Böyük Britaniyanın Mançester Universitetinin 90
yaşlı məzunu |
Böyük
Britaniyadan olan Xelen Xezerinqton 90 yaşında
ali təhsil diplomu alıb. "Uçitelskaya qazeta"nın
yazdığına əsasən, ahıl qadın Mançester
Universitetində diplomun təntənəli təqdimolunma
mərasimində iştirak edib. "İndependent" qəzeti
xəbər verib ki, Xelen 70 il əvvəl ölkənin ən
nüfuzlu ali məktəblərindən olan Mançester
Universitetinə ticarət ixtisası üzrə bakalavr
təhsilinə qəbul olunub. Lakin gənc qız o zaman
diplom ala bilməyib. Buna səbəb İkinci Dünya
müharibəsi illərində ordunun ehtiyacları üçün
yaradılmış aviasiya zavodunda işləməsi olub.
Yaşlı qadın xatırlayıb ki, müharibə dövründə elə
vaxtlar olub ki, universitet mühazirələrində
təkbaşına iştirak edib. Çünki onun bütün kurs
yoldaşları ön cəbhə üçün çalışıblar.
Müharibədən sonra isə o, artıq diplom barədə
düşünməyib. Tezliklə ərzaq mağazasında işə
düzələn Xelen ailə həyatı qurub. O,
universitetdə nəvəsi Reyçel ilə birlikdə oxuyub.
Diplomu almağa də Xelen sevimli nəvəsi ilə gəlib.
"Mən öz nənəmlə fəxr edirəm, bu gün onunla
birlikdə mərasimdə iştirak etməyimdən çox
xoşbəxtəm. Yəqin ki, heç də hamı onun kimi
addım atmazdı". Xatırladaq ki, bundan əvvəl
amerikalı Odri Krebtri 80 illik fasilədən sonra
99 yaşında ali təhsil diplomu alıb.
|
|
Alimlər şagirdlərin təhsil uğurlarının
irsiyyətdən asılı olduğunu sübut ediblər
|
Alimlərin məlumatına görə, şagirdlərin oxu, yazı
və hesablama qabiliyyətləri daha çox irsiyyətdən
asılıdır. London Kral Kolleci alimlərinin "PLoS
One" jurnalında dərc edilmiş məqaləsi
standartlaşdırılmış məktəb təhsili kontekstində
şagirdlərin təhsil uğurları arasında fərqlərin
səbəbini izah edir. "Biz qarşımıza belə bir sual
qoyduq ki, nəyə görə şagirdlər orta təhsil
haqqında attestat imtahanlarında müxtəlif
qiymətlər alırlar. İnsanlar ilk növbədə hesab
edirlər ki, buna görə məktəb cavabdehdir. Amma
əgər bütün məsuliyyət məktəbin üzərinə düşsəydi,
onda bütün şagirdlər eyni səviyyədə oxuyardı" -
deyə kollecin müəllimlərindən Robert Plomin
bildirib. R.Plomin və onun həmkarları 16 yaşlı,
ingilis dili, riyaziyyat və təbiət elmləri kimi
icbari fənlərdən imtahan vermiş 5500 əkiz
şagirdin imtahan vərəqlərini təhlil ediblər.
Onların həyat və təhsil şəraitləri də oxşar olub.
Alimlər yeniyetmələrin təhsilindəki fərqlərin 55
faizinin irsiyyətlə, 36 faizinin ətraf mühit, ev
şəraiti və məktəblə bağlı olduğunu bildiriblər.
Bundan əlavə, tədqiqatçılar cinslər arasında
daha böyük olmayan fərqi aşkar ediblər. Oğlan
uşaqlarının təhsil uğurları daha çox irsiyyətlə
bağlı olduğu halda qızlarda bu, daha çox ətraf
mühitin təsiri ilə əlaqədardır. Alimlər hesab
edir ki, təhsildə uğurlar minlərlə gendən asılı
ola bilər. Alimlər qeyd edirlər ki, irsiyyət
məktəblinin uğurlarını tam müəyyən etmir. Lakin
məktəbin hər kəsə eyni təhsil verməsi səbəbindən
genetik fərqlər ön plana çıxır.
Alimlər bildirib ki, onların nəticələri bir daha
təhsilə fərdi yanaşmanın zəruriliyini göstərir.
