Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, Azərbaycanın birinci xanımı
Mehriban Əliyevanın "Milli Məclis" jurnalına müsahibəsi
- Azərbaycanın sürətli inkişafında, onun simasının
gündən-günə dəyişməsində, dünyanın nüfuzlu dövlətləri
sırasında layiqli yer tutmasında Heydər Əliyev Fondunun
da xüsusi əməyi var. Ötən 10 ilə nəzər saldıqda, necə
düşünürsünüz, Fond qarşıda qoyulan məqsədlərə nə
dərəcədə nail olub?
- Ölkəmizin hər bir vətəndaşı son illər ərzində
Azərbaycanda baş verən böyük dəyişikliklərin şahidi
olub. Müstəqillik baxımından Azərbaycanın gənc ölkə
olmasına baxmayaraq, biz qısa tarixi müddətdə böyük
nailiyyətlər əldə etmişik. Prezident İlham Əliyevin
rəhbərliyi ilə aparılan islahatlar, müxtəlif sahələri
əhatə edən dövlət proqramları və genişmiqyaslı
infrastruktur layihələri Azərbaycanı dinamik inkişaf
edən güclü və demokratik bir dövlətə çevirmişdir.
Xalqımızın rifah halının yüksəldilməsi, sosial
tələbatlarının ödənilməsi, elm və mədəniyyətimizin
tərəqqisi, vətəndaşlarımızın hüquq və azadlıqlarının
davamlı təmin olunması üçün ölkədə hər bir şərait
yaradılmışdır.
Müstəqil Azərbaycan dünya birliyinə inteqrasiya edir,
ölkəmiz bir çox nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlarda uğurla
təmsil olunur.
2004-cü ildə Heydər Əliyev Fondu fəaliyyətə başlayanda
biz qarşımıza bir məqsəd qoymuşduq - doğma xalqımıza,
vətənimizə xidmət etmək. Elə ilk günlərdən biz ölkəmizin
ictimai-siyasi həyatının bütün sahələrinə dərindən nüfuz
edərək genişmiqyaslı layihələr həyata keçirməyə
başladıq. Fəaliyyətimizin çoxşaxəli olmasına baxmayaraq,
prioritet istiqamətləri müəyyən etdik və daha çox diqqət
tələb edən problemlərin həllində yaxından iştirak etməyə
çalışdıq. Sözsüz ki, ilk növbədə cəmiyyətimizin daha çox
qayğıya ehtiyacı olan təbəqələrinə - valideyn
himayəsindən məhrum olmuş uşaqlara, qaçqın və məcburi
köçkünlərə, qocalara və müxtəlif xəstəliklərdən əziyyət
çəkən uşaqlara yönəlmiş layihə və proqramların icrasına
başladıq.
Heydər Əliyev Fondunun həyata keçirdiyi layihələrin real
nəticələri göz qabağındadır. Bu, yüz mindən çox şagirdin
təhsil şəraitinin yaxşılaşmasına xidmət edən yüzlərlə
yeni məktəb binasının istifadəyə verilməsi, valideyn
himayəsindən məhrum olmuş uşaqlara diqqət və qayğının
göstərilməsi, müasir avadanlıqla təchiz edilmiş yeni
tibb mərkəzlərinin inşası, gənc istedadların
dəstəklənməsi, tarixi abidələrin bərpası, qədim
mədəniyyət və incəsənətimizin təbliği və nəhayət,
Azərbaycanın əsrlər boyu formalaşmış tolerantlıq
ənənələrinin qorunub saxlanıldığı dünyəvi bir ölkə kimi
dünyaya tanıdılmasıdır.
Humanizm ideallarına arxalanaraq fəaliyyət göstərən
Heydər Əliyev Fondu istər Azərbaycanda, istərsə də
xarici ölkələrdə hər zaman köməyə ehtiyacı olanların
yanındadır. İnsanlara xidmətə yönəlmiş əməli işlərimizin
ən böyük nəticəsi isə onların etimad və hörmətinin
qazanılmasıdır. İllər ötdükcə, qarşımıza yeni ideya və
planlar çıxdıqca məqsədlərimiz xaraktercə dəyişir, amma
əsas amalımız - Azərbaycan xalqına xidmət etmək amalı
dəyişməz olaraq qalır və qalacaqdır.
