|
Son illər ölkəmizdə hər təqvim ilinin Prezident
sərəncamına əsasən cəmiyyətin həyatında mühüm rol
oynayan bir fəaliyyət sahəsi ilə adlandırılması artıq
yaxşı bir ənənə halını alıb. Təbii ki, bu, cəmiyyətin
diqqətini həmin sahənin inkişafı zərurətinə cəlb etməklə
yanaşı, bu sahədə inkişafyönümlü addımların atılmasını,
layihələrin gerçəkləşdirilməsini də nəzərdə tutur və il
ərzində həyata keçirilən məqsədyönlü tədbirlər
nəticəsində o sahənin üstün inkişafı təmin olunur. Bu
baxımdan 2013-cü il yaddaşlarda "İKT ili" kimi
qalacaqdır. Məlum olduğu kimi, Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 2013-cü
il 16 yanvar tarixli 2664 nömrəli sərəncamı ilə cari il
ölkəmizdə "İnformasiya və kommunikasiya texnologiyaları
ili" elan olunmuşdur. Məqsəd cəmiyyət həyatında əvəzsiz
rola malik, müasir dövrün və biliklər iqtisadiyyatına
keçidin əsas atributuna çevrilmiş İKT-nin ölkəmizdə daha
da inkişafını, qabaqcıl texnologiyaların vətəndaşların
gündəlik həyatının müxtəlif sahələrinə tətbiqini təmin
etmək idi. İndi, il sona çatarkən aydın görmək olar ki,
qarşıya qoyulan məqsəd əldə olunmuşdur.
Son illər İKT-nin təhsil sistemində tətbiqi də geniş
vüsət almışdır. Müəllimlərimiz müasir dövrün bu ən
mükəmməl texnologiyalarının tədrisdə tətbiqi
istiqamətində yaradıcı axtarışlar aparmaqda və ortaya
maraqlı iş, fəaliyyət nümunələri qoymaqdadırlar. "İKT
ili"nin faydasını öz fəaliyyətində hiss edən və onun
töhfələrindən geniş bəhrələnən müəllimlərdən biri də
Bakı şəhərindəki 264 nömrəli məktəb-liseyin fizika
müəllimi Aliyə Səlimovadır.
Başa çatmaqda olan "İKT ili" Aliyə müəllimin həyatında
bir çox yeni hadisələr və uğurlarla əlamətdar olmuşdur.
O, artıq dalbadal üçüncü ildir ki, "Elektron təhsil"
müsabiqəsində iştirak edir. İlk dəfə "Sabit cərəyan
qanunları" (Mimio proqramında) mövzusu ilə 2011-ci ildə
həmin müsabiqəyə qatılmış müəllim həm həmin il, həm də
"Ağırlıq qüvvəsi" mövzusu ilə ("Power Point"
proqramında) iştirak etdiyi 2012-ci ildə fərqlənmiş,
2013-cü ildə isə qaliblər sırasına düşərək II yerə layiq
görülmüşdür.
Aliyə müəllim ötən il İnternetdə açdığı
"aliyesəlimova.ucoz.ru" saytını bu il daha da
təkmilləşdirmiş, onu yeni-yeni materiallarla, fizikaya
və onun tədrisinə dair maraqlı məlumatlar və elmi
yeniliklərlə, elektron dərs nümunələri ilə
zənginləşdirmişdir. Saytın "videoçarxlar" və "flash"
fizika rubrikaları xüsusilə diqqətçəkəndir.
Burada fizika hadisələri və qanunları maraqlı animasiya
formasında təqdim olunur. Təcrübəli müəllim bu
məlumatlardan dərslərində geniş istifadə edir, onlardan
hazırladığı təqdimatlarla tez-tez "açıq dərs"lər verir
və bu dərslər həmkarları tərəfindən maraqla qarşılanır.
Bu yaxınlarda Aliyə Səlimovanın İKT-dən istifadə ilə
keçdiyi maraqlı bir "açıq dərs"də biz də iştirak etdik.
Müasir təlimin tələblərinə uyğun qurulmuş, kiçik
qruplarla iş forması seçilmiş dərsdə sinif qruplara
bölünərək hər qrupa fizika terminlərinə uyğun ad
verilmişdi. Müəllim motivasiya yaratmaq üçün öncə
elektron lövhədə müxtəlif cism şəkilləri nümayiş etdirdi
və şagirdlərlə "cisim", "maddə", "kəmiyyətlər", "ölçü",
"kainat", "fiziki sahə" və sair kimi anlayışlara
aydınlıq gətirildi. Aparılan qısa araşdırma, müqayisə və
sual-cavabdan maddənin atomlardan əmələ gəldiyi qənaəti
hasil olundu. Sonra tədqiqat sualı qoyuldu: "Maddəni
təşkil edən nədir?". Müəllim ekranda nümayiş etdirdiyi
müvafiq materiallarla maddənin ən kiçik hissəcikləri
olan atomlarla bağlı irəli sürülən fərziyyələr və onun
kəşfi, bu sahədə xidmətləri olmuş alimlər haqqında qısa
məlumat verdi. Atomun tərkibi də müvafiq şəkildə
araşdırıldı və şagirdlər onun elektron, proton və
neytronlardan ibarət olduğunu öyrəndilər. Sonra atomun
modeli (nüvənin ətrafında hərəkət edən elektronlarla)
ilə günəş sistemi arasında müqayisə və paralellər (forma
və ölçülər müqayisə olunmaqla) aparıldı. Bütün bunlar
müəllimin hazırladığı slaydlarla təqdim olundu.
Sonra atom nüvəsini təşkil edən proton və neytronlar
haqqında məlumat verildi, atomda elektronların ayrılması
və ona elektronların əlavə olunması müvafiq slaydlarla
və müəllimin şərhinin müşayiəti ilə şagirdlərə izah
edildi.
Müəllim bu prosesləri çoxlu misallar gətirməklə
şagirdlərə çatdırdı və onları müvafiq tətbiqi
tapşırıqlar üzərində işlətdi. Öyrənilənlərin
yoxlanılması mərhələsi də maraqlı, şagirdlərin fəallığı
ilə keçdi.
Sonra müvafiq qaydada, yəni müəyyən bilik və bacarıqlar
üzrə qrupların və qrup daxilində şagirdlərin
fəaliyyətləri qiymətləndirildi və evə tapşırıq verildi.
Dərs şagirdlərlə yanaşı, onu dinləyən müəllimlərin və
valideynlərin də çox xoşuna gəldi və dərsin təhlili
zamanı onlar Aliyə müəllimin İKT-dən bacarıqla istifadə
etdiyini xüsusi vurğuladılar.
Yusif ƏLİYEV,
"Azərbaycan müəllimi" |