Alimlər 7-9-12 yaşda əkiz uşaqlar arasında
apardıqları araşdırmalar nəticəsində müəyyən
ediblər ki, oxu, yazı və hesablama qabiliyyəti
daha artıq dərəcədə, yəni 68 faiz irsiyyətdən
asılıdır. |
|
Moskva məktəblərində İnternet dərsi tədris
olunacaq |
Uşaqlara xüsusi kurs çərçivəsində sosial
şəbəkələrdə həddən artıq şəxsi informasiyaların
yerləşdirilməsinin yolverilməzliyi izah
olunacaq. "Uçitelskaya qazeta"nın yazdığına
görə, artıq beşinci sinifdən başlayaraq paytaxt
məktəbliləri internetşünaslıq dərslərinə cəlb
olunacaqlar. Xüsusi kurs inkişafetdirici
oyunlara, təhlükəsizlik və mobil rabitə
texnologiyalarının öyrənilməsinə, internet-sosiallaşma
kimi faydalı saytlara həsr edilmiş 5 hissəyə
bölünəcək. Texniki təchizat və tədrisin yeni
kompüter texnologiyaları ilə təşkili "Yeni
məktəb texnologiyaları" proqramı çərçivəsində
reallaşdırılacaq. Moskva şəhər İnformasiya
texnologiyaları Departamentinin rəhbəri Artyom
Yermolayevin sözlərinə görə, proqramın həyata
keçirilməsi üçün 20 məktəb seçilib. Artıq
sentyabr ayından proqramın icrasına başlanılacaq.
2014-cü ildə isə layihəyə daha 200 məktəb
qoşulacaq. Qeyd edək ki, 2013-cü ildən start
götürmüş "Yeni məktəb texnologiyaları" təhsil
prosesinin təşkilində texnoloji yanaşmaları
inkişaf etdirən müəssisələrin
stimullaşdırılmasına yönəlib. Kursun
hazırlanmasında Google, Cisco Systems, "Meqafon",
Microsoft kimi şirkətlər iştirak edib.
|
|
Rusiya təhsil sisteminin radikal dəyişikliklərə
ehtiyacı var |
Ümumrusiya İctimai Rəyin Öyrənilməsi Mərkəzi
bütün ölkə ərazisində 800-ə yaxın valideyn
arasında sorğu aparıb. Sorğunun mövzusu ölkənin
təhsil sistemində islahatların aparılması
zəruriliyi, Təhsil və Elm Nazirliyinin
hədəflərinin necə qiymətləndirilməsi, ali
məktəblərin birləşməsi məsələsinə münasibət,
beynəlxalq nümunəli diplomlar alan məzunlanın
üstünlükləri ilə bağlı olub.
Sorğunun iştirakçılarının əksəriyyəti əmindirlər
ki, Rusiya təhsil sistemi dəyişikliklərə
ehtiyac duyur: respondentlərin 41 faizi onu bu
sistemi transformasiya etməyi təklif edir, 47
faiz isə radikal dəyişikliklərdə təkid edirlər.
Rəyi soruşulanların 8 faizi islahatları lazımsız
hesab edir. Respondentlərin yarıdan çoxu Təhsil
və Elm Nazirliyi tərəfindən seçilmiş inkişafın
vektorunu dəstəkləyirlər: rusiyalıların 56 faizi
güman edirlər ki, nazirlik tərəfindən seçilmiş
prioritetlər və hədəflər bütövlükdə təhsil üçün
əlverişlidir. Respondentlərin 37 faizi
nazirliyin seçdiyi inkişaf kursuna skeptik
yanaşır. Respondentlərin 53 faizini ali
məktəblərin birləşməsi və onların əvəzinə
nəhənğ təhsil ocaqlarının yaradılması ideyası
narahat edir. 43 faiz isə bu prosesə laqeyd
yanaşır. 45 faiz birləşmə ideyasını bəyənir, 36
faizin dəyişikliklərə münasibəti mənfidir.
Sorğuda iştirak edənlərin 19 faizinin bu
məsələdə mövqeyi bəlli deyil. Ölkə vətəndaşları
Rusiya diplomlarının xaricdə tanınmasında bir
çox üstünlüklər görürlər. Belə ki, rəyi
soruşulanların 35 faizi hesab edirlər ki, bu,
məzunların Qərb şirkətlərində müvəffəqiyyətli
işə düzəlməsi perspektivini təmin edəcək. 30
faiz isə öz növbəsində, bunu gənc
mütəxəssislərin xaricdə təcrübə keçmələri üçün
imkan kimi qiymətləndirirlər. Başqa
respondentlərə (15%) görə beynəlxalq nümunəli
diplomların sahibləri xarici dilləri
peşəkarlıqla öyrənə, 13 faizə görə isə onlar
Rusiyada və xaricdə işgüzar əlaqələri qaydaya
sala biləcəklər.
Oruc MUSTAFAYEV,
"Azərbaycan müəllimi"
Xarici mətbuat
materialları əsasında |
|