|
Almaniyanı valeh etmiş 11 yaşlı türk məktəbli |
|
 Almaniyada
indi hamı 11 yaşlı türk şagirdin qeyri-adi
istedadından danışır. Ölkənin paytaxtı Berlində
yaşayan gənc istedad sahibi Merit Açıkel orta
məktəbdə aldığı biliklərlə kifayətlənməyərək ali
məktəb proqramlarına da maraq göstərir. Türkiyə
mətbuatının yazdığına görə, hələ 4 yaşından
oxumağa və yazmağa başlayan Merit ibtidai
məktəbin birinci sinfində cəmi 4 həftə oxuduqdan
sonra ikinci sinfə keçmişdir. Anası Meriti
ibtidai məktəbə daha tez qoymaq istədiklərini,
lakin onun boyunun digər şagirdlərdən kiçik
olmasına görə məktəbə götürmədiklərini
bildirmişdir. İbtidai məktəbə getməzdən əvvəl
Merit muzeylərə və müxtəlif fənlər üzrə kurslara
getmişdir. Berlin Texnik Universitetində qida
kimyası mühəndisliyi fakültəsində dərslərə
başlayan Merit ilk şifahi test imtahanlarını
uğurla vermişdir. Müəllimləri tərəfindən
Berlin Humbold Liseyində xüsusi qabiliyyətli
uşaqların dərs aldığı sinfə keçirilən Merit
yeddinci sinifdən doqquzuncu sinfə keçəcək. Buna
rəğmən məktəbdə hələ öz imkanlarını tam
göstərmədiyini düşünən Merit həftədə bir dəfə
Berlin Humbold Universitetində riyaziyyat
kurslarına da gedir.
Meritin ən böyk arzusu liseyi başa vurduqdan
sonra Kembric Universitetində məşhur fizik
Stepen Havkinsin yanında dərs almaqdır. Həftədə
iki dəfə musiqi dərsləri (piano) alan Merit iki
həftədən bir astrofizika kurslarına da gedir. O,
üzgüçülük və şahmatla ciddi məşğul olur. Onun
qeyri-adi qabiliyyət və bacarıqlarına alman
mediası da öz səhifələrində geniş yer
ayırmışdır. Meritin istedadı Amerikanın Milli
Astrofizika Agentliyinin (NASA) də diqqətini
cəlb etmişdir. NASA 2030-cu ildə Marsa səyahət
edəcək heyətə Meriti də daxil etmişdir.
NASA-nın direktoru Çarlz Bolden artıq Meritin
razılığını almışdır. |
|
| |
|
Rumıniyada şagirdlərin 16 faizi məktəbə getmir |
|
Bu barədə ölkənin Təhsil Nazirliyi məlumat
yaymışdır. Təhsil Nazirliyi və YUNİSEF-in
Rumıniya üzrə nümayəndəliyinin birgə apardığı
tədqiqatlar barədə məlumat verən təhsil naziri
Remus Prikopiye qeyd etmişdir ki, son illər
ölkənin ümumtəhsil məktəblərində davamiyyət
halları ciddi surətdə pozulmuş və get-gedə
kəskin forma almışdır. YUNİSEF-in Rumıniyadakı
nümayəndəliyinin üzvü Çipriana Fartuşnik isə
ailələrdə hökm sürən qeyri-əlverişli şərait və
kasıbçılığa görə 70 faizdən çox uşağın məktəbə
getməkdən imtina etdiyini söyləmişdir.
Tədqiqatlar gedişində 4 "problemli uşaqlar"
qrupu müəyyən edilmişdir: qaraçı və az təminatlı
ailələrdən olan uşaqlar, əlillər və kənd
yerlərində yaşayan uşaqlar. Rumıniya milli
təhsil strategiyasına müvafiq olaraq 2020-ci ilə
qədər məktəblərdə davamiyyət üzrə göstəriciləri
11,3 faizi aşağı salmağı nəzərdə tutmuşdur.
|
|
| |
|
Amerikada tələbə kreditlərinin həcmi kritik
həddə çatmışdır |
|
 Amerikada
vaxtı keçmiş tələbə kreditlərinin həcmi ən
yüksək həddə çatmışdır. Bu barədə Amerika Təhsil
Nazirliyinin hesabatında qeyd olunmuşdur.
