əlbəttə, biz təhsilin keyfiyyətinin
yüksəldilməsi sahəsində xeyli iş görürük və bu proses
hökumətimizin diqqət mərkəzində durur. Bizim ölkəmiz son
illər ərzində regional miqyasda böyük uğurlar qazanıb.
Bu gün biz Prezidentlə neft-qaz sahəsində əməkdaşlıq
məsələsini müzakirə etdik. Deməliyəm ki, Azərbaycanda
həyata keçirdiyimiz layihələr regionun enerji xəritəsini
tamamilə dəyişib. Biz ilk dəfə olaraq neft-qaz kəmərləri
şəbəkələri vasitəsilə Xəzər regionunu Qara dəniz və
Aralıq dənizi regionu ilə birləşdirmişik. Bu da həm
bizə, həm də qonşularımıza neft-qaz ehtiyatlarından daha
səmərəli istifadə etməyə imkan verir. Gələcəkdə biz daha
böyük layihələr həyata keçirəcəyik. Bu layihələr bütün
dünya miqyasında ən iri layihələrdir. Bütün bunlara da
onun sayəsində nail olmuşuq ki, həm ölkə daxilində, həm
də xaricdə bizim inkişafımıza böyük inam vardır. Biz öz
siyasətimizi milli inkişaf və müstəqilliyimizi
möhkəmləndirmək əsasında aparırıq. Siz bizim ölkəmizdə
təhsil aldığınız müddətdə Azərbaycan müstəqil ölkə
deyildi. Hətta o dövrdə də siz bizim cəmiyyətdə
açıqlığı, inkişafı görürdünüz. Müstəqillik illərində
Azərbaycan cəmiyyətində müsbət meyillər güclənib. Biz öz
taleyimizin sahibi olmuşuq, üstün cəhətləri və
gələcəyimizi özümüz təyin edirik. Dünyada da bundan
böyük xoşbəxtlik ola bilməz.
Eyni zamanda, bizim mövqeyimiz həm regional, həm də daha
böyük miqyaslı əməkdaşlığa əsaslanır. Sizin regionla
əməkdaşlıq da bizim üçün mühüm istiqamətlərdən biridir.
Vyetnam ilə isə ən mühüm istiqamətdir. Azərbaycanın ilk
səfirliyi sizin regionda məhz Vyetnamda açılıb. Bu
səfirlik artıq bir ildir ki, fəaliyyət göstərir. Bu,
bizim hörmətimizin əlamətidir. Eyni zamanda, sizin
Azərbaycana marağınızı əks etdirir. Mən əminəm ki,
Azərbaycan Vyetnam üçün regionda mühüm strateji tərəfdaş
olacaqdır.
Bugünkü səfər əlbəttə ki, tarixdə qalacaqdır. Çünki bu,
Azərbaycan Prezidentinin Vyetnama ilk dövlət səfəridir.
Əminəm ki, bu səfəri başqa səfərlər də əvəz edəcəkdir.
Mən bu gün Vyetnam Sosialist Respublikasının
Prezidentini Azərbaycana rəsmi səfərə dəvət etdim və bu
dəvət qəbul olundu. Biz öz münasibətlərimizi daha da
gücləndirəcəyik. Siyasi əlaqələrimizi
möhkəmləndirəcəyik, bütün beynəlxalq təşkilatlarda
bir-birimizi dəstəkləyəcəyik. İqtisadiyyatlarımıza fəal
sərmayələr qoyacağıq. Mədəni-humanitar əlaqələrimizi
inkişaf etdirəcəyik. Başqa sözlə, ölkələrimiz arasında
tammiqyaslı əməkdaşlıq artıq gerçəkliyə çevrilir.
Əlbəttə ki, bu əməkdaşlıqda Azərbaycanı tanıyan,
Azərbaycanı xatırlayan insanlara da xeyli yer vardır.
Buna görə də siz bizim münasibətlərimizin inkişafında
hərəkətverici qüvvəyə çevrilməlisiniz.
