Nanyanq
Texnoloji Universiteti (Nanyang Technological
University) Sinqapur Respublikasının iki ən
böyük dövlət ali təhsil müəssisəsindən biridir
və Nanyanq şəhərində yerləşir. Universitetin
Mühəndislik Kolleci bu sahə üzrə dünyanın ən
böyük təhsil ocağıdır.
Böyük Britaniyanın "Times Higher Education
Supplement - QS World Universities Rankings"
jurnalının 2009-cu ildə apardığı dünya
universitetlərinin reytinqinə əsasən, Nanyanq
Texnoloji Universiteti 100 ən yaxşı ali məktəb
arasında 73-cü yerdə sıralanıb. 2010-cu ildə
Nanyanq Texnoloji Universiteti "Times Higher
Education World University Rankings"in
açıqlamasına görə dünyanın ən nüfuzlu
universitetləri arasında 174-cü, "QS World
University Rankings"in reytinq cədvəlinə əsasən
isə 74-cü yerdə qərarlaşıb.
Nanyanq Texnoloji Universiteti Cənub-Şərqi Asiya
Ali Təhsil Müəssisələri Assosiasiyasının, ASEAN
Universitet Şəbəkəsinin üzvüdür.
Tarixi
1955-ci ildə Sinqapurda Nanyanq Universiteti
fəaliyyətə başlayır. Bu, Çindən kənarda açılan
ilk çindilli ali məktəb olur. Universitet
cəmiyyətin bütün təbəqələrindən toplanan vəsait
hesabına Sinqapur Hokkien Huay Klan
Assosiasiyasının bağışladığı torpaq ərazisində
(Yunnan Bağında) tikilir.
1980-ci ildə Nanyanq Universiteti Sinqapur
Universitetinə birləşdirilir. 1981-ci ildə
Nanyanq Universitetinin yerləşdiyi ərazidə
dövlət vəsaiti hesabına üç məktəbdən ibarət
Nanyanq Texnologiya İnstitutu yaradılır.
İnstitutun yaradılmasında əsas məqsəd Sinqapurun
inkişaf edən iqtisadiyyatı üçün yeni
mütəxəssislər yetişdirmək olur. Ali məktəbdə
dərslər ingilis dilində keçirilir. 1987-ci ildə
burada Mühasibatlıq və Biznes Məktəbi (hazırkı
Nanyanq Biznes Məktəbi), 1988-ci ildə isə
Tətbiqi Elmlər Məktəbi açılır.
1991-ci
ildə Milli Təhsil İnstitutunun dəstəyi ilə
Texnologiya İnstitutu Nanyanq Texnoloji
Universiteti adlandırılır. 1992-ci ildə
universitetin Kommunikativ Tədqiqatlar Məktəbi
fəaliyyətə başlayır. 1995-ci ildən Nanyanq
Texnoloji Universiteti keçmiş Nanyanq
Universitetinin şərəfinə Çin dilində olduğu kimi
"Nantah" adlandırılır. 2000-ci ildə Tətbiqi
Elmlər Məktəbinin adı dəyişdirilərək Hesablama
Texnikası və Materialşünaslıq Məktəbi olur.
Biologiya Elmləri Məktəbinin açılışı 2001-ci ilə
təsadüf edir. Kommunikativ Tədqiqatlar Məktəbi
2002-ci ildə Kommunikasiya və İnformasiya
Məktəbi adlandırılır. 2003-cü ildə universitetdə
TexnoPlaza elmi-tədqiqat mərkəzinin tikintisi
başa çatdırılır, bir il sonra isə Humanitar və
Sosial Elmlər Məktəbi yaradılır.
2005-ci ildə Nanyanq Texnoloji Universitetinin
və keçmiş Nanyanq Universitetinin məzunları bir
yerə toplaşaraq 50 illik yubiley mərasimini qeyd
edirlər. Həmin il ali məktəbdə İncəsənət, Dizayn
və KİV, Fizika-Riyaziyyat Elmləri məktəbləri
fəaliyyətə başlayır. Pekin və Şanxay
şəhərlərində universitetin filialları açılır.
2006-cı ildə universitetin Beynəlxalq
Tədqiqatlar Məktəbi, daha sonra isə Nanyanq
Ətraf Mühit və Su Tədqiqat İnstitutu yaradılır.
