UNESCO 2021-ci ilin noyabrında üzv dövlətlər tərəfindən yekdilliklə qəbul edilmiş Süni İntellekt (AI) Etikasına dair Tövsiyəyə uyğun olaraq, bu ay süni intellektin etik cəhətdən işlənib hazırlanmasını və tətbiqini təmin etməkdə hökumətlərə dəstək olmaq üçün diaqnostik vasitə olan AI hazırlığının qiymətləndirilməsi metodologiyasını nəşr edib.

Təşkilatın saytı xəbər verir ki, UNESCO 2022-ci ildə AI Hazırlığının Qiymətləndirilməsi Metodologiyasını (RAM) hazırlamaq üçün dünyanın bütün regionlarından olan yüksək səviyyəli ekspertlər qrupu ilə işləyib.

RAM konkret olaraq hər bir ölkənin AI üzrə hüquqi, sosial, mədəni, elmi, təhsil, texniki və infrastruktur imkanlarının qiymətləndirilməsini təmin edir. O, həmçinin həmin ölkənin süni intellekt sistemlərinin UNESCO-nun Tövsiyəsində müəyyən edilmiş dəyərlər, prinsiplər və siyasət sahələrinə uyğun olub- olmadığını göstərir. Bu proses UNESCO tərəfindən işə götürülən, milli kontekst haqqında güclü anlayışa malik olan yerli ekspertlər tərəfindən aparılır. RAM-ın son məhsulu ekspertlərə və siyasətçilərə bu texnologiyalardan faydalanmaq üçün hansı institusional və tənzimləyici dəyişikliklərin lazım olduğunu dəqiq müəyyən etməyə imkan verən hərtərəfli hesabat olacaq.

Bu dəyişikliklər güclü potensialın yaradılması səylərini əhatə edə bilər və UNESCO ölkələrə dəstək olmaq üçün öz şəbəkələrindən və təcrübəsindən, xüsusən 2023-cü ilin iyununda işə salınmış “Sərhədsiz süni intellekt mütəxəssisləri” şəbəkəsindən istifadə etməyə sadiqdir. Bu şəbəkə ölkələrə siyasətlərin işlənib hazırlanmasında kömək edəcək.

Təşkilatın Baş direktorunun sosial və humanitar elmlər üzrə müavini Qabriela Ramos bildirib: “Ölkələr UNESCO-nun Süni İntellekt Etikası Tövsiyəsinin həyata keçirilməsinə hazırlığın müxtəlif mərhələlərindədir və burada “hamıya uyğun gələn bir ölçü” yanaşması yoxdur. Hər bir ölkənin müxtəlif sosial üstünlükləri, risk hədləri və innovasiya imkanları var. UNESCO-nun aləti bu xüsusiyyətləri beynəlxalq perspektivdən nəzərə alır, beləliklə, biz süni intellektlə bağlı problemləri necə effektiv həll edə biləcəyimizi birlikdə öyrənə bilərik”.

Bu il UNESCO RAM-ın əksəriyyəti Afrika qitəsində yerləşən 50 ölkədə tətbiqini nəzərdə tutur. Proqramın operativ yaddaşı Avropa Komissiyası, Yaponiya İnkişaf Əməkdaşlıq Təşkilatı, Patrik MakQovern Fondu və Latın Amerikası İnkişaf Bankının dəstəyi ilə həyata keçirilir. Qiymətləndirməyə əsaslanan ölkə hesabatları UNESCO-nun AI Etik Rəsədxanasında dərc olunacaq və yaxın həftələrdə Alan Turinq İnstitutu (Böyük Britaniya) ilə birlikdə açıqlanacaq. Bu, bütün dünyada süni intellektin etik inkişafı və istifadəsi ilə bağlı ən son məlumatlar və təhlillər üçün onlayn şəffaflıq portalı və ən yaxşı təcrübə mübadiləsi üçün platforma olacaq.

Azərtac