Mən bu gün sizinlə görüşməyimə çox şadam. İki mindən çox
vyetnamlı vaxtilə Azərbaycanın ali təhsil
müəssisələrində hazırlıq keçib və təhsil alıb. Əlbəttə
ki, sizin hamınızı Bakıda görmək istərdim. Fürsətdən
istifadə edərək, sizi ölkəmizə dəvət edirəm. Düşünürəm
ki, biz bunu mütləq həyata keçirməliyik. Bakıda
Vyetnam-Azərbaycan dostluğu forumu keçirmək olar. Bu
forum çərçivəsində də Azərbaycanın ali məktəblərinin
vyetnamlı məzunları forumunu təşkil etmək mümkündür. Elə
indi burada Azərbaycanın təhsil nazirinə və Vyetnamdakı
səfirimizə tapşırıq vermək istəyirəm ki, Vyetnam tərəfi
ilə birgə həmin forumun hazırlıq işlərinə başlasınlar və
ümid edək ki, tezliklə bu forumu keçirək və Bakıda
görüşək. Diqqətinizə görə sağ olun.
***
Dövlətimizin başçısı İlham Əliyevi və nümayəndə heyətini
Azərbaycanda təhsil alan vyetnamlılar adından salamlayan
Vyetnam Sosialist Respublikasının Milli Yığıncağının
sədr müavini Uonq Tyu Lıu 1959-cu ildə Vyetnamın o
zamankı Prezidenti Ho Şi Minin Azərbaycana səfərini
xatırlatdı, bu səfərin Vyetnam ilə Azərbaycan arasında
dostluq əlaqələrinin inkişafına təkan verdiyini dedi.
Vyetnam ilə Azərbaycan arasında Sovet İttifaqının
süqutundan sonra qurulan diplomatik münasibətlərin
ölkələrimizin ənənəvi dostluğu və əməkdaşlığı üçün yaxşı
əsaslar yaratdığını qeyd edən Vyetnam Milli Yığıncağının
sədr müavini bildirdi ki, Prezident İlham Əliyevin bu
səfəri Azərbaycan-Vyetnam əlaqələrini daha da
genişləndirəcək, bir sıra sahələrdə, o cümlədən neft-qaz
sferasında kəşfiyyat və hasilatın aparılmasında
əməkdaşlığı möhkəmləndirəcəkdir. Uonq Tyu Lıu vurğuladı
ki, Azərbaycanda təhsil alan vyetnamlı tələbələr
müəllimlərin onların yüksək ixtisaslı kadrlar kimi
yetişməsindəki rolunu və xidmətini daim xatırlayır.
"Ötən il Azərbaycana səfər edən, əksəriyyətinin Bakıda
təhsil alan vyetnamlı olduğu Vyetnamın Milli
yığıncağının nümayəndə heyətinə rəhbərlik etməkdən şərəf
hissi duyuram", - deyən Milli Yığıncağın sədr müavini bu
səfərin nəticəsi olaraq parlamentlərarası dostluq
qruplarının yaradıldığını bildirdi. Uonq Tyu Lıu dedi:
- Biz fəxr edirik ki, köhnə universitetimizi və Bakını
ziyarət edə bildik. Biz tarixi şəhər olan Bakının necə
müasir və dinamik olduğunu gördük. Biz Azərbaycan
xalqının müstəqillik əldə etdikdən sonra ümummilli lider
Heydər Əliyev və Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə
qazandığı uğurlara çox sevinirik. Xüsusilə, qeyd etmək
istərdim ki, bu gün də vyetnamlı tələbələr Azərbaycanda
təhsillərini davam etdirir, orada yaşayır və işləyirlər.
Bizim vətəndaşlar Azərbaycan dövləti və xalqı tərəfindən
qayğı ilə əhatə olunurlar, onlara kömək göstərilir.
Bunun nəticəsində isə onlar təhsil almaq və uzunmüddətli
sabit çalışmaq üçün yaxşı şərait əldə edirlər.
Bütün bunlara və ümumilikdə, Azərbaycan dövləti və xalqı
tərəfindən Vyetnama göstərilən dəstəyə görə dövlətimizin
başçısı İlham Əliyevə minnətdarlığını bildirən Milli
Yığıncağın sədr müavini Azərbaycan Respublikasına
gələcəkdə də inkişaf və tərəqqi arzuladı.
