Noyabrın
14-də Bakı Dövlət Universitetində Azərbaycan
Respublikasının dövlət müstəqilliyinin
bərpasının 20-ci ildönümünə həsr edilmiş "Müasir
şəraitdə ümumtəhsil məktəblərində tədrisin
keyfiyyətini yüksəltmək yolları" mövzusunda II
Respublika elmi-metodiki konfrans keçirildi.
Konfrans BDU-nun nəzdindəki "Gənc istedadlar"
liseyi tərəfindən təşkil olunmuşdu. Tədbirdə BDU-nun
rektoru, Milli Məclisin deputatı, akademik Abel
Məhərrəmov, "Gənc istedadlar" liseyinin
direktoru, professor Qasım Hüseynov, Təhsil
Problemləri İnstitutunun direktor müavini,
pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru Ənvər Abbasov,
BDU-nun və liseyin professor-müəllim heyəti,
Bakı və regionlardan tanınmış alimlər, təhsil
işçiləri, valideynlər və digər şəxslər iştirak
edirdilər.
Konfransı giriş sözü ilə açan BDU-nun rektoru,
Milli Məclisin deputatı, akademik Abel
Məhərrəmov ümummilli lider Heydər Əliyevin elmə,
təhsilə daim böyük önəm verdiyini, ulu öndərin
ideyalarının Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti cənab İlham Əliyev tərəfindən uğurla
həyata keçirildiyini vurğuladı. Son illər ölkə
Prezidenti cənab İlham Əliyevin elm və təhsil
sahəsində imzaladığı sərəncamların bu sahədə
dinamik inkişafa səbəb olduğunu iştirakçıların
nəzərinə çatdırdı. Bildirdi ki, ölkə Prezidenti
cənab İlham Əliyevin 2006-cı il tarixli
sərəncamı ilə "Xüsusi istedada malik olan
uşaqların (gənclərin) yaradıcılıq potensialının
inkişafı üzrə Dövlət Proqramı (2006-2010-cu
illər)" qəbul edilmişdir. Bu proqrama uyğun
olaraq 2007-ci ildə BDU-nun nəzdində "Gənc
istedadlar" liseyi fəaliyyətə başladı. Liseyi
yaratmaqda məqsədin istedadlı gəncləri aşkar
etməklə gələcəkdə Azərbaycan elminə və təhsilinə
böyük töhfələr vermək olduğunu bildirən akademik
A.Məhərrəmov bunun üçün ümumtəhsil məktəblərinin
tədris metodologiyasının düzgün qurulmasını və
şagirdlərin gənc yaşlarından ali məktəb
düşüncəsi və mühiti ilə formalaşmasının
vacibliyini bildirdi.
XXI əsrdə qloballaşma şəraitində elmin, təhsilin
mühüm rolunu qeyd edən rektor bu sahələrin
inkişafında informasiya-kommunikasiya
texnologiyalarının son dərəcə əhəmiyyətli rol
oynadığını bildirdi. Ümumtəhsil məktəblərində
tədrisin keyfiyyətinin yüksəldilməsinin, bunun
üçün hər bir şagirdə fərdi yanaşmanın ən vacib
amillərdən olduğunu söyləyən akademik
A.Məhərrəmov BDU-nun nəzdindəki "Gənc istedadlar"
liseyində tədris üzrə reallaşdırılan
tədbirlərdən, qazanılan uğurlardan danışdı.
Rektor hər il lisey şagirdlərinin respublika
fənn olimpiadalarında, məzunlarının ali
məktəblərə qəbul imtahanlarında və digər
müsabiqə və yarışlarda yüksək nailiyyətlər əldə
etdiklərini diqqətə çatdırdı. Belə tədbirlərin
keçirilməsinin ümumi işə müsbət təsir
edəcəyindən ümidvar olduğunu bildirdi.
BDU-nun nəzdindəki "Gənc istedadlar" liseyinin
fəaliyyəti barədə videofilm nümayiş etdirildi.
Konfransda çıxış edən Təhsil Problemləri
İnstitutunun direktor müavini, pedaqogika üzrə
fəlsəfə doktoru Ənvər Abbasov "Ümumtəhsil
məktəblərində təlimin keyfiyyətini yüksəltməyin
mühüm şərtləri" mövzusunda məruzə ilə çıxış etdi.
Bildirdi ki, "Azərbaycan Respublikasının təhsil
sahəsində İslahat Proqramı"nda "Demokratikləşdirmə,
humanistləşdirmə, humanitarlaşdırma
prinsiplərinə əsaslanaraq eyni təhsil sisteminin
yaradılması" zəruri tələb kimi qarşıya qoyulur.
Bu tələbin yerinə yetirilməsi üçün ümumtəhsil
məktəblərində müvafiq islahatyönümlü işlərin
həyata keçirilməsi başlıca istiqamətlərdən biri
kimi nəzərdə tutulur. Burada təlimin
keyfiyyətini yüksəltmək, onu qlobal dünyanın
ümumtəhsil standartları səviyyəsinə çatdırmaq
başlıca amil hesab edilir.
Ümumtəhsilin yeni sisteminin qurulmasında
təlimin keyfiyyətinin yüksəldilməsi başlıca
şərtdir. Ona müasir baxımdan yanaşılmalı,
pedaqoji cəhətdən düzgün qiymət verilməlidir.
