Tələbələr arasında keçirilmiş beynəlxalq riyaziyyat
olimpiadasının qızıl medalçısı
"Heç
vaxt ağlıma gəlməzdi ki, nə vaxtsa riyaziyyat üzrə
beynəlxalq olimpiadada iştirak edəcəyəm və qızıl medal
alacağam. Çünki uşaqlıqdan ədəbiyyatı sevirdim. Orta
məktəbin yuxarı siniflərində oxuyanda, demək olar ki,
hər il Azərbaycan dili və ədəbiyyat olimpiadasına
gedirdim. İnşa yazı müsabiqələrində iştirak edirdim və
hər dəfə də mükafata layiq yerlərdən birini tuturdum.
Beynəlxalq riyaziyyat olimpiadasına məni Qafqaz
Universitetində riyazi analiz müəllimim Yaqub Əliyev
həvəsləndirdi. O mənə təklif etdi ki, olimpiadada
iştirak edim. O deməsəydi, yəqin ki, mən olimpiadada
iştirak etməyəcəkdim".
Ötən il iyulun 26-dan avqustun 1-dək Bolqarıstanın
Blaqoevqrad şəhərində keçirilmiş tələbələr arasında
19-cu Beynəlxalq Riyaziyyat Olimpiadasının qalibi Aynur
Hüseynova bizimlə söhbətə bu sözlərlə başladı. Aynur da
bu fikirdədir ki, riyaziyyatla ədəbiyyat, poeziya
arasında bir əlaqə, bağlılıq var. İkisi də adamdan
yaradıcı təxəyyül, fantaziya tələb edir. Dahi
riyaziyyatçıların həyatlarından çoxlu misallar gətirmək
olar ki, onlar ədəbiyyatı da riyaziyyat qədər sevmişlər,
hətta bədii yaradıcılıqla məşğul olan çoxlu riyaziyyatçı
adı çəkmək olar. Görünür, Aynurun da riyaziyyata və
ədəbiyyata meylinin, həvəsinin, hər iki elm sahəsində
nümayiş etdirdiyi istedadın kökündə riyaziyyatla
ədəbiyyatın hansı tellərləsə bağlılığı durur.
Aynur Baloğlan qızı Hüseynova 1988-ci ildə Sumqayıt
şəhərində anadan olub. 1996-cı ildə Sumqayıt şəhər
Təbiət elmləri təmayüllü gimnaziyanın birinci sinfinə
gedib və 2007-ci ildə oranı fərqlənmə attestatı ilə
bitirib. Orta təhsil illərində həmişə biliyi, bacarığı,
təfəkkürünün çevikliyi, yaradıcılığa həvəsi ilə
fərqlənib. Məktəb illərində aldığı çoxlu sayda fəxri
fərman, tərifnamə də bunu sübut edir.
Aynur 9-cu sinifdə oxuduğu vaxtdan müxtəlif səviyyəli
olimpiadalarda, müsabiqələrdə iştirak etməyə başlayıb.
Onu da qeyd edək ki, orta məktəbdə ancaq Azərbaycan dili
və ədəbiyyat üzrə yarışmalara qatılıb. İlk dəfə
2004-2005-ci dərs ilində fənn olimpiadalarının şəhər
turunun 2-ci mərhələsində Azərbaycan dili və ədəbiyyat
üzrə III yeri tutub. 2005-ci ildə faşizm üzərində
qələbənin 60 illiyinə həsr olunmuş müsabiqədə iştirak
edib və "Böyük Vətən müharibəsi və Azərbaycan"
mövzusunda keçirilən inşa müsabiqəsində III yeri tutub.
Həmin ildə ümumi orta təhsilini "əla" qiymətlərlə başa
vurduğuna görə fərqlənmə şəhadətnaməsi alıb.
