Oklənd Universiteti (Auckland University) Yeni
Zelandiyanın Oklənd şəhərində yerləşir və
ölkənin ən nüfuzlu ali təhsil ocaqlarından
biridir.
Böyük Britaniyanın "Times Higher Education
Supplement - QS World Universities Rankings"
jurnalının 2009-cu ildə apardığı dünya
universitetlərinin reytinqinə əsasən Oklənd
Universiteti 100 ən yaxşı ali məktəb arasında
61-ci yerdə olub. 2010-cu il üzrə dünyanın ən
nüfuzlu universitetləri arasında Oklənd
Universiteti "Times Higher Education World
University Rankings"in apardığı araşdırmaya
əsasən 145-ci, "QS World University Rankings"in
açıqlamasına görə isə 68-ci yeri tutub.
Tarixi
1883-cü
il mayın 23-də Oklənd şəhərində Yeni Zelandiya
Universitetinin bir hissəsi kimi Oklənd
Universitet Kolleci yaradılır. Kollecin
idarəolunması Yeni Zelandiya Universitetinin
vitse-kansleri Con Çepmen Endryuya həvalə
edilir. Oklənd Universitet Kolleci buraxılmış
məhkəmə və həbsxana binasında 95 tələbə və 4
müəllim ilə fəaliyyətə başlayır, lakin 1901-ci
ildə tələbələrin sayı 156 nəfərə qədər artır.
Kollecdə qiyabi təhsil alan tələbələrin
əksəriyyəti ruhani və müəllim olmağa hazırlaşan
şəxslər idi. Burada 1905-ci ildən başlayaraq
ticarət sahəsini öyrənmək istəyən tələbələrin
sayı artır.
1930-cu ildən sonra kollecdə tədqiqatlar
aparılır. 1934-cü ildə ali məktəbə ingilis dili
üzrə mütəxəssis Artur Sevel, riyaziyyatçı HG
Forder, tarixçi Ceyms Rutherford, klassik CG
Kuper və digər professorlar işə götürülürlər.
Yeni istedadların Oklənd Universitet Kollecinə
cəlb edilməsi burada akademik müstəqilliyin
yaranmasına və kollecin sürətli inkişafına təkan
verir.
İkinci Dünya müharibəsindən sonra kollec çətin
dövrlərini yaşayır. 1962-ci ildə Yeni Zelandiya
Universiteti ləğv edilir və Oklənd Universitet
Kolleci müstəqillik əldə edir. Kollec
universitet statusu qazanır və Oklənd
Universiteti adlandırılır. Universitet sürətli
inkişaf yoluna qədəm qoyur: coğrafiya,
antropologiya, təsviri incəsənət, incəsənətin
tarixi, sosiologiya, siyasi tədqiqatlar və digər
yeni fənlər tədris edilir, yeni Tibb Məktəbi
açılır, ali məktəbə yeni müəllimlər cəlb edilir,
gənc müəllimlər fəal surətdə tədqiqatlar
aparırlar, müəllimlərin əməkhaqqı artırılır.
Eyni zamanda burada əyani tələbələrin sayının
sürətlə çoxalması nəticəsində ilk dəfə olaraq
təqaüd verilir, genişmiqyaslı quruculuq proqramı
həyata keçirilir, tələbələrin sayının artması
ilə əlaqədar universitet teatrı, idman və
istirahət mərkəzləri olan kampusların
tikintisinə başlanılır. Dövrün texnoloji
nailiyyətləri ilə ayaqlaşaraq ali məktəbdə
tədqiqatların idarəolunması və kompüter elmləri
fənləri öyrədilir. 1986-cı ildə universitetin
musiqi məktəbinin binası, 1988-ci ildə Maro
kompleksi istifadəyə verilir, 1992-ci ildə Hüquq
fakültəsi yeni əraziyə köçür. 2007-ci ildə
universitetin Biznes Məktəbinin yeni binası
istifadəyə verilir.
Büdcəsi və təhsil haqqı
2009-2010-cu
tədris ilində Oklənd Universitetinin illik
gəlirləri 843120000 Yeni Zelandiya dolları olub.
Universitetin xərcləri isə həmin ildə 814583000
Yeni Zelandiya dolları təşkil edib.
