Azərbaycan
Texniki Universitetində 31 Mart -
Azərbaycanlıların soyqırımı gününə həsr olunmuş
geniş tədbir keçirilmişdir.
Tədbir
iştirakçıları əvvəlcə AzTU-nun foyesində
ümummilli lider Heydər Əliyevin xatirəsinə
ucaldılmış büstün önünə təzə-tər gül-çiçək
dəstələri düzmüşlər.
Sonra tədbir universitetin böyük iclas zalında
davam etdirilmişdir. Tədbiri giriş sözü ilə
universitetin rektoru, texnika elmləri doktoru,
professor Havar Məmmədov açmışdır. Onun təklifi
ilə şəhidlərin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla
yad edilmişdir.
Professor Havar Məmmədov çıxış edərək XX əsrin
əvvəllərində ermənilərin azərbaycanlılara qarşı
etdikləri vəhşiliklərdən, soyqırımından,
xüsusilə də Azərbaycan tarixinin ən dəhşətli
faciəsi olan Xocalı soyqırımından ürək ağrısı
ilə danışmış, bu qanlı faciəyə öz münasibətini
bildirmişdir.
Sonra Azərbaycan Respublikası Milli Arxiv
İdarəsinin rəisi, tarix elmləri doktoru Ataxan
Paşayev geniş məruzə etmiş, ermənilərin
azərbaycanlılara qarşı törətdikləri soyqırımı
haqqında tələbələrə ətraflı məlumat vermişdir.
Daha sonra AzTU-nun xarici tələbələrin təhsili
fakültəsinin tələbəsi V.Çelik və AzTU Tələbə
Gənclər Təşkilatının sədr müavini, radiotexnika
və rabitə fakültəsinin tələbəsi Azər Abdullayev
çıxış etmişlər.
***
Nərimanov rayonundakı Bağça-məktəb-lisey
kompleksində 31 Mart - Azərbaycanlıların
soyqırımı gününə həsr olunmuş tədbirlər -
konfranslar, ədəbi-bədii gecələr, müzakirələr
keçirildi, rəsm sərgiləri, stend və guşələr
hazırlandı. Təhsil ocağında olarkən görülmüş
işlərlə tanış olduqdan sonra III "ç" sinfində
keçirilən tədbirdə iştirak etdik.
Sinif otağı mövzuya uyğun tərtib olunmuş, divar
qəzeti, 1918-ci ilin mart hadisələrini, eləcə də
1992-ci ildə baş verən Xocalı faciəsini əks
etdirən fotostendlər, rəsm sərgisi hazırlanmış,
hər tərəfə qırmızı qərənfillər düzülmüşdü.
Sinif müəllimi Rəmziyyə Babayeva məlumat verdi
ki, hələ yaz tətilindən qabaq şagirdlərə
ermənilərin vəhşiliyi nəticəsində xalqımızın
tarix boyu üzləşdiyi faciələrdən bəhs edən rəsm
çəkməyi tapşırmış, onlardan ən yaxşıları sərgidə
nümayiş etdirmək üçün seçilmişdir.
Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni ilə
açılan mərasimdə 1918-ci ildə törədilən
qırğınlarda həlak olanların xatirəsi bir
dəqiqəlik sükutla yad edildi. Sonra Əkrəm,
Nərmin, Leyla, Fidan, Cavidan, Əli, İranə, Samir
və digər şagirdlər həzin musiqi sədaları altında
Vətən həsrətli şeirlər dedilər, kədərli notlarla
köklənmiş mahnılar ifa etdilər, XX əsrdə
azərbaycanlılara qarşı yeridilən soyqırımı
siyasəti ilə bağlı fikirlərini səsləndirdilər.
Üçüncülərin nümayiş etdirdiyi "Bu qan yerdə
qalan deyil" adlı ədəbi-bədii kompozisiya tədbir
iştirakçılarını daha çox mütəəssir etdi.
Mərasimin sonunda çıxış edən Rəmziyyə Babayeva
dedi: "Ermənilərin zaman-zaman xalqımızın başına
gətirdikləri müsibətləri hamı bilməli və gələcək
nəslə çatdırmalıdır. Bəlkə də tarixi
unutqanlığımız ucbatından təkcə ötən əsrdə
azərbaycanlılara qarşı 4 dəfə soyqırımı aktı və
deportasiya həyata keçirilmişdir. 31 Mart -
Azərbaycanlıların soyqırımı günü ərəfəsində
bütün siniflərdə şagirdlərə bu hadisələrin baş
verdiyi dövr, tarixi şərait, ermənilərin
xalqımıza qarşı yürütdüyü təcavüz siyasətinin
ayrı-ayrı mərhələləri və s. haqqında məlumat
verilir. Lakin bu dəhşətlərin bir daha
təkrarlanmaması üçün faciəni təkcə mart ayında
deyil, ilboyu xatırlamalıyıq, öyrənməliyik.
