Müasir
dövrdə qloballaşma prosesinin və inteqrasiya
meyillərinin getdikcə sürətləndiyi ictimai-siyasi,
sosial-mədəni sahələrdə baş verən mühüm keyfiyyət
dəyişiklikləri ingilis dilinin daha kommunikativ
yollarla tədrisini ön plana cəkir. İngilis dili daha
qlobal əhəmiyyət kəsb etdikcə ölkəmizdə ona olan maraq
və öyrənmə həvəsi də günü-gündən artır. Bu dili
şagirdlərə sevdirmək, yüksək səviyyədə tədrisinə nail
olmaq, onların dil bacarıqlarını hərtərəfli inkişaf
etdirərək ölkəmizin və xalqımızın milli mənəvi
dəyərlərini beynəlxalq arenada layiqincə təmsil edə
biləcək bir vətəndaş kimi yetişdirmək missiyasi isə biz
müəllimlərin üzərinə düşür.
Dərsə verilmiş vaxtın hər dəqiqəsindən və məktəbimizin
tədris şəraitindən səmərəli istifadə edərək çalışıram
ki, şagirdlərim maksimum səviyyədə ingilis dili
bacarıqlarına yiyələnsinlər. Çünki sabaha daha ümidli və
nikbin baxaraq inanıram ki, bu dil onların dünya
mədəniyyəti xəzinəsinə yol taparaq yeni mədəniyyətlərlə
tanışlıq, müxtəlif xalqlarla ünsiyyət, qazandığı
nailiyyətləri başqalarına çatdırmaq, onlarla həmin dildə
fikir və təcrübə mübadiləsi aparmaq bacarığına
yiyələnmək üçün vasitə olmaqla yanaşı, şagirdin yüksək
səviyyəli layiqli vətəndaş, yaradıcı və tənqidi düşünən
şəxsiyyət kimi yetişməsində mühüm rol oynayacaq.
İngilis dilinin tədrisində qənaətbəxş nəticəyə nail
olmaq üçün şagirdlərə sərbəst atmosferin, etibarlı və
dəstəkləyici mühitin yaradılmasını vacib hesab edirəm.
Bu halda şagirdlər öyrəndikləri sözləri nəinki sinifdə,
hətta sinifdən kənarda da müstəqil və şüurlu şəkildə
işlədərək uğurlu ünsiyyətqurma bacarığına nail
olacaqlar. Şagirdə verilən dil bacarıqlarını yalnız
dərsliklər və sinif otaqları ilə məhdudlaşdırmamaq və
dil bacarıqlarının inkişafına təkan verən ünsiyyətqurma
meylini artırmaq məqsədilə onların beynəlxalq
layihələrdə iştirakına geniş səy göstərirəm.
Ümumiyyətlə, mən beynəlxalq layihələrdə iştirakı ingilis
dilinin tədrisinin bir hissəsi hesab edirəm. Düşünürəm
ki, layihənin məqsədinə uyğun olaraq şagirdin
tərbiyəsinə daha asanlıqla təsir edərək onun geniş
dünyagörüşlü, hərtərəfli bir şəxsiyyət kimi
formalaşmasında daha qənaətbəxş nəticələr əldə etməklə
bu layihələr şagirdin dünyəvi biliklərlə silahlanması,
maariflənməsi, əmək, ekoloji, iqtisadi tərbiyəsi və
həyata hazırlanmasında bir yardımçımız olur. Qazanılmış
uğurlar isə bizi hər il daha yeni-yeni layihələrə,
ideyalara, daha geniş əməkdaşlığa və daha sıx ünsiyyətə
həvəsləndirir.
Müasir dünyamızın aktual problemləri sayılan ətraf
mühitin çirklənməsi, təbiətin mühafizəsi, qlobal iqlim
dəyişikliyi kimi problemlərin çözülməsində
böyükdən-kiçiyə bütün bəşəriyyətin bir olmasını və bunun
üçün də şagirdlərin belə biliklərlə
təlimatlandırılmasında məhz məktəbin rolunu daha vacib
sayaraq son illərdə ekoloji layihələrə daha çox üstünlük
vermişik.
32 ölkə məktəblisinin ekoloji tərbiyəsində xüsusi rol
oynamış beynəlxalq "Orqanik bağ" layihəsi ilə bizim 55
ölkənin iştirak etdiyi ümummilli lider Heydər Əliyevin
90 illiyinə həsr edilmiş Ətraf Mühitin Mühafizəsi VII
Beynəlxalq Layihə Olimpiadasının ("İNEPO-Euroasia")
final mərhələsində iştirakımız da şagirdlərimiz üçün
daha bir böyük təcrübə idi. Tədbirin
təşkilatçılarından "Ətraf Mühitin Mühafizəsi Fəaliyyəti
üzrə Beynəlxalq Dialoq" İDEA-nın rəhbəri, Heydər Əliyev
Fondunun vitse-prezidenti Leyla xanım Əliyevanın,
hökumət nümayəndələri və nazirlərin tədbirə qatılması
tədbirin böyük önəm daşıdığını sübut edirdi.