Bildirilmişdir ki, 20-24 yaşlı tələbələrin 30
faizi işsizdir. 90 gün və daha artıq müddət
keçmiş kreditlərin həcmi ötən illə müqayisədə 6
faiz artmışdır. Cari il ərzində təhsil
kreditlərinə görə ödəmələrin məbləği isə artıq
bir trilyon dolları keçmişdir. Borclular öz
növbəsində iş seçimində və daşınmaz əmlak
almaqda çətinlik çəkdiklərini bildirmişlər. "Bu
gün iqtisadiyyat gənc məzunları çətin vəziyyət
qarşısında qoymuşdur. Kollec diplomu artıq orta
təbəqəyə çıxışı təmin etmir, bu isə əldə olunmuş
elmi dərəcəyə çəkilən xərcləri doğrultmur",-
deyə Milli Təhsil Statistikası Mərkəzinin
əməkdaşı Cek Bakli bildirmişdir.
Buna baxmayaraq, universitet məzunları əmək
bazarında üstünlüklərə malikdirlər, bu isə ali
təhsil almağın vacibliyini şərtləndirir.
Universitetlərin gənc məzunları arasında
məşğulluq səviyyəsi 87 faiz təşkil edir. Orta
məktəb təhsilli gənclər arasında isə bu rəqəm 64
faizdir. |
|
| |
|
Elektron dərsliklər üçün standartlar
|
|
 Rusiyanın
Elm və Təhsil Nazirliyi ilin sonlarına kimi
elektron dərsliklər üçün yeni standartların
işlənib hazırlanmasını başa çatdıracaq.
Standartlar həm texniki, həm də sanitar
tələbləri nəzərə almalıdır. Sənəd təsdiq olunmaq
üçün Rusiyanın Səhiyyə Nazirliyinə təqdim
olunacaq.
Yeni standartlar əsasında hazırlanacaq elektron
dərsliklər isə 2015-ci ildə işıq üzü görəcək.
Rusiya elm və təhsil nazirinin müavini İqor
Remorenkonun sözlərinə görə, elektron
dərsliklər uşaqların sağlamlığı üçün təhlükəsiz
olmalıdır. Mövcud olan dərslik materialları isə
sanitar normalara cavab vermir. Nazirlikdən
bildirmişlər ki, paytaxtın 60 məktəbində 12
elektron dərslik nümunəsinin sınaqdan
keçirilməsinə başlanılmışdır. Onlara rus dili
(V-IX siniflər), ədəbiyyat (V sinif), Rusiya
tarixi (VII-VIII sifniflər), riyaziyyat (V
sinif), cəbr və həndəsə (VII-IX siniflər),
fizika və kimya (IX sinif), biologiya (VII
sinif), musiqi və təsviri sənət fənləri
aiddir. Cari ilin payızında Təhsil və Elm
Nazirliyi sanitar və texniki tələbləri
ümumiləşdirərək Səhiyyə Nazirliyinə təqdim
edəcək. 2014-cü ildə məktəb kitabxanaları
nəzdində elektron və informasiya mərkəzlərinin
yaradılması məsələsinin də həll olunması nəzərdə
tutulmuşdur. 2015-ci ildə elektron dərsliklərin
son qiymətləndirmə mərhələsi başa çatacaqdır.
Qeyd edək ki, 2007-ci ildən başlayaraq Cənubi
Koreyada "Elektron dərslik" proqramı fəaliyyət
göstərir. Bu proqram çərçivəsində vahid
interaktiv kitab işlənib hazırlanmışdır və
hazırda tətbiq olunur. Eksperimentlər
göstərmişdir ki, proqramın tətbiqindən sonra
məktəblilərin müvəffəqiyyət dərəcəsi 30 faiz
artmışdır. Ən aşağı müvəffəqiyyət səviyyəsi
olan şagirdlər isə daha yaxşı nəticələr
göstərmişdir. 2015-ci ildə Cənubi Koreya
hökuməti bütünlüklə kağız kitablardan imtina
etməyi nəzərdə tutmuşdur. 2012-ci ildən
başlayaraq Amerikada da The Digital Textbook
Collaborative adlı dövlət proqramının icrasına
başlanılmışdır. Bu proqram hər bir amerikalı
məktəblinin interaktiv dərslik komplektləri ilə
təmin olunmasını nəzərdə tutmuşdur. Bu cür
təşəbbüslər bir sıra Avropa ölkələrində, eləcə
də Belarus və Ukraynada da mövcuddur.
