Oktyabrın 14-15-də Bakıda Azərbaycan
Respublikası Təhsil Nazirliyi, YUNİSEF,
Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu və Avropa Gözdən
Əlil Şəxslərin Təhsili və Reabilitasiyası üzrə
Beynəlxalq Şuranın (ICEVI) təşkilatçılığı ilə "İnklüziv
təhsil: təcrübə və qarşıda duran vəzifələr"
mövzusunda V beynəlxalq elmi-praktik konfrans
keçirildi.
Konfransın
açılışı oktyabrın 14-də "Ambassador" otelində
oldu. Tədbiri təhsil naziri Misir Mərdanov
açaraq keçirilən konfransın hamı üçün mühüm
əhəmiyyət kəsb etdiyini söylədi. Qeyd olundu ki,
iki gün keçirilməsi nəzərdə tutulan beynəlxalq
konfransın əsas məqsədi sağlamlıq imkanları
məhdud şəxslərin inklüziv təhsilə cəlb olunması
yollarını araşdırmaq, onların cəmiyyətə
inteqrasiyası və belə şəxslər üçün maneəsiz
mühitin yaradılması ilə bağlı gələcək
perspektivləri müəyyənləşdirmək, Azərbaycanda bu
sahədə çalışan insanların digər ölkələrin uğurlu
təcrübə nümunələri ilə tanış olmalarına şərait
yaratmaqdır. Tədbirin, həmçinin, əlilliyi olan
şəxslərin təhsili və reabilitasiyası ilə məşğul
olan qurumlar arasında əməkdaşlığın qurulması
baxımından da səmərəliliyini qeyd edən nazir
ölkəmizdə uşaqların rifahının yüksəldilməsinin
daim diqqət mərkəzində olduğunu söylədi. Ulu
öndər Heydər Əliyevin uşaqların müdafiəsi
sahəsində həyata keçirdiyi siyasətin hazırda
respublika Prezidenti cənab İlham Əliyev
tərəfindən uğurla davam etdirildiyini xüsusi
vurğulayan təhsil naziri bu istiqamətdə Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və
İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, millət vəkili
Mehriban xanım Əliyevanın gördüyü işləri
diqqətə çatdırdı. Qeyd olundu ki, Azərbaycan
müstəqillik illərində insan hüquqları, xüsusilə
uşaq hüquqları ilə bağlı beynəlxalq saziş və
konvensiyalara qoşulmuş, bununla bağlı üzərinə
bir sıra öhdəliklər götürmüşdür. Həmin
öhdəliklərdən biri də ayrı-seçkiliyə yol
vermədən əlilliyi olan şəxslərin təhsil hüququnu
təmin etmək üçün bütün səviyyələrdə inklüziv
təhsilin təşkil edilməsidir. Təhsil naziri
məlumat üçün bildirdi ki, hazırda ölkəmizdə 60
mindən çox əlilliyi olan uşaq vardır. Onlardan
1105-i xüsusi təhsil məktəblərində, 2664-ü
xüsusi internat-məktəblərdə təhsil alır (onlardan
1353-ü müəssisədə gecələyir), 7750-si evdə
təhsilə, 268-i isə inklüziv təhsilə cəlb edilib.
"Təhsil haqqında" Azərbaycan Respublikasının
Qanununda sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərin
təhsil hüquqlarının təmin olunmasının təsbit
edildiyini söyləyən nazir Misir Mərdanov burada
öz əksini tapmış müddəaları konfrans
iştirakçılarının diqqətinə çatdırdı. Bildirildi
ki, Təhsil Nazirliyi tərəfindən "Azərbaycan
Respublikasında xüsusi qayğıya ehtiyacı olan (sağlamlıq
imkanları məhdud) uşaqların təhsilinin təşkili
üzrə inkişaf Proqramı (2005-2009-cu illər)"
həyata keçirilib. Proqrama əsasən sağlamlıq
imkanları məhdud uşaqların təhsil hüququnun
həyata keçirilməsi, inklüziv təlimə keçidin
reallaşdırılması, təhsil müəssisələrində bütün
uşaqların təhsili üçün bərabər imkanların
yaradılması, dövlət himayəsində olan uşaqların
sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, müvafiq
təsnifata uyğun olaraq bütün kateqoriyadan olan
sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların ölkə üzrə
qeydiyyatının aparılması və təhsilə cəlb
edilməsi, xüsusi təhsil müəssisələrinin maddi-texniki
və tədris bazasının müasir standartlara
uyğunlaşdırılması sahəsində əhəmiyyətli işlər
görülmüşdür.
Proqramın icrası istiqamətində Heydər Əliyev
Fondunun müstəsna xidmətləri olduğunu söyləyən
təhsil naziri bildirdi ki, sağlamlıq imkanları
məhdud uşaqlar üçün bütün internat-məktəbləri və
uşaq evləri, xüsusi məktəblər Fond tərəfindən
əsaslı təmir olunaraq müasir avadanlıqlarla
təchiz edilib.
Proqram çərçivəsində görülən işlərdən danışan
nazir Misir Mərdanov 17 ümumtəhsil məktəbi və 13
uşaq bağçasında 200-dən çox sağlamlıq imkanları
məhdud uşağın inklüziv təhsilə cəlb olunduğunu,
məktəbəqədər və ibtidai təhsil pillələrində
inklüziv təhsilin tətbiqi üçün metodik
vəsaitlərin hazırlandığını, inklüziv təhsilin
müəllim hazırlığı kurikulumlarına və
ixtisasartırma proqramlarına daxil edildiyini
bildirdi.
