Naxçıvan Dövlət Universiteti çoxşaxəli
beynəlxalq əməkdaşlığa, xüsusilə də qardaş
Türkiyə Cümhuriyyətinin əksər tanınmış ali
məktəbləri ilə dayanıqlı tərəfdaşlığa malikdir.
Bu əlaqələrdə Qars Qafqaz və Ankara
universitetlərinin xüsusi yeri var.
Qars
Qafqaz Universiteti ilə 1999-cu ildən qurulan
əlaqələr universitetlərin ən müxtəlif sahələrdə
inkişafı üçün əsaslı zəmin yaratmışdır. Bu ali
təhsil ocağında "Azərbaycan dili və ədəbiyyatı"
ixtisasının açılmasında, türk xalqının böyük
oğlu Heydər Əliyevin həyat və siyasi
fəaliyyətini əks etdirən mərkəzin yaradılmasında
və Azərbaycan dilində lazımi ədəbiyyatlarla
təmin olunmasında akademik İsa Həbibbəylinin
xüsusi səy və təşəbbüsü olmuşdur.
Qarşılıqlı əlaqələrin möhkəmlənməsində Qars
Qafqaz Universitetinin sabiq rektorları Necati
Kaya və Abamüslüm Güvenin xüsusi əməyi var. Qars
Qafqaz Universitetinin təşəbbüsü ilə
Bakı-Tbilisi-Ərdahan-Qars dəmiryolu üzərində
yerləşən ali məktəblərin əməkdaşlığı layihəsi
uğurla həyata keçirilir. NDU-nun baytarlıq
ixtisası tələbələrinin mütəxəssis kimi
yetişməsində Qars Qafqaz Universitetinin
baytarlıq fakültəsinin mühüm xidmətləri var.
Yeni seçilmiş rektor, professor doktor Sami
Özcan isə ilk səfərini məhz Naxçıvan Dövlət
Universitetinə etmiş, "Araz çayı hövzəsi
parazitar xəstəliklər" mövzusunda müştərək
beynəlxalq simpozium keçirilmişdir.
Bu yaxınlarda isə Naxçıvan Dövlət
Universitetinin rektoru, akademik İsa
Həbibbəylinin başçılığı ilə 20 nəfərlik heyət
Türkiyə Cümhuriyyətinin Qars Qafqaz
Universitetində səfərdə olmuşdur. Öncə
Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər
Əliyevin Qarsdakı büstü ziyarət edilmiş, büstün
önünə tər çiçək dəstələri qoyulmuşdur.
Universitetlə ilkin tanışlıqdan sonra
prorektorlar, fakültə dekanları və müəllimlər
müvafiq ixtisaslar üzrə universitetin
iqtisadiyyat və idarəetmə, ədəbiyyat, baytarlıq,
pedaqoji fakültələrində, konservatoriyada və
rektorluqda olmuşlar. Qars Qafqaz
Universitetində yaradılmış Heydər Əliyev
Mərkəzinə ənənəvi olaraq dahi öndərin həyat və
fəaliyyətindən, müasir Azərbaycanın
sosial-iqtisadi inkişafından bəhs edən yeni
kitablar təqdim olunmuşdur.
Yekunda Senat zalında heyətlərarası görüş
keçirilmiş, gələcək əməkdaşlıq məsələləri -
müştərək simpozium və konfransların keçiriməsi,
elmi araşdırmalar aparılması, bakalavr,
magistratura, doktorantura təhsil pillələri üzrə
elmi-pedaqoji kadr və tələbə mübadiləsi
məsələləri müzakirə olunmuşdur. Sonra çoxcəhətli
əməkdaşlıq haqqında beşillik müqavilə
imzalanmışdır. Müqavilədə tədris, təhsil
sahəsində tərəfdaşlıq, müştərək elmi nəşrlərin
həyata keçirilməsi, NDU-nun baytarlıq
fakültəsinin tələbələrinin Qars Qafqaz
Universitetində istehsalat təcrübələri və
ixtisasartırma kursları keçmələri, elm,
mədəniyyət, idman sahəsində müştərək tədbirlərin
təşkili nəzərdə tutulur. On maddədən ibarət
müqaviləyə əsasən virtual tərəfdaşlığın
inkişafına xüsusi diqqət yetiriləcək, online
dərslər, təcrübi məşğələlər, konfrans və
seminarlar gerçəkləşdiriləcək.
