|
Rusiyada tələbələrin sosial müdafiəsi
gücləndirilir
Rusiya Federasiyasının Prezidenti Dmitri
Medvedev hökumətə tələbələrin sosial
vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasını nəzərdə tutan
tapşırıqlar verib. Kremlin mətbuat xidmətindən
verilən məlumata əsasən, prezident tələbələrin
ali təhsil müəssisələrində, elmi idarələrdə,
kiçik müəssisələrdə və digər profil
təşkilatlarda əmək fəaliyyəti ilə təmin olunması
imkanlarının genişləndirilməsi sahəsində
tədbirlər görülməsi barədə hökumətə tapşırıq
verib. Tapşırığa əsasən, 2012-ci il martın
12-nə qədər ali məktəb məzunlarının məşğulluq
mərkəzləri yaradılmalıdır.
2012-ci il fevralın 1-nə kimi bütün ali
məktəblərin, tədris korpusları və tələbə
yataqxanalarının yüksəksürətli və simsiz
İnternetlə təmin olunması məsələsinə
baxılmalıdır. Hökumət digər RF federal icra
hakimiyyəti orqanları ilə birlikdə dekabrın 1-nə
kimi tələbələrin şəhərətrafı qatarlardan
istifadə üçün vahid tələbə biletləri ilə təmin
olunmasını başa çatdırmalıdır.
Dövlət başçısı ali və orta təhsil
müəssisələrinin əyani şöbələrində oxuyan xarici
tələbələrin qeydiyyatı məsələsinin
sadələşdirilməsi üçün təkliflərin hazırlanması
barədə tapşırıq verib.
Prezident tələbələrin illik
dispanserizasiyasının həyata keçirilməsi barədə
hökumət qarşısında vəzifə qoyub. Tələbələrə
tibbi xidmətin səviyyəsi təkmilləşdirilməli,
təhsil müəssisələrində tibb məntəqələri
yaradılmalı, mövcud olanlar isə yenidən
qurulmalıdır. Prezident federal büdcədən
maliyyələşən ali məktəblərin maliyyələşməsi
mexanizminin təkmilləşdirilməsi məsələsinin
yenidən gözdən keçirilməsini, tələbələr üçün
adlı təqaüdlərin təyin olunması üçün təkliflərin
hazırlanmasını tapşırıb.
Bundan əlavə, hökumət federal büdcə hesabına
miqrant tələbələrin yerləşdirilməsi problemini
həll etmək üçün yeni yataqxanaların tikilməsi
üçün proqram hazırlayacaq.
Barak Obama: "Amerikada şagirdlərin 25 faizi
orta təhsilə malik deyil"
 Amerika
prezidenti Barak Obama xalqa illik müraciətində
ABŞ təhsil standartlarının gücləndirilməsinə
çağırıb. O bildirib ki, təhsil sistemində
islahatların aparılması - bu, bizim təkcə
uşaqlar qarşısında deyil, həm də ölkə və
gələcək qarşısında borcumuzdur. Prezident qeyd
edib ki, müəllimlər bütün diqqəti heç də
məktəblilərin imtahanlara hazırlaşmalarına
deyil, onların təhsilinə yönəltməlidirlər.
Müəllimlərə məhz bu imkanların verilməsi üçün
dövlət bütün ştatlara təhsil sahəsində geniş
azadlıqlar verir, bu isə pedaqoqlara özlərinin
birbaşa funksiyalarını yerinə yetirməyə şərait
yaradır. Prezident əlavə edib ki, işsizliklə
mübarizəyə dair yeni qanun layihəsi müəllimlərin
sayını artırmağa və 35 minə yaxın məktəbin
modernləşdirilməsinə imkan verəcək.
"Əgər iqtisadiyyatımız qarşısında duran
vəzifələrə ciddi yanaşırıqsa, onda biz təhsilə
daha ciddi yanaşmalıyıq",-deyə Obama bildirib.
Barak Obama deyib ki, indi Amerikanı təhsil
sahəsində qibtəediləcək bir ölkəyə çevirmək
vaxtıdır. "Bizim uşaqlar ən layiqli təhsil
almalıdırlar. Onlar artıq uzun müddət gözləyə
bilməzlər" deyən B.Obama təhsil sistemində
aparılan islahatları təqdirəlayiq adlandırıb və
əlavə edib ki, 2002-ci ildə sabiq prezident
Corc Buş tərəfindən imzalanan "Heç bir uşaq
arxada qalmamalıdır" adlı qanunda bir sıra
qüsurlar var və qanun artıq effektivliyini
itirib. ABŞ prezidenti deyib ki, Amerikada
şagirdlərin 25 faizi orta təhsilə malik deyil və
Amerika ali təhsil baxımından dünyada 16-cı
yerdədir. Barak Obama bəyan edib ki, ölkənin
təhsil siyasətinin dəyişməsi, məktəblərin və
müəllimlərin modernləşdirilməsinə milyardlarla
vəsaitin xərclənməsi Amerikanın gələcəkdə
rəqabət qabiliyyətinin möhkəmləndirilməsinə
xidmət edir.