2006-cı
ildə ölkəmizdə böyük şairimiz Səməd Vurğunun anadan
olmasının 100 illiyi qeyd olunanda Aynur gimnaziyanın X
sinfində oxuyurdu. Şairə həsr olunmuş "Demə Səməd Vurğun
gəldi-gedərdi" mövzusunda inşa müsabiqəsi keçiriləndə o
da iştirak etməyi qərara aldı. Nəticə sevindirici oldu.
Aynur müsabiqənin finalında III yerə çıxdı. 2006-2007-ci
dərs ilində XI sinifdə oxuyanda da o, fənn
olimpiadalarında iştirak etdi və Azərbaycan dili və
ədəbiyyat üzrə şəhər turunun ikinci mərhələsində I yeri
tutdu. Respublika turunda isə IV yerə layiq görüldü.
Bütün bu qələbələrinə, eləcə də onda ədəbiyyata,
riyaziyyata, digər elmlərə həvəs oyatdıqlarına və dərin
bilik verdiklərinə görə Aynur Sumqayıt şəhər Təbiət
elmləri təmayüllü gimnaziyanın bütün müəllimlərini
minnətdarlıq duyğuları ilə xatırlayır və onlardan
razılığını bildirir.
Məhz gimnaziyada yaxşı oxumasının, "Çağ" Öyrətim
İşlətmələri MMC-nin "Araz" ali məktəblərə hazırlıq
kurslarında keçdiyi yüksək hazırlığın nəticəsi idi ki,
Aynur 2007-ci ildə ali məktəblərə keçirilən qəbul
imtahanlarında 609 bal toplamış və Qafqaz
Universitetinin riyaziyyat və informatika fakültəsinə
daxil olmuşdur. Tələbə qəbulu imtahanlarında ixtisas
qrupları üzrə yüksək nəticə göstərdiyinə görə ona
TQDK-nın fəxri fərmanı verilmişdir. Eyni zamanda "Çağ"
Öyrətim Şirkətinin rəhbərliyindən təltifnamə almışdır.
Universitet illərində Aynur riyaziyyatdan fərqlənmişdir.
Onun bu sahədəki bilik və istedadını görən müəllimləri,
xüsusən də riyazi analizdən dərs deyən Yaqub Əliyev
Aynuru riyaziyyat olimpiadasında iştiraka sövq etmişdir.
O,
Bolqarıstanda keçirilən Tələbələrin Beynəlxalq
Riyaziyyat Olimpiadasına universitetin riyaziyyat
müəllimləri Dursun Çalışkan, Yaqub Əliyev, Bəhman
Məmmədov, Həmzağa Orucov və Vüqar Musayevin köməyi ilə
ciddi hazırlaşmışdır.
İştirakçısı olduğu Beynəlxalq Riyaziyyat Olimpiadasından
Aynura xoş xatirələr və qızıl medal qalıb.
Hazırda Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının İqtisadi
fəaliyyətin riyazi və informasiya təminatı bölməsində
magistraturanın I kursunda oxuyan Aynur beynəlxalq
olimpiada ilə bağlı xatirələrini bizimlə də bölüşdü:
"Tələbələr arasında keçirilən 19-cu Beynəlxalq
Riyaziyyat Olimpiadasına ötən il iyulun 24-də yola
düşdük. Gedib-gəlməyimiz Qafqaz Universitetinin
hesabına oldu. Həmin gün Heydər Əliyev adına Binə hava
limanına gedib Bakı-İstanbul-Sofiya marşrutu ilə uçduq.
Bizi Sofiyada "Çağ" Öyrətimin türk liseyində
qarşıladılar. Bir gün orada qaldıq. Səhər Blaqoevqrad
şəhərinə getdik. Olimpiada "Amerikan University ın
Bulqaria"da keçirilirdi. 1 həftə Blaqoevqradda
universitetin yataqxanasında qaldıq. Yataqxana
universitetin yaxınlığında yerləşirdi. İran, Rusiya,
Çin, Küveyt, Estoniya, Gürcüstan, Qazaxıstan və b.