- Siz öz humanistliyiniz və əməli fəaliyyətinizlə bütün
stereotipləri sındıraraq müasir Azərbaycan qadınının
obrazını yaratdınız. Azərbaycan qadınının cəmiyyətdəki
rolunu necə dəyərləndirərdiniz?
- Qədim və zəngin tariximizin hər bir səhifəsində
Azərbaycan qadınının müdrikliyi və qəhrəmanlığının
parlaq nümunələri var. Xalqımızın maariflənməsində,
iqtisadiyyatımızın qurulmasında, mədəniyyətimizin
yüksəlişində və milli mənəvi dəyərlərimizin qorunub
saxlanılmasında qadınlar daim yüksək peşəkarlıq və
fədakarlıq nümayiş etdirmişlər. Dünyanın bir çox
ölkələrinin qadınlarından əvvəl seçib-seçilmək hüququ
əldə etməsi, mədəniyyətin, incəsənətin, elmin müxtəlif
sahələrində ilklərə imza atması Azərbaycan qadınının
işgüzarlığının və intellektual potensialının aydın
təzahürüdür.
Müasir dövrdə demokratik cəmiyyətin inkişafının və insan
hüquqlarının qorunmasının əsas prioritetlərindən birini
gender bərabərliyi təşkil edir. Azərbaycanın gender
məsələləri ilə bağlı dövlət siyasəti də qadınların
bərabər imkanlarının gerçəkləşdirilməsinə yönəlmişdir.
Cəmiyyətimizdə qadınlara göstərilən yüksək ehtiram,
ölkəmizdəki sabitlik və demokratik mühit onlara müxtəlif
istiqamətlərdə bilik və bacarıqlarını reallaşdırmaq üçün
bütün lazımi şəraiti təmin edir.
Bu gün Azərbaycanda elə bir sahə yoxdur ki, orada
qadınlar iştirak etməsin. Azərbaycan qadını öz sözünü
deyir və öz mövqeyini sərbəst nümayiş etdirir.
Fərəhləndirici haldır ki, tariximizin hər bir
mərhələsində olduğu kimi, müasir dövrdə də qadınlar
milli-əxlaqi dəyərlərimizin və mədəni irsimizin qorunub
saxlanılmasına, ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi,
elmi-mədəni proseslərin fəal iştirakçısı olaraq vətəndaş
cəmiyyəti quruculuğuna, mədəniyyətlərarası dialoqun
formalaşmasına, Azərbaycanın yüksəlişinin təmin
edilməsinə öz töhfələrini əsirgəmirlər.
- Bu gün Azərbaycan tolerantlığı ilə dünyaya nümunədir.
Heydər Əliyev Fondu tolerantlıq ənənələrinin qorunub
saxlanılmasına hansı töhfələri vermişdir?
- Xalqlar arasında ənənəvi dostluq və qardaşlıq
münasibətlərinin, tolerantlığın hökm sürdüyü Azərbaycan
cəmiyyəti bizim tarixi nailiyyətimizdir və bu amil
ictimai-siyasi həyatımızın aparıcı normasına
çevrilmişdir. Ölkəmizdə yaşayan müxtəlif xalqlara öz
milli mənəvi dəyərlərini, dini etiqadını,
adət-ənənələrini qoruyub saxlamaq, dil və mədəniyyətini
inkişaf etdirmək üçün demokratik şərait təmin
edilmişdir. Azərbaycanın bütün vətəndaşları dilindən,
dinindən, etnik mənsubiyyətindən asılı olmayaraq, əsas
insan hüquq və azadlıqlarına malikdirlər. Qürurverici
faktdır ki, Azərbaycan dünya ölkələri üçün tolerantlıq
örnəyi hesab olunur və bir çox dövlətlər bizim
təcrübəmizdən yararlanmağa çalışırlar.
