Şeffild
Universiteti (University of Sheffield)
İngiltərənin Cənubi Yorkşir əyalətindəki Şeffild
şəhərində yerləşir və Böyük Britaniyanın ən
nüfuzlu təhsil ocaqlarından biridir.
Böyük Britaniyanın "Times Higher Education
Supplement - QS World Universities Rankings"
jurnalının 2009-cu ildə apardığı dünya
universitetlərinin reytinqinə əsasən, Şeffild
Universiteti 100 ən yaxşı ali məktəb arasında
82-ci yerdə olub. "Times Higher Education World
University Rankings"in 2010-cu il üzrə dünyanın
ən nüfuzlu universitetləri arasında apardığı
araşdırmaya əsasən, Şeffild Universiteti 137-ci,
"QS World University Rankings"in açıqlamasına
görə isə 69-cu yerdə qərarlaşıb.
Şeffild Universiteti Russell, N8 qruplarının,
Avropa Universitetləri Assosiasiyasının, Dünya
Universitetləri Şəbəkəsinin və Ağ Qızılgül
Universitetləri Konsorsiumunun üzvüdür.
Tarixi
Şeffild
Universiteti üç kollecin birləşdirilməsi
nəticəsində yaranıb. 1879-cu ildə Şeffild
şəhərində ingilis xeyriyyəçisi Mark Fertin
yardımı nəticəsində humanitar və dəqiq elmlər
tədris ediləcək Fert Kolleci, 1828-ci ildə isə
Şeffild Tibb Məktəbi yaradılır. Fert Kollecinin
maliyyə dəstəyi nəticəsində 1884-cü ildə tətbiqi
elmlərin tədris edildiyi Şeffild Texnikumu
fəaliyyətə başlayır. 1897-ci ildə bu üç təhsil
müəssisəsi birləşdirilərək Şeffild Universitet
Kolleci yaradılır. 1905-ci ildə ali məktəbin adı
dəyişdirilərək Şeffild Universiteti olur.
1909-cu ildə Şeffild Universitetinin Edqard
Allen kitabxanası açılır. Həmin dövrdə
universitetdə cəmi 114 tələbə təhsil alırdı.
1919-cu ildə hərbi qulluqçuların geri dönməsi
nəticəsində universitet tələbələrinin sayı
sürətlə artaraq 1000-i keçir.
İlk vaxtlar universitet zəif inkişaf etsə də,
1950-1960-cı illərdə ali məktəb sürətlə
irəliləməyə başlayır. Həmin dövrlərdə Şeffild
Universiteti tələbələrinin sayı getdikcə artır,
yeni alimlər cəlb edilir, binalar tikilir, geniş
tədqiqatlar aparılır.
1995-ci ildə universitetin Tibb, stomatologiya
və səhiyyə fakültəsində Tibb bacısı və Mamalıq
Məktəbi açılır, Uinter küçəsindəki Sent Corc
xəstəxanası genişləndirilir, Nortern ümumi
hospitalının yeni binası istifadəyə verilir.
1997-ci ildə Şeffild Universiteti əcnəbi
tələbələrin buraya cəlb edilməsi ilə bağlı
layihələr həyata keçirir. 2000-ci illərdə
Şeffild Universitetinin tələbələrinin sayı
sürətlə artaraq 20000-i ötür, ali məktəbdə
milyonlarla funt-sterlinq dəyərində
tikinti-quruculuq və tədqiqat proqramları həyata
keçirilir.
Büdcəsi
və təhsil haqqı
2009-2010-cu tədris ilində Şeffild
Universitetinin illik gəlirləri 408610000
funt-sterlinq olub. Həmin vəsaitin 125775000-i
maliyyə şurası qrantları, 126822000-i təhsil
haqqı və təhsil sazişləri, 98748000-i tədqiqat
qrant və sazişləri, habelə digər vasitələr
hesabına əldə olunan gəlirlər təşkil edib. Bu
tədris ilində ali məktəbin ümumi xərcləri
388929000 funt-sterlinq olub. Göstərilən
məbləğin 218186000-i əməkdaşların əməkhaqqı,
32128000-i amortizasiya, qalanlarını isə digər
əməliyyat xərcləri təşkil edib.