ölkələrdən çoxlu tələbə gəlmişdi.
Olimpiada 2 mərhələdə olmaqla 2 gün ərzində keçirildi.
Hər mərhələdə 5 sual təklif olundu. Suallara yaxşı cavab
vermişdim. Nəticələr elan olunanda çox sevindim.
Beynəlxalq olimpiadada ilk dəfə iştirak etsəm də nəticəm
yüksək idi. Ona görə də qızıl medal aldım. Yeri
gəlmişkən qeyd edim ki, olimpiada proqramı təkcə yarışı
əhatə etmirdi. Mədəni-kütləvi tədbirlər də nəzərdə
tutulmuşdu. Belə ki, olimpiada günlərində şəhərin bir
çox görməli yerləri ilə tanış olduq. Bolqarlar
türklüyünü unutmuş xalqdır. Amma türk dili nə qədər
unudulsa da yaşlı nəslin nümayəndələri bizim
danışığımızı başa düşürdülər".
Aynurun universitet həyatı da yaddaqalan uğurlarla bol
olub. Qafqaz Universitetinin olimpiada sədri Bəhman
Məmmədov yetirməsi haqqında deyir:
- Aynur bütün təhsil illəri ərzində universitetimizin ən
fəal tələbələrindən olub. Universitetimizə qəbul
olunanda gördük ki, riyaziyyat üzrə istedadı var,
olimpiadalara cəlb etdik. 2010, 2011 və 2012-ci illərdə
ölkə üzrə ali məktəb tələbələri arasında keçirilən fənn
olimpiadalarının iştirakçısı olub. Hər birindən
sertifikatı və diplomu var. 2012-ci il bakalavr təhsili
müddətində dərslərində əldə etdiyi nailiyyətlər və
nümunəvi davranışına görə "Qafqaz Universiteti 2012-ci
il. Pedaqoji fakültə, riyaziyyat və informatika bölməsi
məzunları arasında bölmə I-si olub. Aynurun gələcəkdə öz
sahəsi üzrə ən yaxşı mütəxəssislərdən biri olacağına
inanıram. O, Beynəlxalq Riyaziyyat Olimpiadasında
qazandığı qızıl medala görə həmişə məzunlarımızın
arasında fəxri yer tutacaq".
Beynəlxalq informatika olimpiadalarının Azərbaycan üzrə
ilk qalibi
Məktəblilər
arasında informatika üzrə beynəlxalq olimpiadaların
tarixi 1987-ci ildən başlanıb. Məhz həmin ildə
YUNESKO-nun Parisdə keçirilən 24-cü konfransında bolqar
riyaziyyatçısı Blaqovest Sendov informatika üzrə də
beynəlxalq olimpiadaların keçirilməsi ideyasını irəli
sürüb və bu ideya 1989-cu ildə reallaşıb. İnformatikadan
ilk beynəlxalq olimpiada da onun ideya müəllifinin
vətənində - Bolqarıstanda keçirilib və o vaxtdan hər il
təşkil olunub.
