|
Təhsil
sisteminin yeni inkişaf istiqamətlərini özündə
ehtiva edən Milli Kurikulum sənədində musiqi
kurikulumu da mühüm konsepsiya kimi irəli
sürülmüşdür. Mənəvi-estetik təsirinə, didaktik
mahiyyətinə, vətənpərvərlik, humanizm ruhunda
tərbiyəedici təsir qüvvəsinə görə bu fənn çox
böyük əhəmiyyət kəsb edir. Ən azı ona görə ki,
musiqinin dili, onun insan psixologiyasına
təsiri çox sadədir, tərcüməçi, vasitəçi tələb
etmir, yaşından, intellektindən asılı olmayaraq,
hər kəsin musiqiyə mənəvi ehtiyacı var.
Ümumtəhsil
məktəblərində musiqi təlimi
nin əsas
məqsədi milli və bəşəri sənət nümunələri
əsasında şagirdlərdə musiqi mədəniyyətinin
formalaşdırılması və inkişafını təmin etməkdən
ibarətdir.
Təbii ki, bu
istiqamətlər 1-ci sinifdən 3-cü sinfədək musiqi
fənni üzrə məzmun xətlərində, nəzəri-praktik
materiallarda öz əksini tapmışdır. Bütün
materiallar, mövzular sadədən mürəkkəbə doğru
prinsipi əsasında verilmişdir. İstər bəstəkar,
istər xalq, istərsə də klassik musiqi haqqında
verilən məlumatlar, nümunələr, həmçinin musiqi
nəzəriyyəsi haqqında ilkin bilgilər, musiqi
janrları və onlara aid nümunələr şagirdləri
musiqi aləminə aparmaqla yanaşı, həm də onların
özü tərəfindən musiqi əsərinin
dəyərləndirilməsi, estetik dünyagörüşünün
formalaşması həyata keçirilir. Musiqinin
qavranılması şagirdin mənəvi aləminin
zənginləşməsinə, hiss və duyğularının
formalaşmasına, emosional fəaliyyətinin meydana
çıxmasına şərait yaradır.
İbtidai sinif
müəllimi kimi hər gün bu hiss və duyğularla
təmasda musiqi dərslərində şagirdlərin yüksək
əhvali-ruhiyyəsinin şahidi olduğum üçün
deməliyəm ki, musiqi dinləmək, musiqili-ritmik
hərəkətləri icra etmək, uşaq musiqi alətlərində
çalmaq, sujetli musiqiləri, mahnıları
səhnələşdirmək və ya ifa etmək onların şəxsiyyət
kimi formalaşmasında müstəsna əhəmiyyətə
malikdir. Amma gəlin görək rayon, kənd
məktəblərində musiqi dərslərinin musiqi fənn
kurikulumunun məzmun xətlərindən irəli gələn
prinsiplərin və ya vəzifələrin həyata
keçirilməsi baxımından təşkili üçün lazım olan
şərait varmı? Musiqi dərslik komplekti, yəni
dərslik, iş dəftəri və müəllim üçün vəsait çox
gözəldir. Yeni təlim texnologiyaları əsasında
yüksək səviyyəli dərs qurmaq üçün bu vəsaitlərdə
həqiqətən zəngin materiallar, təlim üsulları
var. Təəssüf ki, əyalət müəlliminin sinifdə hər
şeyi yoxdur. Dərslikdə verilmiş hansısa mahnını
və ya musiqini dinləməyə, çalmağa ən adi bir
maqnitofon, ya bir musiqi aləti yoxdur. Nəzərə
alsaq ki, rayonlarda 1-ci sinfə gələn uşaq
əsasən bağçadan deyil, ailədən gələcək və onun
musiqidən heç bir anlayışı yoxdur, təbii ki,
belə halda yüksək səviyyəli dərs qurmaq daha da
çətinləşir.
Ümumiyyətlə,
bu yaşda uşaqların şifahi nitqi də o qədər
inkişaf etmədiyindən, hətta 3-cü sinifdə bir
çoxları verilən terminləri nəinki öyrənə,
çoxları heç düzgün tələffüz edə bilmir. Həftədə
1 saat tədris olunan dərsdə onlara nəzəri
bilikləri mənimsətmək, hansısa mahnı mətnlərini
əzbərlətmək, mənə elə gəlir ki, dərsin
səmərəliliyini aşağı salır. Uşaq mahnılarından
ibarət disklər məktəblərə göndərilsə, məktəbdə
təlimin texniki vasitələri olsa, əlbəttə, biz
də öz işimizin öhdəsindən daha yaxşı gələrik.
Təklifim
nədir?
1. Kənd
rayonlarında mövcud uşaq bağçalarında musiqi
məşğələləri ixtisaslı tərbiyəçilər tərəfindən
aparılsın və bağçaların uşaq musiqi alətləri ilə
təchizatı yaxşılaşdırılsın.
2. Məktəblərə,
heç olmasa dərslikdə verilmiş musiqi
nümunələrindən ibarət kompakt-disklər
göndərilsin.
Bu, əyaniliyi
qismən təmin etmiş olar.
3. Musiqi
dərsliyinin dili və verilmiş musiqi terminləri
uşaqların yaş səviyyəsinə, mövzular isə mövcud
bazaya uyğunlaşdırılsın.
İnanırıq ki,
müəlliflər bütün bunları nəzərə alaraq dərslik
komplekti üzərində yenidən işləyərkən daha
mükəmməl, sadələşdirilmiş, şagirdlərin hazırlıq
səviyyəsini dəyərləndirərək, kənd məktəblərinin
mövcud bazasını nəzərə alaraq musiqi fənn
kurikulumunu əks etdirən bir dərslik
hazırlayacaqlar.
Fənarə HÜSEYNZADƏ,
Beyləqan rayonu R.Abbasov adına şəhər
4 nömrəli orta məktəbin ibtidai sinif müəllimi
|
|