***
Prezident İlham Əliyevin Vyetnama dövlət səfəri ilə
bağlı Azərbaycanın ali təhsil ocaqlarının məzunları olan
vyetnamlıların əlaqələndirmə komissiyasının xətti ilə
Azərbaycan-Vyetnam dostluq cəmiyyətini yaratmaq
istədiklərini vurğulayan Vyetnamın Birlik və Dostluq
Təşkilatının sədri Vu Xuan Honq sözü həmin komissiyanın
sədri, elmlər doktoru Nev Bu Xauya verdi. Nev Bu Xau
dedi:
- Möhtərəm cənab Prezident, dostlar, icazə verin,
Azərbaycan ali məktəblərinin vyetnamlı məzunları adından
sizə möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik və prezidentlik
vəzifənizdə uğurlar arzulayım. Qoy, Azərbaycan ilə
Vyetnam arasında dostluq münasibətləri inkişaf edib
möhkəmlənsin. Azərbaycan həmişə bizim qəlbimizdədir.
***
Azərbaycanın Vyetnam üçün neft və qaz sənayesi işçiləri
ordusu hazırladığını, həmin mütəxəssislərin böyük bir
qisminin bu görüşdə iştirak etdiyini deyən tədbirin
aparıcısı Vu Xuan Honq sözü Azərbaycan Neft-Kimya
İnstitutunun məzunu, "Veso-Petrol" birgə müəssisəsinin
idarə heyətinin sədri Tıl Tenyaya verdi. "Veso-Petrol"
birgə müəssisəsinin idarə heyətinin sədri dedi:
- Azərbaycan Respublikasının Prezidenti möhtərəm cənab
İlham Əliyev! Hörmətli azərbaycanlı qonaqlar, əziz
vyetnamlı dostlar! Əvvəlcə sizi "Veso-Petrol" birgə
müəssisəsinin beynəlmiləl kollektivi adından Vyetnam
Sosialist Respublikasına gəlişiniz münasibətilə
salamlayıram, sizə möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik və
böyük uğurlar arzulayıram. Demək olar ki, "Veso-Petrol"
birgə müəssisəsi neft-qaz sahəsindəki nailiyyətlərinin
başlanğıcını 1959-cu ildə Bakıya rəsmi səfər etmiş
Prezident Ho Şi Minin strateji düşüncələrindən götürür.
Tıl Tenya xatırlatdı ki, 1959-cu ildə Vyetnamın o
zamankı Prezidenti Ho Şi Min Azərbaycana səfəri zamanı
Vyetnamda da zəngin neft yataqlarının olduğunu, lakin
müharibə şəraiti hökm sürdüyündən hasilatın
mümkünsüzlüyünü vurğulamış və müharibə bitdikdən sonra
ölkəsində neft-qaz sənayesinin inkişaf etdirilməsinə
Azərbaycanın töhfələrini əsirgəməyəcəyinə inandığını
ifadə etmişdi. Tıl Tenya 1981-ci ildə "Veso-Petrol"
birgə müəssisəsinin Sovet İttifaqının köməyi ilə
yaradıldığını vurğuladı, bu işdə sovet, o cümlədən
Azərbaycan neftçilərinin də yaxından iştirak etdiklərini
bildirərək dedi:
- Təsadüfi deyil ki, "Veso-Petrol" birgə müəssisəsinin
ilk baş direktoru Məmmədov Cəlal Heydəroviç olub. Onun
rəhbərliyi altında sovet neftçiləri vyetnamlı
neftçilərlə birgə çiyin-çiyinə çalışaraq "Veso-Petrol"
müəssisəsini yaratmağa başladılar. Bu gün mən bu zalda
vaxtilə "Veso-Petrol" müəssisəsində çalışmış bəzi
şəxsləri görürəm, Məhəmmədov Tofiq Quliyeviç, Rəfiyev
Namiq və başqaları. Hansı ki, onlar mənim dostum və
müəllimim olublar. Eyni zamanda, Azərbaycan
neftçilərinin bizə göstərdikləri köməyi heç vaxt
unutmuruq. Bilirsiniz ki, bizim baş ofisimiz yerləşən
Hun Tau şəhərinin ən böyük küçəsi Bakının adını daşıyır.
