Müasir dünya trendləri universitetlər qarşısında əmək bazarının sərt tələblərinə uyğun rəqabətqabiliyətli, yüksək hazırlıqlı, səriştəli, XXI əsrin bacarıqlarına malik mütəxəssislərin hazırlanması kimi mühüm vəzifələr qoyur. İndi orta məktəb məzunlarını 20-30 il əvvəlki kimi hansısa universitetin verdiyi diplom deyil, onun gələcək illərdəki texnoloji inqilablar dövrü ilə ayaqlaşmasını təmin edəcək daha keyfiyyətli ali təhsil maraqlandırır. Bunu işəgötürənlər də tələb edir. Hansı universitet daha keyfiyyətli təhsil verir? Hansı universitetdə peşəkar mütəxəssis kimi yetişmək olar?
Çinin "Academic Ranking of World Universities" (dünya universitetlərinin akademik reytinqi) və ya "Shanghai Ranking" (Şanxay reytinqi) və ya qısaca ARWU növbəti dəfə bu suala cavab verməyə çalışıb. Şanxay reytinqi dünyanın keyfiyyətli təhsil verən nüfuzlu universitetlərinin qlobal sıralamasını dərc edib. 2019-cu il üzrə dünyanın keyfiyyətli ali təhsil xidmətləri təqdim edən universitetlərinin reytinq cədvəlinə 17 ildir ki, fasiləsiz olaraq Harvard Universiteti başçılıq edir. Reytinqin ön sıralarında əsasən ABŞ və Böyük Britaniya universitetləri yer alıb: 1.Harvard Universiteti, 2. Stanford Universiteti, 3.Kembric Universiteti, 4. Massaçusets Texnologiya İnstitutu, 5. Kaliforniya Berkli Universiteti, 6. Prinston Universiteti, 7. Oksford Universiteti, 8. Kolumbiya Universiteti, 9. Kaliforniya Texnologiya İnstitutu, 10. Çikaqo Universiteti.
Reytinqin ümumi versiyasına görə Rusiyanın M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti planetin aparıcı ali məktəbləri arasında ilk 100-lükdə qərarlaşıb. MDU qlobal reytinqdə 87-ci yeri tutub. Rusiyadan top-500-lükdə həmçinin Sankt-Peterburq və Novosibirsk universitetləri, eləcə də Moskva Fizika Texnika İnstitutu yer alıb. Siyahının aşağı hissəsində Rusiyanın daha 7 ali məktəbi qərarlaşıb. Sıralamada Türkiyə 12 ali təhsil müəssisəsi ilə təmsil olunub. Türkiyə milli reytinqində 1-ci olan İstanbul Universiteti Şanxay reytinqində 401-500 aralığında yer alıb.
Qeyd edək ki, ARWU reytinqi universitetlərin akademik uğurlarının qiymətləndirilməsi sahəsində ən etibarlı vasitələrdən biri hesab olunur. Şanxay reytinqi 2003-cü ildən başlayaraq dünyanın ən yaxşı universitetlərinin siyahısını təşkil edir. Reytinq üçün ən əhəmiyyətli göstəricilər ali məktəblərin Nobel və riyaziyyat üzrə Filds mükafatı almış məzunlarının və müəllimlərinin sayı, "Nature" və "Science" elmi jurnallarında dərc olunmuş məqalələrin sayı və onlara olan istinadlar, eləcə də "Science Citation Index" – "Expanded" və "Social Sciences Citation Index" verilənlər bazasında indeksə olunmuş jurnallarda bir universitet əməkdaşına düşən məqalələrin sayı əsas götürülür.
Bu il tədqiqat gedişində dünyanın müxtəlif ölkələrindən 1800-dən çox universitet qiymətləndirilib, onlardan yalnız 1000 ali məktəb ümumi reytinqə daxil ola bilib.