2010-2011-ci tədris ilində Şeffild
Universitetində yerli və Avropa Şurası
ölkələrini təmsil edən tələbələrin bakalavr
səviyyəsində təhsil haqqı 3000 funt-sterlinq
təşkil edib. 2011-2012-ci tədris ilində həmin
məbləğin 6000-9000 funt-sterlinqə qədər
qaldırılması nəzərdə tutulur. Təhsil haqqının
qaldırılması yalnız yerli və Avropa Şurası
ölkələrini təmsil edən tələbələr üçün nəzərdə
tutulub. 2011-2012-ci tədris ilində
universitetdə bakalavr səviyyəsi üzrə oxuyan
əcnəbi tələbələrin təhsil haqqı İncəsənət və
İctimai elmlər fakültələrində 11490-13330, Saf
elmlər fakültəsində 13330-15100, Mühəndislik və
Tibb fakültələrində 15100-27290 funt-sterlinq
olacaq. Həmin tədris ilində magistratura və
doktorantura səviyyələri üzrə oxuyan tələbələrin
təhsil haqqı yerli tələbələr üçün 3732-18732
(Tibb fakültəsində), əcnəbi tələbələr üçün isə
11490-42290 (Tibb fakültəsində) funt-sterlinq
arasında dəyişir.
Universitet
bu gün
Şeffild Universitetinin binaları bir-birinə
yaxın ərazidə yerləşsə də, universitetin əsas
kampusu yoxdur. Şeffild şəhərinin mərkəzindən
qərbdə bütövlüklə universitetə məxsus binalar
mövcuddur. Bu rayonda universitetin Tələbə
təşkilatı, Oktaqon mərkəzi, Fert məhkəməsi,
Coğrafiya və Planlaşdırma müəssisəsi, Dəqiq
elmlər bölməsi və kiçik muzeylərin olduğu Alfred
Denni binası, Deyton və Riçard Roberts tikilisi,
riyaziyyat və fizika elmlərinin yerləşdiyi Hiks
binası vardır. Universitetin kitabxanaları və
İncəsənət qülləsi də həmin ərazidədir. Burada
son illərdə tikilmiş binalardan İnformasiya
fondunu (2007), Saundhaus binasını (2008),
Cessop Qərbi binasını (2009) qeyd etmək olar.
Eyni zamanda 2010-cu ildə universitetin Qərbi
Bank kitabxanası, Şeffild Tələbə təşkilatı
binası, İncəsənət qülləsi yenidən əsaslı təmir
edilib.
Şeffild Universitetinin əsas binalarının
yerləşdiyi ərazidən şərqdə universitetin Sent
Corc kilsəsinin adına uyğun olaraq Sent Corc
kampusu yerləşir. Kampus Mappin küçəsindədir və
burada universitetin Mühəndislik fakültəsi,
İdarəetmə Məktəbi və Kompüter elmləri
departamenti, Törner Şüşə muzeyi, viktorian
üslubda tikilmiş qədim Cessop qadın xəstəxanası
mövcuddur. Kampusa yaxın ərazidə kral Eduardın
dövründə tikilmiş binalar, Sent Corc kilsəsi və
kilsəyə aid torpaq sahələri yerləşir.
Daha
qərbə doğru universitetin Ueston parkı, Ueston
Park muzeyi, Harold Kantor qalereyası, Krukesmur
ərazisində idman kompleksləri, Hallamşir Kral
xəstəxanasının yaxınlığında Tibb, stomatologiya
və səhiyyə fakültəsi yerləşir. 2010-cu ilin
noyabrında bu ərazidə kraliça II Yelizavetanın
təşəbbüsü ilə Şeffild Mütərəqqi (İrəliləyən)
Neyroelmlər İnstitutu istifadəyə verilib.
Uotna-Dirn, Roterhem və Bernsli əraziləri
arasında universitetin Manvers kampusu yerləşir.