***
Vyetnamın Birlik və Dostluq Təşkilatının sədri Vu Xuan
Honq sözü bir daha Prezident İlham Əliyevə verdi.
Dövlətimizin başçısı dedi:
- Mən ilk növbədə ölkəmiz və xalqımız haqqında səmimi
qəlbdən çıxış edənlərə, öz fikirlərini söyləyənlərə, bu
görüşə gələnlərə, yaddaşında bu dövrü əziz xatirə kimi
saxlayanlara minnətdarlığımı bildirmək istərdim.
Həmçinin bu gün burada olmayanlara, ölkəmizdə yaşayan və
təhsil alan və əminəm ki, bu gün bizimlə birgə olmağı
arzulayan yüzlərlə, minlərlə vyetnamlıya minnətdarlığımı
bildirmək istəyirəm. Düşünürəm ki, Bakıda forumun
keçirilməsi bu gün burada olmayanlara da bizim birgə
tədbirlərimizdə iştirakına imkan yaradacaqdır. Bu gün
çox vacib və təsiredici gündür. Ona görə vacibdir ki,
bu, mənim sizin ölkənizə ilk səfərimdir. Bu səfər
əməkdaşlıq üçün böyük perspektivlər açır.
Biz bu gün sizinlə və Prezidentlə neft-qaz sahəsində
əməkdaşlıq, birgə əməliyyatlar, qarşılıqlı
investisiyalar, iqtisadi perspektivlərlə bağlı razılığın
əldə ediləcəyinə əmin olduğum bugünkü biznes forum
barədə müzakirələr apardıq. Eyni zamanda, bu gün çox
təsiredici bir gündür, çünki bu, köhnə dostların
görüşüdür, bu zalın ab-havasında dostluq, sevgi,
xatirələr hiss olunur. Münasibətlərimizin tarixində elə
bir gündür ki, hisslər siyasi və iqtisadi maraqlarla
qarışır. Düşünürəm ki, bu, elə bizim münasibətləri
təcəssüm etdirir. Bu münasibətlər qarşılıqlı rəğbətə,
dostluğa, qarşılıqlı anlaşmaya əsaslanır. Eyni zamanda,
bu münasibətlər ölkələrimizin və xalqlarımızın
maraqlarına cavab verir.
Həmçinin onu da demək istəyirəm ki, yalnız vyetnamlılar
Azərbaycanda deyil, azərbaycanlılar da Vyetnamda
yaşayıb, işləyiblər və bu gün mənim nümayəndə heyətimin
tərkibində Vyetnamda işləyən və həyatları bu ölkə ilə
bağlı olan Azərbaycanın neft-qaz sahəsinin təmsilçiləri
də vardır. Yəni, bu proses qarşılıqlı olub. Yəqin məhz
bu səbəblərdən bənzərsiz dostluq və qarşılıqlı anlaşma
mühiti yaranıb. Həmçinin, bugünkü belə səmimi ab-havanı
nəzərə alaraq, protokolun, müəyyən olunmuş çıxışların
çərçivəsindən kənara çıxaraq, həm Vyetnamla bağlı olan,
həm də Azərbaycanın neft-qaz sahəsinin inkişafı üçün
töhfələr verən şəxsə söz vermək istərdim. Bu, nəzərdə
tutulmamışdı. İndi qərara aldım ki, bu, bir çox
səbəblərə görə düzgün olacaqdır. Məhz ona görə ki, biz
onunla 9 il ərzində bir-birimizdən iki metrlik məsafədə
oturub işləmişik. Mən təhsilcə neftçi deyiləm, amma
taleyim elə gətirib ki, 9 il mən Azərbaycanın neft
şirkətində işləmişəm və mənimlə Xoşbəxt Yusifzadənin
kabinetinin eyni qəbul otağı olub. Biz hər gün
bir-birimizlə ən azı iki dəfə görüşürdük. Mən artıq 11
ildir ki, neft şirkətində işləmirəm, o isə hələ orada
çalışır. Onun bilikləri və zəngin təcrübəsindən xüsusi
danışmaq olar, yəqin ki, buna bir gün vaxt sərf etmək
lazım gələrdi. Çünki o, qazma üçün yerin
müəyyənləşdirilməsində, dünyanın aparıcı neft şirkətləri
ilə mübahisələrdə səhv etmir. Onların avadanlığı, 3D
seysmik qurğuları, müxtəlif yeni texnologiyaları vardır.
