Tohoku
Universiteti (Tohoku University) Yaponiyanın
Senday şəhərində, Honsyu adasının şimal-şərqində
Tohoku coğrafi regionunda yerləşir və 7 imperiya
universitetindən (Yaponiya İmperatorluğu
tərəfindən 1877-ci və 1939-cu illərdə yaradılmış
9 universitetdən 7-si Yaponiyada (Bu
universitetlər hazırda Yeddi Milli Universitet
adlanır), 1-i Koreyada, digər 1-i isə Tayvanda
yerləşir) biridir.
Böyük Britaniyanın "Times Higher Education
Supplement - QS World Universities Rankings"
jurnalının 2009-cu ildə apardığı dünya
universitetlərinin reytinqinə əsasən, Tohoku
Universiteti 100 ən yaxşı ali məktəb arasında
97-ci yerdə olub. "Times Higher Education World
University Rankings"in 2010-cu il üzrə dünyanın
ən nüfuzlu universitetləri arasında apardığı
araşdırmaya əsasən, Tohoku Universiteti 132-ci,
"QS World University Rankings"in açıqlamasına
görə isə 102-ci yerdə qərarlaşıb. "Times Higher
Education World University Rankings"in
2011-2012-ci tədris ili üçün açıqladığı reytinq
cədvəlində Tohoku Universiteti 120-ci, "QS World
University Rankings"in cədvəlində isə 70-ci
yerdə dayanır.
Tohoku Universiteti Sakit Okean Universitetləri,
Şərqi Asiya Tədqiqat Universitetləri
Assosiasiyalarının üzvüdür.
Tarixi
Tohoku
Universiteti 1907-ci il iyunun 22-də Tohoku
İmperial Universiteti adı ilə yaradılıb və
Yaponiyanın Tokio (1877) və Kyoto
universitetlərindən (1897) sonra üçüncü ən iri
universitet hesab edilir. Yaradıldığı ilk gündən
"açıq qapı" siyasəti yürüdən universitet
Yaponiyanın tarixinə qadınların və əcnəbilərin
qəbulunu həyata keçirən ilk ali təhsil
müəssisəsi kimi düşüb.
Tohoku Universiteti öz başlanğıcını 1736-cı il
noyabrın 1-də Sendayda yaradılmış Meirin Yokendo
Tibb Məktəbindən götürüb. Məktəb bir neçə dəfə
yenidən təşkil edilib və bir müddət Senday Tibb
Məktəbi adı altında fəaliyyət göstərib. Hazırda
bu məktəb Tohoku Universitetinin Tibb
fakültəsinin sələfi hesab edilir. 1907-ci ilin
oktyabrında Sapporo şəhərində universitetin Kənd
təsərrüfatı fakültəsi açılıb. 1911-ci ildə
Sendayda Təbiət elmləri, 1915-ci ildə isə Tibb
fakültələri fəaliyyətə başlayıb. 1918-ci ildə
Kənd təsərrüfatı fakültəsi universitetin əsas
kampusundan uzaqda yerləşdiyinə görə Hokkaydo
İmperial Universitetinə verilib. 1919-cu ildə
Mühəndislik, 1922-ci ildə isə Hüquq və Ədəbiyyat
fakültələri açılıb.
İkinci Dünya müharibəsindən sonra 1947-ci ildə
universitetin tərkibində yeni Kənd təsərrüfatı
fakültəsi fəaliyyətə başlayıb. Hüquq və
Ədəbiyyat fakültəsi 1949-cu ildə üç fakültəyə -
Hüquq, Ədəbiyyat və İqtisadiyyat fakültələrinə
bölünüb. Bundan əlavə, universitetdə Təhsil
(1949), Stomatologiya (1965) və Əczaçılıq (1972)
fakültələri yaradılıb.
Əsas prinsipi elmi tədqiqatların aparılması olan
bu universitetdə "açıq qapı" siyasəti bu gün də
davam etdirilir.