Cakarta, Mumbay, Şanxay, Pekin və Şandun
ərazilərində universitetin Məzunlar
Assosiasiyası açılır. 2009-cu ildə universitetin
Biznes Məktəbinin MBA proqramı dünya üzrə 24-cü
yerə layiq görülür. Həmin ildə İncəsənət, Dizayn
və KİV Məktəbinin yeni binası istifadəyə
verilir. 2010-cu ildən Nanyanq Texnoloji
Universiteti Münhen Texniki Universiteti ilə
əməkdaşlığa başlayıb və bu universitetlər birgə
elektromobil istehsalı üzrə tədqiqatlar
aparırlar.
Büdcəsi və təhsil haqqı
2009-2010-cu
tədris ilində Nanyanq Texnoloji Universitetinin
illik gəlirləri 407472000 Sinqapur dolları olub.
Bu məbləğin 201313000-ni təhsil haqqı və digər
yığımlar, 161364000-ni tədqiqat qrantları,
2428000-ni faiz gəlirləri, qalanlarını isə digər
gəlirlər təşkil edib. Həmin tədris ilində ali
məktəbin illik xərcləri 927151000 Sinqapur
dolları olub. Vəsaitin 534440000-ni əməkdaşların
əməkhaqqı və mükafatlar, 108455000-ni
tədris-tədqiqat, 59490000-ni administrasiya,
59419000-ni texniki xidmət, 7059000-ni isə
amortizasiya xərcləri təşkil edib.
Nanyanq Texnoloji Universitetində təhsil haqqı
subsidiya verilən (təhsil qrantı alan) və
verilməyən tələbələr üçün fərqlidir. Belə ki,
2010-2011-ci tədris ilində bütün proqramlar üzrə
təhsil haqqı subsidiya alan sinqapurlu tələbələr
üçün 6890, almayanlar üçün isə 8270 Sinqapur
dolları, subsidiya alan əcnəbi tələbələr üçün
11030, almayanlar üçün isə 25230 Sinqapur
dolları təşkil edir. Tələbələrə verilən
subsidiyaların məbləği ildə 19000, incəsənət,
dizayn və media, kommunikasiya elmləri,
mühəndislik, dəqiq elmlər, idman elmləri üzrə
isə 26400 Sinqapur dollarıdır. Eyni zamanda bu
universitetdə tələbələrə müxtəlif məbləğli
maliyyə yardımı, qrantlar təklif olunur.
Nanyanq Texnoloji Universitetində təhsil alan
tələbələr üçün ali məktəb tərəfindən verilən
NTU, MOE, həmçinin özəl şəxslər və təşkilatlar
tərəfindən təqdim olunan təqaüdlər mövcuddur.
Həmin təqaüdlər əyani təhsil alan, bacarıqlı,
ailə büdcəsi 1700 Sinqapur dollarına bərabər və
ya bu məbləğdən aşağı olan tələbələrə verilir.
Təqaüdlərin məbləği ayda ən azı 800 Sinqapur
dollarıdır və tələbələrin nailiyyətlərinə uyğun
olaraq artır. Bu ali məktəbdə tələbə təqaüd
almaq üçün universitetə ərizə ilə müraciət
etməlidir.
Universitet bu gün
Nanyanq
Texnoloji Universitetinin kampusu Nanyanq
şəhərində 200 hektar ərazini əhatə edir və
Yunnan Bağı adlanır. Kampusun tikintisinə
1986-cı ildə Nanyanq Universiteti fəaliyyət
göstərən zaman memar Kenzo Tangenin rəhbərliyi
altında başlanılıb. Universitetin kampusu
qeyri-adi tərzdə tikilmiş binaları və yaşıllığı
ilə seçilir. Yüzlərlə bitki, xüsusilə çiçək
növlərinin yetişdirildiyi, rəngarəng canlıların
yaşadığı bu şəhərciyi "Yaşıl kampus" da
adlandırırlar. Kampusda özünəməxsus memarlıq
üslubu ilə diqqəti cəlb edən tikililərdən
qazonla örtülmüş dam örtüyünə malik İncəsənət,
Dizayn və Media, N4 Kompüter Mühəndisliyi,
Biologiya elmləri, Fizika və Riyaziyyat
məktəblərinin, mərkəzi Eyri həyətində yerləşən
dördmərtəbəli SCI, Nanyanq İcraedici Mərkəzinin,
Nanyanq Auditoriyasının binalarını, şam
ağaclarından ibarət olan Yunnan Bağı
pavilyonunu, Cənubi və Şimali Onurğa Sütunu
oranjereyalarını, sıx ağaclar arasında,
təpələrin ətəyində və çay sahilində yerləşən
tələbə və müəllim yataqxanalarını, yaşıllıq və
çay daşları ilə bəzədilmiş süni şəlaləni xüsusi
qeyd etmək yerinə düşər.