Oklənd Universitetində təhsil haqqı fakültə və
proqrama görə dəyişir. Bakalavr pilləsində yerli
tələbələrin təhsil haqqı proqramdan asılı olaraq
4784-6983 Yeni Zelandiya dolları arasında
dəyişir, tibb və cərrahiyyə üzrə təhsil haqqı
isə 12274 Yeni Zelandiya dolları təşkil edir.
Magistratura pilləsində yerli tələbələr ildə
5899-14105, MBA və menecment üzrə isə 24227 Yeni
Zelandiya dolları ödəyir. Doktorantura
pilləsində təhsil haqqının məbləği yerli
tələbələr üçün ildə 5560 Yeni Zelandiya
dollarıdır. Əcnəbi tələbələrin təhsil haqqı
əksər proqramlar üzrə 26040 və 22200, texnika
ixtisası üzrə 33600, tibb və cərrahiyyə üzrə
60720 Yeni Zelandiya dolları təşkil edir. Oklənd
Universitetində əcnəbi doktorantlar üçün geniş
imkanlar yaradılıb. Doktorantların təhsil haqqı
ildə 30600, fəlsəfə üzrə 5560 Yeni Zelandiya
dollarıdır.
Bu universitetdə təhsil alan tələbəyə təhsil
haqqını çıxmaqla, əlavə xərclər üçün ildə
18000-24000 Yeni Zelandiya dolları lazım olur.
Əlavə xərclərə yataqxana, qida, nəqliyyat, tibbi
sığorta, kitab ləvazimatları, geyim və s.
aiddir.
Oklənd Universitetində əcnəbi tələbələrə
müxtəlif məbləğli ümumi universitet və konkret
ölkələr üzrə təqaüdlər təklif edilir. Ölkələr
üzrə verilən təqaüdlər Artinqton Devi,
İkiyüzillik Çili, Çin Təqaüd Şurası, Danimarka
Xaricdə Təhsil, Alman Akademik Mübadilə,
NEC-Pakistan, ABŞ Federal İstiqraz
təqaüdləridir. Ümumi universitet təqaüdlərinə
bakalavrlar üçün Yeni Zelandiya İnkişaf, magistr
və doktorantlar üçün isə Yeni Zelandiya İnkişaf,
Birlik, Fulbrayt, Doktorantura, Asiya İnkişaf
Bankı təqaüdləri aiddir. Tələbələr təqaüd almaq
üçün ərizə ilə universitetə, əcnəbi tələbələr
isə ölkələrinin Təhsil nazirliklərinə müraciət
etməlidirlər. Təqaüdlərin məbləği yerli
tələbələr üçün orta hesabla 5000-15000 Yeni
Zelandiya dolları arasında dəyişir.
Universitet bu gün
Oklənd
Universiteti Oklənd şəhərində və ölkənin
şimalında yerləşən 7 kampusdan ibarətdir. Siti
(Şəhər) kampusu Oklənd şəhərinin mərkəzində
160000 m2 ərazini əhatə edir.
Kampusun limanın yaxınlığında yerləşməsi, park
və yaşıllıqlarla əhatə olunması onu daha da
cazibəli edir. Fakültələrin əksəriyyəti bu
kampusda yerləşir. Həmçinin şəhərcikdə çoxlu
sayda tibb, istirahət, idman mərkəzləri,
kitabxana, kafe yerləşir. Kampusun tarixi
abidələri universitetin simvolu hesab edilən
Saat qülləsi, Qədim hökumət evi və Universitet
binasıdır (və ya Qədim Sinaqoq).
Tamaki kampusu Siti kampusundan 12 km aralıda
Qlen İnnes şəhərətrafı qəsəbəsində 320000 m2
ərazini tutur. İdman meydançaları ilə əhatə
olunan kampusda biomühafizə, əhalinin
sağlamlığı, psixologiya, nitq terapiyası
kursları, dövlət xəstəxanaları, kitabxanalar,
fakültələrarası elmi-tədqiqat mərkəzləri
yerləşir.
Epsom kampusu 74-cü Epsom Avenyuda yerləşir və
Siti kampusundan buraya 10 dəqiqəlik piyada yol
qət etmək lazım gəlir. Kampus 2004-cü ildə
yaradılıb. Kampusda pedaqogika və sosial elmlər
üzrə müəssisələr, Yeni Zelandiyada pedaqoji
təhsilə aid ən böyük kitabxanalardan olan
Silviya Eşton Uorner kitabxanası yerləşir.