Onun gücü isə təbii istedadı və Xəzərin havası ilə
bağlıdır. O, həmişə haqlı olur və tarix bunu dəfələrlə
təsdiqləyib. Mən 1994-cü ildə neft şirkətinə gələndə
Xoşbəxt müəllimdən çox öyrənmişəm. Mən əvvəllər
bilmədiyim bir çox məsələləri öyrəndim. Həm peşəkarlıq,
həm də həyati təcrübə baxımından Xoşbəxt Yusifzadə ilə
ünsiyyət mənim üçün çox qiymətli, faydalı olub.
Mən münasibətlərimizi çox yüksək dəyərləndirirəm. Biz
hazırda eyni binada fəaliyyət göstərmirik, amma
kabinetlərimiz arasında məsafə təqribən 100-150 metr
təşkil edir. Bu baxımdan biz yenə də yaxınlıqda
fəaliyyət göstəririk. Yeri gəlmişkən, o, xidmətlərinə
görə Vyetnam Sosialist Respublikasının yüksək ordeni ilə
təltif olunub. Mən istərdim ki, yekun sözü Xoşbəxt
Yusifzadə desin, çünki bizim xalqları daha bir vacib
xüsusiyyət - böyüklərə, ağsaqqallara hörmət birləşdirir.
Ağsaqqallara hörmət əlaməti olaraq istərdim ki, Xoşbəxt
Yusifzadə bugünkü görüşümüzə yekun vursun.
***
Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin birinci
vitse-prezidenti, akademik Xoşbəxt Yusifzadə dedi:
- Bilmirəm nədən başlayım. Bu xoş sözlərə görə təşəkkür
edirəm, cənab Prezident. Kadrların hazırlanmasına görə
"Dostluq" ordeni ilə məni təltif edən Vyetnam
Prezidentinə minnətdarlığımı bildirirəm. Bu, xüsusi
münasibətdir. İş ondadır ki, biz indi neçə nəfərin
Azərbaycan Sənaye İnstitutunu bitirdiyindən danışırıq.
Onların hazırlanmasında mənim də zəhmətim vardır. Bu gün
buraya gətirdiyim sənəddən də görünür ki, mən 69
vyetnamlı mütəxəssis hazırlamışam. Bu sənədlərdə onların
hansı qiymətlər aldıqları da əksini tapıb. Son zamanlar
yataqların yeri barədə danışıqlarla bağlı mənim yanıma
gələnlərə deyirəm: gözləyin, burada mənim qeyd dəftərim
var, baxım görüm, soyadınız, adınız necədir, sizə hansı
qiyməti vermişəm. Əgər beşdirsə, danışıqlar aparmaq
olar. Mən bu gün onları burada görəndə fəxr etdim ki,
Vyetnam üçün nə isə etmişəm.
Mən neft müqavilələri haqqında danışmıram, amma
kadrların hazırlanması başqa məsələdir. Sənəddəki
qiymətlərə baxanda görürük ki, hamısı əla oxuyub, çox
yaxşı. Mən düşünürəm ki, məhz buna görə onlar nazir,
nazir müavini olublar. Əla oxumaq o mənanı verir ki,
insan çalışmağı bacarır, insan özünü səylə işləməyə
məcbur edə bilir. Əgər o, təhsildə səylə çalışırsa,
deməli, öz işində də o cür olacaqdır. Təsadüfi deyil ki,
əla qiymət alanlar Vyetnamda və ölkənin neft sənayesində
yüksək vəzifələrdə qərarlaşıblar.