Heydər Əliyev Fondu hər bir layihəsi ilə müxtəlif
xalqlar arasında humanizm, həmrəylik və dözümlülük kimi
bəşəri dəyərlərin bərqərar olmasına öz töhfəsini verməyə
çalışır. Uğurla həyata keçirilən "Tolerantlığın ünvanı -
Azərbaycan" layihəsi çərçivəsində ölkədəki məscidlərdə,
kilsələrdə, sinaqoqlarda təmir-bərpa işləri aparılır.
Bakıda yəhudi uşaqları üçün təhsil kompleksinin
istifadəyə verilməsi, Fransa regionlarında kilsələrin,
müqəddəs Roma katakombalarının bərpasında iştirakımız,
Həştərxanda Müqəddəs Knyaz Vladimirə abidənin
ucaldılması da məhz ayrı-ayrı xalqların və
konfessiyaların qarşılıqlı hörmət və dostluq
münasibətlərinin genişləndirilməsinə xidmət edir.
- Əhalinin mədəni inkişafının yüksəldilməsi Azərbaycanın
dövlət başçısı cənab İlham Əliyevin daim diqqət
mərkəzindədir. Heydər Əliyev Fondunun bu istiqamətdəki
fəaliyyəti barədə nə deyə bilərsiniz?
- Mədəniyyətimizin istənilən sahəsinə nəzər saldıqda,
biz zəngin mədəni irsin varisi olmağımızın şahidiyik.
Azərbaycan xalqı öz mədəni və tarixi irsinə çox
bağlıdır. Müasir Azərbaycan dövləti ədəbiyyatımız,
musiqimiz, incəsənətimiz, tarixi abidələrimiz, doğma
Azərbaycan dilimiz kimi möhkəm mənəvi əsaslar üzərində
qurulmuşdur.
Qobustan Dövlət Tarixi-Bədii Qoruğu, İçərişəhər, Qız
qalası, Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi YUNESKO-nun Dünya
Mədəni İrs Siyahısına; Azərbaycan muğamı, aşıq sənəti,
xalçaçılıq sənəti, tar ifaçılığı və hazırlanması sənəti,
eləcə də Novruz bayramı YUNESKO-nun Bəşəriyyətin
Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına
daxil edilmişdir. Biz bunu mədəniyyətimizə verilən ən
yüksək qiymət kimi dəyərləndiririk.
Azərbaycanda mədəniyyət sahəsində çox böyük işlər
görülür. Bütün mədəniyyət ocaqları təmir olunur, bərpa
edilir. Yeni muzeylər, teatrlar tikilir, əvvəllər
tikilmiş mədəniyyət infrastrukturu yeniləşir,
müasirləşir.
Mədəni irsimizin qorunması işində Heydər Əliyev Fondu
fəal iştirak edir. Bakıda Beynəlxalq Muğam Mərkəzinin
inşası və dünyada ilk dəfə olaraq Azərbaycanda
Beynəlxalq Muğam Festivalının keçirilməsi Heydər Əliyev
Fondu tərəfindən təşkil olunmuşdur. Qəbələ Beynəlxalq
Musiqi Festivalı, Mstislav Rostropoviç adına Beynəlxalq
Musiqi Festivalı, dünya şöhrətli musiqiçilər Üzeyir
Hacıbəyli, Bülbül, Dmitri Şostakoviç və Şopenin
yubileylərinə həsr olunmuş beynəlxalq festivallar
müxtəlif ölkələri təmsil edən musiqiçilərə ünsiyyət və
əməkdaşlıq üçün əlverişli şərait yaradaraq
mədəniyyətlərarası dialoqun möhkəmləndirilməsinə öz
töhfəsini verir.