Şəhərcikdə geniş avtomobil dayanacaqları
mövcuddur.
Qrafton
Tibb və Səhiyyə Xidmətləri kampusu Siti
kampusunun yaxınlığında Qrafton şəhərətrafı
qəsəbəsində, Oklənd şəhər xəstəxanasının
qarşısında yerləşir. Kampus 1968-ci ildə Park
Roudda Tibb Məktəbi kimi yaradılıb, 1995-ci ildə
isə tələbə şəhərciyinə çevrilib. Burada Tibb və
Sağlamlıq Elmləri, Əczaçılıq məktəbləri və
Optometriya departamenti, Starşip, Nort-Şor,
Midlmor və Vaykato xəstəxanaları, Filson
kitabxanası, tibbi xidmət mərkəzləri və digər
müəssisələr yerləşir.
Tay Tokero kampusu şəhər mərkəzinin yaxınlığında
Vranqarey ərazisindədir. Kampusda təhsil
kursları təklif olunur.
Li dəniz laboratoriyası universitetin "Dəniz
şəhərciyi" adlanır və Oklənd şəhərindən 100 km
şimalda, Yeni Zelandiyanın şimal-şərq sahil boyu
ərazisində yerləşir. Li dəniz laboratoriyasına
məxsus Rodni Okakari burnu Dəniz qoruğunda
diplomdansonra tədqiqatlar aparılır, dəniz
həyatının öyrənilməmiş sahələri tədqiq olunur.
Manukau Oklənd Universiteti Cənubi Oklənddə
Otara ərazisində yerləşir. Burada yerləşən
Manukau Texnologiya İnstitutunda bir çox kurslar
təklif olunur. Kampusda tələbələr üçün geniş
xidmət sahələri, kitabxana, kafelər və
restoranlar mövcuddur.
Oklənd Universitetində aşağıdakı fakültə, məktəb
və institutlar fəaliyyət göstərir.
İncəsənət fakültəsi universitetin ən böyük
fakültələrindən biridir. Fakültə Siti kampusunda
yerləşsə də, onun bölmələri digər şəhərciklərdə
də mövcuddur. Fakültə 50-dən çox proqram təklif
edir və Antropologiya, Maori (Yeni Zelandiyada
xalq) tədqiqatları, İncəsənətin tarixi, Klassik
və qədim tarix, İngilis dili, Dil və dilçiliyin
tətbiqinin öyrənilməsi, Kino, televiziya və
media tədqiqatları, Fəlsəfə, Sosiologiya, Tarix,
Siyasi tədqiqatlar departamentlərindən, Asiya
Tədqiqatları, Avropa Dilləri və Ədəbiyyatları,
İlahiyyat məktəblərindən, İnkişaf Problemlərinin
Öyrənilməsi, Sakit okean Tədqiqatları
mərkəzlərindən ibarətdir. Fakültə bakalavr,
magistr, doktorluq dərəcələri, diplom və
sertifikatlar verir.
Təhsil
(pedaqogika) fakültəsi universitetin dördüncü ən
böyük fakültəsidir və İncəsənət, dillər və
savadlılıq, Təhsildə kritik tədqiqatlar, Te Puna
Vananqa, Pedaqoji təhsil təcrübəsi,
Məsləhətləşmə, sosial xidmət və fəaliyyət, Elm,
riyaziyyat və texnologiya, Tədris, təlim və
ixtisasartırma departamentlərindən, eləcə də 6
elmi-tədqiqat mərkəzindən ibarətdir.
Mühəndislik fakültəsi Yeni Zelandiyanın
mühəndislik üzrə ən keyfiyyətli təhsil verən
müəssisəsindən biridir. Fakültə Kimya və
konstruksiya materialları, Vətəndaş və ekologiya
mühəndisliyi, Elektrotexnika və hesablama
texnikası, Mühəndislik elmləri, Maşınqayırma
departamentlərindən, Oklənd Biomühəndislik, Yer
Elmləri və Texnika institutlarından ibarətdir.