Nanyanq Texnoloji Universitetində dəqiq elmlər,
texnika, biznes, humanitar elmlər və incəsənət,
həyat elmləri sahələrini əhatə edən geniş
çeşidli bakalavr, magistr və doktorluq
proqramları təklif edilir. Universitetdə 4
kollec və 12 məktəb fəaliyyət göstərir.
Nanyanq Biznes Kolleci Avropa Yüksək Keyfiyyət
Sistemi (EQUIS) və Universitet Biznes
Məktəblərinin İnkişafı Assosiasiyası tərəfindən
akkreditasiyaya alınmış və Sinqapurda yeganə,
Asiyada isə 3 biznes məktəbindən biridir. Kollec
MBA üzrə 100-dən çox proqram təklif edir.
Kollecdə Biznes məktəbi, Mühasibatlıq, Bank işi
və maliyyə, Biznes hüququ, İnformasiya
texnologiyaları və əməliyyatların idarəolunması,
Strategiya, Menecment və təşkilatçılıq,
Marketinq və beynəlxalq biznes departamentləri
fəaliyyət göstərir.
Mühəndislik
Kolleci texnologiya və innovasiyalara əsaslanan
6 məktəbdən ibarətdir: Kimya və Biotibbi
Mühəndislik; Vətəndaş və Ekologiya Mühəndisliyi;
Hesablama Texnikası (Kompüter Mühəndisliyi);
Elektrik və Elektron Texnika; Materialşünaslıq
və Mühəndislik; Mexaniki və Aerokosmik Texnika.
Sinqapurda yalnız bu kollecdə mühəndislik
elmləri üzrə aerokosmik proqramlar tədris
olunur. Kollec Corciya Texnologiya İnstitutu ilə
əməkdaşlıq edir və iki kompleks proqram təklif
edir.
Humanitar, İncəsənət və Sosial Elmlər Kolleci
Asiyanın nüfuzlu jurnalistika və media ali
məktəbidir. Kollecdə İncəsənət, Dizayn və Media,
Humanitar və Sosial Elmlər, Vi Kim Vi
Kommunikasiya və İnformasiya məktəbləri
mövcuddur. Kollecin yeddi elmi-tədqiqat
mərkəzində iqtisadiyyat, humanitar və sosial
elmlər, Çin dili və mədəniyyəti, rəqəmsal
yaradıcılıq, KİV və kommunikasiya sahələri üzrə
tədqiqatlar aparılır.
Dəqiq Elmlər Kolleci fizika, riyaziyyat, kimya,
biologiya, həyat elmləri və s. üzrə təhsil
proqramları təklif edir. Kollecdə Biologiya
Elmləri, Fizika və Riyaziyyat Elmləri məktəbləri
fəaliyyət göstərir. Biologiya Elmləri Məktəbi
"Şərqin Qərblə qarşılaşması" proqramını həyata
keçirir. Bu məktəb ənənəvi Çin təbabəti və
müasir tibbi birləşdirərək tibbi-bioloji
tədqiqatlar aparır. Fizika və Riyaziyyat Elmləri
Məktəbi ayrıca fizika və riyaziyyat elmləri üzrə
təhsil verir, bu sahələr üzrə tədqiqatlar həyata
keçirir.