2012-ci ildən bəri iştirak etdiyimiz "350.org"
layihəsinin məhz iqlim dəyişiklikləri üzərində qurulması
isə təsadüfi deyil. Son illərdə dünyada baş verən iqlim
dəyişiklikləri bu layihənin meydana gəlməsini zərurətə
çevirdi. İqlim dəyişiklikləri yer kürəsində həyat
şəraitini ağırlaşdıran, insan sağlamlığını ciddi şəkildə
təhlükə altına alan və insan ömrünün qısalmasını
tezləşdirən əsas amillərdən biridir. Son zamanlar baş
verən sel, daşqınlar, qlobal istiləşmə və ya soyuqlaşma,
torpaq sürüşmələrinə təkan verən meşələrin qırılması
faktı və ya meşə yanğınları, ətraf mühitin çirklənməsi
sayəsində atmosferdə olan karbon qazının normal
emissiyasinin 350-dən 382-yə qalxması və zəncirvari
şəkildə temperaturun qalxması nəticəsində qütb
buzlarının əriməsi, suyun turşuluğunun artması ilə
müşahidə olunan dəniz səviyyəsinin qalxması, adaların
yoxa çıxması, yer kürəsinin müxtəlif hissələrində baş
verən səhralaşma və daşqınlar kimi ciddi iqlim
dəyişiklikləri alimləri düşündürən əsas məsələlərdən
birinə çevrilib. Bəşəriyyəti iqlim dəyişikliklərinə
qarşı mübarizəyə səsləmək və karbon qazının
emissiyasının yenidən normal vəziyyətinə gətirilməsi
sahəsində konkret nailiyyətlər əldə etmək "350.org"
layihəsinin əsas prinsipidir. Layihənin ideyası qlobal
istiləşmə haqqında ilk və təbiət haqqında yüzlərlə
kitabın müəllifi, amerikalı iqlimşünas Bill Makkibenə
məxsusdur.
Ötən il layihə çərçivəsində keçirilən İqlim
Dəyişiklikləri gününü biz İsmayıllı şəhər 1 nömrəli orta
məktəbin şagirdləri ilə rayon səviyyəsində qeyd etdik.
5-11-ci sinif şagirdləri və təbiət fənlərini tədris edən
müəllimlərin iştirakı ilə məktəbin həyətində təşkil
etdiyimiz tədbirdə şagirdlərə son illərdə ölkəmizdə baş
vermiş iqlim dəyişiklikləri, onların səbəbləri və
törətdiyi fəsadlar, məqsədyönlü olaraq təşkil edilmiş
"350.org" aksiyasının məramı və gedişi haqqında məlumat
verildi. Təbiəti qorumağın sirlərini və bunun nə
dərəcədə vacib olduğunu şagirdlərə daha dolğun şəkildə
çatdırmaq üçün tədbirə bu işlə bilavasitə əlaqəsi olan
təşkilatlar 11 saylı Ərazi Ekologiya və Təbii Sərvətlər
Şöbəsinin və Təhsil Şöbəsinin Ekoloji Tərbiyə və
Təcrübəçilik Mərkəzinin əməkdaşları, eləcə də media
nümayəndələri də dəvət olunmuşdu. Ekoloji maarifləndirmə
aksiyası rayon mərkəzində və Ekoloji Tərbiyə və
Təcrübəçilik Mərkəzində də davam etdirildi, mərkəzin
kollektivi ilə birlikdə ağaclar əkildi. Azərbaycanda
müxtəlif səbəblərdən baş verən torpaq sürüşmələri ilə
təzahür edən iqlim dəyişikliklərini dünya
ictimaiyyətinin diqqətinə çatdırmaq üçün şagirdlər
layihənin moderatorları amerikalı Bill Makkiben, Mey
Boiv və ukraynalı Yuliya Makliyuk tərəfindən
yönləndirilən və 67 ölkənin nümayəndələrinin eyni
zamanda onlayn iştirak etdiyi videokonfransa qoşuldular.
Həm konfrans zamanı, həm də layihənin elektron
səhifəsində şagirdlər Azərbaycanda baş verən torpaq
sürüşmələrini fotoşəkillər vasitəsilə nümayiş etdirərək
ingilis dilində onların şərhini verdilər, İnternet
vasitəsilə iştirak edən ölkələrin nümayəndələri ilə
fikirlərini bölüşdülər və yaranmış ekoloji problemlərdən
çıxmaq üçün cəmiyyəti birliyə çağırdılar. Bizim bu
layihədə iştirakımız "350.org" layihəsinin davamı olan
"Global Power Shift" (GPS) layihəsinin birinci
mərhələsinə - 2013-cü il 24-30 iyun tarixində
İstanbulda keçirilən GPS Phase-1 sammitinə iştirakçı
kimi seçilməyimizə əsas oldu. Sammit üçün məkan
Türkiyənin aparıcı təhsil ocaqlarından olan İstanbul
Texniki Universitetinin (İTU) kampusu seçilmişdi.
