|
 Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevdən Ermənistan prezidenti Serj
Sarkisyana tutarlı cavab
Aprelin 24-də Praqada dövlət və hökumət başçılarının
iştirakı ilə "Şərq tərəfdaşlığı" proqramının 5 illiyinə
həsr olunan sammit keçirilib.
AzərTAc-a daxil olan məlumata görə, Ermənistan
prezidenti Serj Sarkisyan Zirvə görüşünün plenar
iclasında öz çıxışını bütünlükdə qondarma "erməni
soyqırımı" ilə bağlı mülahizələrə həsr edib. Türkiyənin
sammitdə təmsil olunmamasından sui-istifadə edən
Ermənistan prezidenti bununla da Zirvə görüşünün plenar
iclasının mövzusundan tamamilə kənara çıxaraq qondarma
"soyqırımı" məsələsini qabardıb və Türkiyəni əsas tənqid
hədəfi kimi seçib. Serj Sarkisyan bir tərəfdən Türkiyəni
qondarma "soyqırımı" ilə bağlı konstruktiv mövqe
tutmamaqda, digər tərəfdən isə Ermənistanla sərhədlərini
açmamaqda əsassız olaraq ittiham edib və bu ölkənin
Avropa İttifaqına üzvlüyünün yolverilməz olduğunu deyib.
Ermənistan prezidenti çıxışında hər cəhdlə inandırmağa
çalışıb ki, Avropa ictimaiyyəti qondarma "soyqırımı" ilə
bağlı daha təsirli mövqe tutmalıdır.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham ƏLİYEV
plenar iclasda çıxış edərək demişdir:
- Təşəkkür edirəm, cənab Prezident. İlk növbədə
Prezident Zemana dəvətə və bu əhəmiyyətli tədbiri təşkil
etdiyinə, qonaqpərvərliyə görə təşəkkür etmək istərdim.
Gözəl Praqa şəhərində yenidən olmağımdan və dialoqumuzu
davam etdirməkdən çox məmnunam. Bildirmək istərdim ki,
biz Avropa təsisatları ilə daha yaxından əlaqə
qurmağımız baxımından son 5 ili çox əhəmiyyətli hesab
edirik. Bu 5 il ərzində ölkəmizdə siyasi, iqtisadi və
digər sahələrdə islahatlar həyata keçirmişik. Avropa
İttifaqının üzvü olan dövlətlərlə əlaqələrimiz çox geniş
və konstruktiv olmuşdur. Bu əlaqələrin mahiyyəti,
əlbəttə ki, müsbət istiqamətdə dəyişir.
Biz siyasi islahatlara böyük əhəmiyyət veririk və bu
baxımdan Avropa İttifaqı ilə əməkdaşlığımızı önəmli
hesab edirik. Demokratik inkişaf, insan hüquqlarının
qorunması, qanunun aliliyinin və fundamental
azadlıqların təmin olunması bizim əsas
prioritetlərimizdəndir. Biz ölkəmizi müasirləşdiririk.
Müasir iqtisadi sistem müasir siyasi sistemlə
tamamlanmalıdır. Bu baxımdan Avropa İttifaqının nümunəsi
yaxşı nümunədir. İqtisadi sahədə biz çox işlər görmüşük.
Sizə deyə bilərəm ki, əsasən iqtisadi islahatlar
nəticəsində Azərbaycan iqtisadiyyatı son on ildə
dünyanın ən sürətlə inkişaf edən iqtisadiyyatı olmuş, 3
dəfədən çox artmışdır. Biz yoxsulluğu, işsizliyi aradan
qaldıra bilmişik. Yoxsulluq Azərbaycanda 5 faiz təşkil
edir. Xarici borcumuz ümumi daxili məhsulun cəmi 8
faizini təşkil edir. Davos Dünya İqtisadi Forumuna
əsasən Azərbaycan iqtisadiyyatı rəqabət
qabiliyyətliliyinə görə dünyada 39-cu yerdədir. Avropa
təsisatları ilə əməkdaşlığımız genişdir, siyasi,
iqtisadi, ticarət sahələrini, siyasi islahatlar və
əlbəttə ki, enerji təhlükəsizliyi məsələlərini əhatə
edir. 2011-ci il bu baxımdan əhəmiyyətli olmuşdur. Həmin
vaxt prezident Barrozu və mən Bakıda sıx əməkdaşlıq üçün
imkan yaradan enerji sahəsində strateji tərəfdaşlıq
memorandumu imzaladıq. Bu qısa vaxt ərzində biz böyük
uğurlar əldə edə bildik. Xüsusilə Vilnüs Sammitindən 1
ay sonra Avropanın 45 milyard dollar dəyərində ən böyük
infrastruktur layihəsi hesab olunan XXI əsrin sazişini
imzaladıq. Əsas investisiya Azərbaycan və bizim
tərəfdaşlarımız tərəfindən qoyulacaqdır. Nəhəng qaz
yatağı olan "Şahdəniz"in işlənməsi, Trans-Anadolu və
Trans-Adriatik qaz boru kəmərlərinin tikintisi Avropanın
enerji xəritəsini dəyişdirəcəkdir. Bununla da, qarşıdan
gələn 4-5 il ərzində Avropa üçün yeni qaz mənbəyi
açılacaqdır. Düşünürəm ki, Avropa ilə Azərbaycan
arasında güclü tərəfdaşlıq elə davam etdirilməlidir ki,
biz qarşılıqlı faydalı olan vacib layihələri həyata
keçirə bilək.