Şeffild Universitetində 5 fakültə, 50
departament, 82 institut və elmi-tədqiqat
müəssisəsi fəaliyyət göstərir. Eyni zamanda
Yunanıstanın Saloniki şəhərində Şeffild
Universitetinin Beynəlxalq fakültəsi mövcuddur.
İncəsənət və humanitar elmlər fakültəsi
Arxeologiya, Bibliya elmləri, Fransız, Alman,
İspan, Rus və Slavyan tədqiqatları, Tarix,
Musiqi, Fəlsəfə departamentlərindən, İngilis
dili Məktəbindən, Müasir Dillərin Öyrənilməsi
Mərkəzindən ibarətdir.
Mühəndislik fakültəsinə Aerokosmik sənaye,
Avtomatik nəzarət və sistemlər mühəndisliyi,
Kimya və biologiya mühəndisliyi, Vətəndaş və
quruculuq mühəndisliyi, Kompüter elmləri,
Elektronika, Elektronika və elektrik
mühəndisliyi, Texniki materiallar, Maşınqayırma
departamentləri daxildir.
Saf elmlər fakültəsinə Heyvan və bitki aləmi
elmləri, Riyaziyyat və statistika, Tibbi
biologiya elmləri, Kimya, Molekulyar biologiya
və biotexnologiya,
Fizika və astronomiya, Psixologiya
departamentləri aiddir.
İctimai elmlər fakültəsi Memarlıq, Şərqi Asiya
tədqiqatları, İqtisadiyyat, Təhsil tədqiqatları,
Coğrafiya, Jurnalistika, Peyzaj, Hüquq, Siyasət,
Sosioloji tədqiqatlar, Şəhər və regional
planlaşdırma departamentlərindən, İnformasiya,
Menecment məktəblərindən ibarətdir.
Tibb, stomatologiya və səhiyyə fakültəsində
Ürək-damar elmləri, İnsan kommunikasiyası
elmləri, İnsan metabolizmi, İnfeksiya və
immunitet, Nevrologiya, Onkologiya
departamentləri, Stomatologiya, Tibb, Tibb
bacısı və Mamalıq, Səhiyyə və Əlaqəli Problemlər
məktəbləri mövcuddur.
Yunanıstanın Saloniki şəhərindəki Siti Kollecdə
fəaliyyət göstərən universitetin Beynəlxalq
fakültəsi Biznes administrasiyası və
iqtisadiyyat, Kompüter elmləri, Psixologiya,
Humanitar və sosial elmlər departamentlərindən,
İcraedici Təhsil Mərkəzindən ibarətdir.
Şeffild Universiteti zəngin kitabxana sisteminə
malikdir. Universitetin kitabxana sisteminə
bütün kampuslarda yerləşən 5 müxtəlif kitabxana
daxildir. Kitabxanalarda yer qıtlığı yaşandığı
üçün yeni kitablar gətirildikdə köhnə kitablar
Qərbi Bank kitabxanasının mağazasında
yerləşdirilir. Kitabxanalarda ümumilikdə 1300000
kitab və digər çaplı nəşr saxlanılır. Burada
minlərlə qəzet, jurnal, sənəd, mikrofilm,
biblioqrafik verilənlər bazası və elektron
resurs mövcuddur. 1850-ci ilədək çap edilmiş
kitablar kitabxananın Xüsusi kolleksiyalar
bölməsində qorunur. Bu bölmədə 500 il əvvələ aid
çaplı materiallar, əlyazmalar mövcuddur. Müəllim
və tələbələr həmin materiallarla bölmədən
müvafiq razılıq aldıqdan sonra tanış ola
bilərlər. Kitabxananın fondu tərəfindən əldə
olunan bütün elektron materiallar universitetin
hər bir üzvü üçün, onun olduğu yerdən asılı
olmayaraq, açıqdır.
Şeffild
Universiteti bir neçə orqan tərəfindən idarə
olunur. Həmin orqanlara İcraçılar Şurası,
Universitet məhkəməsi, Şura və Senat daxildir.