"Global Power Shift" sammiti dünyanın 138 ölkəsindən
seçilmiş 500 iştirakçı, 29 ölkədən olan 60 fasilitator
və 40 könüllü mütəxəssis - bir sözlə, təqribən 600
iqlimşünas və ekoloqun planetimizi iqlim böhranlarından
xilas etmək, iqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizə və
insan həyatını təhlükədən qorumaq məqsədilə yeni
bacarıqlar, müxtəlif təcrübələr və gələcək planların
həyata keçirilməsi üçün yeni strategiyaların
öyrənilməsi və mübadiləsi məqsədilə bir araya gəldikləri
çox böyük və möhtəşəm bir toplantı idi. Hər gün
keçirilən səhər və axşam plenar sessiyalarında
məruzəçilərin - iqlimşünas alimlərin, beynəlxalq
ekspertlərin, ekoloqların və iqlim böhranlarına məruz
qalmış ölkələrin nümayəndələrinin təqdimatları ilə
tanışlıq, əlbəttə ki, bizim bu sahədə daha çox bilgi
əldə etməyimizə xidmət edirdi.
"350.org" hərəkatının çağırışıyla qlobal iqlim
dəyişikliklərinə diqqət çəkmək üçün iyunun 29-da
iştirakçılar müxtəlif dillərdə səsləndirdikləri "Başqa
bir dünya mümkün", "Diren Gezegen" kimi şüarlar altında
Kadıköyə yürüş etdi. Sammit iştirakçılarına Türkiyədə
fəaliyyət göstərən əhəmiyyətli ekoloji qurumlardan
"Greenpeace Akdeniz", "TEMA", "Küresel Eylem Grupu"
daxil olmaqla 45 dövlət müəssisəsi dəstək verdi.
Təqribən 2 min insanın iştirak etdiyi və türk xalqının
bugünkü tələbləri ilə həmrəy olan bu yürüş Türkiyədə
böyük əks-səda doğurdu və Türkiyənin, eləcə də dünyanın
bir çox ölkəsinin mediası tərəfindən çox geniş
səviyyədə işıqlandırıldı.
GPS sammitinin bir-birini tamamlayan ikinci mərhələsi
iqlim dəyişikliklərinə qarşı mübarizə tədbirlərini
nəzərdə tutan aksiyaların yerlərdə təşkil edilməsindən
ibarətdir. 7 günlük sammit boyunca keçirilən düşərgə və
panel sessiyaları, kampaniyaların təşkili kursları
iştirakçıları ikinci mərhələni öz ölkələrində daha
effektiv və məhsuldar şəkildə təşkil etmək üçün
hazırlayırdı. Qaydaya görə hər bir iştirakçıya yalnız
bir kursu bitirmək hüququ verilirdi və mən
kampaniyaların rəqəmsal təşkili (Digital Campaining)
kursunu bitirdim. İnanıram ki, kurs müddətində əldə
etdiyimiz bilikləri səfərbər edərək sərhəd və məkan
bilməyən, eyni zamanda çoxlu sayda insanın cəlb edilməsi
mümkün olan, son dərəcə ucuz və sürətli, amma çox
yaradıcı bir kampaniyalaşdırma vasitəsi olan rəqəmsal və
onlayn təşkilatçılıq vasitəsilə planetimizin qorunması
yolunda GPS layihəsinin 2-ci mərhələsini öz ölkəmizdə
daha maraqlı və faydalı şəkildə təşkil edəcəyik.
Ümumiyyətlə, bu layihənin 2-ci mərhələsinin 2013-2014-cü
illərdə dünyanın bütün ölkələrində keçirilməsi nəzərdə
tutulur. Biz də Azərbaycanda bu aksiyaların təşkil
edilməsi üçün müəyyən fəaliyyət planı hazırlamışıq.
Ölkəmizdə mövcud olan iqlim böhranları və onların həlli
yollarını aradan qaldırmaq üçün "Global Power Shift
Phase 2 - Azerbaijan" facebook səhifəsi fəaliyyət
göstərir. Ölkəmizi həqiqətən "yaşıl cənnət" görmək
istəyən bütün könüllüləri sıralarımızda görməkdən
məmnun olarıq.
Ruhiyyə MAHMUDOVA,
İsmayıllı şəhər İsrayıl Həsənov adına
1 nömrəli tam orta məktəbin ingilis dili müəllimi |