Hüquq fakültəsində bu sahə üzrə tədqiqatlar
aparılır və təcrübəli mütəxəssislər, məhkəmə
hakimləri ilə sıx əlaqələr qurulur. Fakültəyə
Yeni Zelandiya Ekologiya Hüququ, Biznes Hüququ
elmi-tədqiqat mərkəzləri, Hüquq Tədqiqatları
Fondu, Yeni Zelandiya Hüquqi və Sosial Fəlsəfə
Cəmiyyəti, Hüquq Tələbə Cəmiyyəti, Sakit Okean
Adaları Hüquqşünas Tələbələr Təşkilatı, Yeni
Zelandiya Üçüncü Təhsil İttifaqı, "Avstraliya və
Yeni Zelandiya Hüququ və Tarixi" jurnalı, Te Tai
Haruru, Te Rakau Ture maori mərkəzləri aiddir.
Dəqiq elmlər fakültəsi Yeni Zelandiyanın bu sahə
üzrə ən böyük fakültələrindən biridir. Fakültəyə
Biologiya elmləri, Ətraf Mühitin Mühafizəsi
məktəbləri, Kimya, Fizika, Psixologiya,
Statistika, Kompüter elmləri, Riyaziyyat,
Optometriya və görünmə elmləri, İdman və məşq
departamentləri, Li dəniz laboratoriyası, 14
elmi-tədqiqat mərkəzi daxildir.
Tibb
və sağlamlıq elmləri fakültəsi Qrafton
kampusunda yerləşir. Fakültə daxilində Tibb,
Tibb elmləri, Tibb Bacısı, Əczaçılıq, Əhalinin
sağlamlığı məktəbləri, Oklənd, Saut Oklənd,
Vaykato kliniki məktəbləri, Audiologiya,
Anesteziologiya, Radiologiya ilə anatomiya,
Kliniki əczaçılıq, Onkologiya, Epidemiologiya və
biostatistika, İlkin tibbi yardım, Səhiyyə
sistemi, Tibbi idarəetmə proqramları, Molekulyar
tibb və patologiya, Qidalanma, Ginekologiya və
mamalıq, Oftalmologiya, Sakit okean səhiyyəsi,
Pediatriya, Əczaçılıq, Fiziologiya, Psixoloji
tibb, Cərrahiyyə, Te Kupenga Hauora Maori
departamentləri, Biomühəndislik, Liqqins, Milli
Səhiyyə İnnovasiyaları institutları, 13
elmi-tədqiqat mərkəzi fəaliyyət göstərir.
Universitetin ən böyük elmi-tədqiqat
müəssisələri kimi Liqqins, Oklənd
Biomühəndislik, Milli incəsənət və Sənaye
institutlarını qeyd etmək olar. Liqqins
İnstitutunda mühüm biotibbi və kliniki
tədqiqatlar aparılır. İnstitut döl və uşaq,
böyümə və inkişaf, xərçəng, epigenetika və
tibbin təkamülü tədqiqatları üzrə dünyada
aparıcı yerləri tutur.
Oklənd Universitetinin kitabxana sistemi Yeni
Zelandiyanın birinci, Avstraliyanın isə 5 ən
yaxşı universitet kitabxanasıdır. Elektron
resursların inkişafı üzrə kitabxana ölkədə
liderdir. 5 kampus, 12 xüsusi kitabxana, 4
informasiya fondundan (Epsom, Qrafton, Keyt
Edcer, Tamaki) ibarət kitabxana kolleksiyasına
ümumilikdə 2203888 ədəd çap olunmuş nəşr,
6132686 elektron resurs daxildir. Universitetin
Siti kampusunda Ümumi (İncəsənət, Biznes və
iqtisadiyyat, Dəqiq elmlər), Memarlıq,
Audiovizual, Biznes informasiya mərkəzi,
Mühəndislik, Təsviri incəsənət, Devis hüquq,
Musiqi kitabxanaları, Epsom kampusunda Silviya
Eşton Uorner (Təhsil), Qrafton kampusunda Filson
(Tibb və sağlamlıq elmləri), Li dəniz
laboratoriyasında Dəqiq elmlər, Tay Tokero
kampusunda Silviya Eşton Uorner (Təhsil), Tamaki
kampusunda Əhalinin sağlamlığı, Dəqiq elmlər
kitabxanaları fəaliyyət göstərir.
Oklənd Universitetinin kansleri formal olaraq
Rocer Fransdır. Ali məktəbin əsas rəhbəri
vitse-kansler Styuart Makkatçeondur.
Universitetdə hazırda 4608 nəfər işçi çalışır.
İşçilərin 2104 nəfərini akademik, 2504 nəfərini
isə inzibati heyət təşkil edir.