İsveç təhsili böhrandan çıxır
 İsveç
hökuməti təhsil sahəsində islahatların həyata
keçirilməsinə
1 milyon ABŞ dolları xərcləməyi nəzərdə tutub.
Yaxın 4 il ərzində bu vəsait müəllimlərin
yenidənhazırlanması, dəqiq, humanitar və təbiət
elmlərinin tədrisi standartlarının
yüksəldilməsinə sərf olunacaq. İsveç hökumətinin
təhsil sahəsinin islahatlarına dair planları
ölkənin illik büdcəsinin müzakirəsi zamanı
açıqlanıb. İslahatın başlıca məqsədi müəllim
heyətinin peşəkarlığının, əhalinin məşğulluq
səviyyəsinin artırılması, ölkədə innovativ
sənayenin inkişafıdır. İsveçin maliyyə naziri
Anders Borqun sözlərinə görə, hökumət təhsilin
inkişafına xüsusi diqqət ayırıb. Məhz təhsil
İsveçə maliyyə böhranına qalib gəlməyə kömək
edəcək. İslahatlar həm orta, həm də ali təhsilə
toxunacaq. İslahatların böyük qismi müəllimlər
üçün "karyera nərdivanı"nın təmin olunmasına
yönələcək.
Öz səlahiyyətlərindən geniş istifadə edən
müəllimlər maliyyə mükafatı alacaqlar. İsveç
hökuməti humanitar və təbiət elmlərini öyrənən
tələbələrlə bağlı dəstək siyasətini dəyişəcək.
İndi yalnız əyani şöbələrdə təhsil alan aktiv
tələbələrə maliyyə dəstəyi göstəriləcək.
Universitetlər İsveçin Təhsil Nazirliyinə aktiv
tələbələr barədə məlumat verməlidir. Dərslərdə
iştirak etməyən tələbələr hökumətin maliyyə
dəstəyi proqramından kənarlaşdırılacaq.
Stokholm Universitetinin rektoru Kor Bremer
hesab edir ki, hökumət planının həyata keçməsi
tam realdır. 2018-ci ilə kimi yaşı 14-19 olan
gənc isveçlilərin sayı 600000 azalacaq. Nəticədə
ali təhsillilərə tələbat azalacaq. Hökumət
inşaatçı-mühəndislər hazırlayan universitetlər
üçün əlavə 400 yer ayırıb. "İsveçin XXI əsr
ərzində sənayecə inkişaf etmiş ölkəyə
çevrilməsini arzu edirəm. Bunun üçün isə biz
ağıllı mühəndislər yetişdirməliyik", - deyə
ölkənin təhsil naziri Yan Byerklund bildirib.
Ukraynada Avropa məktəbinin gələcəyi müzakirə
olunub
 Ukraynanın
paytaxtı Kiyevdə Avropa məktəbinin gələcək
perspektivlərinə həsr olunmuş forum keçirilib.
"XXI əsrdə məktəb: Kiyev təşəbbüsləri"
adlandırılan tədbirdə 40 ölkədən nümayəndə
iştirak edib. Avropa orta təhsilinin gələcəyinə
həsr olunmuş forumda Ukraynanın baş naziri
Nikolay Azarov da iştirak edib. Nümayəndələr
təhsil sahəsində başlıca aspektləri diqqətdə
saxlayıblar. Forumda informasiya
texnologiyalarının inkişafı, məktəblərin
təchizatı və müəllimlərin yenidənhazırlanması
kimi məsələlər təhlil olunub. Tədbirdə Avropada
təhsilin vahid prinsiplərinin tətbiq olunması
zərurətindən, tolerantlığın tərbiyəsi, digər
mədəniyyətlərə hörmət məsələlərinə toxunulub.
