Məlumdur ki, xalqımızın gələcək taleyi bu gün
məktəblərdə oxuyan övladlarımızdan asılıdır.
Onları yetişdirmək, tərbiyələndirmək, qlobal
çağırışlara cavab verəcək səviyyədə hazırlamaq
isə bizim borcumuzdur.
"Müəllim hazırlığının müasir problemləri"
mövzusunda keçirilən beynəlxalq elmi konfransda
hörmətli təhsil naziri Misir Mərdanov qeyd etdi
ki, ali məktəb qarşısında yeni nəsil
müəllimlərin hazırlanması və pedaqoji kadrların
ixtisasartırmasının müasir, daha səmərəli
modelinin yaradılması kimi mühüm vəzifələr durur.
Yeni tip müəllim olmağı yalnız gənc nəsildən
gözləmək düzgün olmaz. Məktəblərimizdə savadlı,
bacarıqlı, təcrübəli müəllimlərimiz çoxdur. Bəs
çatışmayan nədir?
Əlbəttə, fəal təlim metodları şagirdlərin yeni
bilikləri müstəqil araşdırmalar yolu ilə əldə
etməsini, sərbəst mühakimə yürüdüb öz
fikirlərini söyləyə bilməsini, qrup şəklində
birgə fəaliyyət vərdişlərinə yiyələnməsini və bu
baxımdan dərslərin interaktiv əsasda qurulmasını
təmin edir. Lakin fəal təlim metodlarının
tətbiqi əvvəlki uğurlarımızın inkarı demək deyil.
Həm orta məktəbdə, həm də sonrakı təhsil
illərində əsl pedaqoqun nə demək olduğunu mənə
dərk etdirən müəllimlərim olub. İndi də onların
keçdikləri dərsləri-mövzunu uşaqlardan almaq
üçün problem-situasiyanı necə yaratdıqlarını,
mövzulararası əks-əlaqənin təşkili, dərsin
həyatla əlaqələndirilməsi və s. məsələləri
xatırlayanda, elə müəllimlərin qarşısında baş
əyirəm. Və əminliklə deyirəm ki, elm öz
elmliyində qalır, elmin şagirdlərə öyrədilməsi
üsulları dəyişir. Fəal təlimdə müəllim və şagird
bərabərhüquqlu subyekt olsalar da, metodlardan
istifadə edən müəllim məhz əsas simadır. Təhsil
sahəsində həyata keçirilən hər bir yeniliyin
ağırlığının müəllimlərin üzərinə düşməsi
təbiidir. Uğur qazanmaq istəyən müəllim, hər
şeydən əvvəl, öz peşəsinin vurğunu olmalıdır.
Müəllim yaradıcı, həyata keçiriləcək hər bir
dəyişikliyə hazır olarsa və peşəsinin
müqəddəsliyini hər zaman qoruyub saxlamağa
çalışarsa, yeni - fəal metodların tətbiqi,
müasir texnologiyalardan istifadə və s. onun
üçün problem yaratmaz.
Məncə, müəllim kollektivdə nüfuz qazanmalı, öz
nüfuzunu qorumalıdır. O, savadı, əməksevərliyi,
obyektivliyi, davranışı, mədəniyyəti ilə
şagirdlərə nümunə olmalıdır. Əqidəsi təmiz olan
müəllim bilməlidir ki, onun borcu xalqımızın
ənənələrinə bağlı olan, Vətənini, millətini və
dilini sevən, müstəqil və yaradıcı düşünən,
yüksək əxlaq və mənəvi keyfiyyətləri özündə
birləşdirən sağlam və humanist fikirli şagirdlər
yetişdirməkdir. Yeni tip müəllim kimi
formalaşmaq əlaqədar təhsil müəssisələrindən,
RTŞ metodistlərindən və məktəb rəhbərlərindən
daha çox hər təcrübəli müəllimin özündən
asılıdır.
Mən 34 ildir ki, Azərbaycan dili və ədəbiyyat
müəllimi işləyirəm. Bir müəllim olaraq, hər gün
öz üzərimdə çalışır, heç bir mövzunu
şabloncasına şagirdlərə çatdırmaq istəmirəm.
Dərslərimi daha maraqlı qurmaq üçün "Eşit və
düşün!" prinsipi ilə işləyirəm. Şagirdləri
tərbiyələndirmək, zövqlərini inkişaf etdirmək,
nitqlərini formalaşdırmaq üçün lazım olan əyani
vasitələrdən və dərslikdən istifadə edirəm.
Biliyin interaktiv yolla qavranılması üçün hər
bir əyani vəsaitin diskussiya elementinə
çevrilməsinə çalışıram. Eyni zamanda müəllimin
canlı, obrazlı danışığının xüsusi rolunu da
unutmuram. Düşünürəm ki, xeyli iş təcrübəsi olan
savadlı, bacarıqlı, metodik hazırlıqlı, yeni
təlim texnologiyalarından istifadə etməklə,
işini interaktiv yolla günün tələbləri
səviyyəsində quran müəllim elə yeni tip
müəllimdir - əgər bilik və bacarığını, ürəyinin
hərarətini və gözünün nurunu qayğıkeşliklə
şagirdlərin qəlbinə hopdura bilirsə, dünyada ən
müqəddəs peşə sahibi olduğunu dərk edirsə...
Şövkət ASLANOVA,
Bakıdakı 285 nömrəli tam orta məktəbin
Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi
|
|