Universitetdə ümumilikdə 39940 nəfər təhsil
alır. Onların 29383 nəfərini bakalavr, 10557
nəfərini isə magistr və doktorantlar təşkil
edirlər. Universitetdə dünyanın 93 ölkəsindən
4466 nəfər əcnəbi tələbə təhsil alır.
Oklənd Universitetində tələbələr onları qida,
sosial və digər xidmətlərlə təmin edən
yataqxanalarda qalırlar. Ali məktəbin məşhur
yataqxanalarından OTRorke Hol, Qrafton Hol,
Royal, Beynəlxalq Ev, Parnell Tələbə kəndi, 14
nömrəli Uitaker Pleys, Park-Roud tələbə
mənzilləri, Hayya rezidensiyasını qeyd etmək
olar. 2012-ci ildə universitetdə yeni Elam Hol
yataqxanasının istifadəyə verilməsi nəzərdə
tutulur. Yataqxanaların otaqları mebel və digər
avadanlıqlarla təmin olunub, İnternet şəbəkəsinə
qoşulub. OTRorke Hol yataqxanasında bir semestr
qalmaq xərcləri 6160, 6346, bir il isə 12360,
12740, Beynəlxalq Ev yataqxanasında 5130-6160,
10300-12360, Qrafton Hol yataqxanasında
4995-5920, 9990-11840, Hayya rezidensiyasında
4080, 8190, Parnell Tələbə kəndində 4209, 8600,
14 nömrəli Uitaker Pleys yataqxanasında 4290,
8600, Royal yataqxanasında 6028-7395,
12056-14790, Park-Roud tələbə mənzillərində
4884-5830, 9768-11660 Yeni Zelandiya dolları
təşkil edir.
Universitetin nəqliyyat sistemi çox rahat və
əlverişlidir. Kampuslarda hərəkət etmək üçün
əsasən, avtobus, qatar, bərə və velosipedlərdən
istifadə olunur. Avtobuslarda 1 gedişin qiyməti
1,70 Yeni Zelandiya dollarından başlayır.
Tələbələr üçün ictimai nəqliyyatda güzəşt və
endirimlər mövcuddur.
Tələbə həyatının maraqlı keçməsi üçün
universitetdə müxtəlif konfranslar, festivallar,
sərgilər, tamaşalar, yarışlar, oyunlar və s.
mədəni tədbirlər təşkil olunur. Universitet
ərazisində bu məqsədlər üçün Meydment teatrı,
Qus Fişer, Corc Freyzer qalereyaları fəaliyyət
göstərir. Universitetdə tələbə təşkilatları
fəaliyyət göstərir, tələbə qəzet və jurnalları
dərc edilir. Tələbələrə fitnes, aerobika, yoqa,
rəqs və digər xidmətlər təklif edilir. Ali
məktəb uğurlu idman tarixinə malikdir. Burada
idmanın bütün növləri inkişaf etdirilib.
Universitetin idmançıları Yeni Zelandiyanı
müxtəlif beynəlxalq idman yarışlarında layiqincə
təmsil ediblər.
Oklənd Universitetinin missiyası dünya
arenasında yüksək nüfuz qazanmaq, fundamental
tədqiqatlar həyata keçirmək, keyfiyyətli təhsil
vermək, yerli, milli və beynəlxalq cəmiyyət ilə
səmərəli əməkdaşlıq qurmaqdan ibarətdir. Bir
əsrdən çoxdur ki, universitet cəmiyyətin
inkişafına tövsiyə verən şəxslər yetişdirir.
Dünyanın bir çox ölkələrini təmsil edən
tələbələrin burada oxumaları ilə yanaşı,
universitet istedadlı və savadlı müəllimləri də
cəlb edərək işlə təmin edir.
Universitetin vitse-kansleri Styuart Makkatçeon
rəhbərlik etdiyi ali məktəb haqqında deyir: "Hər
gün Oklənd Universitetində yeni kəşflər edilir.
Müəllim və tədqiqatçılarımız xərçəngin
tədqiqatı, biznes, mədəniyyət və digər sahələr
üzrə dünyada aparıcı mövqeyə malikdir. Siz də bu
fəaliyyətin bir hissəsi ola bilərsiniz. Hər
birinizi bizi daha yaxından tanımaq üçün Oklənd
Universitetinə dəvət edirəm".
Hazırladı:
Lamiyə ƏLİYEVA |
|