Dekabrın
14-də Təhsil Nazirliyində növbəti kollegiya
iclası keçirildi. Kollegiya üzvləri ilə yanaşı,
müxtəlif dövlət qurumlarının rəhbərlərinin və
nümayəndələrinin, Təhsil Nazirliyinin məsul
işçilərinin, dövlət və qeyri-dövlət ali təhsil
müəssisələrinin rektor və prorektorlarının
iştirak etdikləri iclasda "2007-2015-ci illərdə
Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili
üzrə Dövlət Proqramı"nın icrası: görülmüş işlər,
nəticələr və qarşıda duran vəzifələr" mövzusunda
məsələ müzakirə edildi.
Kollegiya iclasını açan Azərbaycan
Respublikasının təhsil naziri Misir Mərdanov
hamını salamlayaraq belə bir mühüm məsələnin
müzakirəsində iştirak etdiklərinə görə qonaqlara
təşəkkür etdi. İclasın iş qaydası haqqında
iştirakçılara məlumat verən təhsil naziri
mövzunun aktuallığını diqqətə çatdırdı.
Gənclərimizin xarici ölkələrin aparıcı ali
məktəblərində təhsil almalarının həmişə önəmli
bir məsələ olduğunu söyləyən təhsil naziri Sovet
dövründə ulu öndər Heydər Əliyev 1969-cu ildə
respublikamıza rəhbərlik etməyə başladıqdan
sonra bu istiqamətdə mühüm addımların atıldığını
bildirdi. Qeyd olundu ki, dahi şəxsiyyət Heydər
Əliyevin fəaliyyəti sayəsində 1970-80-ci illərdə
çoxlu sayda gəncimiz SSRİ-nin tanınmış ali
məktəblərində təhsil almağa göndərilirdi. Nazir
onu da bildirdi ki, həmin dövrdə SSRİ-nin hərbi
ali məktəblərində təhsil almağa gedən gənclərin
sayı da kifayət qədər olmuşdur.
Azərbaycan öz müstəqilliyini bərpa etdikdən və
Heydər Əliyev respublikamızda siyasi hakimiyyətə
qayıtdıqdan sonra da bu sahədə əhəmiyyətli
addımlar atıldı. Məhz ulu öndərin xaricdə
təhsilə verdiyi önəmin nəticəsi idi ki, xarici
ölkələrdə təhsil alan tələbələrin bütün
problemləri dövlətin xüsusi diqqət mərkəzində
oldu.
Təhsil naziri Azərbaycandan kənarda yüksək
ixtisaslı kadrların hazırlanması istiqamətində
ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən həyata
keçirilmiş siyasətin hazırda ölkə başçısı cənab
İlham Əliyevin rəhbərliyi altında uğurla davam
etdirildiyini bildirdi. Qeyd etdi ki, respublika
Prezidenti cənab İlham Əliyevin 16 aprel
2007-ci il tarixli 2090 saylı sərəncamı ilə
təsdiq etdiyi "2007-2015-ci illərdə Azərbaycan
gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət
Proqramı" dövlətimizin azərbaycanlı gənclərin
xaricdə təhsilinə göstərdiyi qayğının daha bir
parlaq nümunəsidir. Ölkə başçısı cənab İlham
Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan xalqının
ilahi sərvəti olan "qara qızılın" insan
kapitalına çevrilməsi siyasəti uğurla
reallaşdırılır. Nazir adıçəkilən Dövlət
Proqramının əsas məqsədinin ölkədə rəqabət
qabiliyyətli iqtisadi sistemin formalaşdırılması
və davamlı inkişafın təmin edilməsi baxımından
ölkənin müasir tələblərə cavab verən kadrlara
ehtiyacının ödənilməsi, Azərbaycan gənclərinin
ümumbəşəri dəyərlər əsasında layiqli təhsil
almaları üçün lazımi şəraitin yaradılması,
istedadlı gənclərin dünyanın aparıcı ölkələrində
təhsil almaq imkanlarının genişləndirilməsi
prosesinin mütəşəkkilliyi və səmərəliliyinin
artırılmasını təmin etməkdən ibarət olduğunu
söyləyərək, həmin məqsədlərin reallaşdırılması
üçün Dövlət Proqramı çərçivəsində həyata
keçirilməsi nəzərdə tutulan vəzifələri, həmçinin
proqramın əsas hədəflərini iclas
iştirakçılarının diqqətinə çatdırdı.
Nazir Misir Mərdanov 2007-ci ildən başlayaraq bu
günə qədər xarici ölkələrin nüfuzlu ali
məktəblərində təhsil almağa göndərilən gənclərin
sayı barədə statistik rəqəmləri açıqlayaraq
bildirdi ki, bütövlükdə Dövlət Proqramı
çərçivəsində 5000 gəncin dünyanın nüfuzlu ali
məktəblərində təhsil almağa göndərilməsi nəzərdə
tutulub. Qeyd olundu ki, bu günədək 1204
azərbaycanlı gənc ölkəmizin ehtiyac duyduğu
sahələr üzrə müxtəlif təhsil səviyyələrində
təhsil almaq üçün dünyanın ən qabaqcıl
universitetlərinə göndərilib.