Müasir İncəsənət Muzeyinin yaradılması və Azərbaycan
müasir incəsənətinin dünyaya tanıdılması istiqamətində
görülən işləri xüsusi vurğulamaq istərdim. Dünyanın bir
çox ölkələrində təşkil olunmuş "Bakıya uçuş. Müasir
Azərbaycan incəsənəti" sərgisi çərçivəsində müxtəlif
janrlarda yüzdən çox əsər nümayiş etdirilmişdir. Fond
dünya mədəniyyəti nümunələrinin Azərbaycan tamaşaçısına
təqdim edilməsinə xüsusi önəm verir. Bu illər ərzində
Bakıda bir çox tanınmış rəssamların sərgiləri təşkil
edilmişdir. Heydər Əliyev Fondunun artıq ölkə
hüdudlarından kənara çıxmış "Qız qalası" Beynəlxalq
İncəsənət Festivalı ictimaiyyətin böyük marağına səbəb
olur.
Tarixi-mədəni irs müntəzəm qayğı tələb edir. Mən
dəfələrlə bunu söyləmişəm ki, itmiş hər hansı maddi
dəyər əvəzedilməzdir və bu, gələcək nəsillərə qarşı
cinayətdir. Ona görə də həm ölkəmizdə, həm də xaricdə
mədəni irsin qorunması üçün əlimizdən gələni edirik.
Heydər Əliyev Fondu Versal Sarayının parkındakı tarixi
abidələrin, Luvr Muzeyinin, İkinci Dünya müharibəsində
dağılmış Berlin qəsrinin, Vatikan arxivlərində
saxlanılan Azərbaycan orta əsrlər əlyazmalarının,
Kapitolini Muzeyinin Filosoflar zalının bərpa olunmasına
kömək etmişdir.
- Heydər Əliyev Fondu Azərbaycan həqiqətlərini dünya
ictimaiyyətinə çatdırmaqda böyük və uğurlu layihələr
həyata keçirir. Xüsusən də Heydər Əliyev Fondunun
vitse-prezidenti və Rusiya nümayəndəliyinin rəhbəri
Leyla Əliyeva Azərbaycan xalqının faciəsi barədə dünyaya
səslənərək "Xocalıya ədalət!" kampaniyasına başladıqdan
sonra bu gün bir sıra dövlətlər və nüfuzlu beynəlxalq
təşkilatlar artıq Xocalı soyqırımını tanıyır. Bu
kampaniyanın böyük uğurlar əldə etməsinin əsasında hansı
amillər dayanır?
- Azərbaycanın tarixi həqiqətlərinin, o cümlədən
Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin, XX
əsrin ən dəhşətli soyqırımı hadisəsi və beynəlxalq
cinayət kimi təsdiq olunmuş Xocalı faciəsinin, münaqişə
nəticəsində ölkəmizə vurulan zərərin, işğal olunmuş
ərazilərdə törədilən vandalizmin əsl mahiyyətinin dünya
ictimaiyyətinə çatdırılması Heydər Əliyev Fondunun əsas
hədəflərindən biridir.
Torpaqlarımızın 20 faizinin işğalı, ölkədə bir milyondan
çox qaçqın və məcburi köçkünün olması faktlara əsaslanan
acı həqiqətdir. Heydər Əliyev Fondu bu münaqişə,
azərbaycanlılara qarşı həyata keçirilmiş soyqırımı
siyasəti haqqında həqiqətlərin və faktların dünya
parlamentlərinə, beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılması
üçün ardıcıl və davamlı fəaliyyət göstərir. Bu məqsədlə
xarici ölkələrdə tədbirlər keçirilir, sərgilər təşkil
olunur, müxtəlif dillərdə buklet və kitablar nəşr
edilir.
Təəssüf ki, xalqımız tarix boyu bu kimi
ədalətsizliklərlə üzləşmişdir. Erməni millətçilərinin
Azərbaycana qarşı ərazi iddialarını və təcavüz
siyasətini, qanlı cinayətlərini dünya ictimaiyyətinə
çatdırmaq, gələcək nəsillərin milli yaddaşını qorumaq və
soyqırımı qurbanlarının xatirəsini əbədiləşdirmək
məqsədi ilə Heydər Əliyev Fondu tərəfindən Quba
şəhərində Soyqırımı Memorial Kompleksi yaradılmışdır.