Başımıza gələnlərin tarixini araşdırıb əsl
həqiqətləri üzə çıxarmaq üçün hələ çox iş
görməliyik. Yaddan çıxarmamalıyıq ki, bu bizim
həlak olanların xatirəsinə ehtiramımızdır".
III "ç" sinfində 31 Mart - Azərbaycanlıların
soyqırımı gününə həsr olunmuş tədbir Üzeyir
Hacıbəylinin qəhrəmanlığa və mübarizəyə səsləyən
"Uvertüra"sının sədaları altında başa çatdı.
***
Bakıdakı fizika-riyaziyyat və informatika
təmayüllü liseydə keçirilən tədbirdə direktor
müavini Valeh Bəyalıyev geniş məruzə ilə
çıxış etdi. O, xatırlatdı ki, ümummilli lider
Heydər Əliyevin "Azərbaycanlıların soyqırımı
haqqında" 1998-ci il 26 mart tarixli
fərmanında xüsusi vurğulanır ki, "Böyük
Ermənistan" yaratmaq xülyasından ruhlanan erməni
qəsbkarları 1905-1907-ci illərdə
azərbaycanlılara qarşı açıq şəkildə
genişmiqyasılı qanlı aksiyalar həyata
keçirdilər. Ermənilərin Bakıdan başlanan
vəhşilikləri Azərbaycanı və indiki Ermənistan
ərazisindəki Azərbaycan kəndlərini əhatə etdi.
Yüzlərlə yaşayış məntəqəsi dağıdılıb
yerlə-yeksan edildi, minlərlə azərbaycanlı
vəhşicəsinə qətlə yetirildi.
Tarixi faktlar göstərir ki, 1905-1907-ci
illərdə silahlı erməni dəstələri
Bakıda,Tiflisdə, İrəvanda, Naxçıvanda, Gəncədə
və s. şəhərlərdə kütləvi şəkildə
azərbaycanlılara divan tutmuş, yaşayış
məskənlərini yandırmış, uşaqları, qocaları
qəddarcasına öldürmüşlər. Həmin dövrdə təkcə
Şuşa, Cavanşir, Cəbrayıl, və Zəngəzur
qəzalarında 75 Azərbaycan kəndi viran qoyulmuş,
İrəvan və Cəncə quberniyalarında isə 200-dən
artıq kənd yer üzündən silinmişdir.
Müəllimlər İsmət Əliyeva, Nadir Mədətov, İdrak
Əliyev, Allahverdi Məmmədov və Sərvinaz
Əkbərova da çıxışlarında həmin dövrlərdə
erməni qəsbkarlarının törətdikləri
vəhşiliklərdən, ağıla sığmayan cinayət
əməllərindən söz açdılar.
Sonda sagirdlər Ülkər Əliyeva və Şəhla
Kərimlinin faciə ilə bağlı nümayiş
etdirdikləri kompozisiyalar tədbir
iştirakçılarını kövrəltdi.
***
Martın 31-də Bakıda yerləşən Laçın rayon 10
nömrəli məktəbdə 31 Mart - Azərbaycanlıların
soyqırımı gününə həsr edilmiş anım mərasimi
keçirildi. Tədbirdə məktəbin müəllim-şagird
kollektivi ilə birgə Laçın Rayon Təhsil
Şöbəsinin müdir müavini Adil Alıyev və digər
qonaqlar iştirak edirdilər. Mərasim
iştirakçıları soyqırımı qurbanlarının xatirəsini
bir dəqiqəlik sükutla yad etdilər.
Tədbiri giriş sözü ilə açan məktəbin direktoru
Gülşən Tağıyeva Azərbaycan xalqının əsrlərlə
erməni təcavüzünə məruz qaldığını,
soydaşlarımızın dəfələrlə ermənilər tərəfindən
soyqırımına düçar olduğunu diqqətə çatdırdı.
Bildirildi ki, azərbaycanlılara qarşı soyqırımı
siyasəti erməni millətçiləri tərəfindən yüz
illər boyu planlı surətdə həyata keçirilmişdir.
O, ulu öndər Heydər Əliyevin bu faciələrə siyasi
qiymət verdiyini və xalqımızın haqq səsini
dünya ictimaiyyətinə çatdırdığını qeyd etdi.
Tədbirdə məktəbin tarix müəllimləri Siyavuş
Əmirov və Ruhiyyə Rəsulova çıxış edərək 1918-ci
il mart hadisələri ilə bağlı tarixi faktları
iştirakçıların nəzərinə bir daha çatdırdılar.