Təhsil naziri daha sonra çıxışında Dövlət
Proqramı çərçivəsində xaricdə təhsil alan
gənclərin maliyyələşdirilməsi məsələsinə toxundu,
bununla bağlı fikirlərini diqqətə çatdırdı.
Təhsil Nazirliyi ilə Dövlət Neft Fondu arasında
yaranmış işgüzar əməkdaşlıqdan razılıq hissi ilə
danışan nazir birgə fəaliyyətin gələcəkdə də
uğurla davam edəcəyinə ümidvar olduğunu bildirdi.
Dövlət Proqramının icrası ilə əlaqədar həyata
keçirilən tədbirlər barədə ətraflı məlumat verən
nazir bununla bağlı bir sıra məsələlərə aydınlıq
gətirdi, öz fikir və mülahizələrini söylədi.
Sonra təhsil nazirinin müavini Qulu Novruzov
"2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin
xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət
Proqramı"nın icrası: görülmüş işlər, nəticələr
və qarşıda duran vəzifələr" mövzusunda
məruzə-təqdimatla çıxış etdi.
Nazir müavini ölkəmizdən kənarda yüksək biliyə
malik kadrların hazırlanması ilə bağlı ümummilli
lider Heydər Əliyev tərəfindən həyata keçirilmiş
siyasətin bu gün də daha geniş coğrafiyada
gənclərimizin dünyanın ən qabaqcıl ali təhsil və
elm müəssisələrinə göndərilməsi ilə davam
etdirildiyini bildirdi. Dövlət Proqramına
gənclərin ildən-ilə marağının artdığını,
ictimaiyyət tərəfindən rəğbətlə qarşılandığını
deyən Qulu Novruzov bu istiqamətdə görülən işlər
haqqında danışdı.Proqram çərçivəsində xaricdə
təhsil almaq hüququ qazananlarla bağlı rəqəmləri
açıqlayan nazir müavini bildirdi ki,
2007-2008-ci tədris ilində onların sayı 66,
2008-2009-cu tədris ilində 134, 2009-2010-cu
tədris ilində 308, 2010-2011-ci tədris ilində
275, 2011-2012-ci tədris ilində 421 nəfər olub.
İllər üzrə təhsil almaq hüququ qazananların
ölkələr, ixtisaslar, təhsil səviyyələri üzrə
statistik göstəriciləri iştirakçıların nəzərinə
çatdıran nazir müavini onların hər birini
ayrı-ayrılıqda şərh etdi. Proqram çərçivəsində
ən çox azərbaycanlı gənclərin təhsil aldığı
ölkələrin adlarını sadalayan Q.Novruzov
diplomdansonrakı təhsil pillələri üzrə xaricə
göndərilənlərin sayının ilbəil artmasını müsbət
hal kimi qiymətləndirdi. Təqdimatda
2011-2012-ci tədris ilində proqram çərçivəsində
təhsil alan tələbələrin ölkələr üzrə
statistikasını əks etdirən cədvəllər nümayiş
olundu. Verilən məlumatdan aydın oldu ki,
hazırda dünyanın 23 ölkəsinin (Türkiyə, Almaniya,
Böyük Britaniya, Rusiya Federasiyası, Kanada,
ABŞ və s.) 200-dək nüfuzlu ali məktəbində 853
nəfər təhsil alır. Q.Novruzov Azərbaycan
gənclərinin Dövlət Proqramı üzrə dünyanın
qabaqcıl ölkələrinin nüfuzlu ali məktəblərinə
göndərilməsini təmin etmək üçün Alman Akademik
Mübadilə Xidməti (DAAD), Fransa Dövlət Ali və
Orta Təhsilinin Təşkili Mərkəzi (CNOUS) ilə
imzalanmış ikitərəfli razılaşmalar əsasında
birgə işlərin uğurla həyata keçirilməsindən,
ABŞ-da Beynəlxalq Təhsil İnstitutu (İİE) ilə
əməkdaşlıq çərçivəsində təhsil alan
tələbələrimizin seçdikləri ixtisaslardan, bundan
başqa həyata keçirilən digər xüsusi layihələrdən
söz açdı. Qeyd olundu ki, ötən illərdən fərqli
olaraq bu il Dövlət Proqramının yerinə
yetirilməsində məzmun və forma baxımından
dəyişikliklər baş vermişdir. Bunlar
prioritetlərin qabaqcadan ictimaiyyətə
çatdırılması, sənəd qəbulu üçün kifayət qədər
vaxtın verilməsi, xaricdə təhsil üçün sənədlərin
elektron ərizə formasında qəbulunun həyata
keçirilməsidir.