İcraçılar Şurasının üzvləri vitse-kansler, 5
pro-vitse-kansler, 3 institusional pro-vitse-kansler
(Tədqiqat və innovasiya, Təhsil və tədris,
Xarici əlaqələr üzrə), qeydiyyatçı və katib,
maliyyə üzrə direktor, insan resursları (əməkdaşlar)
üzrə direktor, elmi katibdir. Universitet
məhkəməsi universitet və cəmiyyət arasındakı
əlaqələri tənzimləyən böyük orqandır və ruhani
olmayan şəxslərdən ibarətdir. Məhkəmənin üzvləri
Şeffild şəhərindən olan deputatlar, yepiskoplar,
eləcə də Cənubi Yorkşir polis xidmətinin əsas
konsteblləridir (İngiltərə və ABŞ-da aşağı polis
rütbəsi). Məhkəmə həmçinin İncəsənət Şurası,
Kral cəmiyyəti, Baş Tibbi Şuradan ibarətdir.
Şura universitetin maliyyə və mülkiyyət işlərinə
nəzarət edir.
Universitetin Senatı ali məktəbin akademik
işləri ilə məşğuldur. Bu, universitetin ən
nüfuzlu elmi orqanıdır və senatın üzvləri
vitse-kansler, 3 institusional və 5 fakültə pro-vitse-kanslerləri,
fakültə dekanları və əməkdaşları,
departamentlərin və məktəblərin rəhbərləri,
kitabxanaçılar, əməkdaşlar arasından seçilmiş
şəxslər, hər fakültədən seçilmiş tələbə, magistr
və doktorantlar arasından seçilmiş iki tələbə,
Senat katibi və digər şəxslərdir. Kansler
universitetdə formal xarakter daşıyır, əsasən
elmi dərəcələrin verilməsi tədbirlərində iştirak
edir. Şeffild Universitetinin hazırkı kansleri
ser Piter Edvard Middlton, vitse-kansleri isə
2007-ci ildən bu vəzifəni daşıyan professor Kit
Bernettdir. Universitetdə ümumilikdə 5533 nəfər
işçi çalışır. İşçilərin 397 nəfərini professor,
1160 nəfərini akademik, qalanlarını isə inzibati
heyət təşkil edir.
2010-2011-ci tədris ilində universitetdə təhsil
alan tələbələrin sayı ümumilikdə 24916 nəfər
təşkil edib. Tələbələrin 4000-ə qədəri dünyanın
130 ölkəsindən olan əcnəbi tələbələrdir.
"2007-2015-ci
illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə
təhsili üzrə Dövlət Proqramı" çərçivəsində
Şeffild Universitetinin bakalavr səviyyəsində
Aslan Həmzə oğlu Aslanlı mühasibatlıq, maliyyə
və biznes menecmenti ixtisası üzrə təhsil alır.
2009-2010-cu tədris ilində Faiq Qalib oğlu
Abbasov, Pərviz Nəsir oğlu Muradov, Günay Baba
qızı Bayramova beynəlxalq münasibətlər, Fərid
Məmmədəli oğlu Babayev beynəlxalq maliyyə və
iqtisadiyyat ixtisasları üzrə Şeffild
Universitetinin magistratura səviyyəsinin məzunu
olublar.
Şeffild Universitetinin yataqxanaları Şeffild
şəhər mərkəzinin qərbində yerləşir. Burada
universitetin Tapton, Endkliff Veyl, Yarımay,
Kru mənzilləri, Berbaj, Stanec, Houden, Froqqat,
Rivelin, Yarnkliff, Berçen, Kerbar, Kartkliff,
Lourensfild, Deruent yataqxana kompleksləri,
Endkliff Tələbə kəndi mövcuddur. Bu ərazidə
tikilmiş yeni yataqxana kompleksləri 2007-ci ilə
aid Berbaj, 2009-2010-cu tədris ilində
istifadəyə verilmiş 1200 nəfərlik Renmur Tələbə
kəndidir. Universitet tələbələrin qalmaqları
üçün özəl mənzillər də təklif edir. Endkliff
Tələbə kəndində otaqların illik qiyməti
3272-5558, Renmur Tələbə kəndində 4577-6882,
əsas və mərkəzi kampuslardakı yataqxanalarda isə
3748-4948 funt-sterlinq arasında dəyişir.