Çünki təlimin keyfiyyəti anlayışı nəinki ümumi
təhsilin, o cümlədən də bütövlükdə təhsil
sisteminin ən vacib və hamının istinad etdiyi
atribut kimi həmişə mövcud olmuşdur. Hazırda isə
bu anlayış müasir müstəvidə təqdim olunmalı və
qəbul edilməlidir. Artıq ona şagirdlərin "4" və
"5" qiymətinin sayından çıxan nəticə kimi deyil,
məntiqi və yaradıcı təfəkkürü ifadə edən təlim
standartlarının tələbi kimi yanaşılır.
Aparılan araşdırmalar onu göstərir ki, ənənəvi
dərslər özünün yorucu xarakteri ilə şagird
marağının aşağı düşməsinə, bununla da təlim
keyfiyyətinə mənfi təsir göstərir. Qabaqcıl
müəllimlər belə sxematik, standart dərsləri quru
şablonçuluqdan çıxarmaqla ona yaradıcı yanaşır,
xüsusi peşəkarlıqla əlavələr edirlər. Belə
dərslər məzmunu və strukturuna görə orijinal
olmaqla qeyri-standart xarakter daşıyır. Onların
təşkilində şagirdlərin daha çox fəallıq
göstərdiyi müşahidə olunur.
Ölkədə islahatların həyata keçirildiyi hazırkı
şəraitdə müəllim hazırlığı mühüm əhəmiyyət
daşıyır. İstər elmi, istərsə də pedaqoji,
metodik cəhətdən zəruri tələblərə cavab vermək
müasir müəllimin əsas keyfiyyətləri kimi qəbul
edilir.
Məlum həqiqətdir ki, müəllim özünün
fəaliyyətində bir sıra pedaqoji, psixoloji
qabiliyyətləri ilə yanaşı, tədqiqatçılıq
keyfiyyətlərinə malik olmalı, hər yeni
situasiyada orijinal yanaşma imkanlarını meydana
çıxarmalıdır.
Bundan əlavə, müəllimin kommunikativ və ünsiyyət
bacarıqları onun fəaliyyətinin əsasını təşkil
etməlidir.
Konfransın keçirilməsini təqdirəlayiq hal kimi
qiymətləndirən Ənvər Abbasov iştirakçılara
uğurlar arzuladı.
Tədbirdə liseyin Azərbaycan dili və ədəbiyyat
müəllimi Gülşən Əliyeva "BDU-nun nəzdindəki
"Gənc istedadlar" liseyində Azərbaycan dili və
ədəbiyyat fənninin tədrisi təcrübəsindən"
mövzusunda çıxış etdi. Qeyd etdi ki, müasir
təhsilimizin qarşısında duran ən vacib vəzifə
şagirdləri dərin və hərtərəfli biliklərlə təmin
etmək, onlarda bacarıq və vərdişləri
formalaşdırmaq, yüksək mədəniyyətə, mütərəqqi
dünyagörüşə malik olan şəxsiyyət yetişdirməkdir.
Elə bir şəxsiyyət ki, milli zəminə, bəşəri
dəyərlərə əsaslanaraq öz elmi, mədəni, fiziki
potensialı, xüsusi istedadı, bacarığı sayəsində
müstəqil Azərbaycanı dünya miqyasında təmsil edə
bilsin. G.Əliyeva XI b sinfində ədəbiyyatdan
"C.Məmmədquluzadənin "Anamın kitabı" əsərinin
təhlili" mövzusunda keçdiyi dərs haqqında geniş
məlumat verdi. Qeyd etdi ki, şagirdlər fərddən
şəxsiyyətə gedən mürəkkəb yolu məhz məktəb
dövründə, partalar arxasında keçirlər. Ona görə
də onlara elə düzgün istiqamət vermək lazımdır
ki, labirintlər qarşısında aciz qalmasınlar. Bu
məqsədlə Azərbaycan dili və ədəbiyyat
dərslərindən çox səmərəli istifadə etmək olur.
Tədbirdə çıxış edən Azərbaycan Müəllimlər
İnstitutunun elmi işlər üzrə prorektoru, dosent
Nazilə Abdullazadə, Naxçıvan Dövlət
Universitetinin kafedra müdiri Elbəyi Maqsudov,
BDU-nun kimyanın tədrisi metodikası kafedrasının
müdiri Əyyub Əzizov, liseyin Valideynlər
Komitəsinin sədri, şair pedaqoq Oktay Zəngilanlı
və valideyn Yusif Ağayev konfransın
əhəmiyyətindən danışdılar.
Konfrans öz işini noyabrın 15-də "Gənc
istedadlar" liseyində təşkil olunmuş bölmə
iclaslarında davam etdirdi. Azərbaycan dili və
ədəbiyyat bölməsinə professor Hüseyn Əsgərov,
pedaqogika və psixologiya bölməsinə professorlar
Nübar Muxtarova və Ləzifə Qasımova, fizika,
coğrafiya bölməsinə professor Tapdıq Həsənov,
kimya bölməsinə kimya elmləri üzrə fəlsəfə
doktoru Talıb Mahmudov, biologiya bölməsinə
professor Elşad Qurbanov, riyaziyyat və
informatika bölməsinə isə professorlar Karlen
Xudaverdiyev və Məmməd Yaqubov sədrlik
edirdilər. Bölmələrdə paytaxt və bölgələrdən
olan iştirakçıların 128 məruzəsi dinlənildi.
Mövzular ətrafında diskussiya və müzakirələr
aparıldı.
Niyazi RƏHİMOV |
|