Dünya reytinqində yeri
|
Ali məktəbin adı
|
Ölkə
|
Milli reytinqdə yeri
|
Topladığı bal
|
1.
|
Harvard University
|
ABŞ
|
1
|
100.0
|
2.
|
Stanford University
|
ABŞ
|
2
|
75.1
|
3.
|
University of Cambridge
|
Böyük Britaniya
|
1
|
72.3
|
4.
|
Massachusetts Institute of Technology
|
ABŞ
|
3
|
69.0
|
5.
|
University of California, Berkeley
|
ABŞ
|
4
|
67.9
|
6.
|
Princeton University
|
ABŞ
|
5
|
60.0
|
7.
|
University of Oxford
|
Böyük Britaniya
|
2
|
59.7
|
8.
|
Columbia University
|
ABŞ
|
6
|
59.1
|
9.
|
California Institute of Technology
|
ABŞ
|
7
|
58.6
|
10.
|
University of Chicago
|
ABŞ
|
8
|
55.1
|
11.
|
University of California, Los Angeles
|
ABŞ
|
9-10
|
50.8
|
11.
|
Yale University
|
ABŞ
|
9-10
|
50.8
|
13.
|
Cornell University
|
ABŞ
|
11
|
49.8
|
14.
|
University of Washington
|
ABŞ
|
12
|
48.7
|
15.
|
University College London
|
Böyük Britaniya
|
3
|
47.9
|
16.
|
Johns Hopkins University
|
ABŞ
|
13
|
47.6
|
17.
|
University of Pennsylvania
|
ABŞ
|
14
|
47.3
|
18.
|
University of California, San Diego
|
ABŞ
|
15
|
47.1
|
19.
|
Swiss Federal Institute of Technology Zurich
|
İsveçrə
|
1
|
46.1
|
20.
|
University of California, San Francisco
|
ABŞ
|
16-17
|
42.2
|
20.
|
University of Michigan-Ann Arbor
|
ABŞ
|
16-17
|
42.2
|
22.
|
Washington University in St. Louis
|
ABŞ
|
18
|
41.7
|
23.
|
Imperial College London
|
Böyük Britaniya
|
4
|
41.6
|
24.
|
University of Toronto
|
Kanada
|
1
|
41.4
|
25.
|
The University of Tokyo
|
Yaponiya
|
1
|
40.7
|
26.
|
University of Copenhagen
|
Danimarka
|
1
|
40.2
|
27.
|
University of Wisconsin - Madison
|
ABŞ
|
19
|
38.8
|
28.
|
Duke University
|
ABŞ
|
20
|
38.6
|
29.
|
Northwestern University
|
ABŞ
|
21
|
38.4
|
30.
|
New York University
|
ABŞ
|
22
|
38.1
|
31.
|
The University of Edinburgh
|
Böyük Britaniya
|
5
|
37.4
|
32.
|
Kyoto University
|
Yaponiya
|
2
|
37.0
|
33.
|
The University of Manchester
|
Böyük Britaniya
|
6
|
36.9
|
33.
|
University of North Carolina at Chapel Hill
|
ABŞ
|
23
|
36.9
|
35.
|
Rockefeller University
|
ABŞ
|
24
|
36.2
|
35.
|
University of British Columbia
|
Kanada
|
2
|
36.2
|
37.
|
University of Paris-Sud (Paris 11)
|
Fransa
|
1
|
36.1
|
38.
|
Karolinska Institute
|
İsveç
|
1
|
35.8
|
38.
|
University of Colorado at Boulder
|
ABŞ
|
25-26
|
35.8
|
38.
|
University of Illinois at Urbana-Champaign
|
ABŞ
|
25-26
|
35.8
|
41.
|
The University of Melbourne
|
Avstraliya
|
1
|
35.7
|
41.
|
University of Minnesota, Twin Cities
|
ABŞ
|
27
|
35.7
|
43.
|
Tsinghua University
|
Çin
|
1
|
35.4
|
44.
|
Sorbonne University
|
Fransa
|
2
|
35.1
|
45.
|
The University of Texas at Austin
|
ABŞ
|
28
|
34.3
|
46.
|
University of Maryland, College Park
|
ABŞ
|
29
|
33.7
|
47.
|
Heidelberg University
|
Almaniya
|
1
|
33.3
|
48.
|
University of California, Santa Barbara
|
ABŞ
|
30
|
33.2
|
49.
|
The University of Texas Southwestern Medical Center at Dallas
|
ABŞ
|
31
|
32.8
|
49.
|
Utrecht University
|
Niderland
|
1
|
32.8
|
51.
|
King's College London
|
Böyük Britaniya
|
7
|
32.4
|
52.