Avropa Şurasının Təhsil və dil siyasəti
Departamentinin direktoru Olas Olasdottip bəyan
edib ki, hazırda Avropanı sarsıtmış bir çox
problemlər və təhsil arasında birbaşa əlaqə
var. "Oslodakı hadisə, Böyük Britaniyadakı
iğtişaşlar və AB məkanındakı maliyyə böhranı
bizim diqqətimizi təhsilin məqsədi nə olmalıdır
məsələsinə yönəldib. Maliyyə böhranı indi
başlamayıb, lakin o, təhsildəki problemləri üzə
çıxarıb",-deyə AŞ rəsmisi bildirib. Onun
sözlərinə görə, təhsil Avropada baş verən bütün
proseslərə cavab verməlidir. Tədbirin sonunda
Avropa Şurası ekspertləri və Avropa ölkələrinin
təhsil qurumlarının başçıları birgə bəyanat
qəbul ediblər. Ukraynanın təhsil və elm, gənclər
və idman naziri Dmitri Tabaçnikin sözlərinə görə,
forum Avropada orta təhsilin inkişafına təsir
edəcək.
Fransada müəllimlər tətil edirlər
Fransada müəllimlərin tətili başlayıb. Fransa
mətbuatının yazdığına görə, aksiyada əsasən
ibtidai təhsil (ibtidai məktəblər və uşaq
bağçaları) sahəsində çalışan müəllimlərin 53,8
faizi və orta təhsil sistemində (kollec və
liseylər) işləyən müəllimlərin 50 faizi iştirak
edir. Həmkarlar təşkilatlarının məlumatlarına
görə, paytaxt Paris və digər şəhərlərdə
keçirilmiş aksiyaya 165 min müəllim qatılıb.
Müəllimlər iş yerlərinin ixtisarına etiraz
edirlər. Fransanın Təhsil Nazirliyi isə etiraz
edənlərin sayının müvafiq olaraq 28,9 faiz və
22,3 faiz olduğunu bildirir. Bu dəfə aksiyaya
özəl məktəblərin müəllimləri də qoşulub.
2012-ci il üçün büdcə layihəsində ölkənin
ibtidai və orta təhsil sistemində 14 min iş
yerinin ləğv olunmasına etiraz edən müəllimlər
layihənin yenidən gözdən keçirilməsini tələb
edirlər.
Bağçadan kənarda qalan uşaqlar məktəb həyatına
çətin adaptasiya olunurlar
 Öz
baba və nənələrinin nəzarətində olan yaşı 3-dən
aşağı uşaqlar bağçaya gedən həmyaşıdlarından
fərqli olaraq məktəb həyatına pis adaptasiya
olunurlar. Böyük Britaniyanın Daily Telegraph
agentliyinin məlumatına görə, ölkədə aparılmış
araşdırmalar bunu deməyə əsas verir. Böyük
Britaniyanın Uşaq Cəmiyyətinin (Children's
Society) sifarişi ilə London Universitetinin
Təhsil İnstitutu (Institute of Education,
University of London) tərəfindən aparılmış
araşdırmada anaları vaxtından əvvəl işə çıxmağa
məcbur olan 5 min uşaq iştirak edib.
Məlum olub ki, bağçalara gedənlər uşaq
cəmiyyətində özlərini daha yaxşı aparmağı
bacarır, məktəb qayda-qanunlarını asanlıqla
mənimsəyir, eləcə də hərfləri və rəqəmləri daha
yaxşı bilirlər.
Digər tərəfdən, evdə yaşlı doğmaların əhatəsində
qalan uşaqlar isə daha çox söz ehtiyatına malik
olur və həmyaşıdlarından daha savadlı çıxışlar
edirlər. Tədqiqat müəllifləri hökumətə bu
vəziyyətə diqqət yönəltməyi tövsiyə edir və
uşaqlara baxan baba-nənələrin bu sahədə əlavə
təhsil almaları üçün onlara güzəştlər təqdim
edilməsini təklif edirlər. Çünki uşaqların evdə
yaxınlarından aldığı sevgi və diqqəti
bağçalardakı diqqətlə müqayisə etmək olmaz. Uşaq
Cəmiyyətinin təqdim etdiyi statistikaya görə,
son 30 il ərzində işləyən anaların sayı 51
faizdən 64 faizə qədər artıb. Dünya maliyyə
böhranı isə daha çox anaları işə çıxmağa məcbur
edir.
Daha çox uşağın ana himayəsindən kənarda qalması
perspektivi YUNİSEF kimi nüfuzlu beynəlxalq
təşkilatları narahat edir. YUNİSEF-də hesab
edirlər ki, ananın körpənin böyüməsində
iştirakı onun emosional və psixi inkişafı
üçün münbit şərait yaradır.
Xarici mətbuat materialları əsasında hazırladı:
Oruc MUSTAFAYEV |