Büdcəsi və təhsil haqqı
2010-2011-ci tədris ilində Tohoku
Universitetinin gəlir və xərcləri ümumilikdə
138776 milyon yen olub. Ali məktəbin
gəlirlərinin 48444 milyonunu maliyyə yardımları,
29891 milyonunu universitet xəstəxanası, 10627
milyonunu təhsil haqqı, 19619 milyonunu tədqiqat
sazişləri, qalanları isə digər vasitələr
hesabına əldə olunan gəlirlər təşkil edib.
Tohoku Universitetinin xərclərinin 44890
milyonunu işçilərin əməkhaqqı, 39617 milyonunu
material və avadanlıqlar, 19619 milyonunu
tədqiqat sazişləri, 9451 milyonunu təmir və
tikinti, qalanlarını isə digər məsrəflər təşkil
edib.
Tohoku Universitetində yerli tələbələrin təhsil
haqqı bakalavr, magistratura və doktorantura
səviyyələrində ildə 6000-8000 ABŞ dolları təşkil
edir. Əcnəbi tələbələrin təhsil haqqı isə
bakalavr səviyyəsində 4000-6000, magistratura və
doktorantura səviyyələrində isə 12000-14000 ABŞ
dolları arasında dəyişir. Tələbənin oxuduğu
fakültədən, seçdiyi ixtisasdan asılı olaraq
təhsil haqqı fərqlidir.
Universitet bu gün
Tohoku Universiteti 5 kampusdan (Katahira,
Kavauti, Seyryo, Aobayama, Amamiya) ibarətdir.
Universitetin kampusları ümumilikdə 2,5
km²
ərazini əhatə edir. Katahira kampusunda inzibati
binalar və institutlar, Kavauti kampusunda Hüquq,
Pedaqogika, İqtisadiyyat, Filologiya
fakültələrinin binaları, Seyryo kampusunda Tibb
və Stomatologiya fakültələri, Aobayama
kampusunda Dəqiq elmlər, Mühəndislik elmləri,
Əczaçılıq, Amamiya kampusunda Kənd təsərrüfatı
fakültələri yerləşir.
Universitetin Katahira, Kavauti, Aobayama
kampusları Sakit okeandan 12 km aralıqda dağlara
doğru yerləşdiyindən, bu ilin martında baş
vermiş sunami nəticəsində kampuslara o qədər də
ziyan dəyməyib. Həmçinin universitetin müəllim
və tələbə heyəti də itki verməyib. Bununla
yanaşı, zəlzələ universitetin 27 binasının
bağlanmasına və milyonlarla dollarlıq itkinin
baş verməsinə səbəb olub. Hazırda universitetdə
bərpa işləri aparılır. Fukusima atom böhranından
sonra universitetin kampusunda heç bir şüalanma
qeydə alınmayıb. Tohoku Universitetinin 10
fakültəsi, magistr və doktorantlar üçün nəzərdə
tutulmuş 16 ali məktəbi (İncəsənət və
Filologiya, Təhsil, Hüquq, İqtisadiyyat və
İdarəetmə, Dəqiq Elmlər, Tibb, Stomatologiya,
Əczaçılıq Elmləri, Maşınqayırma, Kənd
Təsərrüfatı Elmləri, Beynəlxalq Mədəni
Tədqiqatlar,
İnformatika, Həyat Elmləri, Ekologiya, Biotibbi
Mühəndislik, Pedaqoji İnformatika Tədqiqatları),
3 ali peşə məktəbi (Hüquq, İctimai Siyasət,
Mühasibat) və 5 tədqiqat institutu vardır.
İncəsənət və filologiya fakültəsi əsasən
humanitar və sosial elmlər üzrə ixtisaslaşıb.
Fakültə Yapon, Asiya, Qərb mədəniyyətləri,
Humanitar, Sosial elmlər departamentlərindən
ibarətdir.
Təhsil fakültəsi pedaqoji elmlər üzrə
tədqiqatlar aparır. Fakültədə Pedaqogika və
Psixologiya departamentləri fəaliyyət göstərir.
Hüquq fakültəsində qanunvericilik, hüquq elminin
bütün sahələri üzrə geniş tədqiqatlar həyata
keçirilir. Fakültənin Hüquq, Siyasət
departamentləri mövcuddur.
İqtisadiyyat fakültəsi iqtisadiyyat, idarəetmə
ixtisaslarının öyrənilməsi ilə məşğuldur. Burada
İqtisadiyyatın tarixi, nəzəriyyəsi, Tətbiqi
iqtisadiyyat, İdarəetmə, Mühasibat, Statistika
və riyaziyyat elmləri departamentləri vardır.
Dəqiq elmlər fakültəsində dəqiq elmlər
öyrədilməklə yanaşı tədqiqatlar da aparılır.
Fakültə Riyaziyyat, Fizika, Astronomiya və
geofizika, Kimya, Geoekoloji elmlər, Yer və
planetar materiallar elmi, Biologiya
departamentlərindən ibarətdir.
Tibb fakültəsində Tibb və Tibb elmləri bölmələri
fəaliyyət göstərir. Tibb bölməsinə Anatomiya və
antropologiya, Molekulyar biologiya və biokimya,
Psixologiya, Əczaçılıq, Patologiya, İmmunologiya
və infeksiya elmləri, Daxili orqanların
müalicəsi, Cərrahlıq elmləri, Pediatriya,
Neyropsixiatriya, Dermatologiya, Urologiya,
Mamalıq və ginekologiya, Oftalmologiya və
otolarinqologiya, Anesteziologiya,
Travmotologiya, Sosial tibb, Tibb elmləri
bölməsinə isə Əsaslı xidmət, Kliniki xidmət,
Tibb bacısı, İctimai səhiyyə, Əsas radioloji
elmlər, Kliniki radioloji elmlər, Tibbi
texnologiya, Kliniki tibbi texnologiya
departamentləri aiddir.
Stomatologiya fakültəsində Ağız biologiyası,
Ağız funksiyası və morfologiyası, Ağız
reabilitasiyası elmləri, Ağız sağlamlığı və
inkişaf elmləri, Çənə-ağız cərrahiyyəsi
departamentləri fəaliyyət göstərir.
Əczaçılıq fakültəsi dərmanların istehsalı,
tədqiqatı ilə məşğuldur və Əczaçılıq elmləri,
Əczaçılıq işinin təşkili departamentlərindən
ibarətdir.
Maşınqayırma fakültəsi Mexanika və aerokosmik
texnika (Mexanika sistemləri və dizayn,
Nanomexanika, Aerokosmik texnika, Kvant elmləri
və energetik maşınqayırma, Biomühəndislik və
robot texnikası, Ətraf mühit və energetik
maşınqayırma departamentləri daxildir),
İnformasiya və intellektual sistemlər (Kommunikasiya
şəbəkəsi, İnformasiya nanoelektronikası,
Kompüter elmləri, Tibbi bioelektronika
departamentləri daxildir), Tətbiqi kimya, Kimya
texnologiyası, Biomolekulyar mühəndislik,
Materialşünaslıq və mühəndislik (Metallurgiya,
Materialşünaslıq, Materiallar haqqında ekoelmlər,
Materialların emalı departamentləri daxildir),
Tikinti və memarlıq (İnfrastruktur mühəndisliyi,
Su və ekologiya tədqiqatları, Nəqliyyat və
şəhərsalma, Memarlıq dizaynı, Memarlıq
mühəndisliyi departamentləri daxildir)
bölmələrindən ibarətdir.
Kənd təsərrüfatı fakültəsinə Tətbiqi bio-elmlər
və Tətbiqi bioloji kimya bölmələri aiddir.
Tətbiqi bio-elmlər bölməsi İstehsal elmləri,
Resurs və ekoloji iqtisadiyyat, Heyvan resursu
inkişafı elmi, Heyvan məhsulları elmi, Su
orqanizmləri biologiyası və kimya, Heyvan
genetikası və ekologiya, Tətbiqi bioloji kimya
bölməsi isə Molekulyar biologiya, Biokimya,
Molekulyar fiziologiya, Üzvi kimya, Qida elmləri
departamentlərindən ibarətdir.
Tohoku Universiteti xüsusi zəngin kitabxana
sisteminə malikdir. Ali məktəbin Tohoku
Universiteti, Tibb, Kita-Aobayama, Mühəndislik,
Kənd təsərrüfatı kitabxanaları mövcuddur. Tohoku
Universitetinin Seiryo Universitet xəstəxanası
fəaliyyət göstərir.
Tohoku Universitetinin prezidenti 2006-cı ildən
professor Akihisa İnouedir. Universitetdə
ümumilikdə 6000-ə qədər işçi çalışır.
Tohoku Universitetində təhsil alan tələbələrin
ümumi sayı 18225 nəfərdir. Onların 10997
nəfərini bakalavr, qalanlarını isə magistr və
doktorantlar təşkil edir. Universitetdə 1098
nəfər əcnəbi tələbə təhsil alır.
Yaponiyanın
"Asahi Simbun" qəzetinin universitet
müəllimlərinin rəyi əsasında tərtib etdiyi
Yaponiya universitetlərinin reytinqinə əsasən,
Tohoku Universiteti 2006 - 2010-cu illərdə
ölkənin ən yaxşı ali təhsil ocağı seçilib.
Bundan əlavə, 2009-cu ildə Tohoku Universiteti
Yaponiya hökumətinin beynəlxalq ali təhsil
vermək üçün seçdiyi 13 universitetdən biri olub.
Hazırda universitet ingilis dilində 30 ixtisas
üzrə müxtəlif səviyyəli proqramlar təklif edir.
Tohoku Universiteti Yaponiyanın 4-cü ən yaxşı
tədqiqat universitetlərindən biridir. Xüsusilə
universitet materialşünaslıq, fizika, kimya,
əczaçılıq və toksikologiya sahələrinin inkişafı
ilə tanınır. Tohoku Universiteti dünyada aparıcı
rola malik ixtisaslaşmış sahibkarlar yetişdirir.
Universitetdə müasir idarəetmə sisteminin
inkişafı, dünya bazarında rəqabətin
sürətləndirilməsi məqsədilə yüksək səviyyəli
tədqiqatlar aparılır.
1907-ci ildən bu günədək fəaliyyət göstərən
Tohoku Universiteti tələbələrinə dünya səviyyəli
təhsil və novator tədqiqatlar təklif edir.
Tohoku Universitetinin məzunları, müəllimləri,
tələbələri və ümumilikdə universitetin hər bir
işçisi unikal təhsil səviyyəsinə malik elm
ocağının inkişafında əvəzolunmaz rola malikdir.
Universitetin məşhur məzunları
|
Nabuhiko Kavamoto |
"Honda Motor" şirkətinin sabiq baş
direktoru |
|
|
Su Buqinq |
riyaziyyatçı, Fudan Universitetinin
sabiq prezidenti |
|
|
Koiçi Tanaka |
kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Masatosi Şima |
"Intel 4004" prosessorunun yaradıcısı
|
|
|
Masayoşi Esaşi |
mikroelektromexanika sistemləri üzrə
tanınmış mütəxəssis |
|
|
Ben Qoto |
yapon yazıçısı |
|
|
Sumio İidzima |
karbon nanoborularını kəşf etmiş alim |
|
|
Yasumasa Kanada |
Yaponiya riyaziyyatçısı |
|
|
Lu Sun |
Çin yazıçısı |
|
|
Kadzumasa Oda |
Yaponiya musiqiçisi |
|
|
Fudzio Masuoka |
fleş-yaddaşın yaradıcısı |
|
|
Katsuhiko Nisimori |
Oksitosin tədqiqatçısı |
|
Hazırladı:
Lamiyə ƏLİYEVA |
|