Ümumiyyətlə, Şeffild şəhəri Böyük Britaniyada
yaşamaq və oxumaq üçün ən əlverişli və ucuz
şəhərlərdən biridir.
Şeffild Universitetinin tələbə təşkilatı 1906-cı
ildə yaradılıb. Tələbə təşkilatının xüsusi
kafeləri, restoranları, klubları, kinoteatrı,
supermarketi, idman zalları, yüzlərlə idman
komandası, teatr truppası, Forge tələbə
radiostansiyası, "Forge Press" tələbə qəzeti və
digər xidmət sahələri mövcuddur. Universitetin
26 idman komandası mövcuddur. Onların idman
formaları qara və qızılı rənglərdən ibarətdir.
Universitetdə oğlanlardan ibarət badminton, boks,
basketbol, kanoe-polo, Amerika futbolu, futbol,
futzal, xokkey, örtülü kriket, lakross, reqbi,
voleybol, su polosu, xizəkçilik, qızlardan
ibarət badminton, basketbol, kanoe-polo, futbol,
futzal, xokkey, örtülü kriket, lakross, voleybol,
su polosu, xizəkçilik, qız və oğlanlardan ibarət
atletika, velosport, Muay Tay boksu, qolf,
frizbi, dzü-do, korfboll, lakross, avarçılıq,
skvoş, üzgüçülük, tennis, xizəkçilik və digər
idman komandaları fəaliyyət göstərir.
Şeffild Universiteti fəaliyyəti dövründə çoxlu
sayda yazıçı, alim və iş adamı yetirib.
Universitetin məşhur məzunları arasında ədəbi
tənqidçi Uilyam Empson, yazıçı Ancela Karter,
siyasi nəzəriyyəçi Bernar Krik, beş Nobel
mükafatı laureatı var. Bu ali təhsil
müəssisəsində geniş sahələri əhatə edən yüksək
səviyyəli təhsil və tədris mövcuddur və dünya
səviyyəli tədqiqatlar aparılır. Universitet
"Boeing", "Rolls Royce", "Unilever", "Boots",
"AstraZeneca", "Slazenger" və s. kimi dünya
şöhrətli şirkətlər və xeyriyyə fondları, eləcə
də bir çox ölkənin nüfuzlu ali məktəbləri ilə
tədqiqat əməkdaşlığı aparır.
Universitetin məşhur məzunları
|
Nikolas Liverpul |
Dominikan Respublikasının Prezidenti |
|
|
Devid Blankett |
Böyük Britaniyanın sabiq daxili işlər
naziri |
|
|
Baronessa Teylor |
Böyük Britaniyanın sabiq müdafiə naziri |
|
|
Frederik Arçibald Uorner |
Avropa Parlamentinin sabiq üzvü |
|
|
Kadi Sesay |
Syerra-Leone dövlətinin sabiq ticarət və
sənaye naziri |
|
|
Stüart Piç |
Böyük Britaniyanın aviasiya marşalı,
Hərbi Kəşfiyyat İdarəsinin rəhbəri |
|
|
Lim Neo Çian |
Sinqapur hərbi qüvvələrinin sabiq
rəhbəri |
|
|
Uesli Karr |
Böyük Britaniya Vestminister
abbatlığının sabiq dekanı |
|
|
Hovard Flori |
tibb və fiziologiya üzrə Nobel mükafatı
laureatı |
|
|
Hans Krebs |
tibb və fiziologiya üzrə Nobel mükafatı
laureatı |
|
|
Riçard Roberts |
tibb və fiziologiya üzrə Nobel mükafatı
laureatı |
|
|
Corc Porter |
kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Harri Kroto |
kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Helen Şarman |
Böyük Britaniyanın ilk astronavtı |
|
|
Con Tompson |
Kanada şairi |
|
|
Li Çayld, Coan Harris |
Böyük Britaniya yazıçıları |
|
|
Toni Mils |
Böyük Britaniyanın şahmat üzrə ilk
qrossmeysteri |
|
Hazırladı:
Lamiyə ƏLİYEVA |
|