Fevralın
21-də Bakıdakı "Excelsior" hotelində Təhsil Nazirliyi və
Bakı Dövlət Universitetinin təşkilatçılığı ilə Boloniya
prosesi çərçivəsində həyata keçirilən fəlsəfə doktoru
proqramlarının müzakirəsinə həsr olunmuş seminar işə
başlayıb.
Avropa İttifaqının TAİEX proqramı çərçivəsində keçirilən
seminarda quruma üzv olan ölkələrdən, o cümlədən
Belçika, Finlandiya, İsveç və İtaliyadan 5 ekspert, ali
təhsil müəssisələrinin prorektorları, doktorantura
şöbələrinin müdirləri iştirak edirdilər.
Seminarı giriş sözü ilə açan təhsil naziri Misir
Mərdanov iştirakçıları salamlayıb müzakirə olunan
məsələnin vacibliyini vurğuladı. Nazir bildirdi ki,
seminarın əsas məqsədi Avropa İttifaqı ölkələrində və
Azərbaycanda fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsinin verilməsi
sahəsində aparılan siyasəti, doktorluq proqramlarının
konsepsiyasını və prosedurlarını Boloniya prosesinin
tələbləri baxımından müzakirə etməkdir. Eyni zamanda
fəlsəfə doktoru proqramları üzrə təhsilin mövcud
vəziyyəti, bu sahədə müxtəlif ölkələr tərəfindən
qazanılan təcrübənin və doktorantura təhsilinin
təkmilləşdirilməsinə yönəlmiş tədbirlərin də müzakirə
edilməsi nəzərdə tutulub.
Diqqətə çatdırıldı ki, Azərbaycan Respublikasının Təhsil
Nazirliyi Avropa İttifaqının Tvininq və TAİEX
proqramlarında 2009-cu ildən iştirak edir. Bu günədək
Təhsil Nazirliyi tərəfindən bu proqramlar üzrə 10-dan
artıq layihə təqdim olunmuş, nəticədə 2 Tvininq və 4
TAİEX layihəsi qazanılmışdır.
Nazir dedi ki, 2009-cu ilə kimi Azərbaycanda elmi
dərəcələrin verilməsi aspirantura və doktorantura
"institutları" vasitəsilə həyata keçirilirdi və elmi
dərəcələrin alınmasına dair təhsil diplomdansonrakı
təhsil sayılırdı. 2009-cu ildə ölkəmizdə "Təhsil
haqqında" yeni Qanun qəbul edildikdən sonra isə
Azərbaycanda iki doktorantura təhsil proqramı, o
cümlədən fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru proqramları
üzrə hazırlıq aparılır. Bu proqramlara uyğun olaraq iki
elmi dərəcə-fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru elmi
dərəcələri verilir.
Doktorantura təhsilinin həm universitetlərdə, həm
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının institutlarında,
həm də sahə elmi-tədqiqat institutlarında və elmi
təşkilatlarda həyata keçirildiyini diqqətə çatdıran
nazir doktorluq dissertasiyalarının Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya
Komissiyası tərəfindən yaradılan doktorluq şuralarında
müdafiə edildiyini, elmi dərəcələrin və elmi adların
təsdiq edilməsinin də Ali Attestasiya Komissiyasının
səlahiyyətinə daxil olduğunu bildirdi.
2009-cu ildə "Təhsil haqqında" Qanun qəbul edildikdən
sonra ölkəmizdə doktorantura təhsili verən müəssisələrin
sayının artdığını vurğulayan nazir müvafiq statistik
məlumatları diqqətə çatdıraraq bildirdi ki, əgər 2000-ci
ildə fəlsəfə doktoru proqramı üzrə hazırlıq 83, elmlər
doktoru proqramı üzrə isə 21 müəssisə tərəfindən həyata
keçirilirdisə, 2011-ci ildə bu müəssisələrin sayı
müvafiq olaraq 103 və 74 olmuşdur. Hazırda həmin
müəssisələrdə mindən artıq doktorant təhsil alır.
Qeyd olundu ki, son illər ölkəmizdə "Təhsil haqqında"
Qanuna uyğun olaraq doktorantura təhsili sahəsində yeni
normativ-hüquqi baza yaradılır. Tərkibində doktorantura
yaradılan müəssisələrin siyahısı 2010-cu ildə Nazirlər
Kabinetinin qərarı ilə təsdiq olunmuş, eyni zamanda
doktoranturaya qəbul qaydaları hazırlanmış və təsdiq
edilmişdir. Hazırda doktorantura təhsilinin təşkilinə və
məzmununa dair Əsasnamənin layihəsi müzakirə edilir,
fənn proqramları işlənib hazırlanır.
Boloniya prosesinin tələblərinə cavab verən yeni,
demokratik və mütərəqqi təhsil sistemini qurmaq
vəzifəsinin qarşıda durduğunu söyləyən nazir bunun üçün
bugünkü seminar kimi tədbirlərin keçirilməsini,
beynəlxalq ekspertlərin məsləhətlərinin, aparıcı
universitetlərin təcrübəsinin öyrənilməsinin vacib
olduğunu, iki gün müddətində seminarda aparılacaq
müzakirələrin ölkəmizdə doktorantura təhsilinin
normativ-hüquqi bazasının təkmilləşdirilməsinə kömək
edəcəyinə, mövcud problemlərin həll yollarının axtarılıb
tapılacağına əmin olduğunu bildirdi, seminarın işinə
uğurlar arzuladı.
Seminarda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının birinci
vitse-prezidenti, akademik Arif Həşimov "Fəlsəfə doktoru
elmi dərəcəsinin milli konsepsiyası" və Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya
Komissiyası sədrinin müavini, AMEA-nın müxbir üzvü Vəli
Hüseynov "Azərbaycanda doktorluq dissertasiyalarının
hazırlanmasına qoyulan tələblər və elmi dərəcələrin
verilməsi prosedurları" mövzularında məruzə etdilər.
Seminarın ilk gününün iclaslarında habelə professor Jan
De Qrufun (Belçika), "Avropa İttifaqı ölkələrində
fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsinin konsepsiyası", Lennart
Stehlin (İsveç) "Fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsinin Avropa
İttifaqı ölkələri universitetlərində qəbul edilməsi:
müxtəlif siyasətlər və prosedurlar" mövzularında
məruzələri dinlənildi, ekspertlər İva Kaunisma
(Finlandiya), Roberto Toniatti (İtaliya), Ann Peters
(Belçika) dinlənilmiş məruzələrlə bağlı müvafiq şərhlər
verdilər.
Tədbirdə digər çıxışlar da oldu, suallar
cavablandırıldı.
Yusif ƏLİYEV |