Bu fənn üzrə indiyədək 24 beynəlxalq olimpiada
keçirilib. Lakin informatika üzrə beynəlxalq
olimpiadaların 24 illik tarixi olsa da Azərbaycan
məktəbliləri bu mötəbər yarışmada 1993-cü ildən iştirak
edirlər. Həmin il oktyabrın 16-dan 25-dək Argentinanın
Mendoza şəhərində keçirilən 5-ci Beynəlxalq İnformatika
Olimpiadasında Bakı Dövlət Universitetinin dosenti Ramin
Mahmudzadənin rəhbərliyi altında 4 məktəblidən ibarət
komandamız iştirak etmiş, lakin onlardan heç biri
olimpiada medalına sahiblənə bilməmişdir. Ölkəmizin
informatika fənni üzrə beynəlxalq olimpiadada ilk medalı
1996-cı ildə Macarıstanda keçirilən bilik yarışmasında
qazanılıb. Həmin olimpiadada Bakı Dövlət Universitetinin
I kurs tələbəsi Elnur Seyidli 114 balla bürünc medala
layiq görulub. Bu olimpiadaya qədər Elnur artıq iki
beynəlxalq bilik yarışmasında - 1995-ci ildə Beynəlxalq
Riyaziyyat Olimpiadasında və elə həmin il Niderlandın
Eyndhoven şəhərində keçirilən VII Beynəlxalq İnformatika
Olimpiadasında iştirak etmişdi, artıq müəyyən təcrübəsi
var idi. Məhz bu təcrübə ona VIII Beynəlxalq İnformatika
Olimpiadasının 109 medalçısının arasına düşməyə imkan
verib.
Elnur Fəttah oğlu Seyidli 1978-ci il yanvarın 7-də Bakı
şəhərində anadan olub. 1985-ci ildə Bakı şəhəri 20
nömrəli orta məktəbin I sinfinə gedib, 1995-ci ildə
həmin məktəbin məzunu olub.
1995-1999-cu illərdə Bakı Dövlət Universitetinin tətbiqi
riyaziyyat və kibernetika fakültəsində ali təhsil alıb.
1999-2000-ci illərdə təhsilini London İqtisadi və Siyasi
Elmlər Məktəbində davam etdirib. Elnur hazırda "Sabah
İnvestment Holdinq" şirkətlər qrupunun idarə heyətinin
sədri və prezidentidir.
Beynəlxalq
olimpiadada iştirak etdiyi illər artıq çoxdan tarixə
çevrilsə də hər iki olimpiada Elnurun yaddaşında yaxşı
qalıb. O xatırlayır ki, birinci dəfə XI sinif şagirdi
olarkən 1995-ci ilin 26 iyun-2 iyul tarixlərində
beynəlxalq informatika olimpiadasında gücünü sınayıb. O
vaxt olimpiada Niderlandın Eyndhoven şəhərində,
Eyndhoven Texnologiya Universitetinin bazasında
keçirilirdi. İştirakçı ölkələrin sayı 62 idi.
Azərbaycanı bu olimpiadada Elnurdan başqa daha 4 nəfər
məktəblimiz təmsil edirdi.
Olimpiada ənənəvi olaraq 2 turda keçirilirdi. Hər tur
üçün 5 saat vaxt ayrılmışdı. Hər turda iştirakçılara 3
məsələ təklif olunmuşdu. Hər iştirakçının istifadəsinə
Pentium 75 MHz prosessorlu Tulip Vision Line fərdi
kompüteri verilmişdi. İştirakçılar 3 proqramlaşdırma
sistemindən birində yaza bilərdi.
Olimpiadada 20 qızıl, 36 gümüş və 54 bürünc medal
oynansa da Azərbaycan komandasının heç bir üzvü medal
ala bilmədi. Ən yaxşı nəticəni Elnur göstərdi. Lakin
onun topladığı bal da medala düşmədi.
Növbəti olimpiada isə Elnura uğur gətirdi. Onda - yəni
1996-cı il Macarıstanda keçirilən VIII Beynəlxalq
İnformatika Olimpiadasında Elnur artıq tələbə idi,
BDU-da oxuyurdu.
Bu
olimpiadada ölkəmizi 4 nəfər təmsil etməli idi. Onlardan
2-si (Elnur və Rasim Bəxşi) tələbə, Aqil Əliyev və Raif
Rüstəmov isə məktəbli idilər. Aqil Bakıdakı 287 nömrəli
"Zəkalar" liseyinin, Raif isə Fizika, riyaziyyat və
informatika təmayüllü liseyin XI siniflərində
oxuyurdular.