|
|
| |
|
Fransada yeni təhsil qanunu müzakirə olunur |
|
 Fransa
Milli Assambleyası təhsil sahəsində islahatlar
layihəsinin müzakirəsinə başlamışdır. Layihə
qəbul olunduğu təqdirdə ölkənin bəzi ali
məktəblərində bir sıra kursları ingilis dilində
tədris etmək mümkün olacaqdır. Söhbət digər
fənlərlə yanaşı, iqtisadiyyat və təbiət
elmlərindən gedir. Fransa prezidenti Fransua
Olland və hakim sosialist partiyasını təmsil
edən mütəxəssislər qanun layihəsinin qəbulunu
dəstəkləyirlər. Sosialistlər hesab edir ki, bu
cür qanunun qəbul olunması digər ölkələrdən
Fransaya tələbə axınını, digər tərəfdən isə
dünya arenasında Fransa ali məktəblərinin
rəqabət qabiliyyətini gücləndirəcək. Fransanın
ali təhsil naziri Jenevıyev Fıoraso da öz
növbəsində bildirmişdir ki, bəzi ali məktəblərdə
bir sıra məşğələlər onsuz da ingilis dilində
tədris olunsa da bu, qüvvədə olan
qanunvericiliyə ziddir, buna görə də onların
fəaliyyətini, İsveç, Almaniya və eləcə də bir
sıra digər ölkələrdə olduğu kimi,
leqallaşdırmaq daha məntiqli olardı.
Son məlumata görə, Fransa parlamenti ingilis
dilində tədrisin tətbiqinə dair qanun layihəsini
qəbul etmişdir. |
|
| |
|
Macarıstan ali məktəblər haqqında qanunda
dəyişiklik etmişdir |
|
Macarıstanın ali məktəblərini bitirmiş və təhsil
aldıqları dövrdə dövlət təqaüdü almış tələbələr
ali təhsili başa vurduqdan sonra öz ixtisasları
üzrə 20 il ərzində ölkə ərazisində
işləməlidirlər. Bu barədə ölkə parlamenti ali
məktəblər haqqında qanunda dəyişiklik
etmişdir. Dəyişikliyə müvafiq olaraq
abituriyentlər ali məktəbə daxil olarkən yazılı
öhdəlik götürməlidirlər. Bu öhdəliyə əsasən
dövlət təqaüdü alacağı təqdirdə tələbə ali
məktəbi bitirdikdən sonra Macarıstan
ərazisində qalıb işləməlidir. Üçuşaqlı ailələrə,
üzrlü səbəblərdən, məsələn, xəstəliyə görə
dövlət qarşısında öhdəliyini yerinə yetirə
bilməyən tələbələrə bu qayda şamil olunmayacaq.
Qanuna görə, tələbənin öz öhdəliyini yerinə
yetirə bilmədiyi təqdirdə onun təhsil haqqı
tamamilə və ya qismən işəgötürənlər tərəfindən
ödənilə bilər. Ali təhsil haqqında müvafiq
dəyişiklik ölkənin tələbə cəmiyyətləri ilə
uzunsürən danışıqlardan sonra bəyənilib. Belə
bir qanunun qəbulu Macarıstan məzunlarının ali
təhsili başa vurduqdan sonra kütləvi surətdə
Avropa Birliyinin digər ölkələrinə axın etməsi
ilə bağlıdır. Bu ölkələrdə əməkhaqları
Macarıstandan fərqli olaraq daha yüksəkdir.
|
|
| |
|
Körpələr də klassik musiqiyə maraq göstərirlər |
|
 Yaponiyanın
ən məşhur firmalarından olan "Soni" şirkətinin
nəzdində fəaliyyət göstərən bağçalardan birində
körpələr arasında tədqiqat aparılmışdır.
Tədqiqatın məqsədi körpələrin hansı musiqi
əsərinə maraq göstərmələrini müəyyənləşdirmək
olmuşdur. Nəticələr həm mütəxəssislər, həm də
bağçanın müəllimləri üçün gözlənilməz olmuşdur.
Körpələr üçün ən cəlbedici musiqi Bethovenin
5-ci simfoniyası olmuşdur. Televiziyalarda
səhərdən axşama kimi səsləndirilən populyar
mahnılar 2-ci, uşaq mahnıları isə 3-cü, sonuncu
yeri tutmuşdur. Tədqiqatlara rəhbərlik etmiş
yapon pedaqoqu Masaru İbuk qeyd etmişdir ki,
nəticələr onu çox maraqlandırmışdır. Körpələr
böyüklərin əksəriyyətinin meyilli olmadığı
klassik musiqini özlərinə daha maraqlı hesab
etmişlər.
Doktor Şiniçi Suzuki müşahidələrinə əsasən qeyd
etmişdir ki, Vivaldinin konsertləri beşaylıq
körpələrin xoşuna gəlmişdir. Klassik musiqini
daha çox sevən valideynlər yeni doğulmuş
körpələrinə hər gün bir neçə saat ərzində Baxın
2-ci süitasını səsləndirmişlər. 3 aydan sonra
isə körpələr musiqi taktına uyğun olaraq fəal
hərəkət etməyə başlamışlar. Musiqinin ritmi
sürətləndikcə körpənin hərəkəti daha fəal və
intensiv xarakter almağa başlamışdır. Musiqi
sona çatdıqda isə körpə narazılığını ifadə
etmişdir.
