Oktyabrın
23-də Bakının Sabunçu rayonundakı 252 nömrəli
məktəb-liseydə "Müasir təhsil proqramlarının
(kurikulumun) tətbiqi: reallıqlar və perspektivlər"
mövzusunda elmi-praktik konfrans keçirildi. Azərbaycan
Respublikası Təhsil Nazirliyinin təşkil etdiyi
konfransda təhsil naziri Misir Mərdanov, Sabunçu Rayon
İcra Hakimiyyətinin başçısı Adil Vəliyev, Təhsil
Nazirliyinin struktur-bölmə rəhbərləri, Təhsil
Problemləri İnstitutundan, Bakı Şəhəri üzrə Təhsil
İdarəsindən nümayəndələr, tanınmış pedaqoq və metodist
alimlər, dərslik müəllifləri, birbaşa Təhsil Nazirliyinə
tabe olan ümumtəhsil müəssisələrinin direktorları,
Sabunçu rayonundakı ümumtəhsil məktəblərinin rəhbərləri,
qabaqcıl müəllimlər və KİV təmsilçiləri iştirak
edirdilər.
Konfrans iştirakçıları əvvəlcə yüksək səviyyədə təmir
olunmuş məktəbi gəzib, laboratoriyalara, fənn
kabinetlərinə baxdılar, təhsil üçün yaradılmış şəraitlə
tanış oldular. Sonra onlar qruplara bölünərək konfrans
çərçivəsində keçirilən "açıq dərs"lərdə iştirak etdilər.
2 saat ərzində həm konfransın keçirdiyi 252 nömrəli
məktəb-liseyin, həm də onun yaxınlığında yerləşən 94, 96
və 213 nömrəli tam orta məktəblərin müəllimlərinin
müxtəlif siniflərdə apardıqları 28 nümunəvi dərs
dinlənildi. Təhsil naziri Misir Mərdanov 252 nömrəli
məktəb-liseyin ibtidai sinif müəllimi Emilya
İbrahimovanın I sinifdə riyaziyyatdan və riyaziyyat
müəllimi Təranə Kənanıinin XI sinifdə cəbr və analizin
başlanğıcı fənnindən apardıqları dərslərdə iştirak etdi.
Emilya İbrahimova I sinifdə "Ədəd oxu" mövzusunda
İKT-nin tətbiqi ilə apardığı dərsdə qruplarla iş
formasından və təqdimetmə, müsahibə metodlarından
istifadə etdi. Öncə şagirdlərə verdiyi "Riyaziyyatı
bilmək bizə nə üçün lazımdır" sualına onlardan qaneedici
cavablar alan müəllim dərsdə motivasiya yaratmaq üçün
kiçik videoçarx nümayiş etdirdi və videoçarxın
məzmunundan çıxış edərək mövzuya ustalıqla keçid etdi.
Sonra əsas tədqiqat sualı qoyuldu: "Ədəd oxu bizə nə
üçün lazımdır". Müəllimin ədəd oxu haqqında qısa
izahatından sonra qruplarla iş aparıldı. 4 qrupun hər
birinə tapşırıqlar yazılmış vərəqlər paylandı və onların
həlli üçün vaxt verildi. Qruplar tapşırığı həll etdikdən
sonra qrup liderləri öz təqdimatlarını etdilər və
müəllim kompüterin köməyi ilə onların verdikləri
cavabların nə dərəcədə düzgün olduğunu yoxladı.
Daha sonra dərslik üzrə iş aparıldı. Şagirdlər dərslikdə
verilmiş misalları həll etdilər. Dərsin nəticə və
ümumiləşdirmə mərhələsini də müəllim bacarıqla təşkil
edib, qarşıya qoyulan məqsədlərə nail oldu. Şagirdlər
tədqiqat sualını cavablandıraraq bildirdilər ki, ədəd
oxu bizə ədədlərin istiqamətini müəyyənləşdirmək,
ədədlərin yerini təyin etmək, ədədləri müqayisə etmək,
toplama və çıxma əməllərini yerinə yetirmək üçün
lazımdır.
Dərsin qiymətləndirmə mərhələsində qrupların fəaliyyəti
tərtib olunmuş cədvəl üzrə qiymətləndirildi və
şagirdlərə evdə "ədəd oxu" hazırlamaq tapşırıldı.
Müəllim şagirdlərin yorğunluğunu aradan qaldırmaq üçün
dərsarası musiqili fasilədən də yerində istifadə etdi.
Müəllim Təranə Kənani də XI sinifdə cəbr və analizin
başlanğıcı fənnindən apardığı dərsdə İKT-dən, kiçik
qruplarla iş formasından, fəal təlim üsullarından,
müstəqil işlərdən, resurslardan bacarıqla istifadə
edərək dərsi maraqlı qurdu və "Triqonometrik
funksiyaların törəməsi" mövzusunu şagirdlərə mənimsətdi.
Şagirdlər triqonometrik funksiyaların düsturlarının
tapılması qaydasını öyrəndilər, onları misallara tətbiq
etdilər, arqumentin verilmiş qiymətində törəməni
hesabladılar. Dərsdə kimya, biologiya, coğrafiya,
fizika, iqtisadiyyatla inteqrasiya yaradıldı.