25 iyul-2 avqust 1996-cı il tarixlərində Macarıstanın
Vesprem şəhərində keçirilən olimpiadada 58 ölkədən 222
gənc iştirak edirdi. Hər komandada 4 məktəbli var idi.
Olimpiadanın keçirildiyi dövr Azərbaycanda ali
məktəblərə qəbul imtahanları ilə eyni vaxta təsadüf
etdiyindən həmin il orta məktəbi bitirmiş Aqil Əliyev və
Raif Rüstəmov olimpiadaya gedə bilmədilər. Bu olimpiada
da 2 turdan ibarət təşkil olunmuşdu. Digər şərtlər, yəni
hər tura verilən vaxt, istifadə olunan proqramlaşdırma
sistemlərinin sayı da əvvəlki olimpiadada olduğu kimi
idi. Həll üçün ənənəvi məsələlər təklif olunmuşdu. Ancaq
optimallaşdırma elementlərinin daxil edilməsi bir sıra
məsələlərə orijinal xarakter vermiş və güclü
iştirakçılara özlərinin üstün keyfiyyətlərini nümayiş
etdirməyə imkan yaratmışdı.
Olimpiadanın bağlanış və qaliblərin mükafatlandırılması
mərasimi avqustun 1-də axşam Vesprem şəhər teatrında
keçirildi. Bu olimpiadada da ümumilikdə 20 qızıl, 38
gümüş və 51 bürünc medal oynanırdı. İlk olaraq bürünc
medalçılar təltif edildilər. Onların arasında Azərbaycan
təmsilçisi də var idi. Artıq 3-cü ildir ki, yarışlara
qatılmış Azərbaycan nəhayət, ilk medalını qazanmışdı.
Elnur, irəlidə dediyimiz kimi, 114 balla bürünc medala
layiq görüldü. Komandamızın ikinci üzvü Rasim də pis
çıxış etmədi. O, 64 bal toplayaraq fəxri fərmanla təltif
olundu. Olimpiadanın mütləq qalibi isə 200 mümkün baldan
196 bal toplamış Çexiya məktəblisi Daniel Kral oldu.
Lakin bu olimpiada da Elnurun iştirak etdiyi son bilik
yarışması deyil. O, Azərbaycan komandasının tərkibində
1997-ci il noyabrın 30-dan dekabrın 7-dək Cənubi Afrika
Respublikasının Keyptaun şəhərində keçirilmiş 9-cu
Beynəlxalq İnformatika Olimpiadasında da iştirak
etmişdir. Bu olimpiadada da Azərbaycan komandası bir
bürünc medal qazandı. Lakin onu Elnur deyil,
komandamızın digər üzvü, BİO-da ilk dəfə çıxış edən
Bakıdakı 264 nömrəli "Müəllif məktəbi"nin X sinif
şagirdi Denis Neştun qazandı.
Elnur Seyidli artıq çoxdan təhsilini başa vurub,
istehsalatda çalışır. Böyük bir şirkətlər qrupunun idarə
heyətinin sədri və prezidentidir. Onun keçdiyi həyat
yolu biliyin, istedadın insanın həyatındakı, karyera
yüksəlişindəki böyük rolunu bir daha sübut edir. Elnurun
orta təhsil aldığı 20 nömrəli məktəb-liseyi
bitirməsindən 17 ildən artıq vaxt keçsə də burada onu
indi də yaxşı xatırlayır, oxuduğu illərdə məktəb-liseyin
ən fəal, istedadlı şagirdlərindən biri olduğunu
söyləyirlər. Onun şəkli hələ də məktəbin qabaqcıl
məzunlarına həsr olunmuş stendini bəzəyir, nümunəsi isə
şagirdləri daha yaxşı oxumağa, çalışqan olmağa, öz
arzularına qovuşmaq üçün qətiyyətlə mübarizə aparmağa
səsləyir.
Səhifəni hazırladı: Yusif ƏLİYEV |