|
Azərbaycan Respublikası təhsil nazirinin
17 iyul 2013-cü il tarixli 739 nömrəli
əmri ilə təsdiq edilmişdir
1.
Xüsusi istedada malik uşaqların vaxtından əvvəl I sinfə
qəbulu Qaydaları (bundan sonra - Qaydalar) "Təhsil
haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun 19.12-ci
maddəsinə əsasən hazırlanmışdır və məktəb yaşına
çatmayan xüsusi istedadlı uşaqların vaxtından əvvəl I
sinfə qəbulu ilə bağlı məsələləri tənzimləyir.
2.
Aşağıdakı zehni keyfiyyətlər məktəb yaşına çatmayan əqli
və fiziki cəhətdən normal inkişaf etmiş uşaqların xüsusi
istedadını şərtləndirən amillər hesab olunur:
2.1. Mühakimə, müqayisə, ümumiləşdirmə bacarıqlarının
nümayiş etdirilməsi.
2.2. Nitqin aydınlığı və rabitəliliyi, fikrin sərbəst və
düzgün ifadə edilməsi. Təqdim olunmuş mövzuda sadə
şifahi mətnin qurulması. Yaşa görə söz ehtiyatının
zənginliyi.
2.3. Dinlənilən mətndən müvafiq nəticə çıxarılması,
mətndə ifadə olunan fikrə münasibət bildirilməsi.
2.4. Müxtəlif yolla sadə hesablama vərdişlərinin nümayiş
etdirilməsi.
2.5. Müşahidə etdiyi hadisələrə münasibət bildirilməsi.
2.6. Müxtəlif sahələr üzrə yaşa uyğun məlumatlılıq
səviyyəsini ehtiva edən bilik və bacarıqların nümayiş
etdirilməsi.
3.
Vaxtından əvvəl I sinfə qəbul hər il 16 sentyabr-31
dekabr müddətində 6 yaşı tamam olan xüsusi istedadlı
uşaqlara şamil edilir.
4.
Uşaqların vaxtından əvvəl I sinfə qəbulu məsələsinə
bilavasitə onların valideynlərinin və ya digər qanuni
nümayəndələrinin müraciəti əsasında baxılır.
5.
Ümumtəhsil müəssisəsinin məktəbəhazırlıq qrupunda məşğul
olmuş xüsusi istedadlı uşaqlar ümumtəhsil müəssisəsinin
rəhbərinin təqdimatı əsasında həmin müəssisənin I
sinfinə müsahibəsiz qəbul olunurlar.
6.
Uşaqların vaxtından əvvəl I sinfə qəbulu ilə bağlı
müsahibə rayon (şəhər) təhsil şöbəsinin (idarəsinin)
nəzdində yaradılan və 5 nəfərdən az olmayaraq yüksək
ixtisaslı və təcrübəli mütəxəssislərdən ibarət (ibtidai
sinif müəllimi, həkim, psixoloq, metodist və s.)
komissiya (komissiyalar) tərəfindən uşağın tədris
alacağı dildə aparılır. Komissiyaya rayon (şəhər) təhsil
şöbəsinin (idarəsinin) müdiri rəhbərlik edir.
7.
Komissiya bu Qaydaların 2-ci bəndində qeyd olunmuş
xüsusi istedad amilini şərtləndirən keyfiyyətlərin
aşkara çıxarılmasını təmin edən qiymətləndirmə
vəsaitlərindən istifadə edir.
8.
Uşaqların vaxtından əvvəl I sinfə qəbulu barədə
valideynlərin (digər qanuni nümayəndələrin) ərizələri,
habelə ümumtəhsil müəssisələrinin təqdimatları hər il
iyul ayının 20-dən başlayaraq avqustun 20-dək təhsil
şöbəsində (idarəsində) qeydiyyata alınır. Uşaqların
seçimi rayon (şəhər) təhsil şöbələrinin (idarələrinin)
müəyyən etdiyi günlərdə sentyabrın 10-dək həyata
keçirilir. Valieynlərin arzusu ilə müsahibə zamanı
videoçəkiliş aparıla bilər.
9.
Hər bir uşaqla müsahibə bir qayda olaraq 15-20 dəqiqə
aparılır. Müsahibə zamanı uşağa zehni keyfiyyətlərinin
aşkara çıxarılması üçün nəzərdə tutulmuş 4 sual verilir.
Hər bir suala cavab 5 ballıq şkala ilə qiymətləndirilir.
Ən azı 15 bal toplamış uşaq zəruri zehni keyfiyyətlərə
malik hesab olunur.
10.
Komissiya müəyyən edilmiş zehni keyfiyyətlərlə yanaşı,
uşağın psixoloji dayanıqlılığını, fiziki durumunu və
səhhətinin vəziyyətini də qiymətləndirib yekun rəy
hazırlayır. Komissiyanın rəyi müsahibə aparıldığı gün
açıqlanır.
11.
Uşaqların vaxtından əvvəl I sinfə qəbulu komissiyanın
rəyi əsasında rayon (şəhər) təhsil şöbəsi (idarəsinin)
müdirinin əmri ilə rəsmiləşdirilir. Əmrin surəti uşağın
təhsil alacağı məktəbə təqdim olunmaq üçün onun
valideyninə (digər qanuni nümayəndəsinə) verilir.
12.
I sinfə müsahibə (müsabiqə) əsasında qəbul aparılan
Təhsil Nazirliyinin tabeliyindəki istedadlı şagirdlər
üçün məktəb, gimnaziya və liseylərdə xüsusi istedadlı
uşaqların vaxtından əvvəl I sinfə qəbulu bu Qaydalara
uyğun olaraq həmin müəssisələr tərəfindən aparılır.
13.
Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində xüsusi istedadlı
uşaqların vaxtından əvvəl I sinfə qəbulu qaydaları bu
Qaydalara uyğun olaraq Naxçıvan Muxtar Respublikasının
Təhsil Nazirliyi tərəfindən müəyyən edilir. |