Körpə ağladıqda və ya hirsləndikdə valideynləri
yenidən musiqini səsləndirmiş, nəticədə o,
dərhal sakitləşmişdir. Caz musiqisi səsləndikdə
isə körpə hönkür-hönkür ağlamağa başlamışdır.
Doktor Şiniçi Suzuki qeyd etmişdir ki, mürəkkəb
musiqi formalarını qavramaq qabiliyyəti, sadəcə
möcüzədir. "Mən əminəm ki, yaponların bir çoxu
Qərb klassik musiqisini yalnız ona görə qavraya
bilmirlər ki, onlar körpəlikdən uşaq və milli
mahnılardan başqa digər musiqiləri
eşitməyiblər". |
|
| |
|
Oğlanlar qızlara nisbətən niyə pis oxuyur? |
|
Britaniyalı alimlər bu suala cavab tapmağa
çalışmışlar. Tədqiqat gedişində alimlər uşaq
bağçalarında tərbiyə alan balacalar və ibtidai
məktəblərin aşağı sinif şagirdləri arasında bir
sıra eksperimentlər aparmışlar. Məlum olmuşdur
ki, təhsildə müvəffəqiyyət dərəcəsi ilə bağlı
gender stereotipləri hələ uşaq yaşlarından
formalaşmağa başlayır. Məsələn, 4 yaşlı uşaqda
psixoloji xarakter formalaşır. Buna müvafiq
olaraq yaxşı oxuyan uşaqlar qızlar, təhsildə
geri qalanlar isə oğlanlardır. Eksperiment
zamanı uşaqlardan "pis şagird necə olur"
sualını yazılı olaraq cavablandırmaq, sonra isə
"pis şagird"in şəklini çəkmək xahiş olunmuşdur.
Cavabların çoxunda "yaxşı şagird" kimi hörükli
qız, "pis şagird" kimi dəcəl oğlan uşağının
şəkli çəkilmişdir. |
|
| |
|
Ukraynanın dünya ali təhsil bazarında mövqeyi
güclənir |
|
"Ukrayna dünya ali təhsil bazarında ən böyük
oyunçulardan birinə çevrilmişdir". Bu barədə
Ukraynanın təhsil və elm naziri Dmitri Tabaçnik
Birinci kanalda "Nəzər nöqtəsi"nə verdiyi
müsahibəsində bildirmişdir. Onun sözlərinə görə,
xarici tələbələr arasında Ukrayna ali
məktəblərinin populyarlığı ildən-ilə
artmaqdadır. Bu isə dünya ali təhsil bazarında
Ukraynanın mövqeyinin güclənməsini sübut edir.
"Bizdə son üç ildə xarici tələbələrin sayı hər
il 7-8 min nəfər artır. Bu çox yaxşı
göstəricidir",-deyən nazir əlavə etmişdir ki,
ildən-ilə xarici tələbələrin coğrafiyası da
genişlənir. "Cari tədris ilində Ukraynada
dünyanın 152 ölkəsindən 61 min tələbə təhsil
alır. Xoş haldır ki, Avropadan olan tələbələrin
sayında da artım vardır. Bu gün onların sayı 4
min nəfərə çatmışdır". |
|
| |
|
Yeni qrant layihəsi Tacikistan təhsilinin
inkişafına xidmət edəcək |
|
Təhsildə Qlobal Tərəfdaşlıq Fondunun Direktorlar
Şurasının Brüsseldə keçirilmiş iclasında
Tacikistanın təhsil sisteminin inkişaf
etdirilməsi məqsədi ilə 16 milyon 200 min
Amerika dolları həcmində qrantın ayrılması
barədə qərar qəbul edilmişdir.
Tacikistanın təhsil naziri Nuriddin Saidovun
iştirak etdiyi iclasda qəbul edilmiş dördüncü
qrant layihəsinin 2013-cü il sentyabrın 1-dən
2016-cı il avqustun 31-dək həyata keçirilməsi
nəzərdə tutulmuşdur.
Tacikistan Təhsil Nazirliyinin mətbuat
xidmətinin məlumatında bildirilmişdir ki,
növbəti qrant əvvəlki qrant layihələrində əldə
olunmuş nailiyyətlərə əsaslanır və bəzi
fəaliyyət növlərini davam etdirməklə yanaşı,
inklüziv və uşaqların erkən təhsili kimi
istiqamətləri dəstəkləyir.
Qrant Tacikistanın təhsilin inkişafı milli
strategiyasında 2020-ci ilə qədər nəzərdə
tutulmuş növbəti hədəflərə çatmağa, azyaşlı
uşaqların təhsilinin keyfiyyətinin
yaxşılaşmasına və onun əhatə dairəsinin
genişlənməsinə xidmət edəcəkdir. |