Dərslərin dinlənilməsi başa çatdıqdan sonra
məktəb-liseyin akt zalında "dəyirmi masa" ətrafında
dinlənilmiş dərslər və mövzu ilə bağlı müzakirə
aparıldı.
Konfransı giriş sözü ilə açan təhsil naziri Misir
Mərdanov onun yeni fənn proqramlarının (kurikulumların)
tətbiqi vəziyyəti ilə tanış olmaq, 5-ci ildir ki,
aparılan islahatların nəticələrinin necə olmasını
konkret bir məktəbin təcrübəsində müəyyənləşdirmək
məqsədi ilə keçirildiyini bildirdi.
Bununla əlaqədar 2 saat ərzində müxtəlif fənlər üzrə
xeyli dərsin dinlənildiyini deyən nazir özünün də iki
riyaziyyat dərsində iştirak etdiyini və ümumilikdə hər
iki dərsdən razı qaldığını söylədi. Bununla yanaşı nazir
hər iki dərsdə onu razı salmayan bəzi cəhətlərin də
olduğunu diqqətə çatdırdı. Bildirdi ki, onun fikrincə,
dərslərdə qruplarla işə həddən artıq çox yer verilir.
Halbuki riyaziyyat dərslərində müəllim və şagirdlərin
yazı taxtasında işləməsi daha məqbul formadır və bu
mənada müəllimin şagirdləri yazı taxtasında işlətməsi
daha yaxşı olardı. Təhsil naziri yeni təlim üsullarının
hansılarının daha xeyirli olmasını müəyyənləşdirmək üçün
müvafiq tədqiqatların aparılmasını və yalnız bundan
sonra onların geniş tətbiq olunmasını zəruri saydı.
Sonra təhsil naziri Misir Mərdanov nazirliyin müvafiq
şöbəsi tərəfindən hazırlanmış və Bakı Şəhəri üzrə Təhsil
İdarəsinin tabeliyində olan məktəblərin son iki tədris
ili üzrə müqayisəli nəticələrini əks etdirən təqdimatla
konfrans iştirakçılarını tanış etdi. Tədqimata əsasən
Sabunçu rayonu ilə paytaxtın digər rayonları arasında
təhsilin müxtəlif parametrləri, o cümlədən məktəb,
müəllim və şagirdlərin sayı, müəllim-şagird nisbəti,
buraxılış və ali məktəblərə qəbul imtahanlarının, "Ən
yaxşı ümumtəhsil məktəbi" və "Ən yaxşı müəllim"
müsabiqələrinin nəticələri, fənn olimpiadalarında
iştirak, müəllimlərlə təminat, məktəb tikintisi və s.
göstəriciləri üzrə müqayisələr aparıldı.
Son üç ildə Sabunçu rayonunda 3 nəfər məzunun qəbul
imtahanlarında ən yüksək - 700 bal toplaması,
şagird-müəllim nisbətinin ölkə üzrə orta göstəricidən
yüksək olması və s. müsbət hal kimi qiymətləndirildi,
bəzi göstəricilərin digər rayonlara nisbətən aşağı
olduğu qeyd edildi.
Sabunçu Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Adil Vəliyev
elmi-praktik konfransda çıxış edərək belə mühüm tədbirin
rayonlarının tədris müəssisəsində keçirilməsinə görə
Təhsil Nazirliyinin, Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin
rəhbərliyinə minnətdarlığını bildirdi, bu cür
görüşlərin, müzakirələrin işin xeyrinə olduğunu
vurğuladı. Rayonda təhsilin maddi-texniki bazasının
möhkəmləndirilməsi, keyfiyyətinin yüksəldilməsi
istiqamətində görülən işlərdən söz açan A.Vəliyev mövcud
problemlərə də toxundu, onların aradan qaldırılması üçün
Təhsil Nazirliyinin dəstəyinə ehtiyac duyduqlarını
söylədi, dinlədiyi dərslərlə bağlı fikirlərini bölüşdü.
Konfransda söz alan Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin
müdir müavini Məhəmməd Bayramov, bəstəkar, dərslik
müəllifi, professor Oqtay Rəcəbov, Azərbaycan Dövlət
Pedaqoji Universitetinin dekanı, professor Fərrux
Rüstəmov, dərslik müəllifi Rafiq İsmayılov, 96 nömrəli
tam orta məktəbin direktoru Əminə Hüseynova və başqaları
dinlədikləri dərslərə qiymət verib mövzu ilə bağlı fikir
və mülahizələrini bildirdilər, təkliflərini
səsləndirdilər. Çıxışlarda yeni fənn proqramlarının
(kurikulumların) uğurla tətbiq olunduğu, müəllimlərin
dərslərinə yaradıcı yanaşıb, müasir təlim forma və
üsullarından, İKT-dən bacarıqla istifadə etdikləri,
qruplarla iş forması seçilərkən dərsin mövzu və
məqsədlərinin nəzərə alınmasının, valideynlərlə işə daha
çox diqqət yetirilməsinin vacibliyi vurğulandı.
Yusif ƏLİYEV |