|
University of Munich
|
Almaniya
|
2
|
32.3
|
53.
|
Peking University
|
Çin
|
2
|
32.2
|
54.
|
The University of Queensland
|
Avstraliya
|
2
|
31.8
|
55.
|
University of Southern California
|
ABŞ
|
32-33
|
31.7
|
55.
|
Vanderbilt University
|
ABŞ
|
32-33
|
31.7
|
57.
|
Technical University Munich
|
Almaniya
|
3
|
31.2
|
58.
|
University of Geneva
|
İsveçrə
|
2
|
31.1
|
59.
|
University of Oslo
|
Norveç
|
1
|
31.0
|
60.
|
Aarhus University
|
Danimarka
|
2
|
30.9
|
61.
|
University of Zurich
|
İsveçrə
|
3
|
30.8
|
62.
|
Uppsala University
|
İsveç
|
2
|
30.5
|
63.
|
University of Helsinki
|
Finlandiya
|
1
|
30.3
|
64.
|
University of Bristol
|
Böyük Britaniya
|
8
|
29.9
|
65.
|
University of Groningen
|
Niderland
|
2
|
29.6
|
66.
|
Ghent University
|
Belçika
|
1
|
29.3
|
67.
|
National University of Singapore
|
Sinqapur
|
1
|
29.2
|
68.
|
Erasmus University Rotterdam
|
Niderland
|
3
|
29.1
|
68.
|
The University of Texas M. D. Anderson Cancer Center
|
ABŞ
|
34
|
29.1
|
70.
|
University of Bonn
|
Almaniya
|
4
|
29.0
|
70.
|
Zhejiang University
|
Çin
|
3
|
29.0
|
72.
|
Purdue University - West Lafayette
|
ABŞ
|
35
|
28.5
|
73.
|
Monash University
|
Avstraliya
|
3
|
28.4
|
73.
|
Nanyang Technological University
|
Sinqapur
|
2
|
28.4
|
73.
|
Stockholm University
|
İsveç
|
3
|
28.4
|
76.
|
Boston University
|
ABŞ
|
36
|
28.3
|
76.
|
The Australian National University
|
Avstraliya
|
4
|
28.3
|
78.
|
Swiss Federal Institute of Technology Lausanne
|
İsveçrə
|
4
|
28.1
|
79.
|
Ecole Normale Superieure - Paris
|
Fransa
|
3
|
28.0
|
80.
|
University of California, Irvine
|
ABŞ
|
37
|
27.9
|
80.
|
University of Sydney
|
Avstraliya
|
5
|
27.9
|
82.
|
Leiden University
|
Niderland
|
4
|
27.8
|
82.
|
Shanghai Jiao Tong University
|
Çin
|
4
|
27.8
|
84.
|
Brown University
|
ABŞ
|
38
|
27.6
|
85.
|
KU Leuven
|
Belçika
|
2
|
27.4
|
85.
|
Technion-Israel Institute of Technology
|
İsrail
|
1
|
27.4
|
87.
|
Moscow State University
|
Rusiya
|
1
|
27.3
|
87.
|
University of Basel
|
İsveçrə
|
5
|
27.3
|
89.
|
University of Pittsburgh, Pittsburgh Campus
|
ABŞ
|
39
|
27.2
|
90.
|
McGill University
|
Kanada
|
3-4
|
27.1
|
90.
|
McMaster University
|
Kanada
|
3-4
|
27.1
|
90.
|
Nagoya University
|
Yaponiya
|
3
|
27.1
|
90.
|
University of California, Davis
|
ABŞ
|
40
|
27.1
|
94.
|
The University of New South Wales
|
Avstraliya
|
6
|
27.0
|
95.
|
Carnegie Mellon University
|
ABŞ
|
41-43
|
26.5
|
95.
|
Rice University
|
ABŞ
|
41-43
|
26.5
|
95.
|
University of Florida
|
ABŞ
|
41-43
|
26.5
|
98.
|
Pennsylvania State University - University Park
|
ABŞ
|
44
|
26.4
|
99.
|
The University of Western Australia
|
Avstraliya
|
7
|
26.2
|
100.
|
The Ohio State University - Columbus
|
ABŞ
|
45
|
26.0
|
|
|
|
|
|
|
|
Oruc MUSTAFAYEV
|