Kolleclər
və onların nəzdində fəaliyyət göstərən
məktəblərlə yanaşı, Nanyanq Texnoloji
Universitetində müəllim hazırlayan Milli Təhsil
İnstitutu, C.Racaratnam Beynəlxalq
Tədqiqatlar Məktəbi (məktəbin Müdafiə və
Strateji Tədqiqatlar İnstitutu dünyada
terrorizmlə mübarizə yollarının axtarılması üzrə
tanınıb), zəlzələ, sunami, vulkan püskürməsi,
daşqınlar, iqlim dəyişməsi və digər ekoloji
təhlükələrin qarşısının alınması üzrə
tədqiqatlar aparan Yer Kürəsi Rəsədxanası, su
təchizatı və ekoloji sabitlik üzrə problemlərin
həlli ilə məşğul olan Ekoloji Həyat Elmləri
Mühəndisliyi Mərkəzi fəaliyyət göstərir. Onu da
qeyd edək ki, universitetin Yer Kürəsi
Rəsədxanasına görkəmli geoloq, Kaliforniya
Texnologiya İnstitutunun professoru Kerri Sieh
rəhbərlik edir.
Nanyanq Texnoloji Universitetinin kitabxana
sistemi müxtəlif təhsil ehtiyacları və
maraqlarına cavab verən zəngin kolleksiyaya
malikdir. Universitet kitabxanası İncəsənət,
dizayn və media, Humanitar və sosial elmlər,
Biznes, Çin, Li Vi Nam, Van Qunqvu
kitabxanaları, Asiya Kommunikasiya Resurs
Mərkəzi bölmələrindən ibarətdir. Kitabxanada 1
milyona yaxın kitab var və hər il bu rəqəmin
üzərinə daha 40000 cild əlavə olunur.
Universitetin tələbə və müəllimləri istənilən
vaxt kitabxanadan 40-dək kitab götürə bilərlər.
Kitabxanada 26000-dən çox audio-vizual material,
36000 elektron jurnal, 130 verilənlər bazası və
s. mövcuddur. Bu elektron resurslardan tələbələr
evdə, yataqxanada, başqa ölkələrdə olarkən də
istifadə edə bilərlər. Universitet
kitabxanasının saytına daxil olaraq və şifrəni
yığaraq kitabxananın elektron resurslarına çıxış
əldə etmək mümkündür. Kitabxananın rəqəmsal
bazasında tələbələrin dissertasiyaları və
imtahan işlərinin bütöv mətni yerləşdirilib.
Həmin resursları əldə etmək üçün saytda
kitabxana kataloqunu tapmaq lazımdır.
Nanyanq
Texnoloji Universitetinin kansleri Sinqapurun
hazırkı 6-cı prezidenti Sellapan Ramanatan
Natan, prezidenti isə professor Su Quaninqdir.
Universitetin əməkdaşlarının ümumi sayı 5761
nəfərdir. Əməkdaşların 1667 nəfərini
müəllim-professor, 1621 nəfərini tədqiqatçı,
775 nəfərini idarəetmə, 1698 nəfərini isə əlavə
işçilər təşkil edir.
Bu ali məktəbdə 33478 nəfər tələbə təhsil alır.
Tələbələrin 23481 nəfəri bakalavr, 9997 nəfəri
isə magistr və doktorantlardır. Universitetdə
oxuyan əcnəbi tələbələrin ümumi sayı 8212
nəfərdir.
"2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin
xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı"
çərçivəsində Nanyanq Texnoloji Universitetinin
bakalavr səviyyəsində Altay Davud oğlu Bədirov
molekulyar biologiya, Elnur Əlixan oğlu Hacıyev,
Namiq İmran oğlu Həsənov, Pərviz Mahmud oğlu
Hacıyev, Mirnahid Daməd oğlu Məmmədzadə,
Nəcməddin Qubad oğlu Nəcəfov isə tətbiqi fizika
ixtisasları üzrə təhsil alırlar.
Nanyanq Texnoloji Universiteti tələbələrinə
geniş çeşidli yataqxanalar təklif edir.
