Tale yolları müxtəlifdir. Ömür var ki, həyatın
bütün dönüm-döngələri ağrı-acısız yaşanır. Elə
həyat var ki, bir ilin dərdi-səri min aya bəs
eləyər. Bu sətirlər taledən şikayət kimi qəbul
olunmasın. Əslində elə jurnalist, qəzet
əməkdaşının işi çətin, çörəyi halal (söhbət saf
niyyətli və xoşməramlılardan gedir), həyat yolu
mənəvi dəyərə malik bir salnamədir, özünəxas,
seçilən, bir-birinə bənzəməyən bir həyat
tarixçəsidir.
***
İlk
tanışlıq.
1978-ci ilin avqust ayının sonları idi. Bakının
müxtəlif küçələrində ünvanlanmış qəzet və jurnal
redaksiyalarını (təkcə "Kommunist" qəzeti, "Azərbaycan
məktəbi" və s. mətbu orqanlardan savayı) bir dam
altında doğmalaşdıran "Kommunist" nəşriyyatının
(indiki "Azərbaycan") redaksiya korpusu
imzalarını oxuduğumuz insanlarla tanışlığa imkan
verirdi. "Azərbaycan müəllimi" ilə bir mərtəbədə
"İdman", "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzetləri,
səkkizinci mərtəbədə "Azərbaycan gəncləri", "Molodyoj
Azerbaydjana", "Azərbaycan pioneri" yerləşirdi.
"Azərbaycan pioneri"ndə ağayana hərəkətləri ilə
o biri redaktorlar kimi cavanlarda xoş təəssürat
oyadan Əmrah Əmrahov kollektivə rəhbərlik edirdi.
Ara-sıra uşaq qəzetinə yazı aparır, çap olunanda
qonorar da alırdıq. Məsul katib Ədalət
Daşdəmirli idi və əliaçıqlıqla yazı dərc olunan
nömrədən bir neçə nüsxə bağışlayırdı.
... İllər ötürdü. Bir neçə qəzet və jurnal kimi
"Azərbaycan pioneri"nin də adı dəyişdirildi,
kollektiv təzələndi. "İdman" qəzetinin
otaqlarında "Naxçıvan" qəzeti fəaliyyətə başladı.
Düz 7 il - 1995-ci ildən 2002-ci ilə kimi Ədalət
Daşdəmirli həmin qəzetdə məsul katib kimi
çalışdı. 9 ildir ki, onun əmək bioqrafiyası
Azərbaycan təhsilinin salnaməsi olan "Azərbaycan
müəllimi" qəzeti redaksiyası ilə bağlıdır.
***
Qəzetin 20 nəfərlik kollektivində hamının baş
çəkdiyi, tapşırılan işləri yerinə yetirəndən
sonra Şirvan yumoru ilə durulaşmaq istədiyi, hər
dördüncü gün, qəzet çıxan günü gecəyə qalanda
kollektiv duz-çörək kəsdiyi bir otaq var:
məktublar şöbəsi. Bu şöbənin müdiridir Ədalət
Daşdəmirli...
***
Bəzən eyni kollektivdə çalışdığın əməkdaşlar
barədə çox az məlumatın olur. Günah kimdədir -
sualına müxtəlif cavablar vermək olar. Bir
başlıca səbəb var: həyatın gündəlik qayğıları...
Sətirlərin müəllifi olaraq taleyimizdən razıyıq:
hələ 2 il əvvəl "Azərbaycan müəllimi"nin 75
illiyi ilə bağlı irihəcmli kitab üzərində
işlərkən keçmiş əməkdaşlar, başqa redaksiyada
çalışanlar, hazırda kollektivin üzvü olanlar
barədə zəngin məlumat toplamışıq. Ədalət
Daşdəmirlinin özünün təqdim etdiyi bir səhifəlik
tərcümeyi-halının onun imzasını tanıyanlar,
qələm məhsullarını oxuyanlar üçün maraqlı
olacağına ümidvarıq.
Tərcümeyi-halından sətirlər
Tərcümeyi-hal var ki, bir neçə vərəqə sığmır.
Avtobioqrafiyası cəmi beş-altı cümlədə verilən
adamlar da var. Jurnalist ömrü çox qəribədir.
Fəaliyyəti boyu yüzlərlə soydaş, vətəndaş ömrünə
nəzər salır, haqqında geniş materiallar
hazırlayır, özü haqqında isə bir səhifə ilə
kifayətlənir. Əslində bu, təvazökarlıq deyil,
ilahi neməti olan sözlə insan həyatını
tarixləşdirən, insan əməyinə dəyər verən, insanı
sevindirən - jurnalist təsəllisidir...
***
Mən, Daşdəmirli Ədalət Mirələm oğlu Şamaxı
rayonunun Məlikçobanı kəndində anadan olmuşam.
Orta məktəbi bitirdikdən sonra 1970-1975-ci
illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin
jurnalistika fakültəsində təhsil almışam.
Əmək fəaliyyətimə 1975-ci ildə ədəbi işçi kimi
Şamaxı rayonunda çıxan "Yeni Şirvan" qəzeti
redaksiyasında başlamışam.