Qeyd edildi ki, ermənilərin Azərbaycan xalqına
qarşı törətdikləri soyqırımı 1918-ci il martın
31-də daha geniş miqyas almış, bolşevik
hakimiyyətini bərqərar etmək adı altında erməni
daşnakları mart, aprel və may aylarında
Azərbaycanda on minlərlə azərbaycanlını məhv
etmişlər. Təsadüfi deyil ki, ermənilər təkcə
Şamaxıda 58, Qubada isə 122 kəndi darmadağın
edərək dinc əhalini vəhşicəsinə qətlə
yetirmişlər. Bildirildi ki, ermənilər
tərəfindən Azərbaycanın müstəqilliyinə və ərazi
bütövlüyünə yönəldilmiş soyqırımlar tarixdə qara
ləkə, qanlı cinayətlərdir.
Tədbir şagirdlərin söylədikləri şeirlər və
nümayiş etdirdikləri kompozisiyalarla başa
çatdı.
***
Martın 31-də Bakının Nəsimi rayonunda yerləşən
35 nömrəli orta məktəbdə 31 Mart -
Azərbaycanlıların soyqırımı günü münasibətilə
tarix fənnindən "açıq dərs" keçirildi.
Əvvəlcə tədbir iştirakçıları məktəbin foyesində
soyqırımına aid şəkillərdən açılmış sərgi ilə
tanış oldular. Məktəbin direktoru Rəna Naibova
tədris ocağında təhsilin keyfiyyətini yüksəltmək
üçün görülən işlər, yeni kurikulumların tətbiqi
vəziyyəti barədə məlumat verdi. R.Naibova
müəllimlərin nə kimi problemlərlə üzləşdiklərini
söylədi və qazanılmış təcrübəni nümayiş
etdirmək üçün tədris ocağında tez-tez "açıq
dərs"lərin keçirildiyini dedi. Eyni zamanda
bugünkü "açıq dərs"in də 31 Mart -
Azərbaycanlıların soyqırımı gününə həsr
olunduğunu bildirdi.
Sonra V "b" sinfində təşkil olunan "açıq dərs"də
əvvəlcə şagirdlərin ifasında Dövlət himni
səsləndi və soyqırımı qurbanlarının xatirəsi
bir dəqiqəlik sükutla yad edildi.
Məktəbin tarix müəllimi Zinaida Musayeva isə
tarixi mənbələrə əsaslanaraq ermənilərin
xalqımıza qarşı törətdiyi vəhşiliklər barədə
iştirakçılara məlumat verdi və şagirdləri
qruplara bölərək onlara soyqırımı barədə
müxtəlif suallar verdi. Şagirdlər də soyqırımla
bağlı öz biliklərini nümayiş etdirdilər.
Qruplar 1918-ci il mart hadisələrini əks
etdirən səhnəciklər göstərərək "açıq dərs"i daha
da maraqlı etdilər.
Sonda soyqırımına aid 5 dəqiqəlik film
göstərildi.
Dərs başa çatdıqdan sonra onun müzakirəsi
keçirildi. Dinləyənlər tərəfindən müəllimin 45
dəqiqəlik fəaliyyəti yüksək qiymətləndirildi.
Müzakirədə çıxış edənlər dərsdə müasir təlim
metodlarından, resurslardan gen-bol və
yerli-yerində istifadə olunduğunu deyərək bəzi
təklif, tövsiyələrini bildirdilər.
***
Bakıdakı 32 nömrəli uşaq bağçasında 31 Mart -
Azərbaycanlıların soyqırımı gününə həsr
edilmiş mərasim keçirildi. Öncə faciə
qurbanlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla
yad edildi. Bağçanın müdiri Afina Axundova qeyd
etdi ki, 1918-ci ilin martında ermənilər
minlərlə vətəndaşımızı qanına qəltan etmiş,
şəhər, rayon və kəndlərimizi xarabazara
çevirmişlər. Ən dəhşətlisi o idi ki, uşaq,
yeniyetmə və gənclərimiz milli
mənsubiyyətlərinə görə qətlə yetirildilər.
Tərbiyəçilər Məlahət Məlikova, Şəfəq Əhmədova,
Gülşən Abdullayeva və Fərqanə Səmədova çıxış
edərək ermənilərin məkrli siyasətlərini
pislədilər, balaca fidanlara isə firavan həyat,
sülh, əmin-amanlıq, xalqımıza səadət, mətanət
və dəyanət arzuladılar.
Mərasimin sonunda Elnur, Nüşabə, Röya, Aydan
çəkdikləri rəsmləri nümayiş etdirdilər.
"Azərbaycan müəllimi" |