Onu da demək istəyirəm ki, Vyetnamda neft sənayesinin
inkişaf tarixi mənim gözlərimin qarşısından kinolenti
kimi keçir. 1980-ci illərdə Sovetlər İttifaqı Vyetnamda
işləri təşkil etməyə başlayanda, - nəzərə alsaq, dənizdə
neft işlərini Azərbaycandan yaxşı bilən yox idi, - demək
olar ki, Vyetnamdakı mütəxəssis kontingentinin
əksəriyyətini azərbaycanlılar təşkil edirdi. Burada
adlar çəkildi, hətta baş direktor da Azərbaycandan idi -
Məmmədov Cəlal Heydər oğlu. Demək istəyirəm ki, indiyə
qədər necə işlədiklərini onlar da xatırlayırlar.
Münasibət çox gözəl idi, dostcasına. Bizim həmişə
Vyetnama münasibətimiz gözəl olub. Mən bunu ona görə
demirəm ki, Vyetnamdayam. Prezidentin də dediyi kimi,
mən elə adamam ki, hər şeyin düzünü deyənəm.
Bizim vyetnamlılarla sıx dostluq münasibətlərimiz
vardır. Danışıqlar aparırıq. Onu da demək istəyirəm ki,
əgər Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkəti ilə
danışıqlardan söhbət açsaq, bizim elə bir böyük
layihələrimiz yoxdur. Amma biz danışıqları davam
etdiririk. Burada əyləşən mütəxəssislər Muradxanlı
yatağı barədə məlumatlıdırlar. Bu, çox mürəkkəb
yataqdır. Vyetnam mütəxəssisləri bizimlə birgə orada
işləmək istəyirlər. Vyetnam bizə dost olduğundan mən bu
yatağın mürəkkəbliyini onlara bir daha xatırlatdım.
Məlumatlandırdım ki, bu, elə də asan iş deyil,
öhdəsindən gələ biləcəksiniz, ya yox? Onlar Mezazoy
qatında çox işlədiklərinə görə bunun öhdəsindən gələ
biləcəklərinə əmin idilər. Amma məncə bu, heç də belə
deyildir. İqtisadi baxımdan bu, əlverişli deyildir. Amma
danışıqlar hələ davam edir. Düşünürəm ki, gələcəkdə
Muradxanlıda deyil, hansısa digər yataqlarda vyetnamlı
mütəxəssislərlə birgə çalışa bilərik.
Nə deyə bilərəm?! İlk növbədə, Azərbaycan Prezidentinə
məni nümayəndə heyətinin tərkibinə daxil etdiyi üçün
minnətdarlığımı bildirirəm. Bu, məni çox təsirləndirdi
ki, dostlarımla bir daha görüşüb, söhbət edəcəyəm.
Vyetnam Prezidentinə məni "Dostluq" ordeni ilə təltif
etdiyi üçün minnətdaram. Düşünürəm ki, "Dostluq" ordeni
yalnız Xoşbəxt Yusifzadənin deyil, Azərbaycan neftçiləri
və alimlərinin xidmətinə verilən mükafatdır. Fikrimcə,
cənab İlham Əliyevin Vyetnama budəfəki səfəri də dostluq
xarakteri daşıyır. Bu səfər, keçirilən görüşlər
Azərbaycan-Vyetnam dostluğunun gələcəyinə dəlalət edir.
Hamınıza cansağlığı, xoşbəxtlik arzulayıram. Siz
neft-qaz sənayesində sıfırdan başlayaraq hazırkı
səviyyəyə qədər gəlib çatmısınız. Böyük miqdarda neft,
qaz hasil edirsiniz. Düşünürəm ki, gələcəkdə bu həcm
daha da artacaqdır. Sağ olun, xoşbəxt olun, öz
xalqınızın rifahı naminə çalışmaqda davam edin.
***
Sonda məzunlardan bir qrupu Azərbaycan dilində "Tələbə"
mahnısını ifa etdilər.
Azərbaycan dövlətinin başçısına xatirə hədiyyəsi təqdim
edildi. Prezident İlham ƏLİYEV dedi:
- Bugünkü görüşə görə sizə təşəkkür edirəm, dostlar.
Sizə minnətdarlığımı çatdırıram. Qardaş Vyetnam xalqına
tərəqqi, firavan həyat, sülh arzulamaq istəyirəm.
Yaşasın Vyetnam-Azərbaycan dostluğu!
***
Sonda xatirə şəkli çəkdirildi.
AzərTAc |