Məruzə-təqdimatda daha sonra cari tədris ilində
olduğu kimi 2012-2013-cü tədris ilindən Dövlət
Proqramı çərçivəsində xarici ölkələrdə təhsil
üçün prioritet hesab olunan ixtisasların adları
açıqlandı. Dövlət Proqramı çərçivəsində təhsilin
mümkün əhatə coğrafiyası, hazırda təhsil
alanların əhatə coğrafiyası ilə bağlı
hazırlanmış xüsusi xəritələrin nümayişi isə
iclas iştirakçılarına dünyanın bir sıra inkişaf
etmiş ölkələrində təhsilin müxtəlif səviyyələri
üzrə təhsil alan tələbələrimiz haqqında geniş
məlumat almağa imkan yaratdı. Bildirildi ki,
gənclərimizin böyük əksəriyyəti xarici ali
məktəblərdə tibb, iqtisadiyyat və idarəetmə
ixtisas istiqamətləri üzrə təhsil alırlar.
2010-2011-ci tədris ilindən etibarən
mühəndislik, İKT, neft sənayesi və digər bu kimi
istiqamətlər prioritet elan olunduqdan sonra
həmin ixtisaslar üzrə təhsil alanların sayı
artıb.
Təqdimatda daha sonra Dövlət Proqramı
çərçivəsində xarici ölkələrin tanınmış ali
məktəblərində təhsil alan tələbələrin
Azərbaycanı layiqincə təmsil etmələrindən,
ictimai fəaliyyətlərindən də söz açıldı,
slaydlarda onların müxtəlif konfranslarda,
respublikamız üçün əlamətdar, həmçinin tarixi
günlərimizlə bağlı keçirilən tədbirlərdə
çəkilmiş fotolar nümayiş olundu.
Nazir müavini Q.Novruzov Dövlət Proqramının
icrası ilə bağlı xaricdə təhsil alanların
təhsilləri üçün illər üzrə Dövlət Neft Fondu
tərəfindən ayrılmış vəsait barədə də danışdı,
nəzərdə tutulan vəsaitin illər üzrə təsnifatını
apardı.
Qulu Novruzov Dövlət Proqramı çərçivəsində
xarici ölkələrin nüfuzlu ali məktəblərindən
məzun olanların illər üzrə statistikasını
açıqladı. Qeyd olundu ki, bu günə qədər proqram
çərçivəsində 322 gənc məzun olub. Məzunların
illər, ölkələr və ixtisaslar üzrə bölgüsünü əks
etdirən diaqramlar iştirakçılara nümayiş
etdirildi, gənclərin işlə təmin olunmasına dair
bəzi məlumatlar açıqlandı. Bildirildi ki,
məzunların 47 faizi dövlət, 53 faizi isə
qeyri-dövlət sektorunda çalışır.
Dövlət Proqramının icrası ilə bağlı həyata
keçirilmiş tədbirlərdən, əldə olunan
nəticələrdən və qarşıda duran vəzifələrdən
ətraflı danışan məruzəçi çıxışının sonunda
proqram çərçivəsində aparılan işlərin
səmərəliliyini artırmaq üçün Təhsil Nazirliyinin
irəli sürdüyü təklifləri kollegiya
iştirakçılarının diqqətinə çatdırdı və proqramın
reallaşdırılmasında əməyi olan hər bir kəsə öz
təşəkkürünü bildirdi.
Sonra məruzə ətrafında çıxışlar oldu.
Gənclər və idman naziri Azad Rəhimov, xarici
işlər nazirinin müavini, Azərbaycan Diplomatik
Akademiyasının rektoru Hafiz Paşayev, Dövlət
Neft Fondunun icraçı direktoru Şahmar Mövsümov,
Bakı Dövlət Universitetinin rektoru, millət
vəkili Abel Məhərrəmov, Azərbaycan Tibb
Universitetinin rektoru, millət vəkili Əhliman
Əmiraslanov, Azərbaycan Dövlət İqtisad
Universitetinin rektoru, Milli Məclisin elm və
təhsil komitəsinin sədri Şəmsəddin Hacıyev
xaricdə təhsil alan azərbaycanlı gənclərin elmi
biliklərə dərindən yiyələnmələrinin
vacibliyindən, onların yüksək təhsil almaları
üçün dövlətimiz tərəfindən yaradılan imkan və
şəraitdən, göstərilən diqqət və qayğıdan
danışdılar.
Çıxış edənlər azərbaycanlı gənclərin hərtərəfli
bilik və bacarığa malik olması üçün Dövlət
Proqramının icrası prosesində müvafiq qurumların
təkliflərinin nəzərə alınmasının zəruriliyini
qeyd etdilər.
Çıxışlarda xaricdə təhsillə bağlı Dövlət
Proqramının icrası barədə hazırlanmış
məruzə-təqdimatın yüksək səviyyədə hazırlandığı,
burada görülmüş işlər, əldə olunan nəticələr
haqqında məlumatların dolğun şəkildə öz əksini
tapdığı qeyd olundu, bəzi məsələlərə münasibət
bildirildi, təkliflər səsləndirildi.
Samirə KƏRİMOVA |