1976-cı ildən 1995-ci ilə kimi "Azərbaycan
pioneri" (sonrakı adı "Savalan") qəzetində məsul
katib vəzifəsində çalışmışam.
1995-2002-ci illərdə "Naxçıvan" qəzetində məsul
katib vəzifəsində işləmişəm.
2002-ci ildən bu günə kimi "Azərbaycan müəllimi"
qəzetində şöbə müdiri vəzifəsində çalışıram.
Respublikamızda müxtəlif illərdə nəşr edilmiş
qəzet və jurnallarda çoxlu sayda yazılarım dərc
edilib. SSRİ Jurnalistlər İttifaqının üzvü
olmuşam (1979), dəfələrlə Azərbaycan Komsomolu
Mərkəzi Komitəsinin fəxri fərmanları və "Lenin
yubiley" medalı ilə təltif edilmişəm. Azərbaycan
KİVİHİ-nin "Qızıl qələm" mükafatı laureatıyam.
Jurnalist həyatı qələmə aldığı, dərc etdirdiyi
müxtəlif janrlı məqalələrdə salnamələşir, duyğu
və düşüncələri sətirlərlə gələcək nəsillərə
çatdırılır. Yuxarıda qeyd olunan mətbu
orqanlarda dərc olunmuş yazılar, lap kiçik bir
informasiya belə, insan təfəkkürünün məhsuludur.
Bu mənada Ədalət Mirələm oğlunun məqalələrinin
dil-üslub xüsusiyyətləri seçilir. Onun
Azərbaycanın Milli Qəhrəmanları ilə bağlı
silsilə yazılarında vətən oğullarının
şücaətindən doğan bir qürur hissi, həm də
şəhidlərin xatirəsinə sonsuz hörmət və ehtiram
duyğusu ifadəsini tapıb. Yaxud, xalq yazıçısı,
akademik Mirzə İbrahimov barədə məqaləsi, həqiqi
mənada jurnalist araşdırmasının uğurudur. Bu
baxımdan yanaşanda onun məktubların izi ilə
araşdırmaları, reyd yazıları bir ömrün qəzet
səhifələrində əbədiləşmiş saatlarının
əbədiləşməsidir.
Kövrək duyğuların ifadəsi
Ədalət müəllim həm də orijinal publisistik
üsluba malikdir. Onun 1 sentyabr 2006-cı ildə
dərc olunmuş "Səndən sonra" yazısından bir
parçanı oxuyuruq:
Bir amansız ölüm səni bizdən əbədi ayırmaq üçün
yaman tələsdi. Biz isə Sənin kimi bir əziz
insanın, mehriban müəllimin, istəkli alimin,
əvəzsiz qardaşın qəfil bu fani dünyadan
köçməsinə heç inanmadıq... Göz yaşımız ümman
oldu, qəlb evimiz sənsiz qaldı, Səndən sonra...
Görən necə deyim, övladların atasız, bacıların
qardaşsız, qardaşların qardaşsız, bir də o
Mələyin Mirsahibsiz qaldı, Səndən sonra...
Bax, beləcə bu nağıllı, bu bayatılı, bir ucu
gəlimli, bir ucu gedimli dünyanın puçluğuna,
yalan dünya olduğuna biz bir daha inandıq,
Səndən sonra...
***
Ədalət Daşdəmirli 2008-ci ildə nəşr olunmuş "Qırmızı
qaranlıqlar içində işıq" (Bakı: "Azərbaycan"
nəşriyyatı, 290 səh.) kitabının redaktorudur.
Təhsil naziri, əməkdar elm xadimi Misir
Mərdanovun rəhbərliyi ilə hazırlanıb nəşr
olunmuş "Azərbaycan müəllimlərinin I-XII
qurultayı" (2008), "Azərbaycanın təhsil
nazirləri" (Bakı, 2011) kitablarının
tərtibçilərindən biridir. Xüsusən sonuncu
kitabın materiallarının toplanılması kimi çətin
işdə onun fədakar əməyi təqdirəlayiqdir.
Onun uşaqların həyatından bəhs edən "Gəlin
birlikdə gülək" adlı kitabı yaxınlarda nəşr
olunacaq.
***
Beləcə bir jurnalist, bir qəzet şöbəsinin
redaktorunun həyatına qısaca bir nəzər saldıq.
Bu günlərdə - noyabrın 19-da yaxşı qardaş,
fədakar ata, mehriban dayı, şirin söhbətli
babanın - Ədalət Mirələm oğlu Daşdəmirlinin 60
yaşı tamam olur. 36 ildir ki, sözün hikmətinə
sığınaraq sözün vasitəsilə pedaqoji aləmə xidmət
etmək əsl fədakarlıqdır. Qələm dostumuza
cansağlığı və uğurlar arzulayırıq.
Şamxəlil MƏMMƏDOV,
respublikanın əməkdar jurnalisti,
Nizami MİRZƏ,
"Təhsil" jurnalı baş redaktorunun müavini |