Görüşdə qardaş şəhərlərin və universitetlərin
ortaq marşlarının hazırlanması haqqında birgə
işlər görüldüyü vurğulanmışdır. Naxçıvan Dövlət
Universitetinin müəllimi, Azərbaycan Yazıçılar
və Jurnalistlər birliklərinin üzvü, tarix
elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, şair-publisist
Vaqif Məmmədov müəllifi olduğu "Naxçıvan-Qars",
"Qars Qafqaz Naxçıvan Universiteti" marşlarını
oxumuşdur.
Səfər çərçivəsində qonaqlar 1921-ci ildə Qars
müqaviləsinin imzalandığı binada olmuşlar.
1883-cü ildə Baltik memarlıq üslubunda tikilmiş
bina tarixi-memarlıq abidəsi olmaqla yanaşı,
Azərbaycan və Türkiyənin birlik və siyasi
müttəfiqlik rəmzi olan, Naxçıvan Müxtar
Respublikasının müqəddəratında əvəzsiz rol
oynayan Qars müqaviləsinin imzalandığı yer kimi
də mühüm tarixi əhəmiyyət kəsb edir. 83 il
vilayət valisinin iqamətgahı kimi istifadə
olunmuş, 2005-2010-cu ildə təmir və bərpa işləri
aparılmış bina hazırda muzeyə çevrilmişdir.
1877-1878-ci illər rus-osmanlı müharibəsində
Qafqaz cəbhəsinin komandanı olmuş görkəmli
hərbiçi, ictimai-siyasi xadim, yazıçı,
maarifpərvər ziyalı Qazi Əhməd Muxtar Paşanın
(1839-1919) ev-muzeyindəki nadir tarixi
sənədlər, eksponatlarla tanışlıq ayrıca maraq
doğurmuşdur. Naxçıvanlı qonaqlar Sarıqamış
şəhidlik abidəsini ziyarət zamanı 96 il əvvəl
şəhid olmuş 90 min türk əsgərinin xatirəsini
ehtiramla yad etmişlər.
Rektor, akademik İsa Həbibbəyli Türkiyə səfəri
zamanı Ankara Universitetində də olmuşdur.
Xatırladaq ki, Naxçıvan Dövlət Universitetinin
Türkiyənin məşhur ali təhsil ocaqlarından olan
Ankara Universiteti ilə tərəfdaşlığının on beş
illik bir tarixçəsi var. Universitetin dil,
tarix və coğrafiya, filologiya, hüquq,
iqtisadiyyat, tibb fakültələrində tədris prosesi
ilə, aparılan elmi tədqiqatlarla yaxından
tanışlıqdan sonra universitetlərarası müqavilə
imzalanmışdır. Burada elm, təhsil, mədəniyyət və
idman sahəsində müştərək tədbirlərin
keçirilməsi, kadr və təcrübə mübadiləsi öz
əksini tapmışdır. Müqavilədə NDU-nun tibb
fakültəsinin tələbələrinin mükəmməl tibb
mütəxəssisləri hazırlayan, əczaçılıq, diş
həkimliyi kimi fakültələrə, zəngin xəstəxanaya
malik Ankara Universitetində istehsalat
təcrübələri, ixtisasartırma kursları keçmələri
nəzərdə tutulur. Rektorlar - akademik İsa
Həbibbəyli və professor doktor Camal Taluğ bu
ali təhsil ocaqları arasında əlaqalərin daha da
inkişaf etdiriləcəyini vurğulamışlar. Səfər
zamanı rektor, akademik İsa Həbibbəyli Bilkənd
Universitetində də olmuş, Türkiyə Cümhuriyyəti
Ali Məktəb Rektorları Şurasının ilk sədri, dünya
şöhrətli rediatr, Bilkənd Universitetinin heyət
sədri işləmiş mərhum İhsan Doğramacının
universitet ərazisində ucaldılmış abidəsini
ziyarət etmişdir.
Mehriban SULTAN,
NDU-nun Mətbuat şöbəsinin müdiri,
Naxçıvan Mətbuat Şurasının İdarə Heyətinin üzvü |
|