Bu gün təəssüf ki, Ermənistan prezidenti burada
fürsətdən istifadə edərək Türkiyəyə yenidən hücum edir.
Bunu etmək asandır, çünki bu masa arxasında Türkiyə
nümayəndələri yoxdur. Ancaq mən buradayam və
Türkiyə-Ermənistan sərhədinin niyə bağlı olduğunu deyə
bilərəm.
Türkiyə ilə Ermənistan sərhədi Azərbaycanın Kəlbəcər
rayonunun 1993-cü ilin aprelində işğalından sonra
bağlanıb. Bundan əvvəl isə bütün azərbaycanlılar Dağlıq
Qarabağdan qovulub, Dağlıq Qarabağ əhalisinin 30 faizi
azərbaycanlılar idi. Kəlbəcərdən əvvəl 1992-ci ildə
ermənilər Şuşanı və Laçını işğal etdilər. Daha sonra
Ağdam, Füzuli, Zəngilan, Qubadlı, Cəbrayıl - Dağlıq
Qarabağın inzibati sərhədlərindən kənarda olan
ümumilikdə, 7 Azərbaycan rayonunu işğal etdilər ki, bu
da Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınan ərazisinin
20 faizini təşkil edir.
Bizim əhali etnik təmizləməyə məruz qalıb və bu işğal
BMT Təhlükəsizlik Şurasının 4 qətnaməsinə, Avropa
Parlamentinin qətnaməsi və Avropa Şurası Parlament
Assambleyasının qətnaməsinə baxmayaraq, bu günədək davam
edir. Ermənistan bu qətnamələrə məhəl qoymur və nə
tarixən, nə də beynəlxalq hüququn normalarına əsasən
onlara aid olmayan ərazinin işğalını davam etdirir. Eyni
zamanda, onlar Azərbaycanı qeyri-konstruktiv yanaşmada
günahlandırmaqda davam edirlər. Bizim torpaqlarımız
işğal altındadır. Helsinki Yekun Aktında ərazi bütövlüyü
və öz müqəddəratını təyinetmə prinsipləri çox aydın əks
olunub. Öz müqəddəratını təyinetmə ölkələrin ərazi
bütövlüyünün pozulması hesabına əldə olunmamalıdır.
Üstəgəl ermənilər artıq öz müqəddəratını təyin ediblər,
onların müstəqil Ermənistan dövləti var. Təsəvvür edin,
əgər ermənilər hər yaşadıqları yerdə öz müqəddəratını
təyin etməyi davam etdirsələr, nə baş verər. Onlar
burada- Çex Respublikasında, Gürcüstanda, Rusiyada,
Amerikada, yaşadıqları istənilən yerdə eyni yanaşma
göstərə bilərlər. Onların öz dövləti var, onlar öz
müqəddəratını təyin edib.
Münaqişənin tez bir zamanda həlli Azərbaycanın
marağındadır. Mən əminəm ki, bu, həmçinin Ermənistan
xalqının marağındadır, Cənubi Qafqazda əməkdaşlıq
baxımından da maraq dairəsindədir.
Türkiyə-Ermənistan əlaqələrinə gəldikdə, Baş nazir
Ərdoğan bir neçə il öncə bəyanatla çıxış edərək
Ermənistanın rəhbərliyinə bütün arxivləri açmağı təklif
etmişdi ki, tarixçilər iki xalq arasındakı
münasibətlərin tarixi məqamlarını nəzərdən keçirsinlər.
Ancaq bu təklif adekvat cavabla qarşılanmadı. Dünən isə
Baş nazir Ərdoğan erməni əsilli insanlara başsağlığı
verdi, ancaq təəssüf ki, buna da Ermənistan tərəfindən
müvafiq reaksiya verilmədi. Baxmayaraq mən bilirəm ki,
Birləşmiş Ştatlar və Avropa İttifaqı Türkiyə Baş
nazirinin mövqeyini yüksək qiymətləndirdilər, ancaq
görünür, bu, Ermənistan hökuməti üçün kifayət deyil. Bu,
aydın göstərir ki, regionda sülh istəməyən kimdir. Biz
sülh istəyirik, biz ərazilərimizin geri qaytarılmasını
istəyirik. Ermənistan Azərbaycanın işğal olunmuş
ərazilərindən öz qoşunlarını çıxarmağa başlamalıdır.
Bunu etmək çox asandır. Yalnız Ermənistan tərəfindən
siyasi iradə olmalıdır.
Nəhayət, sonuncu məsələ, Azərbaycan xalqı bir sual
verir: Niyə Ermənistana sanksiyalar qoyulmur? Niyə
Avropa Şurasındakı Ermənistan nümayəndə heyəti səsvermə
və söz hüququndan məhrum edilmir? Onlar digər bir
ölkənin ərazilərini işğal ediblər, beynəlxalq hüquq
normalarını pozurlar, BMT Təhlükəsizlik Şurasının 4
qətnaməsini kobud şəkildə pozurlar və heç bir sanksiya
tətbiq edilmir, heç bir cəza verilmir. Qanunsuz,
kriminal Dağlıq Qarabağ rejiminin qondarma nümayəndələri
Avropa paytaxtlarına vizalar alırlar. Bu dözülməzdir
və buna son qoyulmalıdır.
AzərTAc |