Bakalavrların məskunlaşması üçün universitetdə
16 yataqxana (Holl 1, Holl 2..., Holl 16)
mövcuddur. Bu yataqxanalarda 10000-ə yaxın
tələbə yerləşə bilər. Lüks nömrələrə malik
yataqxananın otaqları, əsasən bir və iki nəfər
üçün nəzərdə tutulub. Otaqlar çarpayı,
yorğan-döşək, masa və stullar, paltar şkafı,
kitab rəfləri, jalüz və ya pərdə, ventilyasiya
sistemi və s. ilə təchiz edilib. Otaqların aylıq
qiymətləri bir və ya iki nəfərlik olmasından
asılı olaraq 165-245 Sinqapur dolları, semestr
müddətində isə 825-1450 Sinqapur dolları
arasında dəyişir. İşıq, su, qaz pulu bu məbləğə
daxil edilir. Tələbələr semestr ərzində
soyuducudan istifadə etmək üçün əlavə olaraq 80,
kondisioner üçün isə 90 Sinqapur dolları
ödəməlidirlər. Yataqxanalarda yerləşdirmə
apararkən daha çox yeni qəbul olunmuş tələbələrə
üstünlük verilir. Hər bir yeni tələbəyə
yataqxanada otaqla təmin olunmasına zəmanət
verilir. 9, 11 və 15 nömrəli yataqxanalarda əlil
tələbələr üçün xüsusi otaqlar, liftlər, vanna
otaqları və digər şərait yaradılıb.
Magistr
və doktorantların yataqxanalarda
məskunlaşdırılması tələbata uyğun olaraq mövsümi
xarakter daşıyır. Onlar üçün universitetdə iki
yataqxana kompleksi - Qredyueyt Holl və Nanyanq
Vadisi mövcuddur. Tələbə sıxlığı olduğundan, bu
yataqxanalarda yalnız əyani təhsil alan magistr
və doktorantlar, eləcə də tədqiqatçı tələbələrin
qalmasına icazə verilir. Qiyabi və uşaqlı
tələbələr kampusdan kənarda Qərbi və Şərqi
Curonq ərazilərindəki özəl yataqxanalarda və ya
xüsusi evlərdə kirayə yaşayırlar. Yataqxanalarda
qalmaq tələbələrə unikal təcrübə bəxş edir və
onların tələbə həyatlarını zənginləşdirir.
Universitetin kampusunda tələbə və müəllimlərə
dünyanın bir çox mətbəxlərini təqdim edən
restoran, kafe və yeməkxanalar mövcuddur. Eyni
zamanda kampus ərazisində kitab və kompüter
mağazaları, bank ofisləri və bankomatlar,
supermarketlər, poçt, təhlükəsizlik xidmətləri,
tibbi və stomatoloji klinikalar, idman
kompleksləri yerləşir. Tələbə həyatına
rəngarənglik qatmaq məqsədi ilə Nanyanq
Texnoloji Universitetində geniş mədəni tədbir və
sərgilər, yarışlar, muzeylərə, ölkənin tarixi və
səfalı yerlərinə ekskursiyalar təşkil olunur.
Universitetdə onlarla tələbə təşkilatları,
klublar, cəmiyyətlər fəaliyyət göstərir. Belə
bir mühit müxtəlif mədəniyyətlərin bir araya
gələrək daha yaxından öyrənilməsinə səbəb olur.
Nanyanq Texnoloji Universiteti müxtəlif fənlər
vasitəsi ilə keyfiyyətli təhsil verərək sahibkar
liderlər yetişdirmək məqsədini daşıyır.
Universitet multi-mədəni elmi-tədqiqat mərkəzi
olaraq, dünyanın ən aparıcı dövlətləri ilə
əməkdaşlıq edir. Ali məktəbin tələbələri ABŞ,
Çin, Vyetnam, Hindistan və Avropanın bir çox
ölkələrində beynəlxalq təcrübə qazanırlar. Bu
gün universitetin məzunları arasında 11 Nobel
mükafatı laureatı var və onlar dünyanın müxtəlif
elmi-tədqiqat mərkəzlərində çalışaraq yeni-yeni
kəşflərə imza atırlar.
Universitetin məşhur məzunları
|
Bertil Andersson |
Nobel Fondunun qəyyumu |
|
|
Anq Monq Senq |
Sinqapur parlamentinin üzvü |
|
|
Aaron Ciechanover |
kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Robert Hovard Qrubbs |
kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Duqlas Oşeroff |
fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Yanq Çen Ninq |
fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Klod Çon Tannoudji |
fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
CerardTt Hooft |
fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Samuel Tinq |
fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı |
|
|
Rui En |
tanınmış Sinqapur teleaparıcısı və
aktrisası |
|
|
Stefani Sun |
tanınmış Sinqapur sənətçisi |
|
|
Qo Tat Çun |
Sinqapur futbolçusu, ölkə milli
yığmasının aparıcı oyunçusu |
|
Hazırladı:
Lamiyə ƏLİYEVA
|
|