Dekabrın 18-də Bakı şəhər bağça-məktəb-lisey
kompleksində "Məktəb uşağın dostudur" layihəsi
çərçivəsində "Kurikulumun tətbiqi vəziyyəti" ilə bağlı
"açıq dərs"lər keçirildi. Dərslər yeni fənn
kurikulumlarının tətbiq olunduğu ibtidai və beşinci
siniflər olmaqla təhsil müəssisəsinin 14 sinfində təşkil
edilmişdi. Tədbirdə Təhsil Nazirliyinin Monitorinq və
qiymətləndirmə şöbəsinin müdiri Təranə Hacıyeva, Təhsil
Problemləri İnstitutunun Kurikulum Mərkəzinin direktoru
Ənvər Abbasov, Azərbaycan Valideyn-Müəllim Assosiasiyası
İctimai Birliyinin icraçı direktoru Təranə Şərifova,
Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsi müdirinin müavini Hüseyn
Əsgərov, BSTİ-nin Metodik Mərkəzinin direktoru Vahid
Qurbanov, mərkəzin əməkdaşları, məktəb direktorları,
ayrı-ayrı məktəblərin ibtidai sinif və fənn müəllimləri,
valideynlər və başqaları iştirak edirdilər. Təhsil
ocağının direktoru Qafar Hüseynov qonaqları qarşılayaraq
onları burada görməsindən məmnun olduğunu bildirdi və
"açıq dərs"ləri dinləmək üçün sinif otaqlarına dəvət
etdi. Qonaqlar və məktəbin müəllimləri öz arzularına
uyğun iştirak etmək istədikləri sinifləri seçdikdən
sonra zəng çalındı və dərslər başlandı. Biz riyaziyyat
müəllimi Faiq Əliyevin V c sinfində keçdiyi "açıq
dərs"də iştirak etdik.
Dərsin mövzusu "Onluq kəsrlər" idi. Dərsdə fəal təlimin
böyük və kiçik qruplarla iş formasından, BİBÖ, beyin
həmləsi, müzakirə, müqayisə, işgüzar səs-küy
üsullarından, müxtəlif resurslardan - onluq və adi kəsr
kartları, kəsrlərə uyğun modellər, mərtəbə vahidləri
kartları və işçi vərəqlərdən istifadə olundu, Azərbaycan
dili və informatika fənləri ilə inteqrasiya yaradıldı.
Qiymətləndirmə vasitəsi kimi çalışmalardan istifadə
olundu tapşırıqvermə üsulu ilə qiymətləndirmə aparıldı.
Dərsdə qarşıya qoyulmuş məqsədə (şagirdlərin məxrəcləri
10, 100 və s. olan adi kəsrləri onluq kəsr şəklində,
onluq kəsrləri ekvivalent formalarda (standart şəkildə,
mərtəbə qiymətlərinin cəmi ilə, sözlə və s.) yazmağı, bu
kəsrləri şəbəkə üzərində modelləşdirməyi bacarmaları)
nail olundu.
Müəllim dərsə başlamazdan əvvəl lövhədə BİBÖ cədvəli
çəkdi (biz artıq nəyi bilirik, biz nəyi bilmək
istəyirik, biz nə öyrəndik və hələ nə öyrənməliyik).
"Açıq dərs" V c sinfinin kiçik qruplar şəklində 4
komandaya ayrılmış şagirdlərinin qonaqları salamlaması
ilə başladı. Dərsin birinci - motivasiya mərhələsində
müəllim problemin qoyulması məqsədilə şagirdlərə
"Kəsrlər haqqında nələri bilirsiniz?" sualı ilə müraciət
etdi. Şagirdlərin verdiyi cavablar "Bildiklərimiz"
qrafasında yazıldı.
Cədvəlin orta qrafasını doldurmaq üçün növbəti sual
verildi: "Kəsrlər haqqında daha nələri bilmək
istərdiniz?". Fikir mübadiləsindən sonra aydın oldu ki,
şagirdlər vergülün köməyilə yazılan kəsrlər haqqında
bilmək istəyirlər. Bununla da dərsin mövzusu elan
edildi. "Öyrəndiklərimiz" qrafasını doldurmaq üçün
müəllim sinifdə frontal sorğu apardı və cavablar
cədvəldə qeyd olundu.
Beləliklə, dərsin tədqiqat sualı yarandı: "Məxrəci 10,
100, 1000 və s. olan kəsrləri hansı formalarda yazmaq
olar?".
Tədqiqatın aparılması mərhələsində hər qrupa işçi
vərəqləri paylandı və şagirdlər 12 dəqiqə ərzində
verilən tapşırıqları yerinə yetirməyə başladılar.
Məlumat mübadiləsi mərhələsində liderlərin təqdimatları
lövhədən asıldı. Bu təqdimatlardakı əsas faktlar və
ideyalar xüsusi diqqətə çatdırılaraq qeyd edildi.
Növbəti mərhələdə təqdimatların nəticələrini müzakirə
etmək üçün şagirdlərə Blum taksonomiyası üzrə qurulmuş
suallarla müraciət olundu.
Nəticə və ümumiləşdirmə mərhələsində müəllim diqqəti
tədqiqat sualına yönəldərək şagirdlərin cavablarını
ümumiləşdirdi və alınan nəticəyə aid hazır nümunələr
lövhədə yazıldı. Yaradıcı tətbiqetmə mərhələsində
beşincilərə işçi vərəqləri paylandı. Şagirdlərin
tapşırıqları yerinə yetirmə səviyyəsi və dərsdəki
fəaliyyətlərinə görə cədvəldə verilmiş meyarlara əsasən
(tədqiqat, təqdimat, tətbiqetmə, əməkdaşlıq, dinləmə
mədəniyyəti, yekun) formativ qiymətlənləndirmə aparıldı.
Dərsin sonunda ev tapşırığı verildi.
"Açıq dərs"lər başa çatdıqdan sonra geniş müzakirə
aparıldı. Müəllimlərə yeni fənn kurikulumlarının
tətbiqi, xüsusilə formativ qiymətləndirmənin aparılması
ilə bağlı zəruri məsləhət və tövsiyələr verildi.
Çıxışlarda tarix müəllimi Aynur Qurbanovanın V sinifdə
"Gülüstan qalası, yoxsa Azərbaycan" mövzusunda dərsi
yüksək səviyyədə keçdiyi xüsusi qeyd olundu.
Hicran ƏKBƏROVA |