Bizim məqsədimiz Azərbaycan həqiqətlərini bütün dünyaya
çatdırmaq və məkrli erməni təbliğatını ifşa etməkdir.
"Xocalıya ədalət!" kampaniyasının bir çox ölkələrdə
uğurla həyata keçməsinin başlıca bir səbəbi vardır. Bu,
tarixi həqiqətlərin dünya ictimaiyyəti tərəfindən qəbul
olunmasıdır.
- 2015-ci ildə Azərbaycanın ev sahibliyi edəcəyi I
Avropa Oyunlarına hazırlıqla bağlı nə deyə bilərsiniz?
- Birinci Avropa Oyunlarının Bakıda keçirilməsi ölkəmiz
üçün, ümumiyyətlə, bütün Avropa Olimpiya hərəkatı üçün
tarixi hadisədir. Azərbaycanın sürətli inkişafı, dünya
birliyində tutduğu mövqe, mövcud ictimai-siyasi sabitlik
beynəlxalq ictimaiyyətdə əminlik yaradıb ki, ölkəmiz bu
mötəbər tədbirə uğurla ev sahibliyi edə bilər. Bu
qərarın qəbul edilməsi respublikamızda çoxsaylı idman
yarışlarının, Avropa və dünya çempionatlarının yüksək
səviyyədə keçirilməsinə, idmançılarımızın beynəlxalq
yarışlarda əldə etdikləri nailiyyətlərə, ümumilikdə,
Azərbaycanda idman sahəsində görülmüş işlərə Beynəlxalq
və Avropa Olimpiya komitələri tərəfindən verilən yüksək
qiymətdir.
Ölkəmizdə bu mötəbər yarışlara hazırlıqla bağlı çoxsaylı
tədbirlər yüksək səviyyədə həyata keçirilir. Avropa
Olimpiya Komitəsinin nümayəndə heyəti Azərbaycana
ardıcıl səfərlər edir və görülən işlərlə tanış olur,
Birinci Avropa Oyunları Əlaqələndirmə Komitəsinin
mütəmadi olaraq iclasları keçirilir və görülən işlər
müzakirə edilir.
Su İdmanı Növləri Sarayının, Bakı Atıcılıq Mərkəzinin,
Bakı Olimpiya Stadionunun və digər obyektlərin inşaat
işlərinin, eyni zamanda, mövcud idman obyektlərinin
əsaslı yenidənqurma işlərinin bugünkü tempi və səviyyəsi
hazırlıq işlərinin vaxtında bitəcəyindən xəbər verir.
Milli Gimnastika Arenası artıq istifadəyə verilmişdir.
Biz idman tarixində hazırlanmış ən yaxşı qəbul və
hazırlıq qurğularından biri olacaq Atletlər kəndinin
yaradılmasına çalışırıq. Təhlükəsizliyin təmin edilməsi,
qonaqların və idmançıların yerləşdirilməsi, kütləvi
informasiya vasitələri nümayəndələrinin fəaliyyəti üçün
lazımi şəraitin yaradılması, yayımın təşkili,
logistikanın qurulması və digər məsələlər Təşkilat
Komitəsinin daim nəzarətindədir.
Azərbaycan I Avropa Oyunlarını Yay Olimpiya Oyunlarının
səviyyəsində keçirmək əzmindədir. Ölkəmiz dəfələrlə bir
çox idman növləri üzrə dünya və Avropa çempionatlarına
ev sahibliyi edib. Həm bizim qonaqlarımız, həm də
mütəxəssislər təşkil olunmuş tədbirlərin yüksək
səviyyədə keçirildiyini daim təsdiqləyiblər. İnanıram
ki, Olimpiya hərəkatı tarixinə ilk və ən yaxşı
oyunlardan biri kimi yazılacaq I Avropa Oyunları
çərçivəsində ölkəmizə gələcək hər bir kəs zəngin tarixi
izlərin yaşadığı Bakının gözəlliyinin və şəhər
sakinlərinin qonaqpərvərliyinin şahidi olacaq.
Ülviyyə ABDULLAYEVA,
"Milli Məclis" jurnalının baş redaktoru |