"Azərbaycan Respublikasında dövlət uşaq
müəssisələrindən uşaqların ailələrə verilməsi
(de-institutlaşdırma) və alternativ qayğı Dövlət
Proqramı (2006-2015-ci illər)"ndan da söz açan
nazir proqrama müvafiq olaraq həyata keçirilən
tədbirlərdən danışdı.
Nazir Misir Mərdanov daha sonra qeyd etdi ki,
inklüziv təhsil imkanlarının genişləndirilməsi
məqsədilə təhsil qanunvericiliyində müvafiq
dəyişikliklərin edilməsi üçün YUNİSEF və Təhsil
Nazirliyi tərəfindən "İnklüziv təhsil haqqında
Qanun" layihəsi işlənib hazırlanaraq Milli
Məclisə təqdim olunub. Nazir habelə YUNİSEF-in
texniki dəstəyi ilə inklüziv təhsilin inkişafına
dair Dövlət Proqramının hazırlandığını və
Nazirlər Kabinetinə təqdim edildiyini bildirdi.
Çıxışında inklüziv təhsillə bağlı digər
məsələlərə də geniş toxunan təhsil naziri bu
günədək görülən işlərin və icrası nəzərdə
tutulan tədbirlərin ölkəmizdə hər bir uşağın
təhsil hüququnun təmin edilməsinə yönəldiyini
söylədi. Nazir konfransda təqdim olunan digər
ölkələrin uğurlu təcrübə nümunələrinin nəzərə
alınaraq Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunda
inklüziv təhsil üzrə elmi mərkəzin yaradılması
təklifini irəli sürdü.
Çıxışının sonunda nazir Misir Mərdanov
uşaqların rifahı və müdafiəsi sahəsində
göstərdiyi dəstək və qayğıya görə Heydər Əliyev
Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO-nun
xoşməramlı səfiri, millət vəkili Mehriban xanım
Əliyevaya və bu sahədə Təhsil Nazirliyi ilə daim
əməkdaşlıq edən BMT-nin Uşaq Fonduna (YUNİSEF)
təşəkkür etdi.
Çıxış üçün söz alan YUNİSEF-in Azərbaycandakı
nümayəndəliyinin rəhbəri Mark Herevard, Ailə,
Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət
Komitəsinin sədr müavini Aynur Sofiyeva, Avropa
Gözdən Əlil Şəxslərin Təhsili və Reabilitasiyası
üzrə Beynəlxalq Şura (ICEVİ)- Avropa Azərbaycan
Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin sədri Hans Vellinq,
əmək və əhalinin sosial müdafiəsi nazirinin
müavini Natiq Məmmədov, Nazirlər Kabinetinin
şöbə müdirinin müavini Qurban Əmirov, Azərbaycan
Müəllimlər İnstitutunun rektoru, millət vəkili
Aqiyə Naxçıvanlı beynəlxalq elmi-praktik
konfransın əhəmiyyətindən, xüsusi qayğıya
ehtiyacı olan uşaqların sosial reabilitasiyası,
təhsili, cəmiyyətə inteqrasiyası istiqamətində
görülən işlərdən, ölkəmizdə inklüziv təhsillə
bağlı həyata keçirilən proqram və layihələrdən,
bu sahədə beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsindən,
beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıqdan
danışdılar, öz fikir və mülahizələrini
söylədilər.
Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyətinin sədri
Səmyar Abdullayev ölkəmizdə sağlamlıq imkanları
məhdud şəxslər üçün yaradılan şəraitdən
razılıqla danışaraq onlara göstərilən diqqət və
qayğıya görə ölkə başçısı cənab İlham Əliyevə və
Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun
və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, millət vəkili
Mehriban xanım Əliyevaya öz minnətdarlığını
bildirdi.
Sonra Hollandiyanın Fontys Universitetinin
professoru Hans Şuman, Rusiya Federasiyasının
əməkdar elm xadimi, Sankt-Peterburq Xüsusi
Pedaqogika və Psixologiya İnstitutunun rektoru,
professor Lyudmila Şipitsina, Moskva şəhər
Psixoloji- Pedaqoji Universitetin nəzdində
fəaliyyət göstərən İnteqrativ (inklüziv) Təhsil
İnstitutunun direktoru Svetlana Alyoxina və
başqaları məruzələrlə çıxış etdilər.
Beynəlxalq elmi-praktik konfrans öz işini
oktyabrın 15-də Azərbaycan Müəllimlər
İnstitutunda yekunlaşdırdı. Konfransın ikinci iş
günündə təşkil olunan seminarda iştirakçılar
tanınmış xarici mütəxəssislərin təqdimatları,
həmçinin onların təcrübəsi və müəyyən
məsələlərlə bağlı fikirləri ilə tanış olmaq
imkanı əldə etdilər. Tədbirdə qonaqlar
respublikamızın sağlamlıq imkanları məhdud
uşaqlar üçün xüsusi internat-məktəblərdə təhsil
alan uşaq və yeniyetmələr tərəfindən hazırlanmış
əl işlərinə və rəsm əsərlərinə də tamaşa etdilər.
